Αρχική | Ειδήσεις | Ιστορία | Περί καταστροφών

Περί καταστροφών

Μέγεθος γραμμάτων: Decrease font Enlarge font
Περί καταστροφών

Οι χρονολογίες καταστροφών που μένουν χαραγμένες στη συλλογική μνήμη είναι οι εκλογές του 1920 - η καταστροφή του 1922, ο χειμώνας του 1941-42 της Κατοχής, ο εμφύλιος του 1946-49. Μήπως η ερχόμενη θα είναι μέσα στον Ιούνιο 2015; Τότε η «ανθρωπιστική καταστροφή» ίσως μετονομαστεί σε «καταστροφή της αρετής».

Το ζήτημα των ενάρετων πολιτών και συνεπώς της ενάρετης πολιτείας, που απασχόλησε τους δύο φιλοσόφους με τη μεγαλύτερη επιρροή στη δυτική σκέψη, φαίνεται να εξέπνευσε κατά τον τελευταίο αιώνα. Με εξαίρεση τον Τζον Ρολς («Μια θεωρία για τη δικαιοσύνη») τα ηθικά προβλήματα δεν μας απασχολούν πια. Ισως γιατί οι περισσότερες δυτικές κοινωνίες αντικατέστησαν την έννοια της αρετής του Πλάτωνα και του Αριστοτέλη με μια δέσμευση συμπεριφοράς που διέπει τις κοινωνίες των πολιτών της Δύσης.

Οι Ελληνες του 19ου αιώνα χάρη στη σχολική τους παιδεία αγκάλιασαν την ιδέα της αριστείας ως όρο επιβίωσης στο δύσκολο περιβάλλον τους. Σήμερα, μετά τους πασοκικούς νόμους που κατάργησαν τα πρότυπα σχολεία, ένας γέρος ιδεοληπτικός υπουργός έβαλε ταφόπλακα στην αριστεία (ρετσινιά) και στην τριτοβάθμια εκπαίδευση συνολικά.

Η διαδρομή της έκπτωσης της αρετής στον δημόσιο βίο αρχίζει από τη δικτατορία των συνταγματαρχών, όταν η καθημερινή αναφορά σε ψευδεπίγραφες αρετές του έθνους καταδίκασαν τον όρο σε ακραία ανυποληψία. Ακολούθησε κατά πόδας ο λαϊκισμός, που τάισε τον λαό συνθήματα ζαχαρωμένα με την επιτυχία της ήσσονος προσπάθειας. Οι επικλήσεις της λεβεντιάς των Ελλήνων οδήγησαν στη στρεβλή συντήρηση μιας εικονικής πραγματικότητας. Ετσι ο λαϊκισμός έγινε υπεύθυνος για τη χειρότερη μορφή συντήρησης που γνωρίσαμε.

Η Αριστερά θα μπορούσε να επιμείνει, όπως παλιά, σε κάποια κοινωνική αρετή αλληλεγγύης και φροντίδας των αδυνάτων. Αντ’ αυτής, έριξε το βάρος της συνθηματολογίας της στην ιδέα της ανατροπής και έτσι η Αριστερά ταυτίστηκε με κάθε είδους παραβατικότητα.

Μολονότι η δημοκρατική μας παράδοση μωράνθηκε από τον λαϊκισμό (οι αρχαίοι τον έλεγαν δημοκοπία) μπορούμε ακόμη να αποφύγουμε νομοθετικές πράξεις οι οποίες καταλύουν ολότελα το κράτος δικαίου με την αποφυλάκιση εγκληματιών. Οταν τα περισσότερα κράτη αποποιήθηκαν την ευθύνη τερματισμού της ανθρώπινης ζωής, το έργο ανέλαβε ιδιωτικός τομέας δολοφόνων. Αυτούς εξισώνουμε τώρα με τα θύματά τους.

Βρισκόμαστε κοντά στο τέλος του παλιού δρόμου. Ενας ηγέτης του φοιτητικού συνδικαλισμού είναι επικεφαλής μιας κυβέρνησης που αποτελείται από ορισμένους μηδέποτε εργασθέντες, οικονομολόγους οι οποίοι αποβλέπουν σε σύστημα κρατισμού που ούτε στη Ρωσία υπάρχει πια (παρά την υπόκλιση του κ. Λαφαζάνη στον Πούτιν), σε νοσταλγούς ηγετικών προτύπων πέραν του καλού και του κακού και εκπροσώπους του ωραίου φύλου με ανεξήγητη βιαιότητα.

Είναι γεγονός ότι η σπάνις αρετής των πολιτικών της τελευταίας τριακονταπενταετίας έκανε δυνατή την εκλογή του ΣΥΡΙΖΑ. Ηδη τα υπουργεία, η δημόσια διοίκηση και η εκπαίδευση καταλαμβάνονται σταδιακά από κομματικούς παράγοντες. Ολα αυτά αποτελούν την προετοιμασία για την τελευταία πράξη του δράματος. Με την πιθανότατη πλέον επιστροφή στη δραχμή και τις κακουχίες που θα ακολουθήσουν, ίσως καταρρεύσει και το παλιό πολιτικό μας καθεστώτος. Οι περισσότεροι που συνηθίσαμε στη σταθερότητα του ευρώ θα πρέπει να μάθουμε να ζούμε με την αβεβαιότητα νομίσματος που θα χάνει διαρκώς την αξία του και με μεγαλύτερη ταχύτητα από ό,τι παλιά. Ισως έτσι ασκηθούμε στη σοβαρότητα και την υπομονή, αρετές που χρειαζόμαστε ιδιαίτερα. Ο Πλάτων θεωρούσε ότι η αρετή του κάθε επαγγελματία ήταν ταυτόσημη με την αριστεία στην ειδικότητά του. Πόσους άραγε αριστείς στεγάζει η Βουλή μας; Οχι πολλούς. Το έλλειμμα διαπιστώνεται σε κάθε πρόσφατη συνεδρίαση του σώματος. Το χειρότερο είναι ότι η έννοια απουσιάζει και από την αντίληψη των ιδεοληπτικών εχθρών αυτού του επινοήματος.

Κάθε εποχή στην Ιστορία κατασκευάζει το γεγονός το οποίο σφραγίζει το ηθικό τέλος της. Ο θάνατος του Σωκράτη έπληξε καίρια την κλασική Αθήνα. Η αδυναμία της κυβέρνησης να φθάσει σε σωτήρια συμφωνία με τους πιστωτές μας έως τώρα, θα αποτελέσει το τέλος της μεταπολιτευτικής ισορροπίας. Ευχόμαστε ότι το λυκόφως του σημερινού πολιτικού μας βίου θα οδηγήσει σε αναγέννηση της Δημοκρατίας με αξιοκρατία, αριστεία και κυρίως αρετή.

 

 ΘΑΝΟΣ ΒΕΡΕΜΗΣ
Πηγή: kathimerini.gr

16

 

Διαβάστε το άρθρο από την πηγή

Εγγραφή RSS για αυτά τα σχόλια Σχόλια (0)

συνολικά: | προβολή:

Σχολιάστε το άρθρο comment

Παρακαλώ εισάγετε τον κωδικό που βλέπετε στην εικόνα:

Eshop
  • email Αποστολή άρθρου
  • print Εμφάνιση εκτύπωσης
  • Plain text Προβολή ώς Plain Text