Αρχική | Άποψη | Άποψη (Γιάννης Σιάτρας) | Τα κρίσιμα ερωτήματα του μέλλοντος - Υπολογισμός της εξέλιξης του χρέους για την περίοδο 2011 - 2031

Τα κρίσιμα ερωτήματα του μέλλοντος - Υπολογισμός της εξέλιξης του χρέους για την περίοδο 2011 - 2031

Μέγεθος γραμμάτων: Decrease font Enlarge font
Τα κρίσιμα ερωτήματα του μέλλοντος - Υπολογισμός της εξέλιξης του χρέους για την περίοδο 2011 - 2031

Το κυρίως πρόβλημα της ελληνικής οικονομίας κατά τα τελευταία χρόνια, είναι το δημόσιο χρέος. Αυτό είναι που προκαλεί τις υψηλές δαπάνες τόκων, τα μεγάλα δημοσιονομικά ελλείμματα, τις υποβαθμίσεις και τη μείωση της ρευστότητας στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα.

Οι αποφάσεις της Συνόδου Κορυφής της προηγούμενης Πέμπτης, δίνουν κάποιες απαντήσεις στο πρόβλημα αυτό, αλλά όχι επαρκείς, ή μόνιμες.

Εφ’ όσον υλοιποιηθούν ομαλά, κανονικά και έγκαιρα οι αποφάσεις για την επιμήκυνση του χρέους και την επαναγορά ομολόγων από τον μηχανισμό EFSF και προχωρήσει ομαλά το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων και αξιοποίησης της περιουσίας, τότε εκτιμάται ότι το σύνολο του χρέους στο τέλος του έτους, θα βρίσκεται στα 323 - 327 δισεκατομμύρια ευρώ. Εάν λάβουμε υπ’ όψη μας ότι το ΑΕΠ αναμένεται και φέτος να  υποστεί μείωση, μπορούμε να υποθέσουμε ότι αυτό, στο τέλος του χρόνου θα βρίσκεται στα 225 δισεκατομμύρια ευρώ.

Αυτό σημαίνει ότι, στο τέλος του έτους, η σχέση χρέους προς ΑΕΠ θα κυμαίνεται κοντά στο 144%. Με άλλα λόγια, η κατάσταση θα εξακολουθήσει να είναι οριακή και επικίνδυνη.

Οι εξελίξεις που θα βοηθήσουν στη βιωσιμότητα του χρέους κατά τα επόμενα χρόνια, χωρίζονται σε δύο ομάδες:

Η πρώτη, έχει να κάνει με ενέργειες μείωσης του χρέους (μέσω “κουρέματος” ιδιωτικού χρέους, επαναγοράς από EFSF και Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (έχει ήδη επαναγοράσει ένα μεγάλο τμήμα) και επαναγοράς από το ελληνικό Κράτος (με τα έσοδα της αποκρατικοποίησης).
Επίσης, η πρώτη ομάδα συμπληρώνεται με τις αποφάσεις για την επιμήκυνση διαφόρων κατηγοριών του χρέους, αλλά και την εφαρμογή περίοδο χάριτος για τα δάνεια του νέου πακέτου στήριξης.
Οι εξελίξεις αυτές έχουν να κάνουν με τη μείωση των δαπανών εξυπηρέτησης του χρέους στα προσεχή 8 χρόνια. Το ζητούμενο είναι να υποχωρήσει το (δυσβάστακτο) σήμερα βάρος εξυπηρέτησης του χρέους από το 7,0% - 7,5% του ΑΕΠ, στο ανεκτό 2,5% - 3,5% ή και ακόμη χαμηλότερα.

Η δεύτερη ομάδα εξελίξεων έχει να κάνει με την ελληνική δημοσιονομική διαχείριση. Θα μπορέσει η χώρα να πετύχει πρωτογενή δημοσιονομικά πλεονάσματα, αν όχι από το 2011, έστω από το 2012; Θα μπορέσει να πετύχει απόλυτα δημοσιονομικά πλεονάσματα (δηλαδή, οι δαπάνες των τόκων να καλύπτονται από τις κανονικές δαπάνες του Προϋπολογισμού); Εάν τα πετύχει αυτά, τότε είναι ζήτημα μερικών ετών για το χρέος να μειωθεί σε ανεκτά (ή ακόμη και χαμηλά) επίπεδα.

Επίσης, θα μπορέσει η χώρα να πετύχει έσοδα από τη διαχείριση της κρατικής περιουσίας; Ή ακόμη πιο καλά, θα μπορέσει η χώρα να πετύχει μόνιμα και διαρκή έσοδα από την περιουσία της;

Οι απαντήσεις στα παραπάνω ερωτήματα θα κρίνουν τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους, μετά από την (πρόσκαιρη) “ανάσα” που μας έδωσε η προχθεσινή Σύνοδος Κορυφής;

Δυστυχώς, στις συζητήσεις, στα άρθρα και στις αναρτήσεις αυτών των ημερών, ακούμε -για μία ακόμη φορά- γενικότητες, ευχολόγια και λόγια τα οποία δε συμβαδίζουν με την πραγματικότητα, αλλά που ούτε και τεκμηριώνονται.
Είναι κρίσιμο, για κάποιον που μιλάει για το χρέος, να μπορεί να φανταστεί τη δυναμική του μεγέθους αυτού μέσα σε έναν μεγάλο χρονικό ορίζοντα και να μπορέσει να καταλάβει την επίδραση που έχουν στο χρέος τα “αργά” μεγέθη της ανάπτυξης και του πληθωρισμού.

Για να δώσουμε απάντηση το ζήτημα της βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους, προσπαθήσαμε να κάνουμε μία “πρόβλεψη” για την εξέλιξή του κατά τα επόμενα 20 χρόνια, έτσι ώστε να δούμε τα πιθανά σενάρια εξέλιξής του.

Δείτε το σχετικό Πίνακα.

Από τον πίνακα αυτόν, διαπιστώνουμε ότι, με βάση τα όσα αποφασίστηκαν στη Σύνοδο Κορυφής της 21/7/2011, θα υπάρξει μία μείωση του χρέους και ότι αυτό θα υποχωρήσει στα 325 δισεκ. ευρώ, έως τα τέλη του έτους.
Όμως, παρ’ όλα αυτά, κατά τα έτη 2012 έως το 2015, το χρέος θα εξακολουθεί να κυμαίνεται πάνω από το 130% του ΑΕΠ.

Ο πίνακας είναι “δυναμικός” (δηλαδή, επιδέχεται την εφαρμογή διαφόρων σεναρίων) και έχει σχεδιαστεί με βάση τις παρακάτω παραδοχές:

α) Κατά το 2011 σημειώνεται μία μείωση του χρέους κατά 35 δισεκ. ευρώ, β) το μέσο επιτόκιο του χρέους παραμένει στο 3,5% έως το 2016, στο 4% για το διάστημα 2016 - 2020 και στο Χ% για το διάστημα 2021-2031, γ) ο Προϋπολογισμός εμφανίζει 0% πρωτογενές έλλειμμα κατά το 2012, 1% πρωτογενές πλεόνασμα για το 2013 και 2014 και Ψ% για το διάστημα 2015-2031, δ) η αξιοποίηση της κρατικής περιουσίας μας δίνει 6 δισ. ευρώ για το 2012, 5 δισ. για το 2013 και 2014 και Ω% επί του ΑΕΠ για το διάστημα 2015-2031.

Συνεπώς, οι “κρίσιμες” παράμετροι (μεταβολές) είναι: α) το επιτόκιο του χρέους (Χ), β) το επίπεδο του δημοσιονομικού πλεονάσματος (Ψ) και γ) το μέγεθος της αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας (Ω).
Βεβαίως, η κρισιμότερη παράμετρος όλων, είναι η αύξηση του ΑΕΠ. Αυτή, την εκτιμούμε κοντά στο 2,3%, από το 2015 και μετά.

Τα διάφορα σενάρια τα οποία δοκιμάσαμε, μας δίνουν τα εξής αποτελέσματα:

                   Χρέος (σε € ευρώ)    Χρέος ως % του ΑΕΠ
Χ = 5,0%, Ψ=0,0%, Ω=0,0%        733,0            148,5%
Χ = 5,0%, Ψ=2,0%, Ω=1,0%        464,7            94,2%
Χ = 5,0%, Ψ=2,5%, Ω=1,0%        420,0            85,1%
Χ = 5,0%, Ψ=2,0%, Ω=1,5%        420,0            85,1%
Χ = 5,0%, Ψ=3,0%, Ω=1,5%        330,5            67,0%
Χ = 5,0%, Ψ=3,0%, Ω=2,0%        285,8            57,9%

Με άλλα λόγια, παρά τα όσα λέγονται, το χρέος μπορεί να ξεκινήσει μία πτωτική πορεία (άλλωστε το έκανε και στο παρελθόν), αρκεί να επιτευχθεί δημοσιονομικά πλεονάσματα, να υπάρξει ανάπτυξη του ΑΕΠ και να επιτευχθεί κάποια αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας.

Μάλιστα, το σενάριο για μέση ανάπτυξη του ΑΕΠ κατά 2,3% ή και επίτευξη (πρωτογενούς) δημοσιονομικού πλεονάσματος του επιπέδου του 2%, δεν είναι απίθανα ή δύσκολα. Είναι επιτεύξιμα, τουλάχιστον με βάση τη δημοσιονομική εμπειρία του παρελθόντος.
Το δύσκολο ήταν να “σπάσει” αυτός ο “φαύλος κύκλος” της αύξησης του χρέους που μας ταλαιπωρούσε την τελευταία 4ετία.

Με τον ίδιο τρόπο που το χρέος ακολούθησε ανοδική πορεία στα προηγούμενα χρόνια, μπορεί (λόγω των επιδράσεων του πληθωρισμού και της ανάπτυξης) να μειωθεί στο μέλλον.
Όμως, το κρίσιμο ζήτημα είναι τα δημοσιονομικά πλεονάσματα! Σε κάθε περίπτωση, η χώρα πρέπει να παύσει να προσθέτει νέο χρέος κάθε χρόνο, που θα προκύπτει από τη χρηματοδότηση της λειτουργίας του.

Η καλύτερη λύση βεβαίως για την Ελλάδα θα ήταν να είχε υπάρξει ένα “κούρεμα” της τάξης του 40% ή του 50% στο σύνολο του χρέους. Όμως, κάτι τέτοιο θα κατέστρεφε το τραπεζικό σύστημα, αλλά και θα μας έστελνε εκτός ευρωζώνης.
Η λύση που προκρίθηκε, είναι βιώσιμη! Μάλιστα, συνδυάζεται με ευνοϊκές αποφάσεις, στα πρώτα κρίσιμα χρόνια της προσπάθειάς μας. Και μπορεί, να βοηθήσει στην επίτευξη ανάπτυξης στην Ελλάδα, ήδη από το 2012, αλλά και στη μακροχρόνια βιωσιμότητα του χρέους.

Μοναδική παράμετρος την οποία δε μπορούμε να επηρεάσουμε σημαντικά: Το ενδεχόμενο να ξεσπάσει μία διεθνής κρίση χρέους, σαν αποτέλεσμα της διαρκούς επιδείνωσης των όρων του ανταγωνισμού μεταξύ των αναπτυγμένων και των αναπτυσσόμενων χωρών. Κάτι που βεβαίως, δεν είναι καθόλου απίθανο να συμβεί... Για να το δούμε αυτό, θα πρέπει να παρακολουθούμε στενά την τιμή του χρυσού, αλλά και του ελβετικού φράγκου.


Εγγραφή RSS για αυτά τα σχόλια Σχόλια (0)

συνολικά: | προβολή:

Σχολιάστε το άρθρο comment

Παρακαλώ εισάγετε τον κωδικό που βλέπετε στην εικόνα:

Eshop
  • email Αποστολή άρθρου
  • print Εμφάνιση εκτύπωσης
  • Plain text Προβολή ώς Plain Text