Επιστροφή στον μεγάλο συνασπισμό

Επειτα από έναν δραματικό 24ωρο μαραθώνιο διαβουλεύσεων, νωρίς το πρωί της Παρασκευής Ανγκελα Μέρκελ, Μάρτιν Σουλτς και Χορστ Ζεεχόφερ ανακοίνωσαν ότι κατέληξαν σε μια κατ' αρχήν συμφωνία ώστε να ξεκινήσουν οι διαπραγματεύσεις για τον σχηματισμό κυβέρνησης μεγάλου συνασπισμού και κατάρτιση κυβερνητικού προγράμματος.

Ο λόγος τώρα ανήκει στις αντιπροσωπείες των κομμάτων, το Χριστιανοδημοκρατικό Κόμμα (CDU) θα λάβει τη σχετική απόφαση σε επίπεδο ηγετικής ομάδας, το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα (SPD) διοργανώνει έκτακτο συνέδριο στις 21 Ιανουαρίου στη Βόννη στο οποίο θα εγκρίνει ή όχι η έναρξη των διαβουλεύσεων, ενώ οι Βαυαροί Χριστιανοκοινωνιστές (CSU), οι οποίοι σύμφωνα με όλες τις διαρροές των τελευταίων ημερών ήταν εκείνοι που προέβαλαν τη σθεναρότερη αντίσταση κατά τις διερευνητικές συνομιλίες, αναμένεται να αναλύσουν το αποτέλεσμα των συνομιλιών αύριο Δευτέρα στο Μόναχο.

Το αισιόδοξο σενάριο θέλει τον σχηματισμό κυβέρνησης να δρομολογείται για τον Μάρτιο ως τις αρχές Απριλίου, ο δρόμος ωστόσο είναι ακόμη μακρύς. Εν τούτοις οι εξελίξεις γεννούν αισιοδοξία, καθώς αίρουν το κλίμα πολιτικής αβεβαιότητας στη Γερμανία, το οποίο είχε de facto αποδυναμώσει τη φωνή της στη διεθνή σκηνή, προκαλώντας ταυτόχρονα εύλογα ερωτήματα για το αν η Ανγκελα Μέρκελ θα μπορούσε να καταφέρει να διατηρήσει την Καγκελαρία.

Καθώς έχουν ήδη συμπληρωθεί περισσότερες από 110 ημέρες χωρίς η χώρα να έχει κυβέρνηση - το μεγαλύτερο διάστημα μετά την ένωσή της - οι πιέσεις ήταν ασφυκτικές. Στις πολυήμερες διαπραγματεύσεις όλες οι πλευρές συμμετείχαν με βαριά καρδιά, ενώ και οι κομματικές τους αντιπροσωπείες υπερέβαλαν εαυτόν με στόχο να βρεθεί κοινός τόπος.

Από τα πρώτα θέματα στα οποία φάνηκε να υπάρχει σύγκλιση ήταν αυτά που δεν θεωρούνταν υψηλού πολιτικού ρίσκου, όπως η ψηφιοποίηση, η ενέργεια, το κλίμα και η προστασία του περιβάλλοντος, όπου οι πλευρές δεν κατέβαλαν ιδιαίτερο κόπο για να καταλήξουν σε σχέδιο συμφωνίας.

Ωστόσο, στα καυτά ζητήματα, όπως οι φόροι, η Υγεία, η αγορά εργασίας και η ευρωπαϊκή πολιτική, και το Προσφυγικό, από την ώρα μηδέν διαφάνηκε ότι η πρόοδος θα ήταν ιδιαίτερα αργή, με τους συμβιβασμούς να παραμένουν ως και την τελευταία στιγμή υπό διαπραγμάτευση.

Τα επίμαχα «αγκάθια»

Βασικό εμπόδιο των διαβουλεύσεων ήταν η οικονομική και φορολογική πολιτική, με το SPD να αξιώνει μείωση φόρων για τα χαμηλά και μεσαία εισοδήματα και ταυτόχρονη αύξηση για τα υψηλά. Διάσταση απόψεων υπήρχε για τα ασφαλιστικά ταμεία αλλά και για τις φοροελαφρύνσεις στις επιχειρήσεις. Μια πρόταση που έγινε δεκτή είναι να εισαχθεί μια σύνταξη αλληλεγγύης η οποία θα βοηθήσει τους χαμηλοσυνταξιούχους, ενώ συμφωνήθηκε η περαιτέρω ενίσχυση των πόλεων με δεκάδες δισεκατομμύρια.

Ετερος σκόπελος που φάνηκε τελικά να ξεπερνιέται ήταν το Μεταναστευτικό, και ειδικότερα το θέμα της επανένωσης των προσφυγικών οικογενειών και του πλαφόν στις αιτήσεις ασύλου. Το ζήτημα θα παραμείνει ψηλά στην πολιτική ατζέντα το ερχόμενο διάστημα εν όψει των περιφερειακών εκλογών στη Βαυαρία, όπου οι Χριστιανοκοινωνιστές του Χορστ Ζεεχόφερ επιχειρούν να μαζέψουν τις διαφαινόμενες διαρροές προς τη δεξαμενή του εθνικολαϊκιστικού και αντιμεταναστευτικού κόμματος Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD).

Το Ταμείο της Ευρώπης

Μεταξύ των κοινών στόχων των τριών μερών αποφασίστηκε ότι θα είναι ο μετασχηματισμός του μηχανισμού διάσωσης του λεγόμενου ESM σε ένα Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο υπό κοινοβουλευτικό έλεγχο, αλλά και η ενίσχυση της γερμανικής συμβολής στον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό. Οπως καταγράφηκε στην καταρχήν συμφωνία, στόχος όλων των πλευρών είναι η οικονομική σταθεροποίηση, η κοινωνική σύγκλιση και η στήριξη των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων στην ευρωζώνη.

Ηδη καιρό τώρα εντός και εκτός της χώρας αναλυτές έκρουαν τον κώδωνα του κινδύνου λέγοντας ότι η Γερμανία δεν πρέπει να μείνει πίσω στις εξελίξεις και αφήνοντας όλο το περιθώριο δράσεων και πρωτοβουλιών στον γάλλο πρόεδρο Μακρόν αναφορικά με τη νέα δομή της Ενωσης και εν όψει των ευρωεκλογών του 2019.

Πολύ δε περισσότερο σε μια περίοδο όπου η Μεγάλη Βρετανία βρίσκεται σε διαδικασία εξόδου, στην Ισπανία ο καταλανικός εθνικισμός καλά κρατεί, ενώ η Ιταλία εισέρχεται σε νέα περίοδο πολιτικής ασάφειας και αστάθειας εν όψει των βουλευτικών εκλογών του Μαρτίου, με το αντισυστημικό Κίνημα των Πέντε Αστέρων να προηγείται στις δημοσκοπήσεις.

Οι επόμενες ώρες και ημέρες θεωρούνται εξαιρετικά κρίσιμες για όλους τους εμπλεκομένους, κυρίως γιατί υπάρχουν ακόμη σημαντικές αντιδράσεις στο εσωτερικό των Σοσιαλδημοκρατών για τη συμμετοχή του κόμματος για τρίτη φορά σε κυβέρνηση μεγάλου συνασπισμού. Ολοι εύχονται τα πράγματα να κυλήσουν ομαλά, ώστε η χώρα να εξέλθει από τη δίνη της πολύμηνης ακυβερνησίας. 

«Το χάσμα ανάμεσα στην πολιτική και στους πολίτες»

«Για την Ελλάδα ένας μεγάλος συνασπισμός είναι σε αυτήν τη συγκυρία η καλύτερη δυνατή λύση» τονίζει ο Γιάννης Μαστρογεωργίου, διευθυντής του Δικτύου για τη Μεταρρύθμιση στην Ελλάδα και στην Ευρώπη:

«Η ιστορικά καινοφανής εκκρεμότητα σύστασης κυβέρνησης στη Γερμανία αναδεικνύει το ευρύτερο πρόβλημα που μπορεί να προκαλέσει σε μια χώρα – ακόμα και στη Γερμανία – το χάσμα που δημιουργεί μια κρίση ανάμεσα στην πολιτική και στους πολίτες υπό προϋποθέσεις. 

Οι ισορροπίες, τα δειλά βήματα, ο φόβος για το κόστος των αποφάσεων, δημιουργούν παντού και πάντα στρεβλώσεις. Παρ’ όλ’ αυτά, οι συνέπειες της ακυβερνησίας έως τώρα έχουν επηρεάσει λιγότερο από όσο νόμιζαν οι αναλυτές την πορεία της Γερμανίας. Περισσότερο έχει επηρεαστεί η ΕΕ, αφού έχει ανασταλεί η επανεκκίνηση του γαλλογερμανικού άξονα με όχημα την εμβάθυνση της Ενωσης. 

Στην Ελλάδα οι εκτιμήσεις για τις συνέπειες της καθυστέρησης σχηματισμού κυβέρνησης ποίκιλαν εξίσου. Η αλήθεια είναι ότι από τη στιγμή που η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ αποφάσισε να δρομολογήσει την ολοκλήρωση της αξιολόγησης, κάθε εξωγενής επιρροή ετέθη στο περιθώριο. Η Ελλάδα θα μπορούσε να βρεθεί σε δυσμενή θέση εάν ο νέος γερμανός υπουργός Οικονομικών ήταν ο ηγέτης ή κάποιο στέλεχος των Φιλελευθέρων. Από τη στιγμή που αυτό το ενδεχόμενο απομακρύνθηκε, οι λόγοι πιθανής ανησυχίας μειώθηκαν. Αντιθέτως, θα έλεγε κανείς ότι η ακυβερνησία στη Γερμανία επιτάχυνε την ολοκλήρωση της αξιολόγησης, καθώς ο συνήθης ύποπτος Γερμανός είχε αλλού τον νου του...

Θεωρητικά, για την Ελλάδα ένας μεγάλος συνασπισμός είναι σε αυτή τη συγκυρία η καλύτερη δυνατή λύση. Αυτό το νόημα είχε άλλωστε και η παρέμβαση του Αλ. Τσίπρα προς τον Μάρτιν Σουλτς, όπου του ζήτησε να μη χαθεί η ευκαιρία σχηματισμού κυβέρνησης στη Γερμανία. Για την ελληνική κυβέρνηση το βέλτιστο σενάριο περιλαμβάνει την ανάληψη του γερμανικού υπουργείου Οικονομικών από το SPD, με το οποίο έχει ανοιχτούς διαύλους επικοινωνίας.

Ενίοτε, όμως, οι πόθοι μένουν απλώς ευσεβείς...».


Πήγη: tovima.gr

25