EuroCapital: John D. Rockefeller (1839 - 1927) - Ο ιδρυτής της Standard Oil και του πετρελαϊκού μονοπωλίου John D. Rockefeller (1839 - 1927) - Ο ιδρυτής της Standard Oil και του πετρελαϊκού μονοπωλίου ================================================================================ EuroCapital on 28/03/2019 14:08 Η φράση, “πλούσιος όπως ο Rockefeller”, χρησιμοποιείται ακόμα και σήμερα, όχι μόνο στην Αμερική, αλλά και σε ολόκληρο τον κόσμο. Κανένα άλλο όνομα δεν είναι τόσο συνδεδεμένο με τον αμύθητο πλούτο. Γεννημένος στη Νέα Υόρκη, ο John D. Rockefeller, και ο νεότερος αδελφός του William, το 1853, μετακόμισαν με την οικογένεια τους στο Cleveland. Και οι δύο έγιναν χονδρέμποροι δραστηριοποιούμενοι στα σιτηρά, το κρέας και άλλα ευρέως χρησιμοποιούμενα προϊόντα. Λίγο μετά την ανακάλυψη του πετρελαίου στο Titusville της Πενσυλβανίας, ο John Rockefeller,το 1863, ενδιαφέρθηκε για τον - πρωτοεμφανιζόμενο τότε - κλάδο του πετρελαίου και έτσι, δημιούργησε ένα διϋλιστήριο, στο Cleveland. Σύντομα άρχισε να μεταφέρει πετρέλαιο στην Ανατολική Ακτή, ενώ ζήτησε από τον αδελφο του, William,  να γίνει ο αντιπρόσωπος της εταιρίας στην Νέα Υόρκη. Το 1870, ο John Rockefeller ίδρυσε την εταιρία “Standard Oil”. Στα χρόνια που ακολούθησαν, μέσω μυστικών συμμαχιών με σιδηρόδρομους, συσσώρευσης τμημάτων της αλυσίδας εφοδιασμού για την επίτευξη οικονομιών κλίμακας, εξαγοράς και εκφοβισμού αντιπάλων και εξυπηρέτησης της αυξανόμενης ζήτησης για κηροζίνη, η Standard Oil, μέχρι το 1880 έφθασε να ελέγχει το 90% της ικανότητας διύλισης των Ηνωμένων Πολιτειών, αποτελώντας ένα μονοπώλιο στον κλάδο. Παράλληλα, οργάνωσε ένα πολύ αποτελεσματικό 9μελές Διοικητικό Συμβούλιο, του οποίου ανέλαβε την προεδρία. Μέσα από αυτούς τους μηχανισμούς δημιουργήθηκε το πρώτο “trust”, ένας όρος που από τότε άρχισε να σημαίνει την ύπαρξη μίας καλά οργανωμένης εταιρίας , η οποία προσπαθεί να πετύχει και να διατηρήσει  μονοπωλιακές καταστάσεις στην αγορά της, μοντέλο που, αργότερα, ακολούθησαν και άλλοι. Παράλληλα, όμως, άρχισαν, σε πολιτειακό επίπεδο, να δημιουργούνται οι πρώτοι “αντιμονοπωλιακοί” νόμοι. Η Standard Oil, αντιμετώπισε νομικά προβλήματα στην πολιτεία του Ohio, γεγονός που ανάγκαζε τον Rockefeller, να υιοθετεί διάφορες στρατηγικές και τεχνάσματα, για να παρακάμψει τα εμπόδια που δημιουργούσαν οι νόμοι. Αποκορύφωμα των προσπαθειών αυτών, ήταν ο μετασχηματισμός της Standard Oil, σε μία εταιρία “συμμετοχών”. Καθώς ο ρόλος του πετρελαίου στην οικονομία διευρύνονταν, σημαντικά, οι αρχές προσπαθούσαν να βρουν τρόπους για να περιορίσουν τη μονοπωλιακή δράση της εταιρίας του John Rockefeller. Έτσι, το 1890, ψηφίστηκε ο κυριότερος αντιμονοπωλιακός νόμος των ΗΠΑ (Sherman Antitrust Act). Ο νόμος αυτός, αποτέλεσε το κυριότερο οπλοστάσιο των κυβερνήσεων των ΗΠΑ, στην προσπάθεια τους να προάγουν την ελεύθερη οικονομική δραστηριότητα. Το 1911, το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ κατέληξε στον “τεμαχισμό” και την εμπορική αποδυνάμωση της εταιρίας συμμετοχών του Rockefeller. Το μονοπώλιο χωρίστηκε σε 34 ξεχωριστές οντότητες συμπεριλαμβανομένων των εταιριών που κατέληξαν να είναι οι ExxonMobil, Conoco, Chevron και Amoco. Η δικαστική εντολή, όμως αποδείχθηκε ότι ήταν αναπάντεχα καλή για τον Rockefeller, ο οποίος κατείχε ακόμα το ένα τέταρτο του αποθέματος Standard Oil μετά τη συνταξιοδότηση του. Τα μεμονωμένα κομμάτια της εταιρίας αξίζουν περισσότερο από το σύνολο και καθώς οι μετοχές των μεμονωμένων εταιριών διπλασιάστηκαν και τριπλασιάστηκαν σε αξία στα πρώτα τους χρόνια, ο Rockefeller έγινε ο πρώτος δισεκατομμυριούχος της χώρας, με περιουσία που αξίζει σχεδόν το 2% της αμερικανικής οικονομίας. Όμως, ήδη από εκείνη την εποχή, ο Rockefeller, ήταν περισσότερο αφοσιωμένος σε φιλανθρωπικές δραστηριότητες, τέτοιες όπως η επιχορήγηση του Πανεπιστημίου του Σικάγο και η ίδρυση του Ινστιτούτου Rockefeller για την ιατρική έρευνα, στο Μανχάταν. Το 1913, μαζί με τον γιο του John Rockefeller Junior, ίδρυσαν το Ίδρυμα Rockefeller, το οποίο είχε τον φιλόδοξο στόχο να προωθήσει την ευημερία της ανθρωπότητας σε όλο τον κόσμο. Το ίδρυμα συνέβαλε σε επιτεύγματα όπως την ανάπτυξη  του εμβολίου για τον κίτρινο πυρετό και την εξάλειψη ασθενειών στις Ηνωμένες Πολιτείες. Το ίδρυμα Rockefeller, παραμένει γνωστό για την δράση του, έως και σήμερα.