EuroCapital: Αποψη: H Ιστορία επαναλαμβάνεται;

Αποψη: H Ιστορία επαναλαμβάνεται;
================================================================================
- on 06/02/2018 10:46
 
Της Μαρίας Δαμανάκη.
Tον Απρίλιο του 1992 με πρωτοβουλία του
Κωνσταντίνου Καραμανλή συγκλήθηκε σύσκεψη
των πολιτικών αρχηγών με θέμα τη στάση της
Ελλάδας απέναντι στο νεοσύστατο κράτος των
Σκοπίων. Είχα την τιμή να μετέχω στη σύσκεψη
ως πρόεδρος του τότε νέου Συνασπισμού της
Αριστεράς και της Προόδου.
Στη σύσκεψη συζητήθηκε το πακέτο Πινέιρο
που παρουσιάστηκε από την πορτογαλική
προεδρία των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων. Το
σχέδιο προέβλεπε την ονομασία Nova Macedonia για
το νέο κράτος μαζί με πακέτο τροποποιήσεων
του συντάγματός του, ώστε να μην υπάρχουν
αλυτρωτικές προσδοκίες ή εδαφικές
διεκδικήσεις εις βάρος γειτονικών κρατών.
Δυστυχώς η σύσκεψη, με πρόταση της
κυβέρνησης Μητσοτάκη - Σαμαρά, απέρριψε το
πακέτο  Πινέιρο. Συντάχθηκα  με την πρόταση
της κυβέρνησης παρά την –εκφρασμένη και
δημόσια– προσωπική μου γνώμη.
Ο λόγος;
H πλειοψηφία του κόμματός μου, υπό την πίεση
των συλλαλητηρίων που δονούσαν την Ελλάδα
με βασικό σύνθημα «το όνομά μου είναι η ψυχή
μου» και με τη συνοδεία θρησκευτικών και
άλλων συμβόλων, είχε ταχθεί εναντίον της
σύνθετης ονομασίας.
Αποφάσισα να ακολουθήσω τις υποδείξεις της
πλειοψηφίας. Με δυο λόγια, έκανα κάτι που
σήμερα ξανακούω από άλλους: Προσπάθησα να
σώσω την ενότητα της παράταξης.
Τι συνέβη μετά;
Η Ελλάδα έχασε μια μοναδική ευκαιρία. Το
θέμα έφυγε από το ευρωπαϊκό πεδίο και
μετατέθηκε στον ΟΗΕ όπου ο συσχετισμός ήταν
πολύ χειρότερος. Στην πορεία διαμορφώθηκε
μια πραγματικότητα ακραίου
εθνικολαϊκισμού που διαπερνούσε όλα τα
πολιτικά κόμματα (λιγότερο το ΚΚΕ) και
επέβαλε λύσεις πέραν της κοινής λογικής. Η
ελληνική εξωτερική πολιτική
προσανατολίστηκε σε μια χαμένη μάχη και
έχασε ευκαιρίες σε άλλα κρίσιμα μέτωπα όπως
οι σχέσεις με την Τουρκία, το Κυπριακό, τη
μεσογειακή συνεργασία. Η οικονομία
περιορίστηκε στη γνωστή εσωστρέφεια με
κατανάλωση των εύκολων δανεικών. Και το
νεοσύστατο κράτος αποκαλείται σήμερα
Μακεδονία σχεδόν παντού στον κόσμο.
Οσον αφορά την ενότητα της παράταξης που
προσπάθησα να διαφυλάξω: Oι αντιθέσεις δεν
αμβλύνθηκαν αλλά βάθυναν. Η εσωτερική
συζήτηση οδηγήθηκε σε ακραίες τοποθετήσεις
χωρίς βάθος και προοπτική μπροστά στα
αδιέξοδα και στις ήττες στα ευρωπαϊκά και
διεθνή πεδία. Βεβαίως, λίγους μήνες μετά,
τον Νοέμβριο του 1992, η ηγεσία του
Συνασπισμού ψήφισε την πρότασή μου για
σύνθετη ονομασία  του κράτους των Σκοπίων
και προσανατόλισε το κόμμα στο
αντιεθνικιστικό μέτωπο. Αλλά η ενότητα είχε
ήδη διαταραχθεί και η λαϊκή στήριξη είχε
χαθεί. Ο Συνασπισμός έχασε τις εκλογές του
1993 και έμεινε εκτός Βουλής.
Σήμερα η Ιστορία επαναλαμβάνεται.
Αισθάνομαι λοιπόν την ανάγκη να είμαι
σαφής:
1. Δεν περιφρονώ τα μαζικά συλλαλητήρια
οποιουδήποτε χρώματος. Αμφισβητώ, όμως, την
ικανότητά τους να αποτελούν οδηγό της
εξωτερικής πολιτικής μιας σοβαρής χώρας. Τα
τωρινά συλλαλητήρια δεν αναφέρονται μόνο
στο όνομα της Μακεδονίας. Δίνουν διέξοδο
στην ολοφάνερη οργή ανθρώπων που ζουν
δύσκολα και αισθάνονται την απειλή ενός
κόσμου παγκοσμιοποιημένου, που κυβερνάται
από δίκτυα, ολιγαρχίες που χειρίζονται τα
megadata και την οικονομική ισχύ χωρίς έλεγχο
και έχουν στη διάθεσή τους την έκρηξη της
τεχνολογίας που είναι πιθανόν να οδηγήσει
το μισό του ενεργού πληθυσμού στην ανεργία
μέσα στα επόμενα 40 χρόνια. Για τους
ανθρώπους αυτούς το «για την Ελλάδα ρε
γαμώτο» είναι ένα καταφύγιο. Για τους
πολιτικούς που χτίζουν κυνικά τις
σταδιοδρομίες τους πάνω στον εθνολαϊκισμό,
η χρήση του λαϊκού αισθήματος είναι ντροπή.
2. Δεν είμαι τυφλή μπροστά στο πολιτικό
παιχνίδι που παίζεται από τα ελληνικά
κόμματα, με στόχο τον διεμβολισμό του
αντιπάλου και την ανάδειξη των αντιθέσεων
στο εσωτερικό των άλλων παρατάξεων.
Ισχυρίζομαι όμως ότι ο δρόμος αυτός είναι
εθνικά καταστροφικός. Τα διχαστικά
κηρύγματα δεν ωφέλησαν ποτέ τον τόπο.
Υπάρχουν στιγμές που η εθνική ευθύνη έχει
τον πρώτο λόγο και η διατύπωση σαφούς
άποψης επιβάλλεται.
3. Υποστηρίζω ότι είναι ανάγκη να δούμε την
κατάσταση ψύχραιμα και να επιδιώξουμε με
βάση την κοινή λογική μια λύση πατριωτική,
που συμφέρει την Ελλάδα: Eξάλειψη του
αλυτρωτισμού και υιοθέτηση σύνθετης
ονομασίας διεθνώς αποδεκτής. Αυτό δηλαδή
που μας προσέφεραν το 1992 και το αρνηθήκαμε.
Μια τέτοια λύση θα έχει πολλά οφέλη για τη
χώρα μας, που θα μπορεί να αναδειχθεί δύναμη
σταθερότητας στην ευρύτερη περιοχή
οικονομικά, κοινωνικά, γεωπολιτικά.
Επιτέλους, ας αναλογιστούμε τι μας
συμφέρει; Ενα κράτος στα σύνορά μας φιλικό
στην Ελλάδα ή ο αυτοπροσδιορισμός των
γειτόνων ως Αλβανών και Βουλγάρων;
4. Γράφοντας αυτές τις γραμμές δεν επιδιώκω
να δώσω μαθήματα σε κανέναν ούτε αποσκοπώ
να συμμετέχω στο πολιτικό παιχνίδι.
Αντιλαμβάνομαι πλήρως πως για μια χώρα σαν
την Ελλάδα, η εθνική επιβίωση –στο δύσκολο
διεθνές περιβάλλον– είναι η πρώτη ανάγκη.
Πώς όμως υπηρετείται αυτός ο στόχος;
Εχοντας την πικρή πείρα της χαμένης μάχης 26
χρόνια τώρα, πιστεύω πως η καλύτερη
προοπτική της χώρας μας δεν μπορεί να
αναζητηθεί στο παρελθόν. Ο πατριωτισμός
είναι μάχη, αλλά μάχη εδώ στην πραγματική
ζωή, τη δική μας και των παιδιών μας. Οχι
στην πλειοδοσία για τα αναμφισβήτητα
μεγαλεία των προγόνων μας.
*Η κ. Μαρία Δαμανάκη είναι πρώην πρόεδρος
του Συνασπισμού και πρώην επίτροπος
Αλιείας της Ε.Ε.
Πηγή: kathimerini.gr
24