Νέο μήνυμα από Ντράγκι στα «γεράκια» της Ευρωζώνης

Οι κυβερνήσεις της Ευρωζώνης που επιθυμούν υψηλότερα επιτόκια δανεισμού από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα πρέπει να ακολουθήσουν πιο επεκτατική δημοσιονομική πολιτική είναι το αποχαιρετιστήριο μήνυμα του Μάριο Ντράγκι. Ο απερχόμενος πρόεδρος της ΕΚΤ δέχθηκε πολύ έντονη κριτική τον τελευταίο μήνα από τους κεντρικούς τραπεζίτες Γερμανίας, Γαλλίας, Ολλανδίας και Αυστρίας, οι οποίοι είναι αντίθετοι με την επανέναρξη της αγοράς περιουσιακών στοιχείων από την ΕΚΤ.

Μιλώντας χθες στο Μιλάνο, ο άνθρωπος που πιστώνεται πως έσωσε την Ευρωζώνη από τη διάσπαση το 2012, απάντησε στους επικριτές του από πλούσιες χώρες της Ευρωζώνης που τον κατηγορούν ότι προχώρησε σε υπερβολική χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής στη συνεδρίαση της 12ης Σεπτεμβρίου. Επίσης, και το Eurogroup είχε καλέσει την Πέμπτη τη Γερμανία και την Ολλανδία να ακολουθήσουν πιο χαλαρή δημοσιονομική πολιτική, ωστόσο η έκκληση απορρίφθηκε από το Βερολίνο και τη Χάγη. Η γερμανική κυβέρνηση έχει αναθεωρήσει μόλις στο 0,5% την πρόβλεψη για την ανάπτυξη το 2019, ο μεταποιητικός τομέας της Γερμανίας συρρικνώνεται από την αρχή του έτους εξαιτίας του εμπορικού πολέμου ΗΠΑ - Κίνας και, παρ’ όλα αυτά, το Βερολίνο αναμένεται να αυξήσει στο 1,8% του ΑΕΠ το πρωτογενές πλεόνασμα το 2020. «Μια πιο ενεργητική δημοσιονομική πολιτική στην Ευρωζώνη θα καθιστούσε συνεπώς εφικτό να προσαρμόσουμε την πολιτική μας ταχύτερα (σ.σ. να αυξήσουμε πιο γρήγορα τα επιτόκια δανεισμού), η οποία γνωρίζουμε πολύ καλά ότι έχει δυσμενείς επιπτώσεις σε ορισμένα τμήματα της κοινωνίας», δήλωσε χθες ο Ντράγκι μιλώντας σε εκδήλωση στο Μιλάνο.

«Αυτός είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους ήταν εφικτή η ταχύτερη αύξηση των επιτοκίων δανεισμού στις Ηνωμένες Πολιτείες, ενώ στην Ευρωζώνη έχουν μείνει χαμηλά ή αρνητικά για μεγάλο χρονικό διάστημα», συμπλήρωσε ο Μάριο Ντράγκι. Υπερασπίστηκε επίσης την έκκληση για συντονισμό νομισματικής και δημοσιονομικής πολιτικής. «Η ανεξαρτησία των κεντρικών τραπεζών είναι αυτοσκοπός. Δεν αποκλείει την επικοινωνία με κυβερνήσεις όταν είναι σαφές πως η αμοιβαία ευθυγράμμιση πολιτικής θα έχει ως αποτέλεσμα την ταχύτερη επιστροφή στη σταθερότητα των τιμών». Η ΕΚΤ ορίζει ως σταθερότητα τον τιμών ετήσιο πληθωρισμό «κάτω αλλά κοντά στο 2%». Εχει να επιτύχει αυτό τον στόχο από το 2013.

Ο Ντράγκι δήλωσε επίσης πως οι αξιωματούχοι θα πρέπει να έχουν το θάρρος να αναλαμβάνουν δράση, έμμεση βολή κατά των συναδέλφων του, αλλά και κατά πολιτικών. Αναφερόμενος στο πρόγραμμα αγοράς ομολόγων (ΟΜΤ) που είχε παρουσιάσει τον Σεπτέμβριο του 2012, ο Ντράγκι είπε χθες πως αυτό ήταν «αναπόφευκτο». «Αυτό που μας έδωσε το θάρρος να δράσουμε ήταν η πεποίθηση πως υπήρχε πολύ μεγαλύτερη απειλή αν μέναμε άπραγοι. Η απραξία θα σήμαινε ότι αποτύχαμε στην εντολή που είχαμε να διατηρήσουμε τη σταθερότητα του νομίσματος», είπε ο Ντράγκι. Το πρόγραμμα ΟΜΤ, το οποίο δεν ενεργοποιήθηκε ποτέ, έδωσε «σάρκα και οστά» στην ιστορική φράση του Ντράγκι: «Στο πλαίσιο της εντολής μας, η ΕΚΤ είναι έτοιμη να κάνει ό,τι χρειαστεί ώστε να διατηρήσει το ευρώ. Και, πιστέψτε με, θα είναι αρκετό». Η φράση αυτή που είχε πει ο Ντράγκι σε ομιλία του στο Λονδίνο στις 26 Ιουλίου του 2012 οδήγησε στη δραστική υποχώρηση των επιτοκίων δανεισμού της Ευρωζώνης, ιδίως της Ιταλίας και της Ισπανίας, που εκείνη την εποχή απειλούνταν με αποκλεισμό από τις αγορές ομολόγων.

Περιθώριο ενός έτους για ΕΚΤ

Η ΕΚΤ μπορεί να αγοράζει γερμανικά κρατικά ομόλογα για λίγο πάνω από ένα έτος προτού παραβιάσει τον κανόνα της να μην αγοράζει πάνω από το ένα τρίτο των ομολόγων ενός κράτους-μέλους της Ευρωζώνης, σύμφωνα με πληροφορίες του Reuters. Εφόσον επιθυμεί να συνεχίσει την ποσοτική χαλάρωση (QE) θα αναγκαστεί να αλλάξει τον κανόνα που θέσπισε η ίδια, δηλαδή να μην αγοράζει πάνω από το 33% των κρατικών ομολόγων ενός κράτους-μέλους, κίνηση που είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα προκαλέσει νέες εσωτερικές τριβές στο Δ.Σ. της ΕΚΤ. Δεύτερη επιλογή είναι να σταματήσει να αγοράζει κρατικά ομόλογα ανάλογα με το μέγεθος κάθε οικονομίας (ή το μερίδιο μετοχών κάθε χώρας στην ΕΚΤ). Σύμφωνα με πηγές του Reuters, η ΕΚΤ εξετάζει το ενδεχόμενο να παρεκκλίνει κάπως από αυτόν τον κανόνα και να αγοράσει λιγότερα γερμανικά κρατικά ομόλογα, διότι κρίνει πως αυτό είναι προτιμότερο από το να αλλάξει τον κανόνα για το όριο αγοράς ομολόγων κάθε χώρας. Ωστόσο η ΕΚΤ αν τηρήσει τους δύο κανόνες ως έχουν, το πρόβλημα θα κληθεί να λύσει η Κριστίν Λαγκάρντ, διάδοχος του Ντράγκι. Θεωρητικά υπάρχει και το ενδεχόμενο η Γερμανία να ακολουθήσει σημαντικά πιο χαλαρή δημοσιονομική πολιτική και να εκδώσει νέο χρέος, ενισχύοντας τον πληθωρισμό και δίνοντας περιθώριο κινήσεων στην ΕΚΤ, όμως αυτό το ενδεχόμενο είναι αμελητέο. Από τον Νοέμβριο η ΕΚΤ θα αρχίσει και πάλι να αγοράζει κρατικά ομόλογα των κρατών-μελών της Ευρωζώνης, και μάλιστα μέχρι να πετύχει τον στόχο της για τον πληθωρισμό.

Πηγή: www.kathimerini.gr