Η αμηχανία των τραπεζών στη μετά κρίση εποχή

Σε μια αρκετά αμήχανη κατάσταση φαίνεται ότι βρίσκονται οι εγχώριες τράπεζες, στη μετά κρίση εποχή, καθώς θα πρέπει να πετύχουν μια σειρά στόχων πολλοί από τους οποίους αν δεν είναι αντικρουόμενοι, σίγουρα είναι πολύ δύσκολο να επιτευχθούν ταυτόχρονα.

Οι τράπεζες θα πρέπει να μειώσουν θεαματικά τα υπόλοιπα των μη εξυπηρετούμενων πιστωτικών ανοιγμάτων, και μάλιστα σε χρόνο ρεκόρ και ταυτόχρονα να αυξήσουν τα έσοδα, να έχουν ικανοποιητική κερδοφορία (ώστε να μην ενεργοποιηθεί ο  αναβαλλόμενος φόρος), να περιορίσουν τις λειτουργικές δαπάνες (με μείωση προσωπικού και δικτύου καταστημάτων), να πραγματοποιήσουν μεγάλες επενδύσεις σε τεχνολογικές υποδομές, να διοχετεύσουν ρευστότητα στην οικονομία, αλλά μόνο σε καλούς πελάτες διαφορετικά θα έχουν ποινή (άμεση κάλυψη του συνόλου του δανείου με προβλέψεις αν εμφανίσει πρόβλημα). Και όλα αυτά με ένα χωρίς προηγούμενο εποπτικό και ρυθμιστικό πλαίσιο που δεν επιτρέπει στις τράπεζες ούτε… κάρτα να χορηγήσουν χωρίς να ενημερώσουν τον SSM.

Ο SSM πιέζει τις τράπεζες να καθαρίσουν το γρηγορότερο τα χαρτοφυλάκιά τους από τα «κόκκινα» δάνεια επιβάλλοντας, εδώ και τώρα, πωλήσεις. Πρόκειται για απαίτηση με την οποία οι τράπεζες συμμορφώνονται ωστόσο υπάρχουν επιπτώσεις. Όταν βγαίνουν τόσα πολλά προβληματικά δάνεια προς πώληση σε τόσο περιορισμένο χρονικό ορίζοντα είναι μοιραίο να πιεστούν οι τιμές. Και η πίεση των τιμών μοιραία πλήττει την κερδοφορία και την κεφαλαιακή βάση των τραπεζών.

Ωστόσο αν πιεστεί πολύ η κερδοφορία των τραπεζών τότε υπάρχει κίνδυνος να ενεργοποιηθεί ο αναβαλλόμενες φόρος, που αποτελεί μεγάλο μέρος της κεφαλαιακής βάσης των τραπεζών, με την έκδοση μετοχών υπέρ του ελληνικού δημοσίου, κάτι που θα προκαλούσε πολλαπλασιαστικές επιπτώσεις στις τράπεζες και την οικονομία.

Παράλληλα η αναιμική πορεία της οικονομίας αποτελεί ένα ακόμα εμπόδιο. Η σταθεροποίηση της οικονομίας έχει ενισχύσει σημαντικά τη ρευστότητα των τραπεζών, ωστόσο δυσκολεύονται να την αξιοποιήσουν. Ο λόγος είναι ότι η χαμηλή πτήση της οικονομίας συνεχίζεται: επενδύσεις δεν πραγματοποιούνται, το περιβάλλον για τις επιχειρήσεις (αδειοδοτήσεις, γραφειοκρατία κ.α.) παραμένει έντονα εχθρικό, το υψηλό μη μισθολογικό κόστος αποτρέπει την δημιουργία νέων θέσεων εργασίας ενώ η υπερφορολόγηση πέραν των επιχειρήσεων πλήττει και την ικανότητα των νοικοκυριών να καταναλώνουν. Με λίγα λόγια οι τράπεζες δεν είναι εύκολο να βρουν αρκετές επιχειρήσεις και αρκετά νοικοκυριά που να είναι αξιόχρεα και να έχουν διάθεση να δανειστούν.

Κόκκινα δάνεια και ευχές για δυναμική ανάκαμψη

Αυτή τη στιγμή όλες οι διοικήσεις των τραπεζών έχουν ρίξει το βάρος στην επιτάχυνση του βηματισμού για τη μείωση των μη εξυπηρετούμενων πιστωτικών ανοιγμάτων, ελπίζοντας ότι οι εξελίξεις στην οικονομία θα είναι τέτοιες που θα επιτρέψει οι πωλήσεις να γίνουν σε καλές τιμές και ταυτόχρονα η οικονομία να επιταχύνει και να φέρει έσοδα στις τράπεζες από την ενίσχυση των τραπεζικών εργασιών.

Το 2018 οι συστημικές τράπεζες πέτυχαν ρεκόρ μείωση «κόκκινων» δανείων περιορίζοντας το υπόλοιπο των μη εξυπηρετούμενων πιστωτικών ανοιγμάτων κατά 14 δις. ευρώ. Παράλληλα οι τράπεζες ανακοίνωσαν ακόμα πιο επιθετικούς στόχους μείωσης των «κόκκινων» δανείων για την 3ετία 2019 – 2021 στοχεύοντας σε μείωσή τους κατά 53,5 δις. ευρώ. Έτσι σύμφωνα με τον σχεδιασμό των τραπεζών στο τέλος του 2021 το απόθεμα των μη NPEs θα περιοριστεί στα 29,8 δις. ευρώ έναντι 83,3 δις. ευρώ που είναι σήμερα (Δεκέμβριος 2018).

Πηγή: www.economistas.gr