Υποσχέσεις για το χρέος με διαιτητή τον Σόιμπλε

«Πάγο» φαίνεται ότι έβαλε η Ανγκελα Μέρκελ στην απόπειρα του Αλέξη Τσίπρα να αποσπάσει κάποια δέσμευση στο δίπολο αξιολόγησης - χρέους, παραπέμποντάς τον ουσιαστικά στον... Βόλφγκανγκ Σόιμπλε. Ως γνωστόν, η κυβέρνηση έχει προσδώσει «υπαρξιακές διαστάσεις» στο αφήγημα της παράλληλης ολοκλήρωσης της αξιολόγησης και της βιωσιμότητας του χρέους, που με τη σειρά τους θα ανοίξουν τον δρόμο για ένταξη της Ελλάδος στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης (QE) της ΕΚΤ. Η θέση αυτή όμως δεν φαίνεται ότι συγκίνησε τη «σιδηρά καγκελάριο» της Γερμανίας ώστε να ανοίξει κάποιο παράθυρο παραχωρήσεων. Παρέπεμψε δε τον κ. Τσίπρα στις αποφάσεις των θεσμών και του Eurogroup.

Σύμφωνα με συγκλίνουσες ενδείξεις, η προσπάθεια του Τσίπρα να πείσει τους υψηλούς συνομιλητές του στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής δεν καρποφόρησε. Ουδείς, πλην του χλιαρά συγκαταβατικού Φρανσουά Ολάντ, εμφανίζεται διατεθειμένος στην παρούσα φάση να κάνει μείζονες εκπτώσεις προς την Αθήνα, ενώ η επιχειρηματολογία της ελληνικής πλευράς ότι «οι συμφωνίες πρέπει να τηρούνται» αντιμετωπίζεται με επιφυλακτικότητα λόγω βεβαρημένου παρελθόντος. Παράλληλα, και παρά τα όσα εκπέμπονται από κυβερνητικούς κύκλους, το περιεχόμενο της δεύτερης αξιολόγησης έχει για τους δανειστές ευρύτερη σημασία από αυτή που θέλει να της προσδίδει η ελληνική κυβέρνηση, καθώς υπερβαίνει το δημοσιονομικό πλαίσιο και εισέρχεται στο «διαρθρωτικό DNA» του τρίτου Μνημονίου.

Η ένταξη στο QE

Στη συνέντευξη Τύπου μετά το πέρας της Συνόδου, ο Πρωθυπουργός έθεσε το Eurogroup της 5ης Δεκεμβρίου ως το χρονικό όριο εντός του οποίου η Αθήνα επιθυμεί ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης και οριστικοποίηση των βραχυπρόθεσμων μέτρων για το χρέος. Πρόκειται για ιδιαίτερα φιλόδοξο στόχο, ώστε να επιτευχθεί η ένταξη στο QE, για την οποία ο έλληνας πρωθυπουργός τόνισε ότι πρέπει να γίνει «ό,τι χρειάζεται», χρησιμοποιώντας μάλιστα την περίφημη φράση του Μάριο Ντράγκι «whatever it takes». Σε μια δε διφορούμενη δήλωσή του, ο κ. Τσίπρας είπε ότι ουδείς επιθυμεί νέες αναταράξεις σε μια εκλογική χρονιά, όπως είναι το 2017, στην Ευρώπη. Εριξε μάλιστα για ακόμη μία φορά στο τραπέζι το... χαρτί της γεωπολιτικής σταθερότητας που προβάλλει η Ελλάδα, λόγω και του Προσφυγικού.

Η συμφωνίας ΕΕ - Τουρκίας

Χαρακτηριστικό της δυστοκίας που συναντά η Αθήνα να πείσει τους συνομιλητές της για την ανάγκη «να τρέξουν παράλληλα» αξιολόγηση και χρέος, ώστε στη συνέχεια να ενταχθούν και τα ελληνικά ομόλογα στο πρόγραμμα QE της ΕΚΤ, ήταν το γεγονός ότι κυβερνητικές πηγές απέφευγαν να κάνουν το οποιοδήποτε σχόλιο για την αντίδραση της Ανγκελα Μέρκελ όταν ο κ. Τσίπρας της έθεσε το ζήτημα αυτό. Οπως δε υπογράμμιζε χαρακτηριστικά στο «Βήμα» ευρωπαϊκή διπλωματική πηγή, η κυρία Μέρκελ επέμεινε στην πάγια γραμμή: ότι, δηλαδή, η αξιολόγηση είναι ζήτημα που εξετάζουν οι θεσμοί και το Eurogroup. Αντίθετα, η γερμανίδα καγκελάριος φάνηκε να ενδιαφέρεται περισσότερο για την προώθηση της Συμφωνίας ΕΕ - Τουρκίας, υποσχόμενη να συμβάλει στην ταχύτερη αποστολή ειδικών για την ενίσχυση των διαδικασιών ασύλου στην Ελλάδα, αλλά και ζητώντας επιτάχυνση των επιστροφών προσφύγων στην Τουρκία.

Η κίνηση της Ανγκελα Μέρκελ σημαίνει ότι η Αθήνα δεν θα μπορέσει να παρακάμψει τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, όσο κι αν δυσανασχετεί με τη σκληρή στάση του γερμανού υπουργού Οικονομικών. Σε αυτό το πλαίσιο, οι απόψεις που διατύπωσε την περασμένη Πέμπτη ο κ. Σόιμπλε, ότι δεν ευθύνεται το χρέος για τα προβλήματα της ελληνικής οικονομίας αλλά η χαμηλή ανταγωνιστικότητα, έχουν τη δική τους σημασία εν όψει των διαπραγματεύσεων. Η Αθήνα αισθάνθηκε σίγουρα καλύτερα με όσα άκουσε ο Πρωθυπουργός από τον γάλλο πρόεδρο Φρανσουά Ολάντ που φέρεται να είπε ότι «θα θέλαμε μια λύση» στην υπόθεση του χρέους, αλλά αυτό δεν επαρκεί ώστε να υπηρετηθεί το αφήγημα της κυβέρνησης. Αλλωστε, και στη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε, ο κ. Ολάντ διαχώρισε την αξιολόγηση από το επόμενο βήμα, δηλαδή τη συζήτηση για το χρέος.

Η δεύτερη αξιολόγηση

«Η δεύτερη αξιολόγηση συνιστά τεστ αξιοπιστίας» τόνιζε υψηλόβαθμος ευρωπαίος αξιωματούχος στο «Βήμα», ερωτηθείς για το πώς θα διαμορφωθούν οι ισορροπίες από εδώ και στο εξής, δεδομένης και της διαφωνίας Γερμανίας και ΔΝΤ επί του θέματος του ελληνικού χρέους. «Η αξιολόγηση αυτή θα αποδειχθεί πολύ κρίσιμη λόγω του διαρθρωτικού της χαρακτήρα» συμπλήρωνε ο ίδιος αξιωματούχος, για να προσθέσει: «Οσο πιο αποδοτική είναι, τόσο πιο εύκολα θα ανοίξει ο δρόμος για το ζήτημα του χρέους. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η εφαρμογή του προγράμματος και οι λύσεις για το χρέος πάνε χέρι-χέρι».

Αλλος αξιωματούχος τόνιζε ότι όσοι έχουν διαβάσει την απόφαση του Eurogroup του περασμένου Μαΐου κατανοούν ότι ακόμη και τα βραχυπρόθεσμα μέτρα που μπορούν να οριστικοποιηθούν άμεσα, δεν σημαίνει ότι θα εφαρμοστούν όλα μαζί, καθώς υπάρχει χρονικό περιθώριο ως το 2018 για να συμβεί αυτό. Αυτό σημαίνει ότι ακόμη κι αν τα βραχυπρόθεσμα μέτρα οριστικοποιηθούν, η εφαρμογή τους ίσως αποτελέσει διαφορετικό κεφάλαιο.

Προς το παρόν πάντως, ουδείς στις Βρυξέλλες γνωρίζει πώς θα συμβιβαστούν οι διαφορές Γερμανίας - ΔΝΤ. Αποφεύγεται η παραμικρή πρόβλεψη, αλλά όλοι επιμένουν παρασκηνιακά ότι πρέπει να υπάρξει, για λόγους αξιοπιστίας, μια παρουσία του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα. Αυτή θα μπορούσε, όπως έχει ήδη επισημανθεί, να λάβει τη μορφή ενός ρόλου τεχνικού συμβούλου. Παράλληλα, μοιάζει ιδιαίτερα δύσκολο να κάνει εκπτώσεις το Ταμείο στην «ποιότητα» της έκθεσης βιωσιμότητας του χρέους, ώστε π.χ. αυτή να καλύπτει λιγότερα χρόνια από τα 40, που είναι το σύνηθες. Αυτό που είναι όμως βέβαιο είναι ότι χωρίς ολοκλήρωση της αξιολόγησης, δεν πρόκειται να δεσμευθεί κανείς από την πλευρά των δανειστών. Αντίθετα, η σύνδεση όλων των θεμάτων μπορεί να οδηγήσει ακόμη και σε μεγαλύτερη καθυστέρηση.

Αναφορές

Προσφυγικό, ΕΕ - Ρωσία και CETA

Στο ζήτημα του Προσφυγικού, ο έλληνας πρωθυπουργός ανέδειξε τη διάσταση απόψεων που υπάρχει πλέον ξεκάθαρα εντός του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου μεταξύ των χωρών που ασπάζονται την αρχή της αλληλεγγύης και όσων λειτουργούν με τη «λογική των τειχών», αναφερόμενος προφανώς στις χώρες του Βίζεγκραντ με προεξάρχουσα την Ουγγαρία. Στα Συμπεράσματα κατεγράφη η ανάγκη για επιτάχυνση των επιστροφών προσφύγων από τα ελληνικά νησιά στην Τουρκία, αλλά και η κρισιμότητα της αποστολής ειδικών ώστε να βοηθηθεί η ελληνική Υπηρεσία Ασύλου. Επίσης, στο θέμα των σχέσεων ΕΕ - Ρωσίας, επί του οποίου έγινε μεγάλη συζήτηση στο δείπνο της Πέμπτης, ο κ. Τσίπρας υποστήριξε, αν και όχι τόσο έντονα όσο ο ιταλός ομόλογός του Ματέο Ρέντσι, την ανάγκη να αποφευχθεί η κατηγορηματική αναφορά στην πιθανότητα επιβολής κυρώσεων, ώστε να μην τεθεί σε κίνδυνο η πρόσφατη εύθραυστη εκεχειρία.

Στο ζήτημα της εμπορικής συμφωνίας ΕΕ - Καναδά (CETA), το οποίο έχει αναχθεί σε μείζον θέμα για την ικανότητα της Ενωσης να συνάπτει εμπορικές συμφωνίες, παρά την αισιοδοξία που εξέφρασε ο Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, τίποτα δεν πρέπει να θεωρείται δεδομένο. Η εμπλοκή έχει ανακύψει στους Βαλόνους του Βελγίου, με τον περιφερειακό κυβερνήτη Πολ Μανιέτ να ενημερώνει το τοπικό Κοινοβούλιο, ότι «έχει κολλήσει» τη συμφωνία. Το σημείο εμπλοκής είναι αυτό της διαιτησίας για την επίλυση εμπορικών διαφορών. Ωστόσο, το απόγευμα της Παρασκευής η καναδική πλευρά εμφανιζόταν πλήρως απαισιόδοξη και ισχυριζόταν ότι η συμφωνία είχε τελειώσει...

Πηγή: tovima.gr

21