Πωλητήριο στη Sixt του ομίλου Β. Θεοχαράκη

Του Ηλία Μπέλλου.

Σε διαδικασία αναζήτησης στρατηγικού επενδυτή για την εταιρεία ενοικίασης αυτοκινήτων Λάιον Ρένταλ Α.Ε., η οποία λειτουργεί υπό το εμπορικό σήμα της Sixt, προχωρούν, έπειτα από μεταξύ τους συμφωνία, ο βασικός μέτοχος της επιχείρησης Βασίλης Θεοχαράκης και οι πιστώτριες τράπεζες.

Η κίνηση αυτή εντάσσεται στο πλαίσιο της ευρύτερης διαδικασίας διαχείρισης των μη εξυπηρετούμενων δανείων εταιρειών συμφερόντων του επιχειρηματία, που αθροιστικά ανέρχονται στα 303,76 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία της κοινής επιτροπής διαχείρισης τέτοιων πιστώσεων των ελληνικών τραπεζών.

Διευκρινίζεται πως το πόσο αυτό αφορά τις εταιρείες στις οποίες τον έλεγχο ασκεί ο επιχειρηματίας, αλλά και διακεκριμένος ζωγράφος, Β. Θεοχαράκης και όχι τις εταιρείες Νικ. Ι. Θεοχαράκης Α.Ε. και Θεοχαράκης Α.Ε., που αποτελούν διακριτά συμφέροντα και δεν περιλαμβάνονται στον όμιλο εταιρειών του Βασίλη Θεοχαράκη, καθώς ανήκουν στον ανιψιό του Τάκη Θεοχαράκη, ο οποίος έχει αναλάβει τη διοίκησή τους από το 2013. Βασική δραστηριότητα είναι η αντιπροσωπεία των αυτοκινήτων Nissan αλλά και των εξωλέμβιων μηχανών θαλάσσης Suzuki, η αντιπροσωπεία αγροτικών μηχανημάτων και ελαστικών όπως τα Yokohama. Οι εταιρείες αυτές εξυπηρετούν κανονικά τις τραπεζικές τους υποχρεώσεις και στην τελευταία χρήση εμφανίζουν αθροιστικό κύκλο εργασιών της τάξης των 140 εκατ. ευρώ, από 60 εκατ. πριν από τέσσερα χρόνια, ενώ παρουσιάζουν υγιή κερδοφορία.

Οι επιχειρήσεις του κ. Βασίλη Θεοχαράκη, που βαρύνονται με μη εξυπηρετούμενα δάνεια ύψους 303,6 εκατ. ευρώ, δεν περιλαμβάνουν τις επενδύσεις του επιχειρηματία στις κλινικές ούτε αυτές στον ασφαλιστικό κλάδο ή τρίτες δραστηριότητες. Περιλαμβάνουν όμως τη Λάιον Ρένταλ αλλά και τη Λάιον Ελλάς και άλλες θυγατρικές ή συνδεδεμένες εταιρείες με τη Λάιον Ελλάς όπως η Τεοδομή, τεχνική εταιρεία που ως επί το πλείστον συνδέθηκε με την κατασκευή ακινήτων του ομίλου.

Είναι σε αυτά τα ακίνητα στα οποία εδράζεται ο δεύτερος, μετά την αξιοποίηση της Λάιον Ρένταλ, πυλώνας για τη ρύθμιση των μη εξυπηρετούμενων υποχρεώσεων εταιρειών του κ. Β. Θεοχαράκη, αναφέρουν τραπεζικές πηγές. Ειδικότερα, τα συμφωνηθέντα μεταξύ του επιχειρηματία και των πιστωτριών προβλέπουν τη μεταβίβαση των ακινήτων στις τράπεζες ανάλογα με την έκθεση την οποία η κάθε μία έχει στο πιστωτικό άνοιγμα. Πηγές σε άμεση επαφή με τη διαδικασία σημειώνουν πως τα ιδιόκτητα ακίνητα των εταιρειών συμφερόντων Β. Θεοχαράκη εκτιμήθηκαν πρόσφατα από τη Savills για λογαριασμό των τραπεζών και αποτιμήθηκαν στα επίπεδα των 50 εκατ. ευρώ, ενώ περί τα 8 εκατ. ευρώ επιπλέον φέρονται να έχουν εγγραφεί λογιστικά τα ακίνητα της Τεοδομής.

Εκ του συνολικού ανοίγματος των 303,76 εκατ. ευρώ, τα 102 εκατ. ευρώ, συμπεριλαμβανόμενων των τόκων, αφορούν την εταιρεία ενοικίασης αυτοκινήτων Λάιον Ρένταλ Α.Ε., γνωστή στην αγορά απλώς ως Sixt. Για την αξιοποίησή της οι τράπεζες, με leader την Alpha Bank που έχει και τη μεγαλύτερη πιστωτική έκθεση, έχουν αναθέσει σε μεγάλη διεθνή ανεξάρτητη εταιρεία συμβούλων τη συγκρότηση επιχειρηματικού σχεδίου και τη διερεύνηση της αγοράς για δυνητικό επενδυτή. Η πλευρά Βασίλη Θεοχαράκη έχει επίσης αναθέσει την εκπροσώπησή της στις διαπραγματεύσεις με τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα σε εξειδικευμένο ανεξάρτητο χρηματοοικονομικό σύμβουλο εγνωσμένης αξίας και εμπειρίας.

Η Λάιον Ρένταλ στον τελευταίο δημοσιευμένο ισολογισμό της, αυτόν του 2015, αναφέρει πως ήδη από εκείνη τη ζημιογόνο χρήση δεν κατέβαλε τους αναλογούντες τόκους. Μεταξύ πιστωτριών και δανειολήπτη υφίσταται standstill agreement περί μη λήψης καταδιωκτικών και αναγκαστικών μέτρων είσπραξης από πλευράς των πιστωτριών προκειμένου να κυλήσει ομαλά η συνεργασία για την αξιοποίηση της Sixt και τη μεταβίβαση των ακινήτων. Ομως η εν λόγω standstill συμφωνία εκπνέει στα μέσα Ιανουαρίου. Αλλά επειδή η συνεργασία εκτιμάται πως κυλάει ομαλά, αναμένεται να δοθεί παράταση.

Αλλωστε είναι πιθανό να χρειαστεί αρκετός χρόνος και για την εξεύρεση αγοραστή για τη Sixt. Και αυτό, όχι διότι δεν υπάρχουν ενδιαφερόμενοι, αλλά επειδή αυτοί φέρονται να ζητούν γενναία απομείωση των δανείων που τη βαρύνουν. Αν και η εταιρεία έχει καλή θέση στην αγορά, η οποία χαρακτηρίζεται από ευοίωνες προοπτικές εξαιτίας της δυναμικής του τουρισμού, βαρύνεται με μεγάλες υποχρεώσεις. Οι μεγαλύτερες προκύπτουν από τη χρηματοδότηση της αγοράς και της κυκλικής ανανέωσης του στόλου των περίπου 6.000 οχημάτων της και τη συντήρησή του.

Η άλλη μεγάλη επιχείρηση του κ. Β. Θεοχαράκη με σημαντικές δανειακές υποχρεώσεις, η Λάιον Ελλάς, διατηρεί συνεργασία με την Τεορέν Μότορς Α.Ε., ιδίων συμφερόντων, που είναι η αντιπροσωπεία της Renault SAS.

Πολυεθνικές και 1.400 «μικροί» στον κλάδο

H προ μηνός εξαγορά της Avis Hellas από την Avis Europe Holdings, μια εταιρεία του τουρκικού ομίλου Otokoc, και η προσφορά που προηγήθηκε από το κοινοπρακτικό σχήμα Lyralia, των ελληνικών Olympia Group και Virtus International Partners μαζί με άλλους Ελληνες επιχειρηματίες, αποτίμησε την εταιρεία ενοικίασης αυτοκινήτων στα 320 εκατ. ευρώ. Η πωλήτρια, Τράπεζα Πειραιώς, έχει κάθε λόγο να είναι ικανοποιημένη αφού εισέπραξε 83 εκατομμύρια ευρώ σε μετρητά και εξασφάλισε την ομαλή αποπληρωμή του δανεισμού της Avis Hellas από ένα ικανοποιητικής πιστοληπτικής αξιολόγησης σχήμα.

Η διελκυστίνδα που σχηματίσθηκε για την απόκτηση της Avis αποκαλύπτει όμως κάτι περισσότερο. Οτι η ελληνική αγορά ενοικίασης αυτοκινήτων προσελκύει σημαντικό επενδυτικό ενδιαφέρον για δύο λόγους:

Πρώτον, η μεγάλη ανάπτυξη του τουρισμού και οι περί τα 30 δισεκατομμύρια αφίξεις ξένων επισκεπτών διασφαλίζουν μια στιβαρή ζήτηση.

Δεύτερον, οι διαφαινόμενες προοπτικές ανάπτυξης της οικονομίας διαμορφώνουν μια ευοίωνη προοπτική και για τις μακροχρόνιες μισθώσεις οχημάτων από επιχειρήσεις και επαγγελματίες.

Ομως ο ανταγωνισμός είναι εντονότατος και η παρουσία μεγάλων αναγνωρίσιμων πολυεθνικών σημάτων, συνθήκη απαραίτητη για την ευκολότερη προσέλκυση των ξένων πελατών, δεν αφήνει περιθώρια εφησυχασμού σε κανένα συμμετέχοντα στην αγορά. Στην Ελλάδα δεσπόζει η Hertz-Autohellas συμφερόντων του ομίλου Βασιλάκη, που έκλεισε το 2016 με πωλήσεις 234,8 εκατ. και καθαρά κέρδη 19,75 εκατομμύρια. Με περισσότερους από 115 σταθμούς ανά τη χώρα, εκ των οποίων 21 σε αεροδρόμια, και ένα στόλο ο οποίος ξεπερνάει τα 23.000 αυτοκίνητα ενώ έχει μέσο όρο ηλικίας μόλις 11 μήνες, η Hertz ελέγχει περίπου το ένα τρίτο της αγοράς.

Ιδιαίτερα υπολογίσιμη δύναμη βέβαια είναι και η προαναφερθείσα Avis Hellas που ελέγχει τα σήματα Avis, Budget και Payless, αλλά και η υπό αναζήτηση στρατηγικού επενδυτή Sixt. Αλλά οι παραπάνω εταιρείες δεν είναι μόνες τους. Επιχειρήσεις που έχουν αξιοσέβαστα ποσοστά, ειδικά σε εξειδικευμένους υποκλάδους, είναι και η Leaseplan, η Executive Lease, η Europcar, η ALD Automotive και η Avance. Σε μερικές επιμέρους τοπικές αγορές έχουν αναπτυχθεί μικρότερες επιχειρήσεις με μικρούς στόλους της τάξης των 100-200 αυτοκινήτων, που αν και έχουν έντονη εποχικότητα, ενίοτε καταγράφουν εκεί υψηλότερες πωλήσεις από τους πολυεθνικούς ανταγωνιστές τους, έχοντας διαμορφώσει πολύχρονες σχέσεις εμπιστοσύνης με τους τοπικούς ξενοδόχους.

Συνολικά υπάρχουν καταγεγραμμένες 1.400 επιχειρήσεις ενοικίασης οχημάτων στην Ελλάδα με τη συντριπτική πλειονότητά τους βέβαια να αφορά μικρές εταιρείες με μονοψήφιο αριθμό οχημάτων. Ολοι όμως ανεξαρτήτως, δουλεύουν σε μια αγορά μεγάλης εντάσεως κεφαλαίου, καθώς η αγορά, συντήρηση, ασφάλιση και ανανέωση του στόλου των οχημάτων απαιτούν πολύ μεγάλα ποσά και χρηματοδοτούνται με υψηλό δανεισμό. Δανεισμό, στον οποίο η πρόσβαση είναι πλέον δυσχερής εξαιτίας της ευρύτερης εικόνας του ελληνικού χρηματοπιστωτικού συστήματος και της κατάστασης της πραγματικής οικονομίας.

Στα 630 εκατ. ευρώ το μέγεθος της ελληνικής αγοράς ενοικίασης αυτοκινήτων

Η ελληνική αγορά ενοικιάσεων αυτοκινήτων ανακάμπτει την τελευταία τετραετία, από το 2014 δηλαδή και μετά, ύστερα από τέσσερα χρόνια πτωτικής πορείας που ξεκίνησε το 2010. Η πορεία αυτή είναι απόρροια των ιδιαίτερα δυσμενών οικονομικών συνθηκών που ενέσκηψαν στην Ελλάδα και επηρέασαν τόσο τη ζήτηση όσο και την προσφορά.

Οι μακροχρόνιες μισθώσεις αυτοκινήτων, ως επί το πλείστον εταιρικοί στόλοι, είναι ένα πολύ μεγάλο κομμάτι της αγοράς. Ομως η αγορά των εταιρικών μισθώσεων αυτοκινήτων υπέστη σημαντικότατες απώλειες από την κρίση από τις πρώτες κιόλας στιγμές της. Η πτώση αυτή ήταν το αποτέλεσμα της ύφεσης της ελληνικής οικονομίας, που ανάγκασε την πλειονότητα σχεδόν των εταιρειών - πελατών να προβούν σε περικοπή των λειτουργικών τους εξόδων, συμπεριλαμβανομένων και των εταιρικών τους στόλων. Μικρότερα αυτοκίνητα σε λιγότερα στελέχη μεταφράζονται αυτομάτως και σε συρρίκνωση των πωλήσεων των εταιρειών ενοικίασης. Αν σε αυτό συνυπολογιστούν και οι χιλιάδες εταιρείες που έκλεισαν ή έφυγαν από την Ελλάδα και τα χιλιάδες στελέχη που απολύθηκαν από συρρικνούμενες επιχειρήσεις, το πρόβλημα μεγεθύνεται. Ως χαριστική βολή ήρθε και η φορολόγηση της παροχής εταιρικού αυτοκινήτου στα στελέχη ως εισόδημα, λειτουργώντας ως αντικίνητρο στις μακροχρόνιες μισθώσεις. Με δεδομένο πως αυτές αντιστοιχούν σχεδόν στο 50% της συνολικής αγοράς, γίνεται αντιληπτό πως το χτύπημα ήταν άμεσο.

Το συνολικό μέγεθος της εγχώριας αγοράς ενοικίασης αυτοκινήτων, μακροχρόνιες και βραχυχρόνιες (ή τουριστικές), εκτιμάται πως διαμορφώθηκε στα 631,8 εκατομμύρια ευρώ το 2016. Επτά χρόνια νωρίτερα, ο κύκλος εργασιών αυτής της αγοράς ήταν στα 778,8 εκατομμύρια ευρώ. Το δε χαμηλό της περιόδου 2009-2016 σημειώθηκε το 2013 στα 530,1 εκατομμύρια. Τα στοιχεία αυτά προκύπτουν από την κλαδική μελέτη «Ενοικίαση αυτοκινήτων», που εκπόνησε πρόσφατα η ΣΤΟΧΑΣΙΣ Σύμβουλοι Επιχειρήσεων Α.Ε.

Οπως εξηγεί στην «Κ» ο Βασίλης Ρεγκούζας, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της ΣΤΟΧΑΣΙΣ, η αγορά των μακροχρόνιων μισθώσεων παρουσίασε μέσο ετήσιο ρυθμό μεταβολής (ΜΕΡΜ) -6,5%, την περίοδο 2009-2016, ανακάμπτοντας ωστόσο σε απόλυτους αριθμούς από το 2015. Αντίθετα, η αγορά των βραχυχρόνιων μισθώσεων, η οποία ανέκαμψε από το 2013, γεγονός που οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην αύξηση του εισερχόμενου τουρισμού, παρουσιάζει ΜΕΡΜ 4,9% την ίδια περίοδο (2009-2016). Οσον αφορά το συνολικό μέγεθος της εγχώριας αγοράς ενοικίασης αυτοκινήτων, ο ΜΕΡΜ της περιόδου 2009-2016 διαμορφώθηκε σε -2,9%. Για το 2017 εκτιμάται ότι η εγχώρια αγορά ενοικίασης αυτοκινήτων συνολικά θα παρουσιάσει αύξηση σε επίπεδο της τάξης του 8% σε σχέση με το 2016 και με τις δύο επιμέρους αγορές, των μακροχρόνιων και βραχυχρόνιων μισθώσεων, να παρουσιάζονται αυξημένες. Ο κλάδος απαρτίζεται από μεγάλο αριθμό επιχειρήσεων, κυρίως μικρού μεγέθους, που δραστηριοποιούνται σε τοπικό επίπεδο. Ωστόσο, το μερίδιο αγοράς των επτά μεγαλύτερων επιχειρήσεων εκτιμάται σε 62% το 2016, ενώ το αντίστοιχο επιμέρους ποσοστό για τις μακροχρόνιες και βραχυχρόνιες μισθώσεις εκτιμάται σε 69% και 61%.

Οσον αφορά τη χρηματοοικονομική κατάσταση του κλάδου, σύμφωνα με τη ΣΤΟΧΑΣΙΣ, η κεφαλαιακή διάρθρωση των επιχειρήσεων του κλάδου αναδεικνύει τη διαχρονική τους εξάρτηση από ξένα κεφάλαια, παρά τη βελτίωσή της την τριετία 2014-2016. Ωστόσο, ο δείκτης υποχρεώσεις προς λειτουργικά κέρδη δείχνει τη δυνατότητα εξυπηρέτησης των υποχρεώσεών τους λόγω του υψηλού EBITDA.

Πηγή: kathimerini.gr

24