Παγωμένο παραμένει το πρόγραμμα «Ανταγωνιστικότητα» του νέου ΕΣΠΑ

Από την Ευγενία Τζώρτζη.   Ούτε ένα ευρώ επιχορήγησης δεν έχει δοθεί μέχρι σήμερα σε δικαιούχους που έχουν ενταχθεί σε κάποια από τις δράσεις του προγράμματος «Ανταγωνιστικότητα» του ΕΣΠΑ. Ουσιαστικά το πρόγραμμα, 1,5 χρόνο μετά την επίσημη έναρξή του, παραμένει ανενεργό και ακόμη και οι πρώτοι 1.372 δικαιούχοι επιδότησης που εντάχθηκαν πρόσφατα στο πρόγραμμα «Ενίσχυση Αυτοαπασχόλησης Πτυχιούχων Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης» θα περάσουν πολλοί μήνες μέχρι να λάβουν την επιδότηση που δικαιούνται. Οσο για εκείνους που πέρυσι τον Ιούλιο υπέβαλαν αίτηση για την ένταξή τους στο πρόγραμμα «Αναβάθμιση πολύ μικρών και μικρών επιχειρήσεων», θα περιμένουν πολύ ακόμη, αφού μόλις πρόσφατα ολοκληρώθηκε η διαδικασία της ανάδειξης των προσωρινών δικαιούχων. Αυτοί θα πρέπει τώρα με τη σειρά τους να υποβάλουν τον λεγόμενο φυσικό φάκελο με τα δικαιολογητικά για την επένδυσή τους (η προθεσμία έχει οριστεί για τις 15 Σεπτεμβρίου) και, αφού ελεγχθεί ως προς την πληρότητά του, να βγει ο κατάλογος των οριστικών δικαιούχων.

Σε αναμονή

Σε κατάσταση αναμονής είναι και όσοι έκαναν αίτηση πέρυσι το Μάιο για να επιδοτηθούν μέσα από το πρόγραμμα «Νεοφυής Επιχειρηματικότητα», οι οποίοι ύστερα από πολύμηνη αναμονή έλαβαν την πολυπόθητη έγκριση ως προσωρινά δικαιούχοι και υπέβαλαν πριν από ένα μήνα τον φυσικό φάκελο με τα απαραίτητα δικαιολογητικά. Απομένει πλέον ο έλεγχος των δικαιολογητικών προκειμένου να βγει ο οριστικός κατάλογος που θα εγκρίνει την ένταξή τους και, με βάση τους ρυθμούς που κινείται μέχρι σήμερα ο μηχανισμός, αυτό αναμένεται στα τέλη του 2017. Τελευταία ακολουθεί η δράση για την «Ενίσχυση των τουριστικών επιχειρήσεων», που προκηρύχθηκε τον Φεβρουάριο του 2016, με προθεσμία υποβολής των επενδυτικών σχεδίων τον Ιούλιο του 2016 και μέχρι σήμερα δεν έχε ξεκινήσει καν η αξιολόγηση. Οι καθυστερήσεις στα προγράμματα του ΕΣΠΑ δεν είναι καινούργιο φαινόμενο. Θα περίμενε όμως κάποιος και με δεδομένη την ανάγκη για στήριξη των ανθρώπων που έχουν μια ιδέα και θέλουν να την υλοποιήσουν τα πράγματα να αλλάξουν. Αντ’ αυτού στο νέο ΕΣΠΑ συνέβη ακριβώς το αντίθετο και η απορρόφηση των κοινοτικών κονδυλίων στο πρόγραμμα «Ανταγωνιστικότητα» δεν ξεπερνά το 5,9% (159 εκατ. ευρώ), το οποίο είναι σε ένα βαθμό εικονικό, αφού βασίζεται σε απορροφήσεις από ουρές του προηγούμενου ΕΣΠΑ και στις δεσμεύσεις των πόρων για τα νέα Ταμεία που θα δημιουργηθούν.

Γραφειοκρατική λογική

Εκτός από τις καθυστερήσεις που το υπουργείο Οικονομίας αποδίδει στο Πληροφοριακό Σύστημα Κρατικών Ενισχύσεων και στις διαδικασίες που αυτό επιβάλλει να τηρηθούν (σ.σ.: τα πληροφοριακά συστήματα συνήθως διευκολύνουν τις διαδικασίες), έντονος είναι και ο προβληματισμός για τη στόχευση του προγράμματος, δηλαδή τη στρατηγική του. Δεν είναι τυχαίο ότι οι τέσσερις παραπάνω δράσεις που έχουν προκηρυχθεί απευθύνονται, μεταξύ άλλων, μόνο σε ανέργους που είναι εγγεγραμμένοι στον ΟΑΕΔ, ένα κριτήριο που δεν εξυπηρετεί τίποτε άλλο παρά τη γραφειοκρατική λογική του Δημοσίου.

Τον προβληματισμό αυτό έχουν μεταφέρει στο αρμόδιο υπουργείο οι υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, υποστηρίζοντας ότι πρόκειται για ένα κριτήριο που αποκλείει από το πρόγραμμα πολλούς νέους, οι οποίοι είναι άνεργοι και θα μπορούσαν να επιδοτηθούν για την υλοποίηση της ιδέας τους, ανεξάρτητα αν είναι ή δεν είναι εγγεγραμμένοι στον ΟΑΕΔ. Παρά την κριτική που έχει ασκηθεί, ο σχετικός όρος αποτελεί προαπαιτούμενο και της νέας προκήρυξης που δημοσιεύθηκε πριν από λίγο καιρό.

Το υπουργείο Οικονομίας φέρεται έτσι να σχεδιάζει δράσεις που συντηρούν τις γραφειοκρατικές διαδικασίες και αναμένεται να αποδώσουν δαπάνες ύστερα από πολλούς μήνες. Στο μεσοδιάστημα, αυτό που θα έχει πετύχει είναι να έχει εξαντλήσει τις αντοχές όσων ενδιαφερομένων θα μπορούσαν να ωφεληθούν από αυτά τα προγράμματα.