Αρνητικές παραμένουν οι προοπτικές της οικονομίας και του χρηματιστηρίου

Ας παραβλέψουμε, για λίγο, τις πρακτικές δυσκολίες διακίνησης χρημάτων που -λόγω των capital controls- υπάρχουν σήμερα για όσους εξακολουθούν να δείχνουν ενδιαφέρον για επενδύσεις στη χρηματιστηριακή αγορά της Αθήνας και ας προσπαθήσουμε να απαντήσουμε στο ερώτημα για το “εάν συμφέρει σήμερα να εκμεταλλευθεί κάποιος τις χαμηλές τιμές που έχουν διαμορφωθεί στο Χρηματιστήριο”. Είναι ένα ερώτημα που εξακολουθεί να τίθεται, παρά τα όσα συνέβησαν, ιδίως κατά το τελευταίο διάστημα.

Η απάντησή μας είναι ένα ξεκάθαρο όχι. Οι κίνδυνοι που εξακολουθούν να υπάρχουν για την ελληνική οικονομία είναι ακόμη υψηλοί. Και πρόκειται για κινδύνους που προκύπτουν από την εσωτερική πολιτική κατάσταση, όσο ακόμη και κινδύνους που αναδεικνύονται από την αστάθεια στο εξωτερικό.

Ουδείς μπορεί να διαβεβαιώσει ότι η χώρα έχει εισέλθει σε μία φάση οικονομικής σταθερότητας. Παρά την εξομάλυνση των σχέσεων με τους δανειστές, είναι σαφές ότι η κατάσταση στην οικονομία είναι αδιέξοδη και τα πραγματικά προβλήματα “ασφυξίας” θα αρχίσουν να προβάλουν αμέσως μετά τις εκλογές.

Βεβαίως, προκαλούν εντύπωση οι θετικοί δείκτες εξέλιξης του ΑΕΠ για τους πρώτους μήνες του 2015, ή ακόμη και η θετική εξέλιξη της ανεργίας έως και το μήνα Μάιο (ανακοινώθηκε πτώση στο 25%). Όμως, ποιά είναι η επίδραση στην οικονομία και στις επιχειρήσεις από τα όσα έγιναν μετά τον Ιούνιο; Ποιά θα είναι η πορεία στο μέλλον; Πώς θα εξελιχθεί η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών; Και κυρίως, θα ηρεμήσει τελικά η κατάσταση στη χώρα ώστε να μπορέσει να ανασυγκροτηθεί η οικονομία;

Και με το εξωτερικό; Μπορεί βέβαια κάποιοι να υποστηρίζουν πως η ήδη “βυθισμένη” μας οικονομία και χρηματιστηριακή αγορά να μην επηρεάζονται τόσο πολύ από τα όσα συμβαίνουν στο εξωτερικό, όμως αυτό δεν είναι αληθές. Η Ελλάδα είναι μία εξωστρεφής οικονομία και οι εξαγωγές προϊόντων και οι υπηρεσίες του τουρισμού παίζουν εξαιρετικά μεγάλο ρόλο στην οικονομική της πορεία. Από την άλλη πλευρά, ποιά κεφάλαια θα βοηθήσουν την ελληνική χρηματιστηριακή αγορά να κινηθεί ψηλότερα, αν υποθέσουμε ότι κάποια στιγμή βελτιώνονται οι συνθήκες της οικονομίας και δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για μία χρηματιστηριακή άνοδο;

Απέναντι στα επιχειρήματα αυτά, υπάρχουν και αυτά που υποστηρίζουν ότι, μετά από 6 χρόνια ύφεσης, η οικονομία έχει ήδη βρεθεί στα κατώτατα σημεία της και έχει δημιουργήσει ισχυρά αντισώματα που μπορούν πλέον να την κάνουν να αντέξει σε ό,τι αρνητικό μπορεί να εξελιχθεί και στο μέλλον. Δε θα λέγαμε ότι οι ισχυρισμοί αυτοί είναι ανυπόστατοι.

Όμως, ας αναμένουμε κάποιο διάστημα ακόμη. Ας μην προσπαθούμε, για μία ακόμη φορά, να υποθέσουμε ποιός είναι ο “πάτος” αυτής της καταστροφικής πορείας. Όταν οι συνθήκες βελτιωθούν και όταν η αγορά θα έχει δυνάμεις για μία υγιή άνοδο, θα το νοιώσουμε και θα το δούμε. Θα μας το δείξουν έγκαιρα και οι διάφοροι δείκτες τάσης.