Η Πορτογαλία παίζει με τη φωτιά

Η σχετική ηρεμία που επικρατεί στις αγορές κρατικών ομολόγων της Ευρωζώνης βοηθά τη νέα σοσιαλιστική κυβέρνηση της Πορτογαλίας να εκπληρώσει την υπόσχεση να αντιστρέψει την πολιτική λιτότητας, ωστόσο ο κίνδυνος να εκτροχιαστεί ο προϋπολογισμός θα μπορούσε να τρομάξει τους επενδυτές και έτσι να πληγεί η ανάκαμψη της οικονομίας.

Η κυβέρνηση μειοψηφίας, υπό την πίεση των κομμάτων της άκρας Αριστεράς για αντιστροφή των μεταρρυθμίσεων και της πολιτικής λιτότητας της προηγούμενης κυβέρνησης, έχει καθυστερήσει να παρουσιάσει τον προϋπολογισμό του 2016, σημάδι ότι πιθανώς να δυσκολευτεί να εκπληρώσει όλες τις υποσχέσεις της. Ο Πορτογάλος πρωθυπουργός, Αντόνιο Κόστα, έχει δηλώσει ότι θα παρουσιάσει τον προϋπολογισμό εντός αυτής της εβδομάδας, ενώ οι Βρυξέλλες πιέζουν για την όσο το δυνατό ταχύτερη κατάθεσή του. Η Πορτογαλία βγήκε από το δικό της μνημόνιο το 2014 με την ανάκαμψη της οικονομίας να ενισχύεται στη διάρκεια του 2015. Σταδιακά οι επενδυτές ήταν όλο και πιο αισιόδοξοι, οι άμεσες ξένες επενδύσεις αυξήθηκαν κατά 39% το πρώτο εξάμηνο του 2015, ωστόσο έκτοτε η αντιστροφή των μεταρρυθμίσεων έχει προκαλέσει ανησυχία.

Ο κ. Σάμουλ ντα Ρόχα Λόπες, καθηγητής οικονομικών στα πανεπιστήμια Nova και Aarhus, λέει ότι χάρη στις μεταρρυθμιστικές προσπάθειες του πρωθυπουργού Πέντρο Πάσος Κοέλιο, η Πορτογαλία είχε καταφέρει «να βελτιώσει σημαντικά την εικόνα της», ωστόσο «τώρα φαίνεται πως θέλει να επαναφέρει τα πάντα στην κατάσταση που ήταν πριν από τη διάσωση. Δεν είναι αυτή η σωστή εικόνα ώστε να ενισχυθεί η εμπιστοσύνη των επενδυτών». Ο πρωθυπουργός Κόστα έχει ήδη ψηφίσει νόμους που προβλέπουν αύξηση του μισθού και της σύνταξης των δημοσίων υπαλλήλων, την αύξηση του κατώτατου μισθού, την επαναφορά τεσσάρων δημοσίων αργιών που είχαν καταργηθεί και τη μείωση της έκτακτης φορολογίας εισοδήματος που είχε επιβληθεί επί Μνημονίου ώστε να αυξηθούν τα φορολογικά έσοδα. Η κυβέρνηση υπολογίζει ότι αυτές οι αλλαγές θα έχουν κόστος 1,2 δισ. ευρώ.

Ταυτόχρονα, ο πρωθυπουργός έχει υποσχεθεί να περιορίσει το δημοσιονομικό έλλειμμα του 2016 στο 2,8% του ΑΕΠ από 4,2% το 2015. Η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι η ενίσχυση του οικογενειακού εισοδήματος από την αντιστροφή της λιτότητας θα τονώσει την κατανάλωση και την ανάπτυξη. Ωστόσο, η κυβέρνηση δεν έχει ακόμη υπολογίσει πόσο θα αναπτυχθεί η πορτογαλική οικονομία το 2016 μετά τον ρυθμό ανάπτυξης 1,6% του 2015. Η κεντρική τράπεζα της Πορτογαλίας προβλέπει ανάπτυξη 1,7%, ωστόσο προειδοποιεί ότι ο ρυθμός θα εξαρτηθεί από τα δημοσιονομικά μέτρα που θα πάρει η κυβέρνηση.

Την περασμένη εβδομάδα τα συνδικάτα του δημοσίου τομέα με την υποστήριξη των κομμάτων της άκρας Αριστεράς απείλησαν με πραγματοποίηση απεργίας αν δεν μειωθούν αμέσως οι ώρες εργασίας από τις 40 στις 35 την εβδομάδα. Ορισμένες ιδιωτικοποιήσεις έχουν αρχίσει να ακυρώνονται, όπως για παράδειγμα αυτή του εθνικού αερομεταφορέα TAP.

Ο τραπεζικός τομέας της Πορτογαλίας, με δύο διασώσεις τραπεζών την τελευταία διετία, αποτελεί μια ακόμη πηγή ανησυχίας για τους επενδυτές, ιδιαίτερα αφότου οι ομολογιούχοι υψηλής διασφάλισης κλήθηκαν να καλύψουν «τρύπα» ύψους 2 δισ. ευρώ στη διασωθείσα από το κράτος Nova Banco. Ενας πιθανός επενδυτής για την ΤΑΡ, ο Αμερικανοβραζιλιάνος μεγιστάνας Ντέιβιντ Νίλμαν, έχει αφήσει να εννοηθεί ότι δεν ενδιαφέρεται για την εταιρεία αν αυτή παραμείνει ελεγχόμενη από το κράτος.

Σε πείσμα αυτών των ανησυχιών, η απόδοση των πορτογαλικών ομολόγων δεν έχει αυξηθεί ιδιαίτερα, ενώ την περασμένη εβδομάδα η κυβέρνηση κατάφερε να πουλήσει δεκαετή ομόλογα ύψους 4 δισ. ευρώ με τη ζήτηση να ανέρχεται στα 12 δισ. ευρώ. Οι επενδυτές επικεντρώνονται στο πρόγραμμα αγοράς ομολόγων της ΕΚΤ. «Αν υπήρχε μια κατάλληλη στιγμή για έναν συνασπισμό της Αριστεράς στην Πορτογαλία, τότε αυτή είναι τώρα» λέει ο αναλυτής Νίκολας Σπίρο. «Δεν αντιμετωπίζει πίεση από τις αγορές, κάτι που έχει ενθαρρύνει την κυβέρνηση».

Πηγή: kathimerini.gr

18