Στους φτωχούς της Ε.Ε. η Ελλάδα αλλά με ακριβά προϊόντα

Της Δήμητρας Μανιφάβα

Μπορεί οι Ελληνες να συγκαταλέγονται πλέον μεταξύ των φτωχότερων στην Ευρωπαϊκή Ενωση, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι το επίπεδο τιμών σε βασικά προϊόντα και υπηρεσίες είναι αντιστοίχως χαμηλό.

17η ακριβότερη χώρα

Σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοίνωσε, χθες, η Eurostat, η Ελλάδα ήταν το 2017 η 17η ακριβότερη χώρα στην Ε.Ε. με το γενικό επίπεδο τιμών να βρίσκεται στο 84% του μέσου κοινοτικού όρου. Στην πλέον βασική ομάδα προϊόντων, αυτή των τροφίμων, το επίπεδο τιμών βρίσκεται πάνω από τον μέσο κοινοτικό όρο, γεγονός που επιδεινώνει σημαντικά το βιοτικό επίπεδο.

Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με τα στοιχεία, επίσης της Eurostat, το κατά κεφαλήν ΑΕΠ των Ελλήνων βρισκόταν το 2017 μόλις στο 67% του μέσου όρου της Ευρωπαϊκής Ενωσης, ενώ η πραγματική ιδιωτική κατανάλωση διαμορφώθηκε σε επίπεδα 23% κάτω από τον μέσο ευρωπαϊκό όρο.

Καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση –και στη διατήρηση παρά την πολυετή ύφεση– υψηλών τιμών ειδικά στα τρόφιμα φαίνεται να έχουν διαδραματίσει οι διαδοχικές αυξήσεις στον ΦΠΑ. Από 9% ΦΠΑ με τον οποίο επιβαρύνονταν τα τρόφιμα το 2009, πλέον αρκετά από αυτά επιβαρύνονται με 24%. Ετσι, για παράδειγμα, το 2007 το επίπεδο των τιμών των τροφίμων στην Ελλάδα βρισκόταν κάτω από τον μέσο κοινοτικό όρο, κατά 5%, και πλέον βρίσκεται 4% πάνω από τον μέσο κοινοτικό όρο. Αποτέλεσμα; Η Ελλάδα ήταν το 2017 η 13η ακριβότερη χώρα μεταξύ των «28» σε ό,τι αφορά τα τρόφιμα. Στην Ισπανία και στην Πορτογαλία, χώρες του ευρωπαϊκού Νότου, οι τιμές των τροφίμων είναι κάτω από τον μέσο κοινοτικό όρο, ενώ ακόμη φθηνότερα είναι τα τρόφιμα στο Ηνωμένο Βασίλειο, στο 93% του μέσου ευρωπαϊκού όρου. Στην εν λόγω χώρα, σημειωτέον, κάποια βασικά τρόφιμα δεν επιβαρύνονται με ΦΠΑ.

Στους υψηλούς έμμεσους φόρους –ΦΠΑ και ειδικό φόρο κατανάλωσης– βρίσκεται πιθανώς η εξήγηση για τις υψηλές τιμές σε αλκοολούχα ποτά και καπνό. Το 2017 διαμορφώθηκαν σε επίπεδα μόλις 5% κάτω από τον μέσο κοινοτικό όρο, καθιστώντας την Ελλάδα τη 12η ακριβότερη χώρα μεταξύ των «28» στην κατηγορία αυτή. Το 2008, προ κρίσης, οι τιμές των παραπάνω προϊόντων βρίσκονταν 18% χαμηλότερα από τον μέσο ευρωπαϊκό όρο.

Στο επίπεδο του μέσου κοινοτικού όρου διαμορφώθηκαν οι τιμές στα είδη ένδυσης στην Ελλάδα το 2017. Αν και σε σύγκριση με το διαθέσιμο εισόδημα οι τιμές θεωρούνται υψηλές, πρόκειται για κατηγορία προϊόντων των οποίων οι τιμές υποχωρούν συνεχώς τα τελευταία χρόνια (το 2010 βρίσκονταν 8% πάνω από τον μέσο κοινοτικό όρο). Οχι τυχαία, καθώς οι καταναλωτές σε σημαντικό βαθμό έχουν περικόψει τις δαπάνες για είδη ένδυσης και υπόδησης προκειμένου να καλύψουν άλλες ανάγκες που θεωρούνται βασικότερες.

Στα επίπεδα του μέσου κοινοτικού όρου βρίσκονται και οι τιμές των καταναλωτικών ηλεκτρονικών ειδών, προϊόντα που κατά βάση εισάγονται στην Ελλάδα και δεν παράγονται εδώ. Σε πολύ πλουσιότερες χώρες, πάντως, όπως είναι για παράδειγμα το Λουξεμβούργο, η Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο, οι τιμές των καταναλωτικών ηλεκτρονικών ειδών βρίσκονται σε επίπεδα κάτω του μέσου κοινοτικού όρου (στο 99%, 98% και 93% αντιστοίχως).

Στο 82% του μέσου κοινοτικού όρου βρίσκονται οι τιμές στις κατηγορίες των ξενοδοχείων και της εστίασης, γεγονός που κατατάσσει την Ελλάδα στη 17η θέση μεταξύ των «28», ξεκινώντας από την ακριβότερη χώρα που είναι η Δανία. Αξίζει να σημειωθεί ότι το επίπεδο τιμών στην Ελλάδα σε αυτή την κατηγορία υπηρεσιών φαίνεται να έχει υποχωρήσει σημαντικά σε σύγκριση με το 2009, χρονιά κατά την οποία βρισκόταν στο 97,9% του μέσου κοινοτικού όρου.

Πηγή: kathimerini.gr

26