EuroCapital: Προς διαζύγιο μεγαλομετόχων της «Ελλάκτωρ»

Προς διαζύγιο μεγαλομετόχων της «Ελλάκτωρ»
================================================================================
- on 12/03/2018 11:19
 
Σε «μάχη χαρακωμάτων» που θεωρείται
εξαιρετικά δύσκολο να λήξει «αναίμακτα»
εξελίσσεται η ανοιχτή πλέον κόντρα των
μεγαλομετόχων ενός από τους μεγαλύτερους
κατασκευαστικούς ομίλους της χώρας, του
«Ελλάκτωρ». Στη μία πλευρά βρίσκονται ο
διευθύνων σύμβουλος Λεωνίδας Μπόμπολας και
ο αντιπρόεδρος Δημ. Κούτρας και στην άλλη οι
αδελφοί Καλλιτσάντση, Αναστάσιος (πρόεδρος
του ομίλου) και Δημήτριος (αντιπρόεδρος του
ομίλου), που όπως όλα δείχνουν δεν είναι
πλέον διατεθειμένοι να παραμερίσουν τις
διαφορές και να συνυπάρξουν υπό την ίδια
σκέπη, διαμηνύοντας πως δεν είναι πλέον
μόνο διαφορά φιλοσοφίας ως προς τη διοίκηση
και τον τρόπο λειτουργίας της εισηγμένης,
αλλά και διαφορά χαρακτήρων, κάτι που
σημαίνει ότι αυτήν τη φορά το «διαζύγιο»
φαντάζει πιθανότερο από ποτέ. Οπως άλλωστε
λέει στην «Κ» ο κ. Μπόμπολας, «ό,τι δεν
λύνεται, κόβεται».
Η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι για τις
δύο πλευρές φαίνεται πως έπεσε στο
τελευταίο διοικητικό συμβούλιο του ομίλου,
πριν από λίγες ημέρες, όπου η πλευρά
Καλλιτσάντση ζήτησε ενημέρωση για μια
σειρά καίριων ζητημάτων, όπως π.χ. τα βήματα
που έχουν γίνει για την αναδιοργάνωση του
ομίλου, χωρίς, όπως αναφέρουν, να υπάρξουν
ξεκάθαρες απαντήσεις από την πλευρά του
διευθύνοντος συμβούλου. Σύμφωνα με τον κ.
Μπόμπολα, «η πολύπλοκη, αλλά αναγκαία αυτή
διαδικασία βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη, ώστε
να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις ενός
σύγχρονου management. Το έργο αυτό είναι κρίσιμο
και το στηρίζω με όλες μου τις δυνάμεις. Ηδη
έχει αρχίσει να αποδίδει τα πρώτα θετικά
αποτελέσματα».
Πάντως, η κατάσταση είχε αρχίσει να φτάνει
στο απροχώρητο πριν από περίπου ένα χρόνο.
Τότε είχαν δοθεί διαβεβαιώσεις εκατέρωθεν
για μια τελευταία προσπάθεια συμφιλίωσης,
με άξονα την υλοποίηση μιας ευρείας
αναδιάρθρωσης των δραστηριοτήτων και του
τρόπου λειτουργίας της εταιρείας, προς την
κατεύθυνση της εξοικονόμησης πόρων και του
εκσυγχρονισμού. Η πλευρά των κ.
Καλλιτσάντση υποστηρίζει πως, παρότι έχουν
μεσολαβήσει σχεδόν εννέα μήνες, δεν έχει
γίνει κάποια ουσιαστική κίνηση προς αυτή
την κατεύθυνση.
Αντικείμενο του σχεδίου που έχουν
επεξεργαστεί οι δύο πλευρές, είναι η
υιοθέτηση ενός νέου επιπέδου οργάνωσης,
περισσότερο ευρωπαϊκού/πολυεθνικού
χαρακτήρα και λιγότερο ελληνικού. Στο
πλαίσιο αυτό, θα περιλαμβάνονταν κινήσεις
αλλαγής της δομής, αναδιάταξης του
δαιδαλώδους δικτύου των θυγατρικών, ενώ
ιδιαίτερη έμφαση θα δινόταν και σε τομείς,
όπως η τεχνολογία και η κανονιστική
συμμόρφωση, οι οποίοι υστέρησαν τα
τελευταία χρόνια, λόγω του ότι η
προτεραιότητα –και σωστά, όπως τονίζεται–
της διοίκησης ήταν η επιβίωση, λόγω της
κρίσης.
Με τη σειρά του ο κ. Μπόμπολας υποστηρίζει
πως «οι αδελφοί Καλλιτσάντση, εκτός από
μεγάλοι μέτοχοι της “Ελλάκτωρ”, κατείχαν
μέχρι πρόσφατα και κατέχουν εδώ και αρκετά
χρόνια εκτελεστικές θέσεις ευθύνης, όπως η
θέση του εκτελεστικού προέδρου της
“Ελλάκτωρ”, με τη γενική εποπτεία, ή του
διευθύνοντος συμβούλου της “Ακτωρ” (του
κατασκευαστικού βραχίονα του ομίλου), με
τομέα ευθύνης κυρίως τα έργα της Μέσης
Ανατολής. Τα έργα του εξωτερικού και κυρίως
αυτά της Μέσης Ανατολής προκάλεσαν μεγάλη
αιμορραγία στην όμιλο οδηγώντας σε
ζημιογόνες χρήσεις. Ο κάθε ένας έχει σε αυτά
το μερίδιο που του αναλογεί. Ωστόσο εγώ
είμαι αισιόδοξος ότι με σωστές επιλογές θα
επιστρέψουμε σύντομα στα κέρδη και θα
διασφαλίσουμε ισχυρές προοπτικές
ανάπτυξης για τον όμιλο», σημειώνει
χαρακτηριστικά.
Αντίστοιχα, η πλευρά Καλλιτσάντση εγκαλεί
τον κ. Μπόμπολα για έλλειψη
αποφασιστικότητας και μη εφαρμογής ενός
είδους «μνημονίου», δηλαδή μια πολιτική
λιτότητας στις δαπάνες του ομίλου, ήδη από
την αρχή της κρίσης, με αποτέλεσμα σήμερα να
εξακολουθούν να καταγράφονται σπατάλες.
Για παράδειγμα, σημειώνεται έλλειμμα
οργάνωσης και εφαρμογής ενός ενιαίου
συστήματος προμηθειών, με αποτέλεσμα σε
κάθε εργοτάξιο να επικρατεί διαφορετικό
κόστος.
Αντιλαμβάνεται λοιπόν κανείς ότι σύντομα
θα υπάρξουν εξελίξεις σε
μετοχικό/διοικητικό επίπεδο στον όμιλο
Ελλάκτωρ, καθώς δύσκολα φαίνεται πως θα
υπάρξει νέος συμβιβασμός. Αλλωστε, οι
αδελφοί Καλλιτσάντση θέτουν πλέον ευθέως
ζήτημα «Μπόμπολα», τονίζοντας ότι μόνο αν
αποχωρήσει από τη θέση του (όχι όμως και
μετοχικά), θα συζητούσαν την παραμονή τους
στον όμιλο. Εναλλακτικά και γνωρίζοντας ότι
κάτι τέτοιο μάλλον είναι απίθανο, έχουν
προτείνει την εξαγορά του μεριδίου του κ.
Μπόμπολα (ελέγχει περί το 15% του ομίλου).
Ωστόσο, ο τελευταίος διαμηνύει πως «παρά
τις αναφορές σε προτάσεις εξαγοράς
ποσοστών από τους υφιστάμενους μετόχους,
προσωπικά, στην παρούσα φάση, δεν εξετάζω
κανένα ενδεχόμενο πώλησης των μετοχών μου»,
προαναγγέλλοντας πιθανώς κίνηση από τη
δική του πλευρά για την εξαγορά των μετοχών
που ελέγχουν οι αδελφοί Καλλιτσάντση.
Η κρίση έφερε τα πρώτα «σύννεφα»
Οταν στα τέλη της δεκαετίας του 1990, δηλαδή
πριν από σχεδόν δύο δεκαετίας, οι εταιρείες
Ελληνική Τεχνοδομική, Ακτωρ ΑΤΕ και ΤΕΒ Α.Ε.
(Τεχνική Εταιρεία Βόλου) ανακοίνωναν τη
συγχώνευσή τους για τη δημιουργία ενός
ενιαίου κατασκευαστικού ομίλου, του
μεγαλύτερου της χώρας, κοινό ερώτημα των
αναλυτών ήταν πώς θα συμβίωναν
προσωπικότητες όπως οι κ. Λεωνίδας
Μπόμπολας και Δημήτρης Κούτρας, που
προέρχονταν από την «Ακτωρ» των δημοσίων
έργων, με τους αδελφούς Καλλιτσάντση, που
προέρχονταν από την Ελληνική Τεχνοδομική
των ιδιωτικών έργων.
Η φόρμουλα βρέθηκε σταδιακά, καθώς ο κ.
Κούτρας κράτησε το σκέλος των δημοσίων
έργων, ο κ. Μπόμπολας ηγήθηκε σε τομείς όπως
αυτός των παραχωρήσεων (π.χ. Αττική Οδός,
Γέφυρα Ρίου - Αντιρρίου) και της διαχείρισης
απορριμμάτων (Ηλέκτωρ), ο κ. Αν.
Καλλιτσάντσης ανέλαβε τον κλάδο των
ακινήτων και της επέκτασης σε νέους τομείς,
όπως των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΕΛΤΕΧ
Ανεμος), ενώ ο κ. Δημ. Καλλιτσάντσης ανέλαβε
την επέκταση σε νέες αγορές στο εξωτερικό,
κυρίως δε στη Μέση Ανατολή.
Τα «σύννεφα» στις σχέσεις των δύο πλευρών
άρχισαν να εμφανίζονται με την έλευση της
οικονομικής κρίσης, με τις πρώτες αναφορές
για πιθανό διαζύγιο να ξεκινούν ήδη από το
2012, ενώ προς το τέλος του 2014 είχε ήδη γίνει
επεξεργασία και ενός σχεδίου εξόδου είτε
της μιας είτε της άλλης πλευράς. Εν μέσω
οικονομικών και πολιτικών εξελίξεων,
κεφαλαιακών ελέγχων και ασφαλώς έλλειψης
των απαιτούμενων κεφαλαίων, το σχέδιο αυτό
παραπέμφθηκε στις καλένδες.
Σήμερα, φαίνεται πως είναι επιτακτικότερη
από ποτέ η επανενεργοποίησή του με όποια
μορφή κι αν λάβει, καθώς ο ανταγωνισμός στον
κλάδο είναι πολύ πιο έντονος, δεδομένης της
απουσίας μεγάλου αριθμού νέων μεγάλων
δημόσιων έργων και απαιτείται ξεκάθαρη
στρατηγική. Χαρακτηριστικό παράδειγμα
αποτελεί και η περίπτωση της ΕΛΤΕΧ Ανεμος,
στην πώληση της οποίας θα συναινούσε ο κ. Αν.
Καλλιτσάντσης, αρκεί όμως η κίνηση αυτή να
έδινε αξία στον όμιλο και όχι να
λειτουργούσε αποκλειστικά και μόνο ως
ένεση ρευστότητας για την κάλυψη ζημιών από
άλλες δραστηριότητες, αφήνοντας αιχμές για
το σκεπτικό μιας τέτοιας κίνησης υπό την
παρούσα συγκυρία. Με τη σειρά του, ο κ.
Μπόμπολας σημειώνει πως, «όσον αφορά το
ενδεχόμενο πώλησης της ΕΛΤΕΧ Ανεμος, ο
όμιλος είναι πάντα ανοικτός σε ελκυστικές
προτάσεις με γνώμονα τη διασφάλιση ισχυρών
προοπτικών ανάπτυξης και το συμφέρον των
μετόχων του. Σε κάθε περίπτωση, όλες οι
προτάσεις πρέπει να εξετάζονται και να
γίνονται οι βέλτιστες επιλογές για τον
όμιλο».
Υπενθυμίζεται ότι για την εισηγμένη
θυγατρική εταιρεία υφίσταται σοβαρό
επενδυτικό ενδιαφέρον από το fund
βρετανοκαναδικών συμφερόντων Icon. Η ΕΛΤΕΧ
Ανεμος έχει σε εξέλιξη ένα επενδυτικό
πρόγραμμα ύψους 150 εκατ. ευρώ έως το 2019, με
στόχο να αυξήσει την εγκατεστημένη
παραγωγική ισχύ σε 400 MW. Σήμερα, η συνολική
εγκατεστημένη ισχύς του ομίλου ανέρχεται
σε 260,30 MW. Πρόσφατα, επίσης, ο όμιλος πώλησε
αντί ποσού 13,5 εκατ. ευρώ τη συμμετοχή του
στο καζίνο της Πάρνηθας.
Μείωση ανεκτέλεστου κατά 50% σε τρία χρόνια
Η συρρίκνωση της «πίτας» των δημοσίων
έργων, τομέας που ο όμιλος «Ελλάκτωρ»
κατείχε δεσπόζουσα θέση κατά τη διάρκεια
των τελευταίων δύο και πλέον δεκαετιών, σε
συνδυασμό με την κρίση και τον περιορισμό
της πρόσβασης σε τραπεζικά κεφάλαια, έχει
δημιουργήσει ζητήματα ρευστότητας, που
συντελούν και στην κρίση στα διοικητικά.
Σύμφωνα με τα σχετικά στοιχεία, από το τέλος
του 2014 μέχρι και το πέρας του πρώτου
εξαμήνου του 2017, το ανεκτέλεστο υπόλοιπο
έργων του ομίλου έχει υποχωρήσει κατά
σχεδόν 50%, από τα 4,33 δισ. ευρώ σε 2,16 δισ. ευρώ.
Σήμερα, το 55% του ανεκτέλεστου αφορά έργα
στο εξωτερικό (1,19 δισ. ευρώ), ενώ 834 εκατ. ευρώ
αφορούν τα δημόσια έργα που προβλέπεται να
υλοποιήσει ο όμιλος στην Ελλάδα
(περιλαμβάνονται και 137 εκατ. ευρώ ιδιωτικών
έργων, όπως π.χ. η ανάπλαση του Αστέρα
Βουλιαγμένης).
Παράλληλα, από το 2013 μέχρι σήμερα, ο δείκτης
κεφαλαιακής μόχλευσης του ομίλου έχει
εκτιναχθεί από το 23,6% στο σχεδόν 40%, κάτι που
καταδεικνύει ότι ο όμιλος στράφηκε στον
δανεισμό, προκειμένου να συνεχίσει να
καλύπτει τις υποχρεώσεις του και να έχει
ταυτόχρονα τη ρευστότητα για να συνεχίσει
τη δραστηριότητά του. Τα παραπάνω
προκύπτουν, μεταξύ άλλων, από την
παρουσίαση που πραγματοποίησε ο όμιλος στο
πλαίσιο του 12ου Roadshow στο Λονδίνο τον
περασμένο Σεπτέμβριο. Σε αυτήν παρατηρεί
κανείς επίσης και το ότι το περιθώριο
κέρδους (προ φόρων) με την ολοκλήρωση πρώτου
εξαμήνου διαμορφώνεται σε μόλις 2,1%, αν και
κατά το αντίστοιχο περυσινό διάστημα ήταν
αρνητικό κατά 0,6%.
Υπενθυμίζεται ότι κατά το ίδιο διάστημα ο
κατασκευαστικός κλάδος του ομίλου
παρουσίασε αύξηση του κύκλου εργασιών κατά
14,1% στα 756,5 εκατ. ευρώ, έναντι 662,7 εκατ. ευρώ
το αντίστοιχο διάστημα του 2016. Παρέμεινε δε
ζημιογόνος, καταγράφοντας όμως περιορισμό
των απωλειών στα 6,1 εκατ. ευρώ (μετά από
φόρους) έναντι ζημιών 27,1 εκατ. ευρώ το πρώτο
μισό του 2016. Είναι πάντως χαρακτηριστικό
ότι το περιθώριο κέρδους μετά από φόρους
του κλάδου των κατασκευών παραμένει
αρνητικό στο -0,8, δείγμα του ότι πολλά από τα
έργα που έχουν αναληφθεί τα τελευταία
χρόνια εκτελούνται ουσιαστικά με ζημία.
Ο κατασκευαστικός κλάδος βιώνει περίοδο
ισχνών αγελάδων, αλλά κατά τη διάρκεια της
προηγούμενης τριετίας η εικόνα ήταν
αποκαρδιωτική ακόμη και σε σχέση με τα
πρώτα χρόνια της κρίσης, όταν το Πρόγραμμα
Δημοσίων Επενδύσεων περιορίστηκε κατά το
ήμισυ. Ειδικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία
που συγκεντρώνει ο ΣΑΤΕ (Πανελλήνιος
Σύνδεσμος Τεχνικών Εταιρειών), την τριετία
2015-2017, οι δημοπρατήσεις έργων αξίας άνω των 2
εκατ. ευρώ υποχώρησαν κατά 60% σε ετήσια βάση,
σε σύγκριση με τον μέσο όρο της
προηγούμενης πενταετίας, ενώ ταυτόχρονα
εκτινάχθηκαν τα ποσοστά των προσφερόμενων
εκπτώσεων. Την περίοδο 2009-2014, η μέση έκπτωση
δεν ξεπέρασε το 40% και οι δημοπρατήσεις
έργων τις 265 κατ’ έτος, έναντι μόλις 107
ετησίως την τελευταία τριετία.
Έντυπη
Πηγή: kathimerini.gr
25