Εμφύλιος τραπεζιτών για τις ΑΜΚ

Οι δηλώσεις κορυφαίων παραγόντων αναδεικνύουν την κόντρα ανάμεσα στους ιδιώτες μετόχους, την ΕΚΤ και τον ESM

«Ακήρυχτος πόλεμος» έχει ξεσπάσει ανάμεσα στους έλληνες και ξένους ιδιώτες επενδυτές, την ΕΚΤ και τον ESM, σχετικά με το ύψος των νέων κεφαλαιακών αναγκών για τις ελληνικές τράπεζες, που θα κρίνει και τις αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου. Πρόκειται για ένα ζήτημα ύψιστης σημασίας, θα κρίνει το μέλλον αλλά και τη μορφή του χρηματοπιστωτικού συστήματος.  Προς το παρόν, ακόμη και μέσα στην προεκλογική περίοδο, οι διαδικασίες και οι τεχνικές προετοιμασίες τρέχουν με γοργό ρυθμό από τις υπηρεσίες του ΥΠΟΙΚ, την ΤτΕ και το ΤΧΣ. Και αυτό γιατί όλα πρέπει να είναι έτοιμα μέχρι τα μέσα Οκτωβρίου, οπότε και η νέα κυβέρνηση θα κληθεί να ψηφίσει το νέο νομοθετικό πλαίσιο για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών.Πράγμα που σημαίνει ότι θα πρέπει να τροποποιηθεί ο νόμος για το ΤΧΣ, προκειμένου να ευθυγραμμιστεί με τη μεταφορά της κοινοτικής οδηγίας BRRD περί εξυγίανσης των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, καθώς και με το νέο πλαίσιο ανακεφαλαιοποίησης που θα δημιουργηθεί.

Παράλληλα οι εποπτικές αρχές της ΕΚΤ εργάζονται εντατικά, προκειμένου να έχουν ολοκληρώσει μέχρι το τέλος Οκτωβρίου την αξιολόγηση ποιότητας ενεργητικού αξιολόγησης και τα stress tests που θα καθορίσουν πόσα κεφάλαια χρειάζονται οι τράπεζες.Στόχος είναι η διαδικασία κεφαλαιακής ενίσχυσης των τραπεζών μέσω των ΑΜΚ να ξεκινήσει το αργότερο αρχές Νοεμβρίου. Οι αυξήσεις κεφαλαίου των τραπεζών θα πρέπει να ολοκληρωθούν εντός του 2015, δεδομένου πως οποιαδήποτε μετάθεση του εγχειρήματος για το 2016 θα μπορούσε να επαναφέρει τον κίνδυνο «κουρέματος» των καταθέσεων, παρά τις διαβεβαιώσεις του Μάριο Ντράγκι, ότι κάτι τέτοιο έχει αποκλειστεί.

Μην ξεχνάμε, ότι από 1/1/16, ισχύουν ανάλογες διατάξεις από την Οδηγία για την Αναδιάρθρωση και Εξυγίανση Τραπεζών (BRRD), που ψηφίσθηκε από την Ελληνική Βουλή στις 22/7/15. Σύμφωνα με την οδηγία αυτή, απαιτείται πλήρης απομείωση ή μετατροπή σε κοινές μετοχές τουλάχιστον στο 8% του παθητικού περιλαμβανομένων των ιδίων κεφαλαίων και, επιπροσθέτως, όλων των μη εξασφαλισμένων μη προνομιούχων υποχρεώσεων, εξαιρουμένων δηλαδή των εγγυημένων καταθέσεων (καταθέσεις κάτω από €100 χιλ, ανά συνδικαιούχο ανά τράπεζα). Πρέπει, επίσης, να εξασφαλίζεται συνεισφορά από το ευρωπαϊκό πλέον (αντί του εθνικού) Ενιαίο Ταμείο Εξυγίανσης με ποσό που αντιστοιχεί στο 5% του παθητικού περιλαμβανομένων των ιδίων κεφαλαίων.

Δεν είναι όμως μόνο οι νομοθετικές και ελεγκτικές διαδικασίες που προκαλούν «πονοκέφαλο» στις αρμόδιες ελληνικές και ευρωπαϊκές αρχές, και έχουν δημιουργήσει ένα κλίμα αβεβαιότητας στην αγορά. Η ουσία βρίσκεται στις δηλώσεις προσώπων που εμπλέκονται στην όλη διαδικασία και που καταδεικνύουν ότι στο παρασκήνιο υπάρχει μεγάλη κόντρα ανάμεσα στους ιδιώτες μετόχους των τραπεζών, την ΕΚΤ και τον ESM.

Για παράδειγμα, η επικεφαλής του Single Resolution Board (Ενιαίος Μηχανισμός Εξυγίανσης της Ε.Ε.), Elke Koenig, βγαίνει και δηλώνει στο πρακτορείο Reuters, ότι η επικείμενη διάσωση των ελληνικών τραπεζών, που σε μεγάλο βαθμό αναμένεται να χρηματοδοτηθεί με δημόσια κεφάλαια, δεν θα πρέπει να θεωρείται πρότυπο για το μέλλον, καθώς οι ελληνικές τράπεζες έγιναν «όμηροι» της υπερχρεωμένης κυβέρνησης, εκφράζοντας προφανώς τον προβληματισμό κάποιων ευρωπαίων αξιωματούχων, για τους όρους με τους οποίους θα πραγματοποιηθεί η ανακεφαλαιοποίηση του ελληνικού χρηματοπιστωτικού συστήματος.Έντονο προβληματισμό όμως έχουν και οι έλληνες τραπεζίτες, όπως αυτή εκφράστηκε από τις δηλώσεις του προέδρου  της Eurobank Νίκου Καραμούζη, πάλι στο Reuters.

Ειδικότερα, ο κ. Καραμούζης τόνισε με ιδιαίτερη έμφαση, ότι η ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών δεν πρέπει να προκαλέσει μεγάλο dilution στους υφιστάμενους μετόχους καθώς κάτι τέτοιο θα θέσει σε κίνδυνο τις προσπάθειες επανάκτησης της επενδυτικής εμπιστοσύνης, που είναι απαραίτητη για την ανάκαμψη της οικονομίας. Σύμφωνα με τον κ. Καραμούζη, δεν πρέπει να εκμηδενιστούν οι συμμετοχές των υφιστάμενων μετόχων. Κάτι τέτοιο θα περιόριζε σημαντικά τους επενδυτές που θα ήταν πρόθυμοι να συμμετάσχουν στην αύξηση κεφαλαίου.

Παράλληλα πρόσθεσε, ότι δεδομένου πως το δυσμενές σενάριο αφορά σε ακραίες συνθήκες, τα κεφάλαια θα πρέπει να είναι σε μια μορφή που δεν προκαλεί αραίωση (dilution) της συμμετοχής των υφιστάμενων μετόχων από την πρώτη ημέρα, αλλά επιτρέπει στο dilution να πραγματοποιηθεί εν καιρώ, μόνο εάν και όταν προκύψουν οι πραγματικές κεφαλαιακές ανάγκες.Η ανακεφαλαιοποίηση θα πρέπει να πείθει πλήρως τις διεθνείς αγορές και τους καταθέτες για τη χρηματοοικονομική ισχύ των τραπεζών, ελαχιστοποιώντας το βάρος για τους Ελληνες φορολογούμενους και μεγιστοποιώντας τη συμμετοχή ιδιωτών επενδυτών στις αυξήσεις κεφαλαίου.

Και αν αυτά δηλώνουν ευρωπαίοι αξιωματούχοι και έλληνες τραπεζίτες, φανταστείτε τι λένε οι ξένοι και Έλληνες επενδυτές που το 2014 επένδυσαν πάνω από 8 δισ. ευρώ στις αυξήσεις κεφαλαίου των εγχώριων τραπεζών, και τώρα φοβούνται ότι, λόγω της αυστηρότητας που φέρεται να επιδεικνύουν τόσο η ΕΚΤ, όσο και ο ESM, εάν ο λογαριασμός της ανακεφαλαιοποίησης είναι μεγάλος και απαιτήσει μεγάλη κεφαλαιακή ένεση με δημόσιο χρήμα η αξία των μετοχών τους πρακτικά θα εκμηδενισθεί. Τους εκπροσώπησε επάξια ο αμερικανός μεγαλοεπενδυτής Wilbur Ross, ο οποίος ηγείται ομάδας επενδυτών που επένδυσε πέρυσι 1,3 δισ. ευρώ στη Eurobank, και στην οποία μετέχουν η Fairfax, η Capital Research and Management, η Wilbur Ross, η Fidelity, η Mackenzie, και η Brookfield.

Σε δηλώσεις του στο πρακτορείο Bloomberg, επεσήμανε με δεικτικό ύφος, ότι η αξιολόγηση των κεφαλαιακών αναγκών των ελληνικών τραπεζών από την ΕΚΤ είναι πολύ συντηρητική και μπορεί να οδηγήσει σε περιττές επιβαρύνσεις, προσθέτοντας πως οι επίσημες προβλέψεις που χρησιμοποιούνταιαπό την ΕΚΤ για τις ελληνικές τράπεζες μπορεί να αποδειχτούν πολύ αρνητικές δεδομένου ότι η ελληνική οικονομία συνεχώς εκπλήσσει. Ταυτόχρονα έστειλε αυστηρή προειδοποίηση, ότι υπάρχουν λίγοι διεθνείς επενδυτές πρόθυμοι να βάλουν λεφτά στην Ελλάδα. Αν αυτοί αισθανθούν ότι τους μεταχειρίζονται άδικα, με μια βιασύνη για αποφάσεις και άρα υποστούν dilution το οποίο δεν χρειάζεται, δεν θα επιστρέψουν.

Το σημαντικότερο όμως είναι ότι προχώρησε σε μία, ομολογουμένως πρωτότυπη, πρόταση για την επικείμενη ανακεφαλαιοποίηση. Τα 25 δισ. ευρώ της ανακεφαλαιοποίησης πρέπει να μετατραπούν σε μια χωρίς όρους δέσμευση για τρία χρόνια και να επιτραπεί στην ΕΚΤ να τα δώσει, αν και όταν διαπιστωθεί ότι μια τράπεζα χρειάζεται κεφάλαια. Με αυτό τον τρόπο η επένδυση της ελληνικής κυβέρνησης και των διεθνών επενδυτών,θα υποστούν dilution με πραγματικά δεδομένα και όχι με γνώμες, εν πολλοίς αυθαίρετες. Με άλλα λόγια, αυτό που προτείνει ο αμερικανός μεγαλοεπενδυτής είναι, να επιλεγούν σενάρια και μέθοδοι ανακεφαλαιοποίησης που θα κρατούν το κόστος σε λογικά επίπεδα, να γίνουν οι ΑΜΚ με συμμετοχή και των παλαιών μετόχων, τα 25 δισ. ευρώ από το τρίτο μνημόνιο που προορίζονται για τις τράπεζες να μπουν σε μία δεξαμενή, και αν χρειαστεί να γίνουν χρήση τους σε μελλοντικό χρόνο, με βάση πάντα τις πραγματικές ανάγκες των τραπεζών.Το ζήτημα πάντως είναι να πειστεί και η ΕΚΤ, που φαίνεται ότι έχει στηλώσει τα πόδια!

Από όλα τα παραπάνω προκύπτει το συμπέρασμα, ότι η σύγκρουση ανάμεσα στους ιδιώτες μετόχους των τραπεζών και τις αρμόδιες ευρωπαϊκές αρχές, σχετικά με τους όρους των επερχόμενων ΑΜΚ, βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη. Η τύχη κεφαλαίων και των ελλήνων επενδυτών, όπως και ολόκληρου του ελληνικού τραπεζικού συστήματος θα εξαρτηθεί στις επόμενες εβδομάδες από τους όρους που θα υιοθετηθούν για την κεφαλαιακή θωράκιση των τραπεζών και ειδικά από τις κεφαλαιακές ανάγκες που θα αναγνωρίσει η ΕΚΤ. Γι’ αυτό και οι ιδιώτες επενδυτές προσπαθούν συντονισμένα να ασκήσουν πίεση στην ΕΚΤ, αλλά και στις ελληνικές αρχές, προκειμένου οι κεφαλαιακές ανάγκες να μη διαμορφωθούν σε πολύ υψηλά επίπεδα, και έτσι να τους δωθεί η ευκαιρία να συμμετάσχουν στις ΑΜΚ.

Έτσι εξηγείται και το έντονο πλέον lobbying που ασκείται από πλευράς κυρίως ξένων μετόχων μέσω ισχυρών κύκλων στα κέντρα αποφάσεων, στην προσπάθειά τους να επηρεάσουν τις εξελίξεις, προς το συμφέρον τους φυσικά. Και μπορεί επισήμως το ΔΝΤ να διέψευσε πληροφορίες  που έφεραν στελέχη επενδυτικών κεφαλαίων να έχουν συνάντηση στο ΔΝΤ με αρμόδια στελέχη του Ταμείου, ενόψει της ανακεφαλαιοποίησης των ελληνικών τραπεζών, τραπεζικοί κύκλοι όμως επιμένουν ότι μέσα στην εβδομάδα έγινε μία κρίσιμη συνάντηση στο κτίριο της Τράπεζας της Ελλάδος. Σε αυτή συμμετείχαν, μεταξύ άλλων, στελέχη δύο μεγάλων δικηγορικών γραφείων, ένα του εξωτερικού και ένα του εσωτερικού, εκπροσωπώντας τους πελάτες τους, δηλαδή έλληνες και ξένους μετόχους. Η συνάντηση είχε ως βασικό θέμα την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών. Όσο για την παρουσία στελεχών νομικών γραφείων δεν προκαλεί εντύπωση, αφού, στα «όπλα» των ιδιωτών μετόχων των τραπεζών φαίνεται να περιλαμβάνεται και η απειλή με δικαστικά και νομικά μέτρα, εάν δεν «πειστεί» η ΕΚΤ, κίνηση που αν γίνει θα στηρίζεται, συν τοις άλλοις, στο γεγονός ότι το Νοέμβριο του 2014 οι ελληνικές τράπεζες πέρασαν με επιτυχία τα stress tests που είχαν πραγματοποιηθεί, αλλά και τις πρόσφατες δηλώσεις, συγκεκριμένα μέσα στο καλοκαίρι, του Μάριο Ντράγκι, της προέδρου του SSM Ντανιέλ Νουί και άλλων ευρωπαίων αξιωματούχων, περί κεφαλαιακής επάρκειας και φερεγγυότητας των ελληνικών τραπεζών.

Από τη συνάντηση προκύπτει,ότι η ΤτΕ επιθυμεί τη συμμετοχή των ιδιωτών στις επικείμενες ΑΜΚ. Το θέμα όμως είναι, τι θα γίνει με την ΕΚΤ και τον ESM, που επιμένουν στη σκληρή γραμμή, πιστεύοντας πως η νέα ανακεφαλαιοποίηση αποτελεί την τελευταία ευκαιρία για να θωρακιστεί μία και καλή κεφαλαιακά το χρηματοπιστωτικό σύστημα της Ελλάδας, και να μην χρειαστεί στο μέλλον μία νέα απόπειρα διάσωσης. Ειδικά η ΕΚΤ δείχνει αποφασισμένη, ότι μέσω της ανακεφαλαιοποίησης, θέλει να θωρακιστούν οι τράπεζες με τέτοιο τρόπο ώστε να εξυγιάνουν με καθαρές λύσεις τα χαρτοφυλάκιά τους, ακόμη και υπό το ακραίο σενάριο για την πορεία οικονομίας και της νέας γενιάς κόκκινων δανείων.

Αμαλία Κάτζου
Πηγή: sofokleousin.gr

16