EuroCapital: Ενα δείπνο του Churchill και το ελληνικό χρέος Ενα δείπνο του Churchill και το ελληνικό χρέος ================================================================================ - on 04/12/2017 13:05 Του Ανδρέα Δρυμιώτη Π​​οια σχέση μπορεί να υπάρχει μεταξύ ενός δείπνου του Winston Churchill το 1935, με το σημερινό ελληνικό χρέος; Και όμως υπάρχει. Με λίγη υπομονή είμαι βέβαιος ότι θα το διαπιστώσετε και εσείς. Ξεκινάμε με τον Churchill. Πρόσφατα διάβασα ένα ενδιαφέρον βιβλίο που μου έστειλε ένας καλός φίλος. Τίτλος του βιβλίου «Dinner with Churchill» της Cita Stelzer, όπου περιγράφεται η ικανότητα του Churchill να χρησιμοποιεί τα δείπνα και ενίοτε τα γεύματα για να προάγει την πολιτική του. Εξ ου και ο υπότιτλος του βιβλίου είναι «Policy-Making at the Dinner Table». Το βιβλίο είναι εξαιρετικά ενδιαφέρον και αναδεικνύει την «πονηριά» του Churchill να χρησιμοποιεί το καλό φαγητό και το καλό κρασί, προκειμένου να επιτύχει τον σκοπό του. Θέλω όμως να σταθώ σε ένα δείπνο που παρέθεσε την 31η Μαΐου 1935 στο ξενοδοχείο Claridge’s του Λονδίνου. Καλεσμένοι ήταν 55 Μέλη του Κοινοβουλίου και Μέλη της Βουλής των Λόρδων. Το κίνητρο του Churchill μπορεί να έχει ιστορική σημασία (ψήφιση του India Bill), αλλά το ενδιαφέρον μου επικεντρώθηκε στον λογαριασμό τον οποίο πλήρωσε προσωπικά ο ίδιος ο Churchill. Το συνολικό ποσό ήταν 125 Λίρες, 11 Σελίνια και 6 Πένες (για να θυμηθούμε και τους συμμιγείς αριθμούς: μια Λίρα είχε 20 Σελίνια και κάθε Σελίνι 12 Πένες)! Η ανάλυση του λογαριασμού είναι ακόμα πιο ενδιαφέρουσα: 55 menu προς 2 Λίρες, 2 Σελίνια και 6 Πένες, σύνολο 116 Λίρες, 17 Σελίνια και 6 Πένες, 2 μπουκάλια whisky 2 Λίρες, 1 μπουκάλι brandy 1 Λίρα και Πέντε Σελίνια, 26 ποτήρια μπίρα lager 1 Λίρα και 19 Σελίνια, 8 Syphons 12 Σελίνια, 3 Perrier 6 Σελίνια και 1 μπουκάλι Liebfraumilch Auslese του 1921 14 Σελίνια. Στην τιμή του γεύματος υποθέτω ότι περιλαμβάνεται και το κρασί γιατί δεν υπάρχει στον λογαριασμό χρέωση για κρασί. Σκόπιμα έδωσα την ανάλυση του λογαριασμού για να αναδείξω τις τιμές της εποχής εκείνης. Το συμπέρασμα είναι εύκολο και όλοι το γνωρίζουμε, αλλά αμφιβάλλω αν το συνειδητοποιούμε αρκετά. Ο χρόνος και ο πληθωρισμός τρώνε τα λεφτά μας. Πάρτε για παράδειγμα ένα μπουκάλι whisky. Σήμερα στη Μεγάλη Βρετανία πωλείται προς 20 Λίρες περίπου. Πριν από 82 χρόνια η τιμή ήταν 1 Λίρα! Δηλαδή, στο διάστημα αυτό η τιμή ενός μπουκαλιού εικοσαπλασιάστηκε ή η αξία της Λίρας υποτιμήθηκε 20 φορές. Με άλλα λόγια με μια Λίρα σήμερα αγοράζει κανείς το ένα εικοστό από ό,τι μπορούσε να αγοράσει τότε. Ακόμα στην τιμή του γεύματος φαίνεται πιο έντονα ο πληθωρισμός. Σήμερα, στο Claridge’s ένα δείπνο ενός ατόμου κοστίζει πιθανότατα περισσότερο από τις 125 Λίρες, με τις οποίες φιλοξένησε 55 άτομα ο Churchill. Θυμάμαι τη μητέρα μου που έλεγε ότι «με μια δεκάρα αγόραζε μια ντουζίνα αβγά», αλλά δεν μπορούσα να το συνειδητοποιήσω. Αυτά όσον αφορά το δείπνο του Churchill. Πάμε τώρα στο ελληνικό χρέος. Σύμφωνα με την ιστοσελίδα του Οργανισμού Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους, το ύψος του χρέους της Κεντρικής Κυβέρνησης την 30ή Ιουνίου 2017 ήταν 325,4 δισ. ευρώ. Οι λήξεις εκτείνονται μέχρι το 2059 και το μέσο σταθμικό κόστος του χρέους είναι περίπου 2%. Αυτά είναι τα βασικά στοιχεία του ελληνικού χρέους. Αξίζει όμως να σημειωθεί ότι το μεγαλύτερο μέρος αυτού (70,0%) το χρωστάμε στον Μηχανισμό Στήριξης, δηλαδή στις χώρες της Ευρωζώνης. Τόσο η κυβέρνηση Σαμαρά όσο και η κυβέρνηση ΣυριζΑνελ είχαν και έχουν βάλει σαν στόχο το κούρεμα του χρέους. Το κούρεμα έχει γίνει το «Αγιο Δισκοπότηρο» και όλοι το επιδιώκουν και περιμένουν ότι με το κούρεμα θα λυθούν όλα τα προβλήματά μας. Παρ’ όλο που παρακολουθώ την επικαιρότητα δεν έχω παρατηρήσει να δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στο γεγονός ότι το χρέος μας έχει «κουρευτεί» στο παρελθόν. Εκτός από το PSI που έγινε τον Μάιο του 2012, το οποίο πολλοί θεωρούν ότι μας έκανε κακό αντί καλό, τον Νοέμβριο του 2012 έχουν γίνει και οι ακόλουθες μειώσεις του ελληνικού χρέους: * Μειώθηκε το επιτόκιο κατά 100 μονάδες βάσης σε όλα τα διμερή δάνεια που πήρε η Ελλάδα με το Πρώτο Μνημόνιο (Greek Loan Facility). * Καταργήθηκε το εγγυημένο EFSF fee των δέκα μονάδων βάσης με το οποίο η Ελλάδα θα εξοικονομήσει 2,7 δισεκατομμύρια euro από τα δάνεια του EFSF. * Παρατάθηκε η ωρίμανση των δανείων του GLF και EFSF κατά 15 χρόνια βελτιώνοντας το προφίλ του χρέους. * Αναβλήθηκε η πληρωμή των τόκων του EFSF που εκτιμάται ότι θα περιορίσει τις ανάγκες της χώρας κατά 12,9 δισεκατομμύρια euro μέχρι το 2022. * Μεταφέρονται στην Ελλάδα έσοδα του προγράμματος Securities Markets Programme (SMP) της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Δεν γνωρίζω πολλούς που είναι ενημερωμένοι για τις παραπάνω μειώσεις που ισοδυναμούν με πολλά δισεκατομμύρια ευρώ. Ακόμα, δεν θυμάμαι να έχω δει στην τηλεόραση κανένα πολιτικό να σχολιάζει τις μειώσεις αυτές, οι οποίες πέρασαν στο «ντούκου». Είναι λοιπόν φανερό ότι η Ευρωζώνη κάνει ό,τι μπορεί προκειμένου να ελαφρύνει το ελληνικό χρέος. Θέλω να τονίσω το «κάνει ό,τι μπορεί», γιατί δυστυχώς στην Ελλάδα, με τις παρωπίδες που φοράμε, δεν μπορούμε να δούμε τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι πολιτικοί στις υπόλοιπες χώρες της Ευρωζώνης. Εξηγούμαι. Το να απαιτούμε και να περιμένουμε την ονομαστική μείωση του ελληνικού χρέους, είναι η απόλυτη ουτοπία. Ποιος πολιτικός θα μπορέσει να περάσει από το δικό του κοινοβούλιο την ονομαστική μείωση του χρέους; Δεν μπορώ να φανταστώ κανέναν. Νομίζετε ότι ο Πορτογάλος, ο Ιρλανδός ή ο Κύπριος υπουργός Οικονομικών μπορεί να σταθεί στο αντίστοιχο κοινοβούλιό του και να ζητήσει την έγκριση για την ονομαστική μείωση του ελληνικού χρέους; Με άλλα λόγια οι φορολογούμενοι αυτών των χωρών να επιβαρυνθούν το «δώρο» προς τους «σπάταλους» Ελληνες; Εμείς αν ήμαστε στη δική τους θέση θα το δεχόμαστε ή μήπως θα επαναστατούσαμε; Προσπαθήστε να φανταστείτε τη σκηνή: Ο Ελληνας υπουργός Οικονομικών να αγορεύει στο Κοινοβούλιο προκειμένου να υπερψηφιστεί η ονομαστική μείωση του χρέους της Πορτογαλίας ή ακόμα και της Κύπρου. Ούτε οι βουλευτές του κόμματός του δεν θα ψήφιζαν αυτή τη διάταξη. Είναι λοιπόν εντελώς ουτοπικό να επιδιώκουμε κάτι το οποίο δεν μπορεί να ικανοποιηθεί. Σε οποιαδήποτε διαπραγμάτευση δεν πρέπει να μπαίνουν όροι που η άλλη πλευρά είναι αδύνατον να ικανοποιήσει. Γι’ αυτό και μου κάνει εντύπωση η επιμονή των δύο τελευταίων κυβερνήσεων να προβάλλουν ένα ουτοπικό αίτημα. Τι μπορούμε να περιμένουμε; Είμαι απολύτως βέβαιος ότι η μείωση του ελληνικού χρέους μπορεί να επιτευχθεί «σχεδόν» ανώδυνα με την παράταση των λήξεων και πιθανότατα την περαιτέρω μείωση του επιτοκίου. Αυτό μάλλον εννοούν όλοι, όταν μιλούν για «αναδιάρθρωση» (restructuring) του ελληνικού χρέους. Και εδώ είναι που μπαίνει στην εξίσωση ο παράγων χρόνος και ο πληθωρισμός. Με την παράταση των λήξεων η παρούσα αξία του χρέους γίνεται πολύ μικρότερη. Εξάλλου το ίδιο ζητάμε και εμείς οι φορολογούμενοι όταν ζητάμε ρύθμιση των οφειλών μας σε όσο το δυνατόν περισσότερες δόσεις. Ουσιαστικά επιδιώκουμε την ελάφρυνση μέσω της επιμήκυνσης. Είναι μεγάλο λάθος να δημιουργούμε την εντύπωση ότι οι δανειστές θα μας κουρέψουν το χρέος γιατί έτσι δημιουργούμε προσδοκίες οι οποίες δεν μπορούν να ικανοποιηθούν και καταλήγουν σε απογοήτευση. Οι πολιτικοί μας καλά θα κάνουν να θυμούνται την εξίσωση της Ικανοποίησης που είναι η εξής: Ικανοποίηση (Satisfaction) = Πραγματικότητα (Reality) – Προσδοκίες (Expectations). Δεδομένου ότι η Πραγματικότητα είναι σταθερή η Ικανοποίηση μεγαλώνει όσο μικρότερες είναι οι Προσδοκίες και αντίστροφα! Πήγη: kathimerini.gr 25