Είκοσι χιλιάδες διδακτορικά σε μία δεκαετία

Του Απόστολου Λακάσα

Συνολικά 20.000 κατόχους διδακτορικού απέκτησε η Ελλάδα μέσα σε μία δεκαετία. Πρόκειται για επιστήμονες κύρους που έφθασαν στην ανώτερη βαθμίδα των πανεπιστημιακών σπουδών. Εχουν βρει δουλειά στην Ελλάδα και σε τι θέση; Μήπως ψάχνουν να ενισχύσουν το εισόδημά τους διεκδικώντας ακαδημαϊκές θέσεις στην Κύπρο, όπως φάνηκε από το γεγονός ότι το 75% των αιτήσεων για θέση διδάσκοντα στο Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου –875 από τις 1.200– είχε αποστολέα από την Ελλάδα; Σίγουρα πολλοί άλλοι κάτοχοι διδακτορικού έχουν μεταναστεύσει και ήδη κατέχουν κάποια περιζήτητη θέση σε ΑΕΙ, ερευνητικό κέντρο, στον δημόσιο ή τον ιδιωτικό τομέα.

Σύμφωνα με νέα μελέτη του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης (ΕΚΤ), από το 2005 έως το 2015 κατέθεσαν τη διατριβή τους στο Εθνικό Αρχείο Διδακτορικών Διατριβών συνολικά 19.929 διδάκτορες. Ο αριθμός των αναγορεύσεων νέων διδακτόρων από ελληνικά ΑΕΙ κατά την περίοδο 2005-2015 κυμαίνεται περί τις 2.000 κατ’ έτος. Το 2015 αναγορεύθηκαν 1.810 νέοι διδάκτορες.

Για το προφίλ των νέων διδακτόρων από τη μελέτη προκύπτουν, μεταξύ άλλων, τα ακόλουθα:

• Ως προς το φύλο, ελαφρώς προηγούνται οι άνδρες (50,7%) έναντι των γυναικών (49,3%).

• Οι περισσότεροι είναι έως 35 ετών (46,6%), ενώ έπεται η ηλικιακή ομάδα 35-44 έτη (38,1%).

• Βασική πηγή χρηματοδότησης των διδακτορικών σπουδών για το 36,8% ήταν οι προσωπικές αποταμιεύσεις και η οικογένεια, ενώ για το 28,6% η λήψη υποτροφίας από ελληνικό ίδρυμα.

• Η πλειονότητα (86%) απέκτησε τον προηγούμενο τίτλο σπουδών στην Ελλάδα, ενώ οι υπόλοιποι στο εξωτερικό. Προηγούνται η Βρετανία, η Ιταλία και οι ΗΠΑ.

• Ο ένας στους τέσσερις (26,5%) χρειάστηκε έξι έτη για την ολοκλήρωση της διατριβής. Το 16,6% χρειάστηκε πέντε χρόνια, το 15,4% επτά, ενώ το 14,9% ολοκλήρωσε τη διδακτορική διατριβή σε μόλις τέσσερα χρόνια.

• Με κριτήριο το κύριο επιστημονικό πεδίο της διατριβής, οι περισσότερες αφορούν την ιατρική και τις επιστήμες υγείας (31,6%), ενώ ακολουθούν οι φυσικές (24,3%) και οι κοινωνικές επιστήμες (23%). Χαμηλότερα ποσοστά καταλαμβάνουν οι επιστήμες μηχανικού και τεχνολογίας, οι ανθρωπιστικές και οι γεωργικές επιστήμες.

• Το 8,5% έχει γονέα με διδακτορικό. Των περισσοτέρων (36,7%) τουλάχιστον ο ένας εκ των δύο γονέας έχει πτυχίο ΑΕΙ.

• Εύλογα, στα μεγαλύτερα πανεπιστήμια της χώρας, Αθηνών και Θεσσαλονίκης, εκπονήθηκαν οι περισσότερες διατριβές (28% και 18%, αντιστοίχως). Ακολουθούν το ΕΜΠ και τα πανεπιστήμια Πατρών, Κρήτης και Θεσσαλίας.

«Οι κάτοχοι διδακτορικού τίτλου αποτελούν την αιχμή στο ανθρώπινο ερευνητικό δυναμικό, με πολύ υψηλό επίπεδο τυπικών και ουσιαστικών προσόντων, δεξιοτήτων και εξειδικευμένων γνώσεων. Ιδιαίτερη σπουδαιότητα έχουν οι νέοι διδάκτορες που αποφοιτούν κάθε χρόνο από τα ελληνικά ΑΕΙ και οι οποίοι αποτελούν πολύτιμο κεφάλαιο για τη μετάβαση σε μία οικονομία έντασης γνώσης», λέει στον πρόλογο της μελέτης η διευθύντρια του ΕΚΤ Εύη Σαχίνη. Στο Εθνικό Αρχείο Διδακτορικών Διατριβών (www.didaktorika.gr) έχουν κατατεθεί περί τις 40.000 διδακτορικές διατριβές, οι περισσότερες από τις οποίες διατίθενται ηλεκτρονικά.

Πηγή: kathimerini.gr

26