Χιλιάδες επιχειρήσεις θα οδηγήσει στα δικαστήρια ο εξωδικαστικός συμβιβασμός

Από την Νένα Μαλλιάρα.   Το ενδεχόμενο, με συντηρητικές εκτιμήσεις 50.000 έως 150.000 επιχειρήσεις από αυτές που θα μπορούσαν να διευθετήσουν τα προβλήματα υπερχρέωσης τους μέσω του εξωδικαστικού συμβιβασμού, να οδηγηθούν τελικά στα δικαστήρια, βλέπουν παράγοντες της αγοράς. Το σχέδιο νόμου για τον εξωδικαστικό συμβιβασμό οφειλών επιχειρήσεων κατατέθηκε στη Βουλή την περασμένη Παρασκευή προκειμένου να τεθεί προς συζήτηση στις αρμόδιες επιτροπές και να ψηφιστεί αμέσως μετά το Πάσχα.

Σχολιάζοντας καταρχάς ότι το σχέδιο νόμου κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση, τράπεζες και παράγοντες της αγοράς φοβούνται επανάληψη δικαστικής "συμφόρησης" αντίστοιχης αυτής που προκάλεσε ο νόμος Κατσέλη, προς όφελος υπερχρεωμένων επιχειρήσεων, κυρίως αυτών που ανήκουν στους στρατηγικούς κακοπληρωτές. Όπως υποστηρίζουν, ο κίνδυνος να οδηγηθούν μέσω του μηχανισμού του εξωδικαστικού συμβιβασμού στα δικαστήρια χιλιάδες περιπτώσεις υπερχρεωμένων επιχειρήσεων, θα απέβαινε μοιραίος για πολλές βιώσιμες επιχειρήσεις, με ό,τι αυτό συνεπάγεται και για την προσπάθεια μείωσης των "κόκκινων" δανείων από πλευράς τραπεζών. 

Ο προβληματισμός των στελεχών της αγοράς προκύπτει από το γεγονός ότι στο σχέδιο νόμου προβλέπεται μία βαριά διαδικασία στην οποία εμπίπτουν τόσο μικρές όσο και μεγάλες επιχειρήσεις, με μόνη διαφορά την υποχρεωτική συμμετοχή εμπειρογνώμονα για τις μεγάλες επιχειρήσεις έναντι προαιρετικής για τις μικρές.

Όπως επισημαίνουν, στη διαδικασία εντάσσεται το σύνολο των πιστωτών του οφειλέτη και όχι απλά οι "θεσμικοί πιστωτές" (τράπεζες, Δημόσιο, ασφαλιστικά ταμεία)  αλλά και προμηθευτές και εργαζόμενοι. Σε μεγάλες επιχειρήσεις που τηρούν βιβλία Γ΄ κατηγορίας, αυτό δεν συνιστά πρόβλημα. Σε μικρές, όμως, επιχειρήσεις με απλογραφικό σύστημα, ο οφειλέτης μπορεί να παρουσιάσει οποιονδήποτε ως πιστωτή του, παρακωλύοντας τεχνηέντως την επίτευξη εξωδικαστικής συμφωνίας. Και αυτό διότι βρίσκεται εξαρχής "στον αέρα"  η απαιτούμενη συναίνεση του 60% των πιστωτών, αφού δημιουργείται κλίμα καχυποψίας για την ύπαρξη του 100% των πιστωτών. 

Το πρόβλημα αυτό δεν θα υπήρχε αν προβλεπόταν ένα απλοποιημένο και αυτοματοποιημένο σύστημα για τις μικρές επιχειρήσεις και ένα πιο σύνθετο, στα πρότυπα της προπτωχευτικής διαδικασίας, για τις μεγάλες επιχειρήσεις. Οι προκλήσεις που θέτουν τα στενά χρονικά περιθώρια για την αντιμετώπιση των "κόκκινων" δανείων θα μπορούσαν να απαντηθούν πολύ ταχύτερα αν π.χ. το σχέδιο ρύθμισης της οφειλής από την πλειοψηφία των πιστωτών εφαρμοζόταν υποχρεωτικά για όλους τους πιστωτές. Και στην περίπτωση που κάποιος πιστωτής της μειοψηφίας δεν αποδεχόταν το σχέδιο ρύθμισης και προσέφευγε στη δικαιοσύνη, να επωμιζόταν ο ίδιος το βάρος της απόδειξης για το ότι η εξωδικαστική ρύθμιση είναι δυσμενέστερη της δικαστικής για τον ίδιο.

Η πίεση του χρόνου προβληματίζει επίσης και σε ό,τι αφορά τον όγκο των εγγράφων και πιστοποιητικών που ζητούνται από τις επιχειρήσεις που θέλουν να ενταχθούν στον εξωδικαστικό μηχανισμό, αφού η συγκέντρωσή τους θα μπορούσε να γίνει με συνεργασία υπηρεσιών του Δημοσίου. 

Το "χαρτοβασίλειο", ωστόσο, μπορεί να είναι αρκετά χειρότερο εάν τελικώς η ηλεκτρονική πλατφόρμα που προβλέπει ο νόμος, δεν βρίσκεται σε λειτουργία κατά την έναρξη ισχύος του σχεδίου νόμου, το οποίο έχει οριστεί σε 3 μήνες μετά τη δημοσίευση του νόμου στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως (δηλαδή τον Ιούλιο). Ο νόμος προβλέπει ότι "για το μικρό χρονικό διάστημα που ενδέχεται να μεσολαβήσει, οι αιτήσεις θα υποβάλλονται σε έντυπη και ψηφιακή μορφή στις Διευθύνσεις Ανάπτυξης των Περιφερειακών Ενοτήτων, ενώ τα συνοδευτικά της αίτησης έγγραφα και δικαιολογητικά θα υποβάλλονται στις ως άνω υπηρεσίες αποκλειστικά σε ψηφιακή μορφή δηλαδή αποθηκευμένα σε διαδεδομένα μέσα ή συσκευές ψηφιακής αποθήκευσης (π.χ. CD – ROM ή USB stick)". Στην πράξη δηλαδή, θα μπορεί να σωρεύεται π.χ. στις νομαρχίες ανάλογο υλικό με επιπλέον ζητήματα διαδικαστικά ή και εγκυρότητας.

Τέλος, δύο ακόμη διατυπώσεις του σχεδίου νόμου προβληματίζουν τα στελέχη της αγοράς. Αφενός ότι το Δημόσιο (εφορίες) και τα ασφαλιστικά ταμεία θα λαμβάνουν απόφαση για το είδος των ρυθμίσεων και των διαγραφών οφειλών επιχειρήσεων στη βάση του δημόσιου συμφέροντος. Βάσει της πρόβλεψης του σχεδίου νόμου, το Δημόσιο και τα Ταμεία θεωρούνται πιστωτές με δικαίωμα ψήφου ανάλογα με το ύψος της οφειλής (άρθρο 15 παρ.9). Επομένως, κάποιο φυσικό πρόσωπο θα εκπροσωπεί το Δημόσιο όπως θα συμβαίνει και για τους άλλους πιστωτές. Με δεδομένη την "ευθυνοφοβία" του δημόσιου τομέα, είναι προφανές ότι ουδείς να διακινδυνεύσει να βρεθεί υπόλογος στη δικαιοσύνη, κατόπιν ανώνυμης καταγγελίας, σχετικά με ρυθμίσεις οφειλών επιχειρήσεων. Ενδεχομένως, βεβαίως, στο ζήτημα αυτό να δοθεί λύση από το νόμο που αναμένεται από πλευράς Υπουργείου Δικαιοσύνης για το "ακαταδίωκτο".

Ο έτερος προβληματισμός προκύπτει από το άρθρο 15 παράγραφος 21 του σχεδίου νόμου. Συγκεκριμένα, προβλέπεται η "δυνατότητα του Δημοσίου και των φορέων κοινωνικής ασφάλισης να προχωρούν διμερώς σε ανάλογες ρυθμίσεις οφειλών με πρόσωπα που εξαιρούνται από το πεδίο εφαρμογής του παρόντος νόμου". Πρόκειται για μια διατύπωση, η οποία χωρίς περαιτέρω διευκρινίσεις, αφήνει δυνητικά περιθώριο "τετ – α – τετ" ρυθμίσεων οφειλών

Πηγή: capital.gr

22