Επανάληψη του β΄ εξαμήνου 2014 φοβούνται οι τραπεζίτες

Της Νένας Μαλλιάρα

Συνθήκες που δημιουργούν ανησυχίες για "επανάληψη" του δεύτερου  εξαμήνου του 2014, βλέπουν οι τράπεζες λίγο πριν από το τέλος της διαδρομής για την έξοδο της χώρας από τα μνημόνια. 

Μόλις δώδεκα ημέρες πριν από την έξοδο, οι τραπεζίτες βλέπουν υπαρκτό τον κίνδυνο να κλείσουν εντελώς οι αγορές για την Ελλάδα, καθώς στο εύθραυστο εξωτερικό σκηνικό προστίθεται πλέον και ο παράγοντας του πολιτικού ρίσκου. Όπως αναφέρουν, ο Σεπτέμβριος θα είναι ένας εξαιρετικά κρίσιμος μήνας, ενώ ουσιαστικό τεστ για την "κατεύθυνση των ανέμων" θα αποτελέσει το εάν η διατραπεζική αγορά θα απορροφήσει τα ενέχυρα που θα απελευθερωθούν για τις τράπεζες από την άρση του waiver.

Η ανησυχία των τραπεζιτών ενόψει της εξόδου από το πρόγραμμα προσαρμογής στις 20 Αυγούστου δεν αφορά στην επάρκεια χρηματοδότησης της χώρας, αφού με τη συμφωνία που επετεύχθη στο Eurogroup της 21ης Ιουνίου, η Ελλάδα βγαίνει από το πρόγραμμα με ένα σημαντικό ταμειακό απόθεμα 24,1 δισ. ευρώ, το οποίο καλύπτει τις δανειακές της ανάγκες για τα επόμενα δύο χρόνια. Εκείνο που ανησυχεί είναι ότι η έξοδος από το πρόγραμμα δεν γίνεται με αίθριο καιρό, αλλά με πυκνά σύννεφα που δεν αποκλείουν καταιγίδα.

Το σκηνικό που διαμορφώνεται, όπως αναφέρουν τραπεζίτες στο Capital.gr, απειλεί με τον κίνδυνο αστάθειας όπως αυτή που είχε ενσκήψει το δεύτερο εξάμηνο του 2014, αλλάζοντας πλήρως την μέχρι τότε θετική πορεία της χώρας. Όπως σημειώνουν, η ελληνική Οικονομία βρισκόταν κατά το α΄ εξάμηνο του 2014 στην καλύτερη φάση της τελευταίας οκταετίας, με το ελληνικό Δημόσιο να έχει πραγματοποιήσει δύο εξόδους για δανεισμό στις αγορές, τις τέσσερις συστημικές τράπεζες να έχουν εκδώσει senior ομόλογα και να έχουν προχωρήσει σε αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου και 4 – 5 μεγάλες εταιρείες να έχουν εκδώσει εταιρικά ομόλογα. Η αβεβαιότητα που άρχισε να δημιουργείται από το β΄ εξάμηνο του 2014 και που κορυφώθηκε με τις εκλογές του Ιανουαρίου 2015, ανέτρεψε πλήρως το θετικό σκηνικό και έκλεισε τις πόρτες των αγορών για την Ελλάδα. 

Στην τρέχουσα συγκυρία, οι τραπεζίτες βλέπουν ότι στο ήδη επιβαρυμένο εξωτερικό περιβάλλον, μπαίνει πλέον και ο εσωτερικός παράγοντας του πολιτικού ρίσκου, ανάγοντας την έξοδο από την μακρά περίοδο των μνημονίων… σε θρίλερ μέχρι τελευταίου λεπτού.

Εξαιρετικά κρίσιμος, όπως αναφέρουν, θα είναι ο Σεπτέμβριος, ο οποίος θα καταδείξει πότε θα είναι εφικτή ομολογιακή έκδοση του ελληνικού Δημοσίου. Αυτό θα κριθεί από τις εξελίξεις στη γειτονική Ιταλία, οι οποίες επίσης θυμίζουν την ελληνική περίοδο του β΄ εξαμήνου 2014 (με την ειδοποιό διαφορά ότι η Ιταλία είναι η τρίτη μεγαλύτερη Οικονομία της ευρωζώνης, με ευρεία γκάμα παραγωγής αγαθών).   

Οι διεργασίες για τη σύνταξη του ιταλικού προϋπολογισμού άρχισαν την περασμένη Παρασκευή και η ιταλική κυβέρνηση θα πρέπει να έχει καταλήξει στο προσχέδιο για το 2019 μέχρι τα τέλη Σεπτεμβρίου προκειμένου να το αποστείλει για έλεγχο στην Κομισιόν μέχρι τις 15 Οκτωβρίου. Το διάστημα αυτό δεν προμηνύεται καθόλου ήρεμο, μετά τις δηλώσεις του αντιπροέδρου της ιταλικής κυβέρνησης Λουίτζι Ντι Μάιο, ότι οι ευρωπαϊκοί δημοσιονομικοί κανόνες δεν αποτελούν προτεραιότητα για την ιταλική κυβέρνηση. "Η κυβέρνηση θα προσπαθήσει να εφαρμόσει το πρόγραμμά της χωρίς να παραβιάσει του δημοσιονομικούς κανόνες της ΕΕ, αλλά αυτό δεν θα μας αποτρέψει από το να εφαρμόσουμε το πρόγραμμά μας. Προτεραιότητα έχουν οι πολίτες και οι ανάγκες τους", είπε ο Ντι Μάιο, θορυβώντας τις αγορές που έσπευσαν να ζητήσουν υψηλότερες αποδόσεις από τα ιταλικά ομόλογα. Η ιταλική κυβέρνηση χρειάστηκε να παρέμβει με αγορές τίτλων προκειμένου να συγκρατήσει τις κερδοσκοπικές πιέσεις. 

Με ανοιχτό το ενδεχόμενο ευθείας σύγκρουσης Ρώμης με Βρυξέλλες και Φρανκφούρτη, η οποία θα επιφέρει κλυδωνισμούς σε μικρότερες και ευάλωτες Οικονομίες όπως η ελληνική, κρίσιμο τεστ θα αποτελέσει η απορρόφηση από τις αγορές των collateralsπου θα απελευθερωθούν με την άρση του waiver. 

Η απόφαση της ΕΚΤ για την άρση του waiver αναμένεται να κοινοποιηθεί στα τέλη αυτής της εβδομάδας – αρχές της επόμενης. Το ποσό των ενεχύρων που θα απελευθερωθούν (θα επιστρέψουν στις τράπεζες τίτλοι μη επενδυτικής βαθμίδας που κατά παρέκκλιση γίνονταν αποδεκτοί από την ΕΚΤ για τη χορήγηση ρευστότητας) αντιστοιχεί σε χορηγούμενη ρευστότητα 3,5 δισ. ευρώ. Η ονομαστική αξία των τίτλων, ωστόσο, είναι μεγαλύτερη (λόγω του ότι η ΕΚΤ τους έκανε αποδεκτούς ως ενέχυρα, αλλά με μεγάλο κούρεμα), πράγμα που σημαίνει ότι με τους ίδιους τίτλους, οι τράπεζες θα μπορούν να αντλήσουν υψηλότερη ρευστότητα από την αγορά. Αυτό, βεβαίως, εφόσον οι αγορές δεν κλείσουν ακόμη μία φορά για την Ελλάδα, όχι μόνο υπό το βάρος του εξωτερικού ασταθούς περιβάλλοντος, αλλά επιπλέον, κυρίως, λόγω των εσωτερικών αβεβαιοτήτων για το κλίμα πολιτικής σταθερότητας. 

Σημειώνεται ότι, έτσι και αλλιώς, χωρίς το waiver, δύσκολα οι επενδυτές θα συρρεύσουν για να αγοράσουν ελληνικά ομόλογα έστω και με την ύπαρξη του cash buffer. To γεγονός δε ότι το ΔΝΤ διατηρεί επιφυλάξεις για τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους, κάθε άλλο παρά συμβάλει στην προσέλκυση επενδυτών. 

Πηγή: kathimerini.gr

26