Αρχική | Ειδήσεις | Ιστορία | Αναζητούν το μυστικό του «Αετού»

Αναζητούν το μυστικό του «Αετού»

Μέγεθος γραμμάτων: Decrease font Enlarge font
Αναζητούν το μυστικό του «Αετού»

Από τα αγαπημένα θέματα σε θρίλερ και ταινίες, τα υποβρύχια παρουσιάζονται πάντα σαν φοβερό όπλο καθώς γλιστρούν αθόρυβα στα ζοφερά βάθη των θαλασσών σε μυστικές, κρίσιμες αποστολές. Στην πραγματική ζωή υποβρύχια και το γενναίο πλήρωμά τους πρωταγωνίστησαν σε μερικές από τις πιο συναρπαστικές περιπέτειες του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Αλλά το τελευταίο κεφάλαιο της ιστορίας του «Orzel», ενός θρυλικού πολωνικού υποβρυχίου, εξακολουθεί να είναι μυστήριο που κεντρίζει το ενδιαφέρον εκατομμυρίων Πολωνών και διαδοχικών κυβερνήσεων στη Βαρσοβία.

Η «μεγάλη απόδραση» στη Βαλτική

Το «Orzel» («Αετός») και οι 54 άνδρες του χάθηκαν χωρίς να αφήσουν ίχνη κάπου στη Βόρεια Θάλασσα το καλοκαίρι του 1940. Είχαν ήδη συνδεθεί με το βρετανικό Βασιλικό Ναυτικό και εξαφανίστηκαν λίγους μήνες αφότου κατάφεραν μία από τις πιο παράτολμες θαλάσσιες αποδράσεις στην Ιστορία. Τον Σεπτέμβριο του 1939, χωρίς χάρτες και με τα περισσότερα από τα όπλα του κατεστραμμένα, το «Orzel» απέδρασε από την Εσθονία, διέσχισε εκατοντάδες ναυτικά μίλια στη Βαλτική, μια θάλασσα που βρισκόταν υπό ναζιστικό και σοβιετικό έλεγχο, και έφθασε στη Βρετανία, από όπου πήρε μέρος στην εκστρατεία ενάντια στη γερμανική εισβολή της Νορβηγίας.

Η τελευταία απόπειρα της Πολωνίας να βρει το χαμένο υποβρύχιο θα ξεκινήσει τον επόμενο μήνα, εν μέσω των γυρισμάτων μιας νέας κινηματογραφικής ταινίας και μιας τηλεοπτικής σειράς για τα κατορθώματα και την εξαφάνιση του «Orzel». Στις αρχές Μαΐου το πλοίο «Chieftain» θα αποπλεύσει από το λιμάνι του Γουίτμπι στο Γιόρκσιρ με μια ομάδα από πολωνούς δύτες εξοπλισμένους με υποβρύχιες μηχανές αναζήτησης.

Από το 2006 η Πολωνία έχει κάνει πέντε αποτυχημένες προσπάθειες να βρει το «Orzel» στη Βόρεια Θάλασσα, ένα από τα μεγαλύτερα θαλάσσια νεκροταφεία του κόσμου. Η νέα αναζήτηση βασίζεται στη θεωρία ότι το «Orzel» βυθίστηκε από «φίλια πυρά», όταν χτύπησε σε ένα βρετανικό ναρκοπέδιο, το οποίο κάλυπτε μια έκταση περίπου 50 τετραγωνικών ναυτικών μιλίων στη Βόρεια Θάλασσα.

Ο «Αετός» ξεκίνησε την ηρωική καριέρα του στις 8 Σεπτεμβρίου του 1939, μόλις μία εβδομάδα μετά την εισβολή της ναζιστικής Γερμανίας στην Πολωνία. Με τα λίγα εναπομείναντα λιμάνια της χώρας να καταλαμβάνονται γρήγορα από τον εχθρό, το «Orzel» δεν είχε άλλη επιλογή από το να ανοιχτεί στη θάλασσα. Κατευθύνθηκε προς το τότε ουδέτερο λιμάνι του Ταλίν. Αλλά υπό την αυξανόμενη πίεση των ναζιστών, οι Εσθονοί φυλάκισαν το πλήρωμα, κατέσχεσαν τους χάρτες και τον εξοπλισμό πλοήγησης και άρχισαν τη διάλυση των όπλων του υποβρυχίου.

Από την αρχή ο κυβερνήτης Γιαν Γκρουτζίνσκι προσποιήθηκε ότι συνεργάζεται, κάτι που καθησύχασε τους Εσθονούς και επέτρεψε τελικά στο «Orzel» να αποδράσει. Ο Γκρουτζίνσκι κατάφερε να φθάσει στην ακτή της Σουηδίας και να αποβιβάσει στη στεριά τους εσθονούς στρατιώτες που είχε πάρει ομήρους μαζί του. Χωρίς χάρτες και διαγράμματα αναγκάστηκε να βασιστεί σε έναν κατάλογο φάρων για να βρει τον δρόμο του έξω από τη Βαλτική και να διασχίσει τη Βόρεια Θάλασσα, νερά που ήταν γεμάτα εχθρικά πλοία. Πέρασε μέρες στον βυθό και μία φορά προσάραξε σε έναν βράχο σε πλήρη θέα ενός γερμανικού πολεμικού πλοίου. Αλλά το «Orzel» έφτασε ως εκ θαύματος στη Βρετανία έπειτα από ένα ταξίδι που κράτησε 44 ημέρες.

Η νεκρανάσταση των Πολωνών

Εμεινε βυθισμένο στα ανοικτά των ακτών της Σκωτίας ώσπου να γίνουν οι επείγουσες επισκευές και μετά αναδύθηκε στην επιφάνεια για να μεταδώσει ένα μήνυμα σε σπασμένα αγγλικά στο έκπληκτο Ναυτικό της Βρετανίας, το οποίο πίστευε ότι το «Orzel» είχε βυθιστεί από καιρό. Στη συνέχεια το υποβρύχιο έγινε το πρώτο πολωνικό πολεμικό πλοίο που πραγματοποίησε μια επιτυχημένη επίθεση με τορπίλες στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, όταν βύθισε το γερμανικό μεταγωγικό «Ρίο ντε Τζανέιρο» στη διάρκεια της ναζιστικής εισβολής στη Νορβηγία στις αρχές του 1940. Ακόμη και έπειτα από 75 χρόνια ο «Αετός των βυθών» δεν έχει ξεχαστεί: η ιστορία του συνεχίζει να εμπνέει, δικαίως, μεγάλη εθνική υπερηφάνεια στην Πολωνία.

Το έπος του Ιατρίδη

Οπως ο δικός μας «Παπανικολής»

O «Αετός» είναι για τους Πολωνούς περίπου ό,τι ο «Παπανικολής» για εμάς, με τη διαφορά ότι το θρυλικό ελληνικό υποβρύχιο έκανε δεκάδες ριψοκίνδυνες επιχειρήσεις χωρίς να βυθιστεί ποτέ. Υπό τον πλωτάρχη Μίλτωνα Ιατρίδη, έγραψε λαμπρή σελίδα την παραμονή των Χριστουγέννων του 1940, όταν επιτέθηκε εναντίον μεγάλης ιταλικής νηοπομπής στην Αδριατική και κατόρθωσε να βυθίσει στα Στενά του Οτράντο τρία ιταλικά οπλιταγωγά που μετέφεραν όπλα και πολεμοφόδια στα παράλια της Αλβανίας για τον πόλεμο των Ιταλών εναντίον των Ελλήνων. Από το 1941 ο «Παπανικολής» παρελάμβανε από τις ακτές του Σαρωνικού άγγλους και νεοζηλανδούς σαμποτέρ, πολλούς από τους οποίους μετέφερε στην Κρήτη, ενώ εκτελούσε αποστολές και προς τη Μέση Ανατολή. Ο ηρωικός «Παπανικολής» γλίτωσε άθικτος από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, αλλά διαλύθηκε και πουλήθηκε για παλιοσίδερα το 1945. Ο Μίλτων Ιατρίδης σκοτώθηκε σε τροχαίο το 1960 σε ηλικία 54 ετών.

Τόμας Στακούρα

«Το πιο σημαντικό είναι να μείνει ζωντανή η μνήμη των ηρώων»

«Το έπος του Orzel θα μπορούσε εύκολα να γίνει υλικό για ταινία του Χόλιγουντ. Υπάρχει τεράστιο ενδιαφέρον να μάθουμε τι ακριβώς συνέβη. Μας έχει γίνει σχεδόν έμμονη ιδέα» λέει μιλώντας στο «Βήμα» ο Τόμας Στακούρα, πολωνός επικεφαλής στο κυνήγι για το υποβρύχιο που αρχίζει τον Μάιο. «Είναι κορυφαία στιγμή για εμάς και για όσους ενδιαφέρονται για την ιστορία των επιτευγμάτων του πολωνικού ναυτικού και την τύχη του ηρωικού πληρώματος του "Αετού". Στόχος μας είναι να εντοπίσουμε το ναυάγιο στον βυθό της Βόρειας Θάλασσας και να εξηγήσουμε τις μυστηριώδεις συνθήκες της εξαφάνισης. Το πλήρωμα της αποστολής μας αποτελείται από τέσσερις δύτες, δύο ωκεανογράφους και δύο ιστορικούς. Προτού ξεκινήσουμε αναλύσαμε επί έξι μήνες δεκάδες χάρτες, πληροφορίες και στοιχεία από αρχεία. Παίρνουμε μαζί μας δύο τόνους τεχνικού εξοπλισμού.  Σκοπεύουμε να εξερευνήσουμε 22 πιθανές τοποθεσίες, σε απόσταση 120 μιλίων από την ακτογραμμή της Μεγάλης Βρετανίας, γύρω από την υποτιθέμενη θέση του "Αετού"» τονίζει.

«Ανεξάρτητα από την έκβαση της δικής μας ή μελλοντικών αποστολών, το πιο σημαντικό για μας είναι να μείνει ζωντανή η μνήμη του πληρώματος του Orzel. Πολέμησαν σε ένα σκάφος που αποτελούσε ένα από τα τελευταία οχυρά της ελευθερίας της Πολωνίας. Την υπερασπίστηκαν θυσιάζοντας τη ζωή τους» καταλήγει ο συνομιλητής μας.

 

Μητροπούλου Ειρήνη

Πηγή: tovima.gr

 

16

Διαβάστε το άρθρο από την πηγή

Εγγραφή RSS για αυτά τα σχόλια Σχόλια (0)

συνολικά: | προβολή:

Σχολιάστε το άρθρο comment

Παρακαλώ εισάγετε τον κωδικό που βλέπετε στην εικόνα:

Eshop
  • email Αποστολή άρθρου
  • print Εμφάνιση εκτύπωσης
  • Plain text Προβολή ώς Plain Text