Η ευρωπαϊκή "διάσωση" ανακουφίζει, αλλά δεν επιλύει τα προβλήματα

Η κοινή απόφαση ομάδας ευρωπαϊκών κρατών και της Ευρωπαϊκής Ένωσης να επέμβουν στο πρόβλημα της αποπληρωμής του ελληνικού δημοσίου χρέους, προκάλεσε άνοδο στις διεθνείς χρηματιστηριακές αγορές και διακοπή της πτωτικής τάσης του συνόλου σχεδόν των χρηματιστηριακών δεικτών.
Η απόφαση αυτή, αφαιρεί -τουλάχιστον προσωρινά- μία πηγή ανησυχιών και έναν σοβαρό παράγοντα κινδύνου για τις αγορές, αφού το ενδεχόμενο χρεωκοπίας ενός κράτους της Ευρωζώνης μπορούσε να πυροδοτήσει μία νέα σοβαρή αναστάτωση στο παγκόσμιο χρηματοοικονομικό σύστημα και ναπροκαλέσει "ρωγμές" στη διαδικασία ανάκαμψης της παγκόσμιας οικονομίας.

Στη χρηματιστηριακή αγορά της Αθήνας, οι φήμες για τη διάσωση της χώρας, προκάλεσαν μία εξαιρετική άνοδο των τιμών των μετοχών, με κυρίως κερδισμένες τις μετοχές του τραπεζικού κλάδου.

Η απόφαση των ευρωπαίων εταίρων για τη διάσωση της χώρας, λεπτομέρειες της οποίας θα μάθουμε είτε σήμερα, είτε κατά τις επόμενες μέρες, θα δώσει στη Κυβέρνηση χρόνο για αρχίσει την εφαρμογή του Προγράμματος Σταθερότητας. Θα οδηγήσει στη μείωση του κόστους δανεισμού, εξέλιξη που κατά τους τελευταίους μήνες οδήγησε στην περαιτέρω επιδείνωση του ήδη ασφυκτικού προβλήματος. Έστω και προσωρινά, θα μειώσει τις πιέσεις προς το ευρώ και θα περιορίσει την αστάθεια που προκαλείται στο διεθνές σύστημα.

Όμως, η ευρωπαϊκή απόφαση δε θα λύσει το πρόβλημα. Ούτε για τη χώρα και την Ευρώπη, αλλά ούτε και για τη διεθνή οικονομία ή το παγκόσμιο χρηματοοικονομικό σύστημα. Είναι βέβαιο -και αυτή είναι σχεδόν καθολική εκτίμηση- ότι το πρόβλημα θα εμφανισθεί και πάλι στο προσκήνιο κάποια στιγμή στο προσεχές μέλλον.

Για τη χώρα, η αποπληρωμή του τμήματος του χρέους που λήγει μέσα στο 2010, είναι ένα μέρος του προβλήματός της. Σήμερα είναι το περισσότερο επιτακτικό. Όμως, η "διάσωση" που -κατά τα φαινόμενα- αποφασίζουν οι ευρωπαίοι εταίροι μας δε θα καταργήσει, ούτε και θα μειώσει το χρέος που σήμερα εξακολουθεί να αυξάνεται. Και βεβαίως, ούτε απομακρύνεται το ενδεχόμενο της ύφεσης, που με βεβαιότητα έρχεται να επικαθήσει επί της χώρας, άγνωστο για πόσο χρονικό διάστημα.

Για την Ευρωπαϊκή Ένωση, η διάσωση της Ελλάδας, ίσως τελικά να δημιουργεί περισσότερα προβλήματα απ' όσα επιχειρεί να επιλύσει. Επειδή κανείς δε γνωρίζει εάν τα μέτρα που θα υιοθετηθούν και που θα ανακοινωθούν σύντομα, θα αφορούν μόνο την Ελλάδα ή και τις υπόλοιπες χώρες της Ευρωζώνης που κάποια στιγμή -αργά ή γρήγορα- θα αντιμετωπίσουν τα ίδια προβλήματα και τις ίδιες πιέσεις από τις αγορές. Παράλληλα, η όποια απόφαση ληφθεί, πιθανότατα δε θα αναφέρεται και δε θα αντιμετωπίζει τα αίτια που προκαλούν το πρόβλημα του δημοσίου χρέους στις χώρες του ευρωπαϊκού νότου. Και ένα μέρος των αιτίων είναι οι σοβαρότατες και αποσαθρωτικές επιδράσεις στην ανταγωνιστικότητα των ασθενέστερων οικονομιών η χρήση του ευρώ.
Και όπως μας έχει δείξει το παρελθόν, εάν δεν υπάρξει οριστική λύση στα προβλήματα ή εάν ένα από τα δύο μέρη δε σηκώσει "λευκή σημαία", οι "μάχες" της κερδοσκοπίας στις χρηματοοικονομικές αγορές δε θα σταματήσουν.

Ας απολαύσουμε την ευκαιρία της ανακούφισης, αλλά ας μη βιαστούμε να πανηγυρίσουμε. Τα προβλήματα της Ελλάδας και της Ευρώπης είναι πολύ βαθιά και πολύ σοβαρά. Ας ελπίσουμε ότι ο προβληματισμός που προηγήθηκε, αλλά και οι εξελίξεις των τελευταίων ημερών, θα δρομολογήσουν τις διαδικασίες που θα οδηγήσουν την Ελλάδα στην καλύτερη διαχείριση των πόρων της και την Ευρώπη στη ορθολογική και μόνιμη αντιμετώπιση των ανισορροπιών που η σημερινή κατάσταση προκαλεί στα μέλη της.