Αρχική | Οικονομία | Ελληνική Οικονομία | Η κρίση στην Τουρκία απειλεί την ελληνική οικονομία

Η κρίση στην Τουρκία απειλεί την ελληνική οικονομία

20/08/2018 12:18 -

Μέγεθος γραμμάτων:

Το Άρθρο
Σχόλια ( 0 )

Η κρίση στην Τουρκία απειλεί την ελληνική οικονομία

του Μαντικίδη Τάσου

Ανησυχία για τον τουρισμό, τις εξαγωγές, το κόστος δανεισμού, αλλά και τις ελληνικές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται παραγωγικά στη γείτονα χώρα

Αν και η Τουρκία αντιπροσωπεύει λιγότερο από το 1% της παγκόσμιας οικονομίας, εν τούτοις η τουρκική κρίση και κατάρρευση της λίρας προκαλεί αναταράξεις στις αγορές καθώς εκφράζονται φόβοι πως μπορεί τελικά να πλήξει τις αναδυόμενες αγορές θυμίζοντας τις κρίσεις του Μεξικού το 1994 και της Ασίας το 1997.

Τα ευάλωτα νομίσματα των αναδυόμενων αγορών εξάλλου συνεχίζουν να πιέζονται παρά τη μικρή ανάκαμψη της τουρκικής λίρας στην περιοχή των 6 δολαρίων από το ιστορικό χαμηλό των 7,24 δολαρίων την περασμένη Δευτέρα, μετά και την ένεση επενδύσεων ύψους 15 δισ. δολ. που υποσχέθηκε το Κατάρ, στον απόηχο και των κινήσεων της Κεντρικής Τράπεζας της Τουρκίας για στήριξη του νομίσματος.

Η τουρκική οικονομία βρίσκεται σε κατάσταση υπερθέρμανσης και υπερβολικής μόχλευσης και είναι ευάλωτη εδώ και καιρό.

Αύξηση επιτοκίων

Για τους αναλυτές, η Κεντρική Τράπεζα θα πρέπει να αυξήσει τα επιτόκια καθώς είναι απαραίτητο για την άμβλυνση της κρίσης διότι θα περιορίσει τον πληθωρισμό και θα αποτρέψει τους επενδυτές από την πώληση της λίρας. Από την άλλη πλευρά, αν και ο τούρκος υπουργός Οικονομικών ανέφερε ότι η Τουρκία δεν σκοπεύει να προσφύγει στο ΔΝΤ και δεν σχεδιάζει την επιβολή κεφαλαιακών ελέγχων (capital controls), η χώρα για ορισμένους αναλυτές βρίσκεται στα πρόθυρα της κατάρρευσης και η πιθανότητα αυτή φαντάζει κάθε μέρα και πιο κοντινή παρά τη μεγαλύτερη προσέγγιση με την Ευρώπη.

Την ίδια στιγμή, μεγάλη είναι η ανησυχία που επικρατεί και για τις επιπτώσεις της τουρκικής κρίσης στην ελληνική οικονομία και κυρίως στους εξής τομείς:

1. Η τουρκική οικονομία καθίσταται πιο ανταγωνιστική ιδίως στον Τουρισμό, την ώρα μάλιστα που την περίοδο αυτή αρχίζουν να κλείνονται και τα τουριστικά πακέτα του 2019. Η αδύναμη λίρα θα μπορούσε να αποτελέσει πρόβλημα για τον ελληνικό τουρισμό καθώς η Τουρκία γίνεται ένας πολύ φθηνότερος προορισμός.

2. Η κρίση ενδεχομένως να αποτυπωθεί και στην πορεία των ελληνικών εξαγωγών καθώς η γειτονική χώρα αποτελεί τον τρίτο μεγαλύτερο προορισμό για τα ελληνικά προϊόντα (μετά την Ιταλία και τη Γερμανία), με αξία εξαγωγών που φθάνει τα 2 δισ. ευρώ, με το διμερές εμπόριο να ξεπερνά μάλιστα τα 3,3 δισ. ευρώ. Καύσιμα-πετρελαιοειδή, βαμβάκι και πλαστικές ύλες είναι τα πιο δημοφιλή στη γειτονική χώρα. Παράλληλα, η υποτίμηση της λίρας καθιστά πιο ανταγωνιστικά σε σχέση με τα ελληνικά τουρκικά προϊόντα όπως τρόφιμα, φρούτα και λαχανικά, ψάρια κ.τ.λ.

Η Ελλάδα μάλιστα με βάση τις εξαγωγές της προς την Τουρκία ως ποσοστό των συνολικών της εξαγωγών (7%) εμφανίζεται η περισσότερο εκτεθειμένη στη γείτονα από το σύνολο των χωρών της ευρωζώνης. Αν μάλιστα η Τουρκία εισέλθει σε ύφεση, το εμπορικό πλεόνασμα της Ελλάδας στο ισοζύγιο εισαγωγών-εξαγωγών με την Τουρκία κινδυνεύει έτσι να ανατραπεί. Παράλληλα, οι τουρκικές επενδύσεις στο ελληνικό real estate στο πλαίσιο και του προγράμματος «χρυσή βίζα» αναμένεται (για αυτούς τουλάχιστον που δεν έχουν βγάλει τα λεφτά τους στο εξωτερικό) να «παγώσουν».

3. Η παγκόσμια αναταραχή αν και βραχυπρόθεσμη επηρεάζει αρνητικά το επενδυτικό κλίμα και θα μπορούσε να είναι αρνητική για ελληνικά περιουσιακά στοιχεία. Καθώς πιέζεται το κόστος δανεισμού ακόμη και στις οικονομίες του ευρωπαϊκού Νότου, εμφανίζεται ένα ακόμη εμπόδιο στην προσπάθεια της Ελλάδας να δανειστεί τον ερχόμενο Σεπτέμβριο «φθηνότερα» από τις αγορές μετά και την έξοδό της από το πρόγραμμα διάσωσης την ερχόμενη Δευτέρα. Είναι χαρακτηριστικό ότι παρά τη διπλή αναβάθμιση της ελληνικής οικονομία από τη Fitch, η τουρκική κρίση οδήγησε σε άνοδο του κόστους δανεισμού για την Ελλάδα στο απαγορευτικό 4,25%.

4. Πλήττονται περίπου 450 ελληνικές επιχειρήσεις, κατά κύριο λόγο μεσαίες, μεγάλες και υγιείς, οι οποίες εγκλωβίζονται στην τουρκική οικονομία. Εκφράζονται μάλιστα φόβοι μήπως ορισμένες έχουν χρέη σε δολάρια, ενώ παράλληλα δεν μπορούν να επιστρέψουν κεφάλαια στην Ελλάδα. Οι σημαντικότερες ελληνικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται παραγωγικά στην Τουρκία είναι στα τσιμέντα ο Τιτάνας, στην παραγωγή τροφίμων η Chipita, στην παραγωγή βιομηχανικών ορυκτών και πυρίμαχων υλικών οι Ελληνικοί Λευκόλιθοι ΑΕ και στα χρώματα τα Πλαστικά Κρήτης. Η ΔΕΗ έχει παρουσία μέσω της 100% θυγατρικής της PPC Elektrik. Επίσης σημαντική δραστηριότητα έχουν στην τουρκική αγορά οι Fourlis, Σαράντης, Intralot, Πλαστικά Θράκης, S&B Ορυκτά, Eurodrip, Νηρέας, Σελόντα, Moda Bagno, Αλουμύλ Μυλωνάς, Αγροτικός Οίκος Σπύρου, Isomat, Palaplast, Eurodrp, Kleemann, Καρέλιας, Intrakom, Intralot, Intell Solutons Genecor κ.ά.

$467 δισ. εξωτερικό χρέος

Καθώς το εξωτερικό χρέος της χώρας έχει αυξηθεί από 153 δισ. δολ. το πρώτο τρίμηνο του 2005 σε 467 δισ. δολ. σήμερα, με το 91% μάλιστα να είναι εκφρασμένο σε δολάρια (58%) και ευρώ (33%), οι αναλυτές εκτιμούν πως η κρίση έχει ακόμη πολλά επεισόδια. Τα δάνεια των τουρκικών εταιρειών σε ξένο νόμισμα κινούνται κοντά στα 300 δισ. δολ. με αποτέλεσμα πολλές επιχειρήσεις να κινδυνεύουν με χρεοκοπία, ενώ τη μεγαλύτερη έκθεση στην Τουρκία έχουν σύμφωνα με στοιχεία της BIS οι ισπανικές τράπεζες με 80,9 δισ. δολ., οι γαλλικές με 35,1 δισ., οι ιταλικές με 18,5 δισ., οι αμερικανικές με 18,1 δισ., οι βρετανικές με 16,9 δισ. και οι γερμανικές με 12,7 δισ. δολ.