Το mega deal του Χρήστου Μεγάλου

Στην πρώτη μεγάλη συμφωνία ελληνικής τράπεζας για την εξωτερική ανάθεση του συνόλου των κόκκινων δανείων σε ανεξάρτητο διεθνή επενδυτή προχωρεί η Τράπεζα Πειραιώς με τη μεταβίβαση της διαχείρισης δανείων, ύψους 26 δισ. ευρώ, στον σουηδικό όμιλο Intrum. Η συμφωνία που είναι προ των πυλών και αναμένεται να ανακοινωθεί ίσως και εντός της εβδομάδας, σηματοδοτεί τον πλήρη απεγκλωβισμό της Πειραιώς από τη διαχείριση του προβληματικού χαρτοφυλακίου της στην Ελλάδα, απελευθερώνοντας το δυναμικό της τράπεζας από την ενασχόλησή του με το βαρύ φορτίο των μη εξυπηρετούμενων δανείων (NPEs).

Στη βάση αυτή, η συμφωνία προβλέπει την απόσπαση όλης της μονάδας διαχείρισης κόκκινων δανείων της Τράπεζας Πειραιώς, δηλαδή του Recovery Business Unit (RBU) και του προσωπικού που εργάζεται σε αυτή, που αριθμεί συνολικά περίπου 1.200 άτομα. Η μεταφορά θα γίνει σε νέα εταιρεία που θα συστήσουν η Τράπεζα Πειραιώς και η Intrum, στην οποία ο σουηδικός διαχειριστής κόκκινων δανείων θα έχει πλειοψηφικό ποσοστό της τάξης του 80%. Η νέα εταιρεία, ο φάκελος για τη σύσταση της οποίας έχει ήδη κατατεθεί στην ΤτΕ, θα αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους servicers κόκκινων δανείων στην ελληνική αγορά, με συνολικά υπό διαχείριση δάνεια ύψους 26 δισ. ευρώ και προοπτική να επεκτείνει το χαρτοφυλάκιό του με την ανάληψη και άλλων κόκκινων από άλλες τράπεζες ή funds, που έχουν ήδη αγοράσει χαρτοφυλάκια στην ελληνική αγορά.

Η συμφωνία δεν προβλέπει την πώληση αυτών των δανείων. Αντίθετα, το χαρτοφυλάκιο που θα ανατεθεί θα μείνει στα βιβλία της τράπεζας. Ετσι οι δεσμεύσεις που έχει αναλάβει η διοίκηση της Πειραιώς έναντι του SSM για τη μείωση του ποσοστού των NPEs σε μονοψήφιο ποσοστό, θα πρέπει να τηρηθούν στο ακέραιο, με τη διαφορά ότι «συνυπεύθυνος» για τη μείωσή τους θα είναι πλέον ο σουηδικός όμιλος. Αυτό σημαίνει ότι ο σχεδιασμός της τράπεζας για πωλήσεις και τιτλοποιήσεις δανείων δεν ακυρώνεται και θα υλοποιείται παράλληλα με τη συμφωνία με την Intrum. Τα εκτιμώμενα οφέλη της συμφωνίας για την Τράπεζα Πειραιώς είναι πολλαπλά:

Εναντι της ανάθεσης της διαχείρισης, η τράπεζα θα πληρωθεί εμπροσθοβαρώς ένα ποσό (upfront fee) που υπολογίζεται στα 300 εκατ. ευρώ. Ουσιαστικά η Intrum θα προεξοφλήσει στην Πειραιώς ένα μέρος από τις ανακτήσεις που προσδοκά να έχει από τη διαχείριση αυτών των δανείων. Το ποσό αυτό θα χρησιμοποιηθεί από την τράπεζα για να καλύψει τμήμα της υποχρέωσης που έχει έναντι του SSM για την κεφαλαιακή της ενίσχυση. Η υποχρέωση αφορά την έκδοση ομολογιακού δανείου της κατηγορίας Tier ΙΙ ύψους 500 εκατ. ευρώ και ο σχεδιασμός για προσφυγή της τράπεζας στις αγορές διευκολύνεται μέσω και της συμφωνίας.

Η απόσπαση της μονάδας RBU από την τράπεζα και του προσωπικού που τη στελεχώνει, θα μειώσει σημαντικά το κόστος προσωπικού για την Τράπεζα Πειραιώς. Ενας πρόχειρος υπολογισμός ανεβάζει το κόστος που θα εξοικονομήσει η τράπεζα έως και τα 50 εκατ. ευρώ ετησίως με την προϋπόθεση ότι στη νέα εταιρεία θα μεταφερθούν περίπου 1.000 άτομα. Η διοίκηση της Τράπεζας Πειραιώς βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις με τα συνδικαλιστικά όργανα των εργαζομένων για τους όρους και τις προϋποθέσεις αυτής της μετάβασης και σύμφωνα με τις δεσμεύσεις που έχουν αναληφθεί, η μεταφορά των υπαλλήλων θα γίνει σε εθελοντική βάση και έχοντας διασφαλίσει τα δικαιώματα που φέρουν σήμερα οι τραπεζοϋπάλληλοι μέσω της κλαδικής σύμβασης.

Η ανάθεση του χαρτοφυλακίου σε έναν από τους μεγαλύτερους διαχειριστές στην Ευρώπη αποτελεί εγγύηση για την αποτελεσματικότερη ανάκτηση σημαντικού μέρους αυτών των απαιτήσεων. Η Intrum, με έδρα τη Στοκχόλμη, ιδρύθηκε το 1923 ως οικογενειακή επιχείρηση και σήμερα είναι εισηγμένη στο χρηματιστήριο Nasdaq, με κεφαλαιοποίηση ύψους 3 δισ. ευρώ. Είναι εξειδικευμένος πάροχος υπηρεσιών διαχείρισης απαιτήσεων με παρουσία σε 24 ευρωπαϊκές χώρες και περισσότερους από 9.000 εργαζομένους, ενώ σε παγκόσμιο επίπεδο έχει πάνω από 80.000 πελάτες και ένα δίκτυο συνεργατών που επεκτείνεται σε 160 χώρες. Ο σουηδικός όμιλος εισέρχεται στην ελληνική αγορά με μακροπρόθεσμη στρατηγική και θα παίξει ουσιαστικό ρόλο στην εξυγίανση του χρηματοπιστωτικού τομέα από το βαρύ φορτίο των κόκκινων δανείων, αξιοποιώντας την τεχνογνωσία που διαθέτει και τις πρακτικές αποτελεσματικής διαχείρισης προβληματικών χαρτοφυλακίων.

Απαλλαγμένη από τα κόκκινα δάνεια, η Τράπεζα Πειραιώς θα επικεντρωθεί στη βασική τραπεζική της δραστηριότητα, δηλαδή τη χρηματοδότηση της οικονομίας. Η συμμετοχή της άλλωστε στην κοινή εταιρεία –πέραν του τιμήματος που θα εισπράξει άμεσα– θα της εξασφαλίσει μελλοντικά έσοδα από τις ανακτήσεις του προβληματικού χαρτοφυλακίου, που θα εξυγιαίνεται σταδιακά μέσω της Intrum.

Στην Ευρώπη

Η πώληση, η τιτλοποίηση ή η ανάθεση της διαχείρισης κόκκινων δανείων είναι πρακτικές ευρύτατα διαδεδομένες στον τραπεζικό τομέα στην Ευρώπη και δη στις αγορές της Ιταλίας, της Ισπανίας και της Κύπρου, ο χρηματοπιστωτικός τομέας των οποίων αντιμετώπισε σοβαρά προβλήματα. Το 2018 υπήρξε χρονιά ρεκόρ για την ευρωπαϊκή αγορά κόκκινων δανείων, καθώς οι τράπεζες κατάφεραν να απεμπλακούν από κόκκινα δάνεια ύψους 205 δισ. ευρώ. H Ιταλία ήταν η πιο ενεργή χώρα σε ό,τι αφορά την πώληση χαρτοφυλακίων, με τη μεταβίβαση 64 χαρτοφυλακίων ονομαστικής αξίας 103 δισ. ευρώ, με τις μισές πωλήσεις να συνδέονται με τιτλοποιήσεις. Οι ισπανικές τράπεζες, παρά τη μείωση στις πωλήσεις, προχώρησαν σε πώληση 27 χαρτοφυλακίων, ύψους 43 δισ. ευρώ. Στην Ελλάδα η τάση μεταφοράς των προβληματικών δανείων εκτός τραπεζών, είτε μέσω πώλησης είτε μέσω ανάθεσης μόνο της διαχείρισής τους, έχει μόλις ξεκινήσει και με δεδομένο ότι το προβληματικό χαρτοφυλάκιο των ελληνικών τραπεζών ανέρχεται σε 80 δισ. ευρώ, είναι σαφές ότι η αγορά αυτή τώρα αναπτύσσεται. Ηδη, το 2018, οι ελληνικές τράπεζες πώλησαν χαρτοφυλάκια συνολικής ονομαστικής αξίας περίπου 14 δισ. ευρώ.

Πηγή: www.kathimerini.gr