Αρχική | Εταιρίες | Τράπεζες | Τράπεζες: Η μεγάλη μάχη του Σεπτεμβρίου για τη μείωση των "κόκκινων" δανείων

Τράπεζες: Η μεγάλη μάχη του Σεπτεμβρίου για τη μείωση των "κόκκινων" δανείων

Μέγεθος γραμμάτων: Decrease font Enlarge font
Τράπεζες: Η μεγάλη μάχη του Σεπτεμβρίου για τη μείωση των "κόκκινων" δανείων

Της Νένας Μαλλιάρα

Με κινήσεις σε έξι άξονες θα δοθεί η "μάχη" των "κόκκινων" δανείων από τον Σεπτέμβριο, με τις τράπεζες, συνεπικουρούμενες από παρεμβάσεις της κυβέρνησης, να προχωρούν πλέον επιθετικά για την επίτευξη των στόχων μέχρι τα τέλη του 2021.

Καταλυτική στην επιταχυνόμενη στρατηγική μείωσης των NPLs θα είναι η έγκριση της συστημικής λύσης που έχει προτείνει το ΤΧΣ, η οποία θα διευρύνει τον δρόμο για τις μαζικές τιτλοποιήσεις μη εξυπηρετούμενων δανείων από τις τράπεζες. Παράλληλα, η εφαρμογή του νέου νόμου 4605/2019 για την προστασία της πρώτης κατοικίας και οι βελτιώσεις που αναμένονται στον εξωδικαστικό μηχανισμό θα εντείνουν την αποτελεσματικότητα της νέας γενιάς "γενναίων" ρυθμίσεων μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων που προωθούν οι τράπεζες. Παράλληλα με τις μεγάλες αυτόνομες κινήσεις που θα υλοποιήσουν οι τράπεζες, στόχος της "μάχης" που ξεκινά τον Σεπτέμβριο είναι, στο τέλος του 2021, τα "κόκκινα" δάνεια να έχουν υποχωρήσει στα 30 δισ. ευρώ από 80 δισ. ευρώ σήμερα.

Η πρόταση του ΤΧΣ

Τον "μίτο της Αριάδνης" για την έξοδο από τον λαβύρινθο των NPLs αναμένεται να ξετυλίξει η πρόταση του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας για τη μεταβίβαση μη εξυπηρετούμενων δανείων των τραπεζών σε Όχημα Ειδικού Σκοπού (SPV) με την παροχή κρατικών εγγυήσεων.

Η δρομολόγηση της άμεσης έγκρισης του σχεδίου του ΤΧΣ αποτέλεσε προτεραιότητα του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης κυριολεκτικά από την πρώτη ώρα της ανάληψης των καθηκόντων του. Οι διαπραγματεύσεις με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή υποστηρίχθηκαν από την ομοφωνία απόψεων μεταξύ ΤΧΣ, ΤτΕ, τραπεζών και κυβέρνησης, αλλά και την άμεση αλλαγή του οικονομικού κλίματος και τις προσδοκίες για περαιτέρω βελτίωσή του. Οι παράγοντες αυτοί "κάλυψαν" τις ενστάσεις για την έλλειψη επενδυτικής βαθμίδας των ελληνικών ομολόγων και βρέθηκαν τα "φερέγγυα σημεία αναφοράς" (benchmarks) έτσι ώστε το σχήμα του Asset Protection Scheme (APS) του ΤΧΣ να προσεγγίσει το ιταλικό μοντέλο.

Όπως έγραφε το "Κ" στις 3 Αυγούστου ("Το στρατηγικό πλάνο για το comeback των τραπεζών"), η έγκριση του επικαιροποιημένου σχεδίου για τη σύσταση του APS θα είναι "υπογεγραμμένη" και θα μπορεί να ξεκινήσει μέσα στον Σεπτέμβριο. Οι τελικές διαβουλεύσεις μεταξύ του υπουργείου Οικονομικών και της Γενικής Διεύθυνσης Ανταγωνισμού της Κομισιόν (DGComp) θα λάβουν χώρα αμέσως μετά τις 20 Αυγούστου και με ανταλλαγή e-mails θα κλείσουν οι τελευταίες τεχνικές λεπτομέρειες. Με την ενεργοποίηση του APS, οι τράπεζες μπορούν να προσδοκούν σε απαλλαγή τους από NPLs της τάξεως των 16 δισ. ευρώ. Ωστόσο, ακόμη δεν έχει οριστικοποιηθεί το ύψος των εγγυήσεων που θα παράσχει το Δημόσιο στα δάνεια που θα τιτλοποιηθούν. Και αυτό, διότι οι τράπεζες ετοιμάζουν μεγάλες τιτλοποιήσεις και θα πρέπει να προβλεφθεί η επάρκεια των κρατικών εγγυήσεων για την κάλυψη του όγκου των τιτλοποιήσεων από όλες τις τράπεζες, αντί αυτές να φτάσουν μόνο για μία - δύο τράπεζες. Σημειώνεται ότι μόνο οι δύο πρώτες τιτλοποιήσεις που έχει δρομολογήσει η Eurobank και θα αποτελέσουν τη "μαγιά" για τη λειτουργία του APS ανέρχονται σε 9,5 δισ. ευρώ (χωρίς αυτό να σημαίνει ότι θα οδεύσουν εξολοκλήρου στο APS). Μέχρι τα τέλη του 2021, οι τιτλοποιήσεις από τις ελληνικές τράπεζες αναμένεται να κινηθούν στα 25 δισ. ευρώ.

Οι διαπραγματεύσεις με την DGComp αναφορικά με τη "σφραγίδα", ότι οι εγγυήσεις που θα παράσχει το Ελληνικό Δημόσιο δεν θα εμπίπτουν στους κανονισμούς περί κρατικών ενισχύσεων, φαίνεται επίσης να έχουν αίσιο τέλος. Οι πληροφορίες αναφέρουν ως βασικό επιχείρημα της ελληνικής πλευράς ότι η προμήθεια που θα πληρώσουν οι τράπεζες που θα μεταβιβάσουν δάνεια στο APS, αντισταθμίζει τον κίνδυνο που θα αναλάβει το κράτος εγγυώμενο. Ο κίνδυνος του Δημοσίου, ειδικότερα, έχει υπολογιστεί σε επίπεδα αγοράς, δηλαδή σε επίπεδα στα οποία θα εγγυόταν ένας ιδιώτης. Επομένως, δεν υφίσταται θέμα κρατικής στήριξης.

Όπως έχει γράψει το "Κ", το υπουργείο Οικονομικών θα εξετάσει αμέσως μετά την ενεργοποίηση του APS του ΤΧΣ και το ανάλογο σχέδιο που έχει προτείνει η ΤτΕ και προβλέπει τη δημιουργία SPV, στην ουσία μίας bad bank, στην οποία θα μπορούν να μεταβιβαστούν το σύνολο των καταγγελμένων δανείων των τραπεζών, ύψους περίπου 42 δισ. ευρώ. Το σχέδιο της ΤτΕ αναμένεται ότι θα ολοκληρωθεί πριν από το τέλος του 2019.

Eurobank και Τρ. Πειραιώς

Ο επόμενος άξονας του στρατηγικού σχεδίου "επιθετικής" μείωσης των NPLs αφορά τις κινήσεις δύο εκ των τεσσάρων συστημικών τραπεζών –Eurobank και Τράπεζας Πειραιώς–, οι οποίες θα αποτελέσουν προπομπό για ανάλογου τύπου κινήσεις επιτάχυνσης της στοχοθεσίας για τα "κόκκινα" δάνεια από τις άλλες τράπεζες. Όπως έχει γράψει το "Κ", ένα ενδιάμεσο μοντέλο, μεταξύ των λύσεων που θα προωθήσουν Eurobank και Τράπεζα Πειραιώς και το οποίο εμπεριέχει μεγάλες τιτλοποιήσεις, επεξεργάζεται η Alpha Bank.

Μέχρι τα τέλη Σεπτεμβρίου, τόσο το σχέδιο της Eurobank, όσο και το σχέδιο της Τράπεζας Πειραιώς θα έχουν ολοκληρωθεί σε στάδιο διαπραγματεύσεων, ώστε να μπουν σε πρακτική εφαρμογή από την 1η Οκτωβρίου.

Το σχέδιο της Eurobank αποβλέπει σε μείωση του δείκτη NPE κοντά στο 16% στα τέλη του τρέχοντος έτους, δηλαδή σε επίτευξη του στόχου που έχει τεθεί για τις ελληνικές τράπεζες αρκετά νωρίτερα του τέλους 2021 (τότε ο δείκτης NPE πρέπει να έχει υποχωρήσει κάτω του 20%).

Ο στόχος της Τράπεζας θα επιτευχθεί κατόπιν της συμφωνίας με την PIMCO. Η συμφωνία αυτή έχει οριστικοποιήσει ήδη την πώληση της πρώτης τιτλοποίησης στεγαστικών NPLs της Eurobank (πρόκειται για το χαρτοφυλάκιο Pillar, ύψους 2 δισ. ευρώ) και έχει σε εξέλιξη την αποκλειστική διαπραγμάτευση των δύο πλευρών για την πρώτη τιτλοποίηση δανείων μικτών χαρτοφυλακίων (project Cairo, ύψους 7,4 δισ. ευρώ) και την πώληση της πλειοψηφίας των μετοχών της FPS, θυγατρικής εταιρείας διαχείρισης μη εξυπηρετούμενων δανείων της Eurobank.

Τόσο για την εξαγορά της FPS, όσο και για την εξαγορά του χαρτοφυλακίου Cairo, η PIMCO διενεργεί due diligence. Η περίοδος των αποκλειστικών διαπραγματεύσεων με τη Eurobank για την ολοκλήρωση της συναλλαγής είναι η 30ή Σεπτεμβρίου 2019.

Ορίζοντα εκκίνησης υλοποίησης την 1η Οκτωβρίου 2019 έχει το σχέδιο αντιμετώπισης των NPLs από την Τράπεζα Πειραιώς. Η Τράπεζα προχώρησε σε συμφωνία μακροχρόνιας στρατηγικής συνεργασίας με την Intrum, για τη διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων και της ακίνητης περιουσίας που βρίσκεται στην ιδιοκτησία της Τράπεζας Πειραιώς, μέσω της ίδρυσης ανεξάρτητης εταιρείας διαχείρισης NPLs. Με βάση τη συμφωνία των δύο πλευρών, η εσωτερική πλατφόρμα διαχείρισης του Recovery Banking Unit της Τράπεζας Πειραιώς θα μεταβιβασθεί σε μια νέα εταιρεία διαχείρισης απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις στην οποία η Intrum θα ελέγχει ποσοστό 80% και η Τράπεζα Πειραιώς 20%.

Η νέα εταιρεία διαχείρισης απαιτήσεων θα συνάψει σύμβαση για τη διαχείριση σε αποκλειστική βάση, υφιστάμενων μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων 27 δισ. ευρώ της Τράπεζας, καθώς και μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων που θα δημιουργούνται. Επιπλέον, η νέα εταιρεία θα διαχειρίζεται και μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα από τρίτες πηγές. Η αρχική διάρκεια της σύμβασης θα είναι δεκαετής.

Μια δεύτερη εταιρεία διαχείρισης θα δημιουργηθεί, με την ίδια μετοχική σύνθεση, και θα διαχειρίζεται το χαρτοφυλάκιο ακινήτων της Τράπεζας αξίας 1 δισ., καθώς και ακίνητα από τρίτες πηγές.

Τόσο το σχέδιο της Eurobank, όσο και το σχέδιο της Τράπεζας Πειραιώς θα συνοδευτούν από τον μετασχηματισμό των δύο τραπεζών, καθώς όλο το κομμάτι των "κόκκινων" δανείων το οποίο διαχειρίζονται σήμερα οι εσωτερικές διευθύνσεις τους θα μεταβιβαστεί σε τρίτες εταιρείες.

Βελτίωση του εξωδικαστικού

Το επόμενο μέτωπο για τη συντονισμένη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων θα είναι η αναμόρφωση του πτωχευτικού πλαισίου για τις επιχειρήσεις, με βελτίωση του εξωδικαστικού μηχανισμού ώστε να φέρει πρακτικά αποτελέσματα. Παράλληλα, η κυβέρνηση θα διευθετήσει και το χρονίζον θέμα της παροχής νομικής κάλυψης στα στελέχη των τραπεζών προκειμένου να "απελευθερωθούν" οι υπογραφές και να προχωρήσουν οι αναδιαρθρώσεις δανείων.

Με νομοθετική πρόβλεψη, η κυβέρνηση θα προχωρήσει σε "λίφτινγκ" του εξωδικαστικού μηχανισμού, αυτοματοποιώντας και συγκεκριμενοποιώντας το ύψος του "κουρέματος" οφειλών και τα κριτήρια που θα το καθορίζουν. Στις αρχές Σεπτεμβρίου, όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς –υπουργείο Οικονομίας, τράπεζες, επιμελητήρια, λογιστές και δικηγόροι– θα επεξεργαστούν ένα βελτιωμένο σχέδιο νόμου για τον εξωδικαστικό μηχανισμό, το οποίο θα παρουσιάσουν στους "θεσμούς" που θα βρεθούν στην Αθήνα στα μέσα έως τέλη Σεπτεμβρίου. Στόχος είναι στο τέλος Σεπτεμβρίου - αρχές Οκτωβρίου να ψηφιστεί ο νέος νόμος.

Η αναμόρφωση του εξωδικαστικού μηχανισμού θα γίνει στη βάση κοινοτικής οδηγίας (2019/1023) που δημοσιεύθηκε στις 26 Ιουνίου στην  Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και η οποία προβλέπει πλαίσιο προληπτικής αναδιάρθρωσης επιχειρηματικών οφειλών. Το ζητούμενο της κοινοτικής οδηγίας είναι να εξασφαλιστεί η συνέχιση λειτουργίας βιώσιμων επιχειρήσεων, που αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσχέρειες, αλλά μπορούν να τις ξεπεράσουν με τις κατάλληλες επιχειρηματικές κινήσεις και την κατανόηση των δανειστών τους. Εάν αυτό δεν καταστεί εφικτό, τότε θα εφαρμόζονται διαδικασίες αφερεγγυότητας (δηλαδή συλλογικής πτώχευσης), οι οποίες θα πρέπει να περαιώνονται με τρόπο απλό και ολιγοδάπανο.

Οι βελτιώσεις στον εξωδικαστικό μηχανισμό, δεδομένου ότι θα περιλαμβάνουν συγκεκριμένες κατευθύνσεις για τα "κουρέματα" οφειλών, συνδέονται άμεσα με τη θεσμοθέτηση της προστασίας των τραπεζικών στελεχών κατά την άσκηση των αρμοδιοτήτων τους, όταν αυτές διενεργούνται στο πλαίσιο των διεθνών Αρχών, κανόνων και πρακτικών της τραπεζικής. Η κυβέρνηση δεν θα θεσμοθετήσει νομική ασυλία για τα τραπεζικά στελέχη. Θα θεσμοθετήσει την προστασία τους από κακόβουλες καταγγελίες ανταγωνιστών προκειμένου η εκ προοιμίου απειλή δικαστικών εμπλοκών να μην αποτρέπει τα στελέχη των τραπεζών από το βάλουν την υπογραφή τους σε αναδιαρθρώσεις δανείων.

Ο νόμος για την προστασία της α' κατοικίας

Κομβικό ρόλο στην επιτυχία του στόχου μείωσης των NPLs θα διαδραματίσει ο νέος νόμος 4605/2019 για την προστασία της πρώτης κατοικίας, στον οποίο τράπεζες και κυβέρνηση στηρίζουν τη στρατηγική αντιμετώπισης των μη εξυπηρετούμενων στεγαστικών δανείων.

Ο νέος νόμος θα "τρέξει" ουσιαστικά από την 1η Σεπτεμβρίου, αν και η ηλεκτρονική πλατφόρμα της Ειδικής Γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους είναι ανοιχτή και δέχεται αιτήσεις δανειοληπτών από την 1η Ιουλίου. Αθροιστικά από 1/7/2019 μέχρι 11/8/2019, στην πλατφόρμα έχουν εισέλθει 64.657 χρήστες, τη διαδικασία ετοιμασίας της αίτησης έχουν ξεκινήσει 14.191 και στις τράπεζες έχουν διαβιβαστεί 17 αιτήσεις.

Μεγάλο ατού του νόμου 4605/2019, τόσο για δανειολήπτες όσο και για τράπεζες, είναι το κίνητρο της συνεισφοράς του Δημοσίου, το οποίο θα καλύπτει μέρος τη μηνιαίας δόσης του οφειλέτη όσο διαρκεί η ρύθμιση της οφειλής. Το ύψος της κρατικής επιδότησης θα κινείται από 20% έως 50% ανάλογα με τη σύνθεση του νοικοκυριού και το ετήσιο οικογενειακό εισόδημα και 30% ενιαία για τα επιχειρηματικά δάνεια που έχουν ως εξασφάλιση την πρώτη κατοικία.

Η υλοποίηση του νόμου 4605/2019 θα αποτελέσει βήμα τόσο για την εκκαθάριση του "στοκ" των περίπου 100.000 εκκρεμών υποθέσεων του νόμου Κατσέλη, όσο και "μπούσουλα" για τις πολύ γενναίες ρυθμίσεις μη εξυπηρετούμενων στεγαστικών δανείων που θα ακολουθήσουν εφεξής οι τράπεζες.

Η αποτελεσματικότητα των ρυθμίσεων θα κρίνει την εξυγίανση του ιδιωτικού χρέους σε όλες τις κατηγορίες τραπεζικού δανεισμού. Σημειώνεται ότι αυτήν τη στιγμή οι τράπεζες έχουν ρυθμισμένα δάνεια άνω των 9 δισ. ευρώ που δεν εξυπηρετούνται, δάνεια σχεδόν 12 δισ. ευρώ που βρίσκονται σε καθυστέρηση πάνω από ένα έτος, άλλα τόσα που βρίσκονται σε καθεστώς νομικής προστασίας και δάνεια αβέβαιης είσπραξης που υπολογίζονται σε 25 δισ. ευρώ.

Τα δάνεια σε καθυστέρηση μεγαλύτερη των 90 ημερών (χωρίς να συμπεριλαμβάνονται τα δάνεια που έχουν καταγγελθεί από τις τράπεζες) ανέρχονται σε 17,6 δισ. ευρώ (22% των μη εξυπηρετούμενων δανείων), με το 67,2% των μη εξυπηρετούμενων δανείων που εμπίπτουν σε αυτή την κατηγορία να εμφανίζουν καθυστέρηση μεγαλύτερη του ενός έτους. Για τα στεγαστικά δάνεια, το ποσοστό αυτό διαμορφώνεται σε 73,6% και για τα επιχειρηματικά σε 65,7%, ενώ στα καταναλωτικά δάνεια το 70,1%, εμφανίζει καθυστέρηση μεγαλύτερη του εξαμήνου.

Πηγή: www.capital.gr

Διαβάστε το άρθρο από την πηγή

Εγγραφή RSS για αυτά τα σχόλια Σχόλια (0)

συνολικά: | προβολή:

Σχολιάστε το άρθρο comment

Παρακαλώ εισάγετε τον κωδικό που βλέπετε στην εικόνα:

Eshop
  • email Αποστολή άρθρου
  • print Εμφάνιση εκτύπωσης
  • Plain text Προβολή ώς Plain Text