Το στοίχημα των τραπεζών με τη «Σφακιανάκης»

H σταδιακή ανάκαμψη των πωλήσεων αυτοκινήτων, με οδηγό τις αγορές αλλά και τις πωλήσεις που κάνουν οι εταιρείες ενοικίασης οχημάτων, έπεισαν τις τράπεζες να προχωρήσουν σε μία από τις μεγαλύτερες αναδιαρθρώσεις επιχειρηματικού δανεισμού εδώ και πολλά χρόνια.

Ομως η «Σφακιανάκης ΑΕΒΕ» δεν είναι πια η εταιρεία που στα μέσα της προηγούμενης δεκαετίας αγόραζε τη μία επιχείρηση μετά την άλλη ανεξαρτήτως κλάδου.

Ούτε έχει βέβαια καμία σχέση με την ελληνική αυτοκινητοβιομηχανία που από τη δεκαετία του ’60 έως και τις αρχές της δεκαετίας του 2000 κατασκεύαζε και εμπορευόταν με επιτυχία τα δικά της λεωφορεία.

Είναι σήμερα, σύμφωνα με τραπεζικές πηγές, μια εταιρεία εισαγωγής και εμπορίας οχημάτων η οποία στηρίζεται εν μέρει και στον βραχίονα βραχυχρόνιων και μακροχρόνιων μισθώσεων αυτοκινήτων για να εξυπηρετεί τις υποχρεώσεις της. Παρεμπιπτόντως, διαθέτει παράλληλα και κάποιες άλλες δραστηριότητες όπως οι ταχυμεταφορές Speedex, κατάλοιπα της επεκτατικής στρατηγικής περασμένων καιρών.

Πολλοί εκτιμούν, άλλωστε, πως χωρίς την Executive Lease και την Entreprise, τα δύο σήματα με τα οποία δραστηριοποιείται στο leasing, δεν θα μπορούσε να εξασφαλίσει τη συναίνεση των πιστωτών της για τη ρύθμιση υποχρεώσεών της τάξεως των 300 εκατ. ευρώ.

Χρειάστηκε βέβαια και αύξηση κεφαλαίου κατά 5,1 εκατ. ευρώ, που ολοκληρώθηκε αυτή την εβδομάδα και την οποία κάλυψαν οι βασικοί μέτοχοι για να αποπληρώσουν μαζί με άλλα ίδια κεφάλαια μέρος των δανειακών υποχρεώσεων. Οπως επίσης απαιτήθηκε και η ενεχυρίαση μετοχών και η παροχή επιπλέον εξασφαλίσεων επί του ενεργητικού.

Απαιτήθηκε δε και η τήρηση αυστηρών όρων επιχειρησιακού σχεδιασμού και επιδόσεων που αποτελούν όρους της αναχρηματοδότησης.

Μπήκε έτσι de facto και το επίσημο τέλος μιας στρατηγικής που υιοθετήθηκε πριν από είκοσι και πλέον χρόνια, η οποία οδήγησε σε αλλεπάλληλες εξαγορές ανταγωνιστών αλλά και διαφοροποίηση σε άσχετους με το αυτοκίνητο κλάδους.

Μια αμφιλεγόμενη σήμερα στρατηγική που υιοθετήθηκε ως αντίδοτο στην αναγκαστική έξοδο ελέω του αδυσώπητου ξένου ανταγωνισμού από την παραγωγή και εμπορία λεωφορείων, η οποία χαρακτήριζε ιστορικά την εταιρεία. Μια στρατηγική στροφή της οποίας ηγήθηκε τότε όπως και της τρέχουσας αναδιάρθρωσης του ομίλου ο βασικός μέτοχος και σύζυγος της μιας από τις δύο κόρες του ιδρυτή, ο Κύπριος επιχειρηματίας Σταύρος Τάκη.

Πρόκειται για τον πρόεδρο και CEO σήμερα και τον άνθρωπο που εισέφερε προ ετών στον όμιλο Σφακιανάκη και άλλη μια μη συναφή με το αυτοκίνητο δραστηριότητα, την εμπορία ηλεκτρονικών και κινητών τηλεφώνων της Alpan Electroline στην Κύπρο.

«Ο όμιλος ήταν αρκετά τυχερός και ικανός και κατάφερε να εξασφαλίσει τη χορήγηση ενός μεγάλου ομολογιακού στα τέλη της προηγούμενης δεκαετίας πριν η κρίση δείξει το αληθινό της πρόσωπο στους τραπεζίτες», εξηγεί βετεράνος επιχειρηματίας του κλάδου με καλές σχέσεις με τη «Σφακιανάκης ΑΕΒΕ».

«Ετσι, όταν ξεκίνησε η βουτιά των πωλήσεων αυτοκινήτων ήταν εν μέρει τακτοποιημένος, αν και αργότερα απαιτήθηκε η πώληση σταδιακά θυγατρικών όπως τα τρακτέρ της Landini στην Πέτρος Πετρόπουλος και της κατασκευαστικής Αθωνική Τεχνική», συμπληρώνει.

Ετσι φτάσαμε στο 2015 που συγκλόνισε την αγορά αυτοκινήτου αλλά και τις τράπεζες και ξεκίνησαν οι συζητήσεις για την αναχρηματοδότηση του παλιού ομολογιακού αλλά και των νέων υποχρεώσεων που είχαν δημιουργηθεί.

Στα τέλη του φετινού Φεβρουαρίου κατατέθηκε από τις πιστώτριες τράπεζες, και έγινε αποδεκτή από τη Σφακιανάκης, προσφορά για την ανάληψη διοργανώσεως «Κοινού Εμπραγμάτως Εξασφαλισμένου Ομολογιακού Δανείου» για το σύνολο των ομολογιακών και άλλων δανειακών υποχρεώσεών της ύψους 282,9 εκατ. ευρώ.

Οι δανειακές υποχρεώσεις των υπόλοιπων εταιρειών του ομίλου, της τάξεως των 10 εκατ., έχει συμφωνηθεί να αναδιαρθρωθούν με ακριβώς τους ίδιους όρους. Η συμφωνία προβλέπει, μεταξύ άλλων, επιμήκυνση των δανείων σε 8 έτη (αρχικά 5 έτη με δυνατότητα ανανέωσης για άλλα 3) με τροποποίηση του προγράμματος αποπληρωμής του ανεξόφλητου κεφαλαίου των 282,9 εκατ. ευρώ, παροχή εξασφαλίσεων –μεταξύ άλλων, εμπράγματες επί ακινήτων, ενέχυρο και χρηματοοικονομική ασφάλεια επί μετοχών, εκχώρηση απαιτήσεων– και υποχρέωση τήρησης χρηματοοικονομικών δεικτών και σειράς λοιπών υποχρεώσεων μεταξύ άλλων, και τη διατήρηση του δικαιώματος αποκλειστικής αντιπροσώπευσης της Suzuki, τον περιορισμό στη διανομή μερισμάτων, τον περιορισμό σε αμοιβές μελών του διοικητικού συμβουλίου και τον περιορισμό στις επενδύσεις.

Μέσω της συμφωνίας επιτυγχάνεται επάρκεια του κεφαλαίου κίνησης, δεδομένου ότι ταξινομούνται ως μακροπρόθεσμα, τα δανειακά κεφάλαια τα οποία στις οικονομικές καταστάσεις της χρήσεως 2017 ήταν ταξινομημένα ως βραχυπρόθεσμα, ενώ παράλληλα ο όμιλος μπορεί να χρηματοδοτεί περαιτέρω τις ανάγκες του.

Οι συνολικές πωλήσεις του ομίλου Σφακιανάκη το 2017 ανήλθαν σε 293,6 εκατ., σημειώνοντας αύξηση κατά 6,9% σε σχέση με τα 274,5 εκατ. του 2016.

Τα κέρδη προ φόρων, χρηματοδοτικών, επενδυτικών αποτελεσμάτων και αποσβέσεων (EBITDA) για τον όμιλο το 2017 διαμορφώθηκαν σε 32,3 εκατ. έναντι 25,4 εκατ. το 2016 αλλά είχε και πάλι προ φόρων ζημίες αν και περιορίστηκαν σε 3,9 εκατ. από 7,4 εκατ. το 2016. «Η επαναφορά της “Σφακιανάκης” από έναν πολυσυμμετοχικό όμιλο σε έναν καθαρόαιμο “αυτοκινητά” με εύρωστη δραστηριότητα και στις ενοικιάσεις δεν θα είναι εύκολη υπόθεση. Σε έναν όμιλο που και το 2017 ήταν ζημιογόνος αλλά αποτελεί μονόδρομο για να πετύχει αυτό το μεγάλο πείραμα των τραπεζών στην ελληνική αγορά αυτοκινήτου», εξηγούν στην «Κ» τραπεζικές πηγές που δεν θέλουν να κατονομαστούν για ευνόητους λόγους.

Αύξηση πωλήσεων καινούργιων Ι.Χ. το επτάμηνο

Σύμφωνα με τον Σύνδεσμο Εισαγωγέων Αντιπροσώπων Αυτοκινήτων & Δικύκλων στο επτάμηνο Ιανουαρίου-Ιουλίου 2018 οι ταξινομήσεις καινούργιων επιβατικών εμφανίζονται αυξημένες κατά 21,5% ως προς το αντίστοιχο διάστημα του 2017.

Ομως, σημειώνεται πως ακόμη και έπειτα από αυτή και την αντίστοιχη περυσινή ανάκαμψη, η αγορά αυτοκινήτου κατά το πρώτο επτάμηνο κινήθηκε -60,3% χαμηλότερα ως προς τον προ κρίσης μέσον όρο (2000-2009) πωλήσεων.

Πολλά από αυτά τα αυτοκίνητα (71.436 στο σύνολο έναντι 58.777 στο επτάμηνο του 2017), αν όχι τα περισσότερα, έχουν αγοραστεί από εταιρείες ενοικίασης αυτοκινήτων, συμπεριλαμβανομένης αυτής του ομίλου Σφακιανάκη.

Αυτά που προορίζονται για βραχυχρόνιες μισθώσεις (και εξασφαλίζουν έτσι εκπτώσεις στις τιμές που πληρώνει η αγοράστρια εταιρεία έως και 25% από τις αυτοκινητοβιομηχανίες) μεταπωλούνται νωρίτερα ή αργότερα ως μεταχειρισμένα, όχι απαραίτητα σε τιμές που ενσωματώνουν την αρχική έκπτωση από την αυτοκινητοβιομηχανία, εξηγούν παράγοντες της αγοράς. «Η πρακτική αυτή ειδικά για εταιρείες με μεγάλο δίκτυο πωλήσεων λιανικής παρέχει τη δυνατότητα εξασφάλισης ενός εύρωστου περιθωρίου κέρδους αφού τέτοιες εκπτώσεις εξασφαλίζουν από τα εργοστάσια μόνον εκείνα τα οχήματα που πάνε για ενοικιάσεις (rent a car) και επιπλέον έχουν αποδώσει και τα μισθώματα του πρώτου χρόνου εκμετάλλευσής τους», συμπληρώνουν.

Η βασική δραστηριότητα της μητρικής εταιρείας του ομίλου Σφακιανάκη είναι η εισαγωγή και εμπορία αυτοκινήτων, μοτοσικλετών και ανταλλακτικών Suzuki. Η Suzuki έχει φέτος πωλήσει μέχρι στιγμής (έως και Ιούλιο) 4.253 καινούργια αυτοκίνητα και διαθέτει μερίδιο αγοράς 6% σύμφωνα με τα στοιχεία του Συνδέσμου, επίδοση που την κατατάσσει 7η μάρκα σε πωλήσεις στην Ελλάδα.

Ομως, βασική δραστηριότητά είναι και η εμπορία λιανικής αυτοκινήτων εν γένει και συγκεκριμένα, πέραν των Suzuki, και BMW, MINI, Opel, Ford, Volvo, Fiat, Alfa Romeo, Abarth, Renault Dacia, Nissan, Skoda, Cadillac, αλλά και μεταχειρισμένων αυτοκινήτων και μοτοσικλετών Suzuki και BMW.

Παράλληλα, βέβαια, δραστηριοποιείται και στον κλάδο μίσθωσης αυτοκινήτων (βραχυχρόνια-Rent a Car και μακροχρόνια-Long Term Rentals/leasing) μέσω της Executive Lease A.E. και ως αποκλειστικός αντιπρόσωπος της Enterprise στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, προσφέροντας υπηρεσίες υψηλής ποιότητας μέσω του δικτύου της σε 52 σημεία σε όλη την Ελλάδα, με συνολικό στόλο (Ltr-Rac) ο οποίος ξεπερνάει τις 15.700 αυτοκίνητα.

Δραστηριοποιείται, επίσης, μέσω των θυγατρικών του Mirkat Ltd, Ergotrak Bulgaria Ltd, Mirkat Skopje, Alpan Electroline Ltd και στο εξωτερικό ως αποκλειστικός εισαγωγέας Suzuki, στην ΠΓΔΜ και στη Βουλγαρία, στην εμπορία βιομηχανικών ειδών στη Βουλγαρία και στην εισαγωγή και εμπορία ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών ειδών στην Κύπρο μέσω της Alpan Electroline Ltd που είναι αποκλειστικός εισαγωγέας λευκών και μαύρων ηλεκτρικών ειδών Samsung, Indesit, Kuppersbusch, Korting.

Η εκτίμηση της εταιρείας για την τάση της αγοράς αυτοκινήτου για το 2018, όπως σημειώνεται στο ενημερωτικό δελτίο που εξέδωσε πριν από μερικές εβδομάδες στο πλαίσιο της αύξησης κεφαλαίου που ολοκλήρωσε την προηγούμενη Τρίτη, είναι ότι θα παραμείνει θετική. Ηδη οι πωλήσεις του ομίλου που αφορούν την εμπορία αυτοκινήτων παρουσίασαν αύξηση από την αρχή του χρόνου έως και τα μέσα Ιουλίου κατά τη «Σφακιανάκης» και αναμένεται να συνεχίσουν με αντίστοιχους ρυθμούς αύξησης.

Στα προ κρίσης επίπεδα επιστρέφει η ελληνική αγορά ενοικίασης αυτοκινήτων

Η ελληνική αγορά ενοικίασης αυτοκινήτων δίδει σημάδια ευρωστίας, καθώς, αφενός η μεγάλη ανάπτυξη του τουρισμού και αφετέρου οι διαφαινόμενες προοπτικές ανάπτυξης της οικονομίας, διαμορφώνουν άριστες συνθήκες τόσο για τις βραχυχρόνιες όσο και για τις μακροχρόνιες μισθώσεις οχημάτων από επιχειρήσεις και επαγγελματίες.

Ομως ο ανταγωνισμός είναι εντονότατος και κυριαρχούν μεγάλες αναγνωρίσιμες πολυεθνικές με δυνατά εμπορικά σήματα σημάτων. Ετσι, η Executive Lease και η Enterprise του ομίλου Σφακιανάκη είναι εκτός του Top 5 σύμφωνα με την κλαδική μελέτη «Ενοικίαση αυτοκινήτων», που εκπόνησε πρόσφατα η ΣΤΟΧΑΣΙΣ Σύμβουλοι Επιχειρήσεων Α.Ε.

Οι δύο μεγαλύτερες εταιρείες ελέγχουν περί το 40% της αγοράς. Το συνολικό μέγεθος της εγχώριας αγοράς ενοικίασης αυτοκινήτων, μακροχρόνιες και βραχυχρόνιες (ή τουριστικές) εκτιμάται πως διαμορφώθηκε στα 631,8 εκατ. ευρώ το 2016, εάν συνυπολογιστούν και οι πολύ μικροί τοπικοί παίκτες. Επτά χρόνια νωρίτερα ο κύκλος εργασιών αυτής της αγοράς ήταν στα 778,8 εκατ. ευρώ.

Το δε χαμηλό της περιόδου 2009-2016 σημειώθηκε το 2013 στα 530,1 εκατ. Το 2017 εκτιμάται πως η αγορά αναπτύχθηκε σημαντικά περαιτέρω και φέτος αναμένεται να αγγίξει τα προ κρίσης υψηλά της, σημειώνουν συμμετέχοντες σε αυτήν την αγορά. Η αγορά έχει δύο κλάδους, τις βραχυχρόνιες και τις μακροχρόνιες μισθώσεις αυτοκινήτων σε αμφότερους εκ των οποίων είναι δραστήρια η «Σφακιανάκης».

H πρόσφατη εξαγορά της Avis Hellas (που ελέγχει τα σήματα Avis, Budget και Payless) από την Avis Europe Holdings, μία εταιρεία του τουρκικού ομίλου Otokoc, και η προσφορά που προηγήθηκε από το κοινοπρακτικό σχήμα Lyralia, των ελληνικών Olympia Group και Virtus International Partners μαζί με άλλους Ελληνες επιχειρηματίες, αποτίμησε την εταιρεία ενοικίασης αυτοκινήτων στα 320 εκατ. ευρώ.

Το τρέχον ενδιαφέρον των ομίλων Κυριακόπουλου και Μανδύλα για την εξαγορά της SIXT του ομίλου Β. Θεοχαράκη επιβεβαιώνει το θετικό κλίμα για τη δραστηριότητα. Στην Ελλάδα δεσπόζει η Hertz-Autohellas.

Η Autohellas συμφερόντων του ομίλου Βασιλάκη, έκλεισε το 2017 παρουσιάζοντας αύξηση 28,6% στον κύκλο εργασιών σε ενοποιημένο επίπεδο, ο οποίος ανήλθε σε 340,6 εκατ. έναντι 264,8 εκατ. το 2016.

Αντίστοιχα, τα κέρδη προ φόρων, χρηματοδοτικών και επενδυτικών αποτελεσμάτων και αποσβέσεων (EBITDA) παρουσίασαν αύξηση 14,3%, φθάνοντας τα 119,3 εκατ., ενώ τα κέρδη μετά από φόρους (ΕΑΤ) αυξήθηκαν σημαντικά κατά 39,4% και ανήλθαν σε ενοποιημένη βάση στα 31,6 εκατ. από 22,7 εκατ. το 2016.

Αντίπαλο δέος είναι η Avis Hellas που ελέγχει τα σήματα Avis, Budget και Payless.

Αλλά οι παραπάνω εταιρείες δεν είναι μόνες τους. Επιχειρήσεις που έχουν αξιοσέβαστα ποσοστά ειδικά σε εξειδικευμένους υποκλάδους είναι και η Leaseplan, η Executive Lease, η Europcar, η ALD Automotive και η Avance.

Σε μερικές επιμέρους τοπικές αγορές έχουν δε αναπτυχθεί μικρότερες επιχειρήσεις με μικρούς στόλους της τάξεως των 100-200 ή και περισσοτέρων αυτοκινήτων, που αν και έχουν έντονη εποχικότητα, ενίοτε καταγράφουν εκεί υψηλότερες πωλήσεις από τους πολυεθνικούς ανταγωνιστές τους, έχοντας διαμορφώσει πολύχρονες σχέσεις εμπιστοσύνης με τους τοπικούς ξενοδόχους.

Συνολικά υπάρχουν καταγεγραμμένες 1.400 επιχειρήσεις ενοικίασης οχημάτων στην Ελλάδα με τη συντριπτική πλειονότητά τους βέβαια να αφορά μικρές εταιρείες με μονοψήφιο αριθμό στόλου, εκτιμά η ΣΤΟΧΑΣΙΣ.

Η αγορά είναι μεγάλης εντάσεως κεφαλαίου, καθώς η συντήρηση, η ασφάλιση και η ανανέωση του στόλου των οχημάτων απαιτούν πολύ μεγάλα ποσά και χρηματοδοτείται με υψηλό δανεισμό.

πηγή: kathimerini.gr

25