Η σημασία του Πειραιά ως ναυτιλιακού κέντρου και οι προοπτικές διεθνούς ανάδειξής του

Από τον Πιέρρο Γιάννη.

Η ​​χώρα μας, με μια παράδοση ναυτοσύνης αιώνων, κατέχει σήμερα την πρώτη θέση στην παγκόσμια ναυτιλία. Παράλληλα, και χάρη στον πρωταγωνιστικό ρόλο του ελληνόκτητου στόλου, ο Πειραιάς έχει εξελιχθεί σε ένα σημαντικό παγκόσμιο ναυτιλιακό κέντρο. Ωστόσο, ο εντεινόμενος διεθνής ανταγωνισμός και η μετατόπιση του διεθνούς εμπορίου προς την ανατολική Ασία απειλούν τον πρωταγωνιστικό ρόλο του Πειραιά κατά τις επόμενες δεκαετίες.

Η λειτουργία ενός ισχυρού ναυτιλιακού κέντρου έχει σημαντικά πολλαπλασιαστικά οφέλη για την ελληνική οικονομία και δημιουργεί δεκάδες χιλιάδες θέσεις εργασίας. Είναι χαρακτηριστικό ότι στα ναυτιλιακά πλέγματα του Πειραιά και της Θεσσαλονίκης λειτουργούν σήμερα 3.391, κυρίως μικρομεσαίες, επιχειρήσεις, οι οποίες δραστηριοποιούνται σε μια σειρά από κλάδους που υποστηρίζουν τη ναυτιλιακή δραστηριότητα. Συνεπώς, οφείλουμε να εξετάσουμε με προσοχή τους παράγοντες εκείνους που προσδιορίζουν σήμερα την επιτυχία ενός ναυτιλιακού κέντρου και να διαμορφώσουμε μια εθνική στρατηγική που θα επιτρέψει στη χώρα μας να ενισχύσει τον πρωταγωνιστικό ρόλο του Πειραιά.

Η διεθνής εμπειρία δείχνει ότι τα βασικά χαρακτηριστικά στοιχεία ενός ελκυστικού ναυτιλιακού κέντρου είναι τέσσερα:

1. Η παρουσία σημαντικής δραστηριότητας τοπικής πλοιοκτησίας ή και διαχείρισης πλοίων.

2. Ισχυρές χρηματοοικονομικές, νομικές και άλλες εξειδικευμένες επιχειρηματικές υπηρεσίες.

3. Η ύπαρξη σημαντικών λιμενικών υποδομών και υποδομών logistics.

4. Μια παράδοση ναυτικής τεχνολογίας, που σχετίζεται με την καινοτομία, την έρευνα και την ανάπτυξη, την εκπαίδευση και τη διαθεσιμότητα ανθρώπινου δυναμικού.

Οι διαπιστώσεις αυτές φαίνεται να επιβεβαιώνονται από τις απόψεις της ελληνικής ναυτιλιακής κοινότητας, όπως τις κατέγραψε η πρόσφατη μελέτη της ΕΥ.

Σύμφωνα με τη μελέτη, ως βασικά συγκριτικά πλεονεκτήματα της λειτουργίας ενός γραφείου διαχείρισης πλοίων στην Ελλάδα, οι Ελληνες πλοιοκτήτες ανέφεραν το προσωπικό ξηράς (87%), τους ναυτικούς μηχανικούς (67%), την πρόσβαση σε επαγγελματικές υπηρεσίες (58%), καθώς και τη γεωγραφική θέση της χώρας (56%). Αντίθετα, ως σημαντικά μειονεκτήματα αναφέρθηκαν το ρυθμιστικό περιβάλλον (49%), τα προβλήματα χρηματοδότησης και η απουσία χρηματοοικονομικών οργανισμών (40%), η φορολογία (33%) και οι υποδομές (31%).

Είναι χαρακτηριστικό ότι το 56% των ερωτηθέντων δήλωσε ότι θα εξέταζε μετεγκατάσταση των λειτουργιών διαχείρισης πλοίων του εκτός Ελλάδας, ενώ ένα εντυπωσιακό 88% ανέφερε ότι μια πιθανή ανάπτυξη του ελληνικού ναυτιλιακού κέντρου θα δημιουργούσε ευκαιρίες για την επιχείρησή του.

Με βάση τις διαπιστώσεις αυτές και μελετώντας βέλτιστες πρακτικές άλλων ναυτιλιακών κέντρων, η ΕΥ κατέληξε σε τέσσερις δέσμες προτάσεων που θα μπορούσαν να αποτελέσουν τη βάση μιας εθνικής στρατηγικής για την περαιτέρω ενίσχυση της θέσης της Ελλάδας ως διεθνούς ναυτιλιακού κέντρου:

1. Ενίσχυση της ναυτικής εκπαίδευσης και κατάρτισης. Το παραδοσιακό αυτό συγκριτικό πλεονέκτημα της χώρας μας έχει υποβαθμισθεί τα τελευταία χρόνια. Χρειαζόμαστε αναβάθμιση και αύξηση της χρηματοδότησης των ναυτικών ακαδημιών, στενότερη διασύνδεσή τους με τη ναυτιλιακή κοινότητα και ενίσχυση της έρευνας και ανάπτυξης.

2. Καθιέρωση ενός σταθερού ρυθμιστικού, νομικού και φορολογικού πλαισίου, φιλικού προς τις επιχειρήσεις και με διεθνή προσανατολισμό. Αποτελούν βασική προτεραιότητα ο περιορισμός της γραφειοκρατίας, ο εκσυγχρονισμός του νηολογίου και των φορολογικών υπηρεσιών για τη ναυτιλία και η αξιοποίηση των δυνατοτήτων των νέων τεχνολογιών.

3. Αναβάθμιση των λιμενικών υποδομών, όσο και των υποδομών logistics, για να μπορέσει η Ελλάδα να αξιοποιήσει τη γεωγραφική της θέση ως πύλης εισόδου της νοτιοανατολικής Ευρώπης.

4. Στενότερος συντονισμός μεταξύ των επιχειρήσεων και φορέων που μετέχουν στα ναυτιλιακά πλέγματα του Πειραιά και, δευτερευόντως, της Θεσσαλονίκης, με στόχο τη βελτίωση της αποτελεσματικότητάς τους και τη διεθνή τους προβολή.

Είναι σαφές ότι από μόνη της η παρουσία ενός ισχυρού ελληνόκτητου στόλου δεν μπορεί να εξασφαλίσει τη λειτουργία ενός δυναμικού ναυτιλιακού κέντρου στις σημερινές συνθήκες έντονου ανταγωνισμού, ιδιαίτερα από τις αναδυόμενες οικονομίες της Ασίας. Ο Πειραιάς και η χώρα μας μπορούν να κατακτήσουν τη θέση που τους αξίζει μεταξύ των παγκόσμιων ναυτιλιακών πρωτευουσών, αρκεί να κινητοποιηθούμε εγκαίρως αξιοποιώντας τα συγκριτικά μας πλεονεκτήματα και τη διεθνή εμπειρία.

* Ο κ. Γιάννης Πιέρρος είναι εταίρος, ΕΥ Ελλάδος, επικεφαλής του τομέα Μεταφορών ΕΥ Κεντρικής και Νοτιοανατολικής Ευρώπης.

Πηγή : kathimerini.gr

24