Βελτίωση μεγεθών για τις τράπεζες το β΄ τρίμηνο

Από το Γιάννη Παπαδογιάννη.   Βελτιωμένη εικόνα, σε σχέση με το πρώτο τρίμηνο, τόσο στο κρίσιμο μέτωπο των μη εξυπηρετούμενων δανείων όσο και της ρευστότητας θα παρουσιάσουν οι τράπεζες στο β΄ τρίμηνο της εφετινής χρήσης. Ωστόσο η βελτίωση αφορά κυρίως την ανάκτηση του χαμένου εδάφους των πρώτων μηνών του 2017, λόγω της αβεβαιότητας για την ολοκλήρωση της αξιολόγησης, παρά μια ουσιαστική ανάκαμψη σε σχέση με την εικόνα του 2016.

Την ερχόμενη Τετάρτη 30 Αυγούστου θα ανακοινώσουν τις επιδόσεις τους για το δεύτερο τρίμηνο, και συνολικά για το διάστημα Ιανουαρίου-Ιουνίου, η Τράπεζα Πειραιώς και η Eurobank, ενώ θα ακολουθήσουν την επόμενη ημέρα, Πέμπτη 31 Αυγούστου, Εθνική Τράπεζα και Alpha Bank.

Σύμφωνα με στελέχη τραπεζών, κατά το β΄ τρίμηνο οι τράπεζες ανέκτησαν τον βηματισμό τους από τον Μάιο, οπότε διεφάνη ότι υπήρχε σύγκλιση κυβέρνησης-εταίρων για την ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης, καλύπτοντας σημαντικό μέρος των απωλειών του πρώτου τριμήνου. Υπενθυμίζεται ότι στο διάστημα Ιανουαρίου-Απριλίου οι τράπεζες δέχθηκαν νέες σημαντικές πιέσεις, με τις καταθέσεις –παρά τα capital controls– να υποχωρούν κατά 2,4 δισ. ευρώ, ενώ σημειώθηκε σημαντική επιδείνωση της ποιότητας δανείων με αύξηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων.

Δύο είναι τα σημεία που κάνουν τη διαφορά στο δεύτερο τρίμηνο. Η σημαντική βελτίωση των συνθηκών ρευστότητας τόσο λόγω της αύξησης καταθέσεων (+400 εκατ. ευρώ τον περασμένο Μάιο και +1 δισ. ευρώ τον Ιούνιο) όσο και της ενίσχυσης των συναλλαγών στη διατραπεζική αγορά. Παράλληλα σημαντική βελτίωση καταγράφεται –πάντα σε σχέση με το πρώτο τρίμηνο– στο μέτωπο των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Οπως σημειώνουν στελέχη τραπεζών, μειώθηκε ο ρυθμός δημιουργίας νέων μη εξυπηρετούμενων δανείων. Στα υπόλοιπα μεγέθη δεν αναμένονται σημαντικές διαφοροποιήσεις, καθώς η παραγωγή νέων δανείων είναι περιορισμένη, ενώ θετικά είναι τα αποτελέσματα από την περιστολή των δαπανών.

Σε κάθε περίπτωση καθυστερήσεις που σημειώθηκαν στο πρώτο τρίμηνο θα έχουν βαρύ τίμημα για την οικονομία και το τραπεζικό σύστημα. Είναι χαρακτηριστικό ότι η αρχική πρόβλεψη για τον ρυθμό ανάπτυξης το 2017 ήταν 2,7%, ρυθμός που πλέον έχει ψαλιδιστεί στο 1,5%. Παρ’ όλα αυτά η ολοκλήρωση της αξιολόγησης, έστω και με μεγάλη καθυστέρηση, δημιουργεί μία ακόμα μεγάλη ευκαιρία για τη βελτίωση των συνθηκών και την ανάκαμψη της οικονομίας, αρκεί να μην υπάρξουν νέα πισωγυρίσματα. Σημειώνεται ότι και στο τέλος του 2016 οι τράπεζες ήλπιζαν ότι η δεύτερη αξιολόγηση θα ολοκληρωνόταν μέχρι το τέλος της προηγούμενης χρονιάς, ενισχύοντας την εμπιστοσύνη και δημιουργώντας τη βάση για ένα ισχυρό ριμπάουντ της οικονομίας, κάτι που θα βοηθούσε αποφασιστικά την προσπάθεια των τραπεζών για τη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Αυτό όμως δεν συνέβη. Αντιθέτως, οι συνεχιζόμενες καθυστερήσεις στην ολοκλήρωση της αξιολόγησης ανέτρεψαν το θετικό κλίμα και επανέφεραν την αβεβαιότητα που σε συνδυασμό με ατυχέστατες πολιτικές δηλώσεις περί δραχμής αναζωπύρωσαν τη συζήτηση περί Grexit, επιδεινώνοντας σημαντικά τις συνθήκες στο τραπεζικό σύστημα.

Στο πλαίσιο αυτό οι τράπεζες θεωρούν αποφασιστικής σημασίας την έγκαιρη ολοκλήρωση της τρίτης αξιολόγησης αλλά και την επιτάχυνση των μεταρρυθμίσεων και των ιδιωτικοποιήσεων. Μόνον έτσι θα ενισχυθεί η εμπιστοσύνη επιτρέποντας την περαιτέρω ενίσχυση των καταθέσεων και την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση των «κόκκινων» δανείων.