EuroCapital: Αποψη: Η μείωση των εισφορών και η πραγματική λύση για το ασφαλιστικό Αποψη: Η μείωση των εισφορών και η πραγματική λύση για το ασφαλιστικό ================================================================================ - on 17/09/2018 12:49 Του Κωνσταντίνου Κόλλια H​​ταν αναμενόμενο ότι ο δημόσιος διάλογος στη ΔΕΘ θα κυριαρχείτο –μεταξύ άλλων– από τη συζήτηση για το πόσο, πώς και από πότε θα μειωθούν οι ασφαλιστικές εισφορές για τους ελεύθερους επαγγελματίες. Αυτό αποτελεί τη μέγιστη δυνατή δικαίωση όλων όσα επισημάναμε εξαρχής. Δηλαδή, ότι η επιβολή των συγκεκριμένων ασφαλιστικών εισφορών είναι στην ουσία δήμευση των εισοδημάτων των ελεύθερων επαγγελματιών και όχι λύση στο πρόβλημα του ασφαλιστικού συστήματος της χώρας. Ουδείς μπορεί να επιβιώσει και να επιχειρήσει στην Ελλάδα όταν οι φόροι και οι εισφορές φτάνουν το 70% των κερδών του, από τη στιγμή, μάλιστα, που οι παροχές προς τον ασφαλισμένο δεν είναι ανταποδοτικές των εισφορών που καταβάλλει. Αλλωστε, το διάστημα κατά το οποίο εφαρμόζεται το συγκεκριμένο μέτρο έχουν καταγραφεί προβλήματα, τα οποία –δυστυχώς– έχουν επαληθεύσει τις απαισιόδοξες εκτιμήσεις μας: Η σημαντική μείωση των δηλωθέντων εισοδημάτων των ελεύθερων επαγγελματιών –1,5 δισ. από τότε που ψηφίστηκε ο νόμος Κατρούγκαλου– είναι απόρροια και του γεγονότος ότι οι ασφαλιστικές εισφορές υπολογίζονται ως ποσοστό επί των καθαρών κερδών των υπόχρεων. Ετσι, η παραοικονομία έχει διογκωθεί, αφού καταγράφονται φαινόμενα αύξησης της συναλλαγής με τους πελάτες τους κάτω από το τραπέζι. Επιπλέον, αυξήθηκε κατακόρυφα ο αριθμός των ελεύθερων επαγγελματιών –πάνω από 200.000– που έχουν αναγκαστεί να διακόψουν την επαγγελματική τους δραστηριότητα. Τέλος, ενισχύθηκε το αίσθημα της αδικίας για τους συνεπείς ελεύθερους επαγγελματίες, που δηλώνουν όλα τους τα εισοδήματα. Και κάτι ακόμη: Το βασικό επιχείρημα για την επιβολή του συγκεκριμένου μέτρου ήταν ότι λαμβάνεται για να μη μειωθούν οι συντάξεις. Κάτι που δεν αποφεύχθηκε μέχρι στιγμής, με βάση τα όσα προβλέπουν οι νόμοι του κράτους σήμερα. Σε αυτό το πλαίσιο κινείται –με βάση τις πληροφορίες που έχουν έρθει στο φως της δημοσιότητας– και η απόφαση του ΣτΕ, στο οποίο και έχουμε προσφύγει. Η λύση είναι αυτή που είχαμε επισημάνει εξαρχής, και είναι μονόδρομος: Η δραστική μείωση των ασφαλιστικών εισφορών που καλούνται να πληρώσουν κάθε μήνα οι ελεύθεροι επαγγελματίες. Σε καμία περίπτωση, οι εισφορές και οι φόροι δεν πρέπει να ξεπερνούν το 50% του καθαρού εισοδήματος του ελεύθερου επαγγελματία. Τα όσα, λοιπόν, προτείνονται για την ελάφρυνση του ασφαλιστικού βάρους των ελευθέρων επαγγελματιών, είναι –σε κάθε περίπτωση– κάτι παραπάνω από καλοδεχούμενα. Ομως, με βάση τα όσα γνωρίζουμε μέχρι σήμερα, περιέχουν ουκ ολίγους αστερίσκους, οι οποίοι και χρήζουν διευκρινίσεων ή οδηγούν σε αλλαγές επί των όσων έχουν εξαγγελθεί. Οπως, για παράδειγμα, το γεγονός ότι από το νέο έτος οι εισφορές θα υπολογίζονται στο 100% του εισοδήματος, από 85% φέτος, που ακυρώνει στην ουσία την όποια ελάφρυνση. Επιπλέον, για ποια ελάφρυνση μιλάμε και για πόσους θα είναι αυτή, όταν το 89% των ασφαλισμένων ελεύθερων επαγγελματιών δηλώνει εισόδημα έως 7.000 ευρώ; Και, στο τέλος της ημέρας, αφού ο νόμος Κατρούγκαλου έφερε ελαφρύνσεις για 9 στους 10 ελεύθερους επαγγελματίες, όπως υποστηρίζουν οι εμπνευστές του νόμου, ποιος ο λόγος να μειωθούν οι εισφορές; Σε κάθε περίπτωση, ένα είναι το σίγουρο: Οτι ο συγκεκριμένος νόμος ΔΕΝ λύνει το πρόβλημα του ασφαλιστικού στη χώρα. Το ασφαλιστικό στην Ελλάδα απαιτεί σχεδιασμό και δομικές παρεμβάσεις, όπως αυτές που προβλέπει η πρόταση την οποία έχει καταρτίσει ειδική επιστημονική επιτροπή του Οικονομικού Επιμελητηρίου Ελλάδος. Η πρόταση αυτή προβλέπει, μεταξύ άλλων: • Τρία Ταμεία Κύριας Ασφάλισης: Μισθωτών, ελεύθερων επαγγελματιών και αγροτών, καθώς και ένα ταμείο επικούρησης και εφάπαξ με δύο αυτοτελείς κλάδους. • Εναν μεικτό τρόπο υπολογισμού των εισφορών, που να λαμβάνει υπόψη όχι μόνο τα χρόνια ασφάλισης ούτε μόνο το εισόδημα, αλλά και τις δύο αυτές παραμέτρους. • Το σύνολο των φόρων και εισφορών, που καταβάλλει ο ελεύθερος επαγγελματίας, δεν θα πρέπει να ξεπερνά ένα συγκεκριμένο ποσοστό του καθαρού εισοδήματός του (50%), το οποίο του διασφαλίζει την αποπληρωμή και των υπόλοιπων υποχρεώσεών του (π.χ. δάνεια), τη βιωσιμότητα της δραστηριότητάς του, αλλά και την κάλυψη τουλάχιστον του ελάχιστου επιπέδου διαβίωσης. • Τον διανεμητικό χαρακτήρα, που πρέπει να έχει το ασφαλιστικό σύστημα, με διευρυμένα χαρακτηριστικά διαγενεακής και κοινωνικής αλληλεγγύης, όπως ισχύει στη συντριπτική πλειονότητα των κρατών–μελών της Ευρωζώνης. • Τη μακροχρόνια βιωσιμότητά του, η οποία μπορεί να επιτευχθεί μόνο με την άμεση εκπόνηση αναλογιστικής μελέτης, με τη συμμετοχή όλων των ενδιαφερόμενων μερών (κοινωνικοί φορείς, επιμελητήρια κ.λπ.), η οποία θα ποσοτικοποιεί πλήρως τις απαιτούμενες μεταρρυθμίσεις του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης και θα οδηγεί σε εύρεση της βέλτιστης επιλογής. • Τη διατήρηση των ποσοστών αναπλήρωσης σε τέτοιο επίπεδο, ώστε να μην υφίστανται τόσο οι νέοι όσο και οι παλαιοί εργαζόμενοι σημαντική μείωση του βιοτικού τους επιπέδου εξερχόμενοι από την αγορά εργασίας και εισερχόμενοι στον συνταξιοδοτικό βίο. Σοβαρό ρόλο προς αυτήν την κατεύθυνση μπορούν να διαδραματίσουν τα συμπληρωματικά συνταξιοδοτικά συστήματα (π.χ. επαγγελματικά ταμεία) και η πρόβλεψη για επαρκείς δυνατότητες θεμελίωσης συμπληρωματικών συνταξιοδοτικών δικαιωμάτων και παροχών. * Ο κ. Κωνσταντίνος Β. Κόλλιας είναι πρόεδρος του Οικονομικού Επιμελητηρίου Ελλάδος. Πηγή:Καθημερινή