Γιώργος Παπακωνσταντίνου: Όσο λιγότερο ομιλεί, τόσο λιγότερο διαψεύδεται!

Αρκετή συζήτηση έγινε κατά τις δύο τελευταίες μέρες σχετικά με την ορθότητα, ή ακόμη και τη σκοπιμότητα της υποβάθμισης της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας μας (όπως και της Πορτογαλίας) από τον ιδιωτικό αξιολογητικό οργανισμό Standard & Poor’s. Μάλιστα, στο διάλογο παρενέβη ο ίδιος ο Πρωθυπουργός, ο οποίος ανέφερε ότι “η υποβάθμιση από την S&P δεν αντανακλά τις προσπάθειες δημοσιονομικής εξυγίανσης που καταβάλλει η χώρα”, ενώ το Υπουργείο Οικονομικών εξέδωσε μία μακροσκελή ανακοίνωση, η οποία όμως εξακολουθεί να αναφέρεται σε ευχολόγια και σε “δεσμεύσεις” της χώρας, οι οποίες είναι πολύ πιθανό να έχουν την τύχη των δεσμεύσεων που αναλήφθηκαν κατά τους προηγούμενους 12 μήνες.

Βεβαίως και στο παρελθόν, όλοι μας έχουμε κατηγορήσει τους διεθνείς οργανισμούς αξιολόγησης για έλλειψη πλήρους αμεροληψίας, ή ακόμη και για τραγικά λάθη που αυτοί υπέπεσαν στο παρελθόν (π.χ. κατά τη διάρκεια της κρίσης των στεγαστικών δανείων στις ΗΠΑ). Όμως, το να προσπαθούμε να γελοιοποιούμε τους οίκους αυτούς (οι οποίοι ούτως ή άλλως γίνονται αποδεκτοί από τις αγορές) λόγω παλαιότερων λαθών, δε σημαίνει ότι και κάθε νεότερη αξιολόγησή τους είναι αυτόματα λανθασμένη και ότι οι αξιολογήσεις τους είναι άνευ ουσίας.

Η αξιολόγηση της S&P, όπως προκύπτει από την ανακοίνωσή της (δείτε το κείμενο στην αγγλική γλώσσα)  βασίζεται κυρίως σε δύο σημεία:

α) Στο κείμενο των συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής της 25-3-2011 (Δείτε το κείμενο στην ελληνική γλώσσα) , όπου (στη σελίδα 31) αναφέρεται ότι: “Αν, βάσει της ανάλυσης βιωσιμότητας, συνάγεται ότι ένα πρόγραμμα μακροοικονομικής προσαρμογής δεν μπορεί ρεαλιστικά να επαναφέρει το δημόσιο χρέος σε μία βιώσιμη πορεία, το δικαιούχο κράτος μέλος υποχρεούται να προσέλθει καλόπιστα σε ενεργές διαπραγματεύσεις με τους δανειστές του για να εξασφαλίσει την άμεση συμμετοχή τους στην αποκατάσταση της βιωσιμότητας του χρέους. Η παροχή της χρηματοδοτικής συνδρομής εξαρτάται από την ύπαρξη αξιόπιστου σχεδίου του κράτους μέλους, καθώς και επαρκούς του δέσμευσης για την εξασφάλιση κατάλληλης και αναλογικής συμμετοχής του ιδιωτικού τομέα. Η πρόοδος της εφαρμογής του σχεδίου παρακολουθείται δυνάμει του προγράμματος και λαμβάνεται υπ’ όψιν στην απόφαση για τις εκταμιεύσεις”.

Την παράγραφο αυτή, αλλά και άλλα τμήματα του πρωτότυπου κειμένου, προσπαθεί να παραποιήσει βάναυσα το Υπουργείο Οικονομικών, με την παραπάνω ανακοίνωσή του. Και όμως, είναι σαφές ότι, για να υπάρξει χρηματοδότηση από την ΕΜΣ (Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Στήριξης), θα πρέπει το αιτούμενο Κράτος, όχι μόνον να έχει προσέλθει καλόπιστα σε ενεργές διαπραγματεύσεις με τους δανειστές του, αλλά παράλληλα θα πρέπει κιόλας να έχει εξασφαλίσει και την άμεση συμμετοχή τους στην αποκατάσταση της βιωσιμότητας του χρέους.

β) Στην πορεία του ελλείμματος του 2010, για το οποίο η S&P εκφράζει επιφυλάξεις για το εάν τελικά θα είναι μέσα στα (πολλαπλώς αναθεωρημένα) πλαίσια του 9,6% που ανέφερε το Υπουργείο Οικονομικών, αλλά και στις δυσκολίες εκτέλεσης του Προϋπολογισμού του 2011, δυσκολίες τις οποίες έμπρακτα αναγνωρίζει -μέσω των νέων προσπαθειών για τη συλλογή διαφόρων ποσών, ή μέσω των ανακοινώσεων που αφορούν στις υστερήσεις εσόδων κατά το α’ δίμηνο του 2011.

Μπορεί ο κ. Παπακωνσταντίνου να προσπαθεί να διασύρει τους διεθνείς οργανισμούς αξιολόγησης για λάθη που έκαναν κατά το 2008 στο ζήτημα της αξιολόγησης διαφόρων δομημένων ομολόγων ή τραπεζών που διακρατούσαν τα ομόλογα αυτά, αλλά ο ίδιος δε θα πρέπει επίσης να ξεχνά τον διασυρμό που ο ίδιος έχει υποστεί, από διαψεύσεις του, στο πιο πρόσφατο παρελθόν.

Όλοι θυμόμαστε ότι κατά το Δεκέμβριο του 2009 και τον Ιανουάριο του 2010 δήλωνε ότι, “δε θα είναι αυτός ο Υπουργός που θα υπογράψει την προσφυγή της χώρας στο ΔΝΤ”. Θυμόμαστε όταν λίγο αργότερα δήλωνε ότι “δε θα είναι αυτός ο Υπουργός που θα υπογράψει για τη μείωση των μισθών ή των συντάξεων”.
Θυμόμαστε αρκετές ακόμη από τις δηλώσεις του κου Παπακωνσταντίνου, οι οποίες ξεκινούν με το “κλισέ” του “δε θα είμαι εγώ ο Υπουργός που...”. Θεωρήσαμε -και εξακολουθούμε να θεωρούμε- τον κ. Παπακωνσταντίνου ως έναν έντιμο πολιτικό. Και για το λόγο αυτό, επικροτήσαμε και στηρίξαμε -σε δημοσιογραφικό επίπεδο- τις προσπάθειές του.
Όμως, όσο περνά ο καιρός, αποδεικνύεται ότι ο κ. Παπακωνσταντίνου, είτε είναι περισσότερο αισιόδοξος απ’ ότι απαιτεί η θέση του στην Κυβέρνηση, είτε δε μπορεί να αντιληφθεί την πραγματικότητα. Και τα δύο, είναι εξ’ ίσου επικίνδυνα. Και για το λόγο αυτό, εκτιμούμε ότι θα πρέπει να ομιλεί λιγότερο και να προσπαθήσει να μεταδώσει στους συναδέλφους του υπουργούς την εικόνα για την πραγματική κατάσταση της οικονομίας της χώρας.