Αρχική | Άποψη | Άποψη (Γιάννης Σιάτρας) | Μήπως τελικά οι αγορές θέλουν να μας "πουν" κάτι;

Μήπως τελικά οι αγορές θέλουν να μας "πουν" κάτι;

Μέγεθος γραμμάτων: Decrease font Enlarge font

Το Σεπτέμβριο του 1992, ο  μηχανισμός συναλλαγματικών ισοτιμιών του Ευρωπαϊκού Νομισματικού Συστήματος (ΕΝΣ) κατέρρευσε, γεγονός που οδήγησε τις νομισματικές αρχές της Μεγάλης Βρετανίας και της Ιταλίας να δηλώσουν την αποχώρηση των εθνικών τους νομισμάτων από το ΕΝΣ. Η αντίληψη που επικράτησε για τους λόγους που προκλήθηκε αυτή η νομισματική κρίση ήταν ότι, οι "κτηνώδεις" δυνάμεις της κερδοσκοπίας των αγορών είχαν επικρατήσει απέναντι στα μακροοικονομικά δεδομένα και οδήγησαν τα "ηττηθέντα" νομίσματα εκτός του συστήματος. Όμως, οι έρευνες και οι μελέτες που έγιναν, αλλά και η εμπειρία που έχει αποκτηθεί από τότε, αποδεικνύουν ότι οι "επιθέσεις" των αγορών εναντίον των νομισμάτων δεν ήταν οι κύριες αιτίες για την αποχώρησή τους από το ΕΝΣ, αλλά ότι οι επιθέσεις αυτές λειτούργησαν σαν ένας μηχανισμός για τη διαπίστωση ότι όντως η πορεία των νομισμάτων αυτών είχε στην κυριολεξία ξεφύγει από τα επίπεδα που επέτρεπαν και δικαιολογούσαν τα θεμελιώδη μεγέθη των οικονομιών των δύο χωρών.

Η ημερομηνία της αποχώρησης της στερλίνας από το ευρώ, η Τετάρτη 16 Σεπτεμβρίου 1992 ονομάστηκε ως "η Μαύρη Τετάρτη" (BlackWednesday). Όμως, εξαιτίας της οικονομικής ευημερίας που υπήρξε για τη βρετανική οικονομία στα επόμενα χρόνια, πολλοί σχολιαστές αναφέρουν την ημερομηνία αυτή ως η "Λευκή Τετάρτη" (White Wednesday) θέλοντας να επισημάνουν ότι η αποδέσμευση της Βρετανίας από τους αυστηρούς κανόνες του ΕΝΣ της επέτρεψε να χαράξει τη δική της νομισματική και οικονομική πολιτική και να πετύχει θεαματικούς ρυθμούς ανάπτυξης στα χρόνια που ακολούθησαν.

Τί συμβαίνει σήμερα στις διεθνείς αγορές; Γιατί σημειώνονται αυτές οι επιθέσεις εναντίον των ελληνικών ομολόγων. Γιατί κάθε μέρα που περνά αυξάνονται οι πιέσεις στα ομόλογα της Ισπανίας και της Πορτογαλίας (ενώ ο κατάλογος των χωρών που δέχονται επιθέσεις μεγαλώνει επικίνδυνα); Πρόκειται άραγε για "κερδοσκοπικές επιθέσεις" άπληστων χρηματιστών και μεγαλοεπενδυτών, ή μήπως -όπως συνέβη και πριν από 18 χρόνια- οι αγορές θέλουν να μας πουν κάτι;

Η Ελλάδα βρέθηκε στη θέση του "πρώτου στόχου" των αγορών, επειδή απλά -λόγω των τραγικών οικονομικών της στοιχείων, αλλά και μία σειρά μεγάλων λαθών- είναι η πλέον ευάλωτη και η πιο εύκολη περίπτωση για να καταρρεύσει. Όμως, όπως καθημερινά διαπιστώνουμε από τα όσα συμβαίνουν στις αγορές, τη μοίρα της Ελλάδας κατά τις επόμενες βδομάδες ή μήνες, θα ακολουθήσουν και άλλες χώρες.

Τί θέλουν να μας πουν οι αγορές, το οποίο εμείς αρνούμαστε να ακούσουμε; Μήπως θέλουν να μας πουν ότι, με τις υπάρχουσες ανισορροπίες και ανισότητες μεταξύ της ελληνικής οικονομίας και των υπολοίπων ευρωπαϊκών, η Ελλάδα δεν είναι δυνατό να αντέξει τη διατήρηση ενός ισχυρού νομίσματος χωρίς να έχει τη δυνατότητα χάραξης ανεξάρτητης νομισματικής πολιτικής;
Πόσο θα μπορέσει να κρατήσει αυτό το καθημερινό μαρτύριο και η καθημερινή αιμορραγία των δημοσίων οικονομικών από τη διαρκή αύξηση του κόστους δανεισμού;

Στα παλιά χρόνια των εθνικών νομισμάτων, οι ανισορροπίες μεταξύ των θεμελιωδών στοιχείων μίας οικονομίας και της ισοτιμίας του νομίσματός της, προκαλούσαν τις "επιθέσεις" των αγορών. Και τότε η χώρα αμυνόταν είτε με την αγορά του νομίσματός της στις διεθνείς αγορές (κάτι που στοίχιζε ακριβά σε συνάλλαγμα), είτε με τη βραχυχρόνια αύξηση των επιτοκίων. Ή τελικά υποχωρούσε στις διαθέσεις των αγορών και υποτιμούσε το νόμισμά της.
Σήμερα, στο περιβάλλον κοινού νομίσματος που ζούμε, οι επιθέσεις γίνονται μέσω των spread των ομολόγων και μέσω της αύξησης του κόσους ασφάλισης των ομολόγων από ενδεχόμενη χρεοκοπία.

Η "άμυνα" των βρετανών στις επιθέσεις των αγορών έως τη στιγμή που πήραν την απόφαση για την έξοδό της στερλίνας από το ΕΝΣ, στοίχησε στους βρετανούς φορολογούμενους το ποσό των 6 δισεκατομμυρίων στερλινών. Αλήθεια, πόσο έχει στοιχίσει στους έλληνες φορολογούμενους, μέχρι σήμερα, η καθημερινή επίθεση των αγορών; Πόσο θα στοιχίσει στους έλληνες φορολογούμενους η προσεχής έκδοση των 10ετών ομολόγων, όταν το spread έχει φθάσει στο 3,45%, ενώ εξακολουθεί να ανεβαίνει;
Και ας υποθέσουμε ότι η Κυβέρνηση μαζεύει περισσότερους φόρους (αλήθεια, από πού) και ότι περικόπτει δαπάνες και τελικά τα καταφέρνουμε για φέτος. Για το 2011 πώς θα τα καταφέρουμε; (όταν αντί για 54 δισ. ευρώ θα πρέπει να δανεισθούμε περισσότερα από 60, αφού και οι λήξεις παλαιότερων δανείων είναι αυξημένες, αλλά και θα υπάρξει ένα επιπλέον έλλειμμα για το 2010 που θα ξεπεράσει τα 20-22 δισεκ. ευρώ) Για το 2012; Πιστεύουμε ότι κάποια στιγμή οι αγορές θα "κουρασθούν" και θα σταματήσουν τις επιθέσεις; Μα, η ιστορία έχει δείξει τόσες και τόσες φορές ότι εφ' όσον μία χώρα "στοχοποιηθεί" οι επιθέσεις δε σταματούν έως ότου ο "στόχος" γονατίσει και καταρρεύσει...

Μήπως τελικά οι "κερδοσκόποι", δεν είναι τόσο "κακοί" όσο υποστηρίζουν οι πολιτικοί και τα κανάλια και μήπως τελικά προσπαθούν να μας πουν κάτι;

Μήπως οι αγορές προσπαθούν να μας πουν είναι ότι τελικά θα πρέπει να αποχωρήσουμε μόνοι μας από την ευρωζώνη;

Το ερώτημα αυτό, το οποίο μέχρι πρόσφατα θεωρούσαμε ως "υποθετικό", "απίθανο" ή "κακόβουλο", μέρα με τη μέρα αποκτά περισσότερο πραγματικές διαστάσεις...

Μπορεί όμως να συμβεί κάτι τέτοιο; Σε προχθεσινό μου άρθρο υποστήριζα ότι "Σε μία τέτοια (απίθανη) περίπτωση (έξοδος από την Ευρωζώνη), μπορεί η υποτίμηση να βελτίωνε την ανταγωνιστικότητα της χώρας (η πραγματική πηγή του προβλήματος), αλλά η αύξηση του δημοσίου χρέους θα την κατέστρεφε κυριολεκτικά", ενώ σε άλλο σημείο υποστήριζα ότι η χώρα βρίσκεται σε αδιέξοδο αφού "πρακτικά δεν υπάρχει λύση".

Επιμένω στην άποψη που εξέφρασα προχθές Την οποία άλλωστε, πέραν των ευρωπαίων αξιωματούχων, υποστηρίζει και ένας μεγάλος αριθμός διεθνούς κύρους οικονομολόγων. Ο κύριος (οικονομικός) λόγος που η Ελλάδα παραμένει σήμερα στην Ευρωζώνη είναι η ύπαρξη του τεράστιου χρέους που εκφράζεται σε ευρώ. Και το γεγονός ότι, από τη συνθήκη του Μάαστριχτ" δεν έχουν προβλεφθεί κάποιες διαδικασίες εξόδου μίας χώρας από την Ευρωζώνη και κατάργησης του ευρώ ως εθνικού νομίσματος.

Θα  μπορούσαν όμως να βρεθούν; Και παράλληλα με τις πολιτικές διαδικασίες, θα μπορούσε να προβλεφθεί και μία
"τεχνική" ρύθμιση με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, για το διακανονισμό του τρόπου που θα εξοφλήσει το χρέος της η χώρα σε περίπτωση αποχώρησής της από την ευρωζώνη;

Ενδεχόμενα τα παραπάνω να "αποτελούν σενάρια οικονομικής φαντασίας", όπως ανέφερα και προχθές. Όμως, είμαι βέβαιος ότι τις ώρες αυτές κάποιοι, ανήσυχα, προσπαθούν να βρουν λύσεις...


Εγγραφή RSS για αυτά τα σχόλια Σχόλια (0)

συνολικά: | προβολή:

Σχολιάστε το άρθρο comment

Παρακαλώ εισάγετε τον κωδικό που βλέπετε στην εικόνα:

Eshop
  • email Αποστολή άρθρου
  • print Εμφάνιση εκτύπωσης
  • Plain text Προβολή ώς Plain Text