Υποβάθμιση του Γιαρουζέλσκι σε απλό πολίτη

ΒΑΡΣΟΒΙΑ. Η συντηρητική κυβέρνηση της Πολωνίας ανοίγει τον δρόμο για την αφαίρεση του βαθμού του στρατηγού από τον κομμουνιστή ηγέτη Βόιτσεχ Γιαρουζέλσκι και άλλων κομμουνιστών στρατιωτικών, σε μια ενέργεια για την αποκατάσταση της ηθικής τάξης, όπως χαρακτηριστικά εξήγησε. Ο πρωθυπουργός της χώρας Ματέους Μοραβιέτσκι ισχυρίστηκε ότι ο νόμος που υιοθετήθηκε χθες παίρνει θέση υπέρ των θυμάτων του κομμουνισμού, που διήρκεσε πάνω από τέσσερις δεκαετίες. Με βάση το νομοσχέδιο, το οποίο χρειάζεται κοινοβουλευτική και προεδρική έγκριση, οι υψηλόβαθμοι στρατιωτικοί της κομμουνιστικής περιόδου θα υποβιβαστούν σε απλούς πολίτες για τον ρόλο τους στο καθεστώς υπό τον έλεγχο της Μόσχας, που επιβλήθηκε μετά το 1944, αλλά και στο πραξικόπημα του 1981, με το οποίο καταλύθηκαν πολιτικές ελευθερίες και παραβιάστηκαν ανθρώπινα δικαιώματα. Η κίνηση θα επηρεάσει αξιωματούχους των ενόπλων δυνάμεων και των μυστικών υπηρεσιών, συμπεριλαμβανομένου του Γιαρουζέλσκι, του πρώην υπουργού Εσωτερικών στρατηγού Τσέσλαβ Κίτσκακ, καθώς και του μοναδικού κοσμοναύτη της Πολωνίας, στρατηγού Μίροσλαβ Χερματσέβσκι, ο οποίος είναι εν ζωή.

Διεθνής απομόνωση

Σε μια άλλη εξέλιξη, οι ευρωβουλευτές υποστήριξαν χθες το σχέδιο της Κομισιόν να λάβει πρωτόγνωρα μέτρα κατά της Πολωνίας, με αφορμή τις αλλαγές στις οποίες προέβη η χώρα στους τομείς της Δικαιοσύνης και των κρατικών ΜΜΕ, με το επιχείρημα ότι απειλείται το κράτος δικαίου στην πρώην κομμουνιστική χώρα. Σε μία ακόμη ένδειξη ότι βαθαίνει η διεθνής απομόνωση της Βαρσοβίας, τέθηκε χθες σε ισχύ νέος νόμος περί Ολοκαυτώματος που έχει εξοργίσει Ισραήλ και ΗΠΑ. Ο νόμος προβλέπει ποινές μέχρι και τρία χρόνια κάθειρξη για όποιον διατείνεται ότι η Πολωνία ήταν συνένοχη για τα ναζιστικά εγκλήματα της Γερμανίας. Tη στιγμή που ξεκινούσε η εφαρμογή του νόμου, Πολωνοί και Ισραηλινοί εκπρόσωποι βρίσκονταν στην Ιερουσαλήμ και είχαν την πρώτη τους συνάντηση επιχειρώντας να επιλύσουν τις διαφορές. Ο πρόεδρος της χώρας υπέγραψε τον περασμένο μήνα το νομοσχέδιο αλλά το έστειλε στο συνταγματικό δικαστήριο για να αποφανθεί κατά πόσον συνάδει με το σύνταγμα. Μέχρι να εκδοθεί η απόφαση, η οποία αναμένεται τις επόμενες εβδομάδες, δεν θα παραπεμφθεί οιαδήποτε υπόθεση.

Υπενθυμίζεται ότι η Κομισιόν έχει προτείνει μια διαδικασία που θα μπορούσε να οδηγήσει σε απώλεια του δικαιώματος ψήφου της Πολωνίας στους κόλπους της Ε.Ε., αν δεν υποχωρήσει στο ζήτημα του πολιτικού ελέγχου της Δικαιοσύνης έως τις 20 Μαρτίου. Το Ευρωκοινοβούλιο ψήφισε χθες με 422 ψήφους υπέρ έναντι 147 κατά και 48 αποχές τη μη δεσμευτική απόφαση για στήριξη της σκληρής στάσης έναντι της Πολωνίας. Η ψηφοφορία αυξάνει τις πιέσεις των δυτικών κυβερνήσεων που προειδοποιούν τη Βαρσοβία ότι πλησιάζει η προθεσμία εντός της οποίας καλείται να ανταποκριθεί στις ανησυχίες για τις επιδόσεις της στον τομέα των δημοκρατικών ελευθεριών.