Στρωμένος με «αγκάθια» ο δρόμος για την οριστική διάσωση της ΔΕΗ

Μπορεί η κυβέρνηση να έστειλε το μήνυμα ότι αντιλαμβάνεται την κρισιμότητα της κατάστασης στην οποία βρίσκεται η ΔΕΗ και να περιέγραψε τα βασικά στάδια της χειρουργικής επέμβασης στον μεγάλο ασθενή, αλλά η αγωνία για την έκβαση της προσπάθειας τόσο του... ιατρικού τιμ –του υπουργείου Ενέργειας– όσο και των άλλων εμπλεκομένων –τράπεζες, λοιποί πάροχοι και μεγάλοι καταναλωτές– παραμένει στο ζενίθ.

Η επέμβαση είναι πολύπλοκη και πρέπει να πραγματοποιηθεί τάχιστα, ο κίνδυνος παρενεργειών είναι μεγάλος και ο οργανισμός του ασθενούς βρίσκεται σε οριακή κατάσταση. Τα πρώτα σημάδια βελτίωσης θα πρέπει να φανούν μέχρι τα τέλη Σεπτεμβρίου, προκειμένου να αποτραπεί ο κίνδυνος επιδείνωσης και η πιθανότητα ενός μη αναστρέψιμου σοκ. Το ορόσημο του Σεπτεμβρίου συνδέεται με τα αποτελέσματα του δευτέρου τριμήνου και τις προσπάθειες να βγει από το «κόκκινο» ο ισολογισμός της εταιρείας και να φύγει η ανησυχία για τη συνέχιση των δραστηριοτήτων της που αποτυπώνεται στην έκθεση του ορκωτού λογιστή στα αποτελέσματα του πρώτου τριμήνου, όπου καταγράφονται ζημίες 218,2 εκατ. ευρώ και ζημίες σε λειτουργικό επίπεδο (EBITDA) της τάξης των 66,4 εκατ. ευρώ. Οι προσπάθειες επικεντρώνονται στην αύξηση των εσόδων και στην ενίσχυση της ρευστότητας. Μέχρι τα τέλη Σεπτεμβρίου θα πρέπει να έχουν εγκριθεί οι αυξήσεις στα τιμολόγια ηλεκτρικού ρεύματος, οι οποίες όπως έχει δεσμευθεί ο υπουργός Ενέργειας Κωστής Χατζηδάκης, θα αντισταθμιστούν από τη μείωση του ΦΠΑ στην ενέργεια και τη μείωση του ΕΤΜΕΑΡ (τέλος ΑΠΕ) ώστε η επιβάρυνση στους καταναλωτές να είναι μηδενική. Τα περιθώρια αυξήσεων που δημιουργεί ο συνδυασμός πλεονάσματος ΕΤΜΕΑΡ (περί τα 200 εκατ. ευρώ) και μείωσης ΦΠΑ ώστε το αποτέλεσμα για τους καταναλωτές να είναι ουδέτερο, κυμαίνεται μεταξύ 7%-8% στο σύνολο του λογαριασμού ρεύματος και θα προκύψει με την καθιέρωση ρήτρας CO2. Η σχετική απόφαση θα είναι από τις πρώτες που θα πάρει η νέα διοίκηση της ΔΕΗ, η οποία αναμένεται να τοποθετηθεί με την ολοκλήρωση της σχετικής διαδικασίας από το ΤΑΙΠΕΔ που βρίσκεται σε εξέλιξη. Παράλληλα με την αναπροσαρμογή των τιμολογίων θα πρέπει να «τρέξει» και να ολοκληρωθεί πριν από τα τέλη Σεπτεμβρίου η απόδοση στη ΔΕΗ ποσού περί τα 200 εκατ. ευρώ από τις ΥΚΩ  (Υπηρεσίες Κοινής Ωφελείας) του 2011. Η αναγκαία αυτή ένεση ρευστότητας που θα λειτουργήσει εξυγιαντικά και για τον ισολογισμό της εταιρείας δεν θεωρείται διασφαλισμένη, και αυτό γιατί δεν έχει προβλεφθεί σχετικό κονδύλι στον τρέχοντα προϋπολογισμό. Λύση επ’ αυτού θα αναζητήσουν μέσα στις επόμενες ημέρες οι συναρμόδιοι υπουργοί Ενέργειας Κωστής Χατζηδάκης και Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας.

Ουσιαστικά η ενίσχυση της ρευστότητας της ΔΕΗ για το κρίσιμο διάστημα Σεπτεμβρίου - Οκτωβρίου θα εξαρτηθεί από το εάν και πότε θα φτάσουν στα ταμεία της τα χρήματα των ΥΚΩ, αφού οι αυξήσεις στα τιμολόγια ακόμη και εάν εγκριθούν στις αρχές Σεπτεμβρίου θα περάσουν στους λογαριασμούς έπειτα από δύο μήνες. Η τιτλοποίηση των ληξιπρόθεσμων οφειλών ύψους 2,7 δισ. ευρώ από την οποία η ΔΕΗ αναμένεται να εισπράξει το 18%-20% της ονομαστικής αξίας, είναι η επόμενη ένεση ρευστότητας που θα δώσει ανάσα στην εταιρεία.

ΔΕΔΔΗΕ

Το μεγάλο στοίχημα για τη νέα κυβέρνηση και την πορεία της ΔΕΗ είναι η εξυγίανση και αναδιάρθρωσή της, ώστε να καταστεί εφικτό το σχέδιο εισόδου στρατηγικού επενδυτή. Ως προς αυτό το ζητούμενο ο κυβερνητικός σχεδιασμός δεν έχει ακόμη αποσαφηνισθεί. Σε προτεραιότητα, όπως προκύπτει από τις μέχρι στιγμής δηλώσεις του υπουργού Ενέργειας Κωστή Χατζηδάκη, είναι η μερική ιδιωτικοποίηση του ΔΕΔΔΗΕ, η οποία όμως μπορεί να απαντάει στο πρόβλημα της ΔΕΗ και της θυγατρικής της για άμεση εξασφάλιση κεφαλαίων, αλλά δεν αποτελεί διαρθρωτικό μέτρο για την αγορά ηλεκτρισμού. Αποτελεί παράλληλα μια πολύπλοκη και χρονοβόρα διαδικασία που η πλευρά των τραπεζών χαρακτηρίζει πιο περίπλοκη και από την περίπτωση του ΑΔΜΗΕ. Οι τράπεζες παρακολουθούν εκ του σύνεγγυς το θέμα λόγω της μεγάλης έκθεσής τους προς τη ΔΕΗ και δεν κρύβουν τον προβληματισμό τους. Τα δίκτυα μέσης και χαμηλής τάσης που διαχειρίζεται ο ΔΕΔΔΗΕ βρίσκονται στην κυριότητα της ΔΕΗ. Με την απόσχισή τους η ΔΕΗ χάνει ένα περιουσιακό στοιχείο που αντιπροσωπεύει περίπου το 30% του ενεργητικού της και αποτελεί μια σταθερή πηγή εσόδων και λειτουργικών κερδών περί τα 350 εκατ. ετησίως. Το σύνολο των δανείων του ΔΕΔΔΗΕ ανέρχονται σε 600 εκατ. ευρώ, προέρχονται από την ΕΤΕπ και έχουν δοθεί με εγγύηση του ελληνικού Δημοσίου. Το ελληνικό τραπεζικό σύστημα αντιθέτως, το οποίο σηκώνει το βάρος του μεγαλύτερου μέρους των συνολικών δανείων ύψους 4,2 δισ. ευρώ της ΔΕΗ, είναι ακάλυπτο, με εξαίρεση την τελευταία γραμμή πίστωσης 200 εκατ. ευρώ για την αποπληρωμή ομολόγου που δόθηκε με ενέχυρο τις μετοχές της ΔΕΗ Ανανεώσιμες. «Οτιδήποτε βγαίνει από το ενεργητικό της ΔΕΗ και της στερεί λειτουργική κερδοφορία και ρευστότητα όταν δεν σημειώνεται ανάλογη μείωση δανεισμού, για εμάς είναι πρόβλημα», αναφέρει στην «Κ» κορυφαίο τραπεζικό στέλεχος, επισημαίνοντας ότι πρόκειται για μια «πολύ δύσκολη και όχι μονοσήμαντη άσκηση που δεν λύνεται με μια κεντρική απόφαση». Την πλευρά των τραπεζών προβληματίζει η γενικότερη κατάσταση της ΔΕΗ, εντοπίζοντας το πρόβλημα «στον εναγκαλισμό από τον λιγνίτη και το CO2, το κόστος του οποίου ανεβαίνει συνεχώς».

Εθελουσία έξοδος για το προσωπικό και απόσυρση λιγνιτικών μονάδων

Παράλληλα με τη μερική ιδιωτικοποίηση του ΔΕΔΔΗΕ, ο σχεδιασμός της κυβέρνησης, όπως έχει ανακοινώσει ο υπουργός Κωστής Χατζηδάκης, περιλαμβάνει και στοχευμένα προγράμματα εθελουσίας εξόδου.

Ο σχεδιασμός αυτός θα εξειδικευθεί περαιτέρω και θα υλοποιηθεί από τη νέα διοίκηση της εταιρείας. Και εδώ απαιτούνται πολύ προσεκτικοί χειρισμοί, ώστε να αποφευχθεί ο κίνδυνος να φύγει από την εταιρεία τεχνικό προσωπικό απαραίτητο για τη λειτουργία της. Στο τέλος του 2018 ο όμιλος ΔΕΗ απασχολούσε συνολικά 16.747 εργαζομένους, εκ των οποίων 6.445 ο ΔΕΔΔΗΕ. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι το σχέδιο McKinsey προβλέπει μείωση προσωπικού κατά 6 χιλιάδες άτομα στην 5ετία 2018-2022, ενώ, σύμφωνα με ανεπίσημα στοιχεία της ΔΕΗ, από τις αρχές του 2019 έως σήμερα έχουν αποχωρήσει περί τα 1.000 άτομα με συνταξιοδότηση. Σε μεγάλο βαθμό, πάντως, τα προγράμματα εθελουσίας εξόδου θα είναι αποτέλεσμα των διαρθρωτικών μέτρων για την αγορά ηλεκτρισμού, που αναμένεται να διαπραγματευθεί η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Ενέργειας με την Κομισιόν περί τα τέλη Οκτωβρίου.

Ο υπουργός έχει ξεκαθαρίσει ότι δεν πρόκειται να πουληθούν υδροηλεκτρικές μονάδες, γιατί θα απομειωθεί η αξία της ΔΕΗ και δεν θα μπορέσει να προσελκύσει στρατηγικό επενδυτή, καθώς επίσης ότι θα καταργηθούν τα ΝΟΜΕ που υποχρεώνουν τη ΔΕΗ να πουλάει κάτω του κόστους στους ανταγωνιστές της.

Αντ’ αυτού ο κ. Χατζηδάκης θα προτείνει ως διαρθρωτικό μέτρο για το άνοιγμα της αγοράς την απόσυρση λιγνιτικών μονάδων και την επίσπευση εφαρμογής του target model.

To πακέτο της απόσυρσης θα περιλαμβάνει κατ’ ελάχιστον τις μονάδες Αμυνταίου και Καρδιάς, που λειτουργούν κατά παράβαση της ευρωπαϊκής νομοθεσίας. Η κατάργηση των ΝΟΜΕ αναμένεται να προκαλέσει, πάντως, μια βίαιη αναδιάρθρωση της λιανικής αγοράς ηλεκτρισμού, την οποία μαζί με τη ΔΕΗ μοιράζονται σήμερα 18 εταιρείες.

Οι μικρές εταιρείες που δεν διαθέτουν παραγωγή και βρίσκονται ήδη στο «κόκκινο» θα πιεστούν περαιτέρω και δύσκολα θα κρατηθούν στην αγορά. Ηδη, η εταιρεία Green ενημέρωσε τον ΔΕΔΔΗΕ ότι πρόκειται να διακόψει τη δραστηριότητά της ως προμηθευτής στα νησιά Κρήτη, Ρόδο, Κω - Κάλυμνο και Σάμο, με τους καταναλωτές-πελάτες της να αναζητούν νέο πάροχο.

Πηγή: www.kathimerini.gr