Αρχική | Πολιτική | Κοινωνία | Σανίδα σωτηρίας η ιδιωτική εκπαίδευση

Σανίδα σωτηρίας η ιδιωτική εκπαίδευση

Μέγεθος γραμμάτων: Decrease font Enlarge font

Του Απόστολου Λακασά

Η ανάκαμψη της ζήτησης για φοίτηση σε ιδιωτικό σχολείο το επόμενο σχολικό έτος 2018-2019 δίνει το στίγμα της ελληνικής οικογένειας, σε μία περίοδο που η χώρα επιχειρεί αλλαγή σελίδας μετά τη μακρά, οξεία και πολυεπίπεδη κρίση. Παράλληλα, ο περιορισμός των επισφαλειών στην καταβολή των διδάκτρων αποτελεί δείγμα για την αλλαγή κλίματος στην ελληνική οικογένεια και ως προς την οικονομική της θέση και ως προς τις προσδοκίες της για το αμέσως προσεχές μέλλον. Οι γονείς επενδύουν στην εκπαίδευση των παιδιών, σε ένα σχολείο οργανωμένο, με εκπαιδευτικούς υψηλών προσόντων. Την ίδια στιγμή, βέβαια, ανθεί η παραοικονομία των ιδιαίτερων μαθημάτων, δίπλα στα φροντιστήρια τα οποία αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της ελληνικής εκπαίδευσης, συμπληρώνοντας τα κενά.

Ειδικότερα, τα έως τώρα στοιχεία για τις εγγραφές στα ιδιωτικά σχολεία δείχνουν, όπως ανέφερε στην «Κ» ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ιδιοκτητών Ιδιωτικών Σχολείων Χαράλαμπος Κυραϊλίδης, μέση αύξηση της τάξης του 10% σε σχέση με το προηγούμενο σχολικό έτος. Βεβαίως, το ποσοστό διαφοροποιείται ανάλογα με την περιοχή στην οποία δραστηριοποιούνται τα ιδιωτικά σχολεία και το οικονομικό επίπεδο των οικογενειών στις οποίες απευθύνονται αλλά και ανά σχολείο.

Η πίεση της μεσαίας τάξης

Στη χώρα μας λειτουργούν περίπου 1.100 (το 8,4% επί του συνόλου) ιδιωτικές σχολικές μονάδες, με τον αριθμό των μαθητών τα τελευταία χρόνια να αποτυπώνει την πίεση που δέχθηκε η μεσαία τάξη. Μέσα σε έξι χρόνια ο μαθητικός πληθυσμός των ιδιωτικών σχολείων μειώθηκε από 82.000 το 2009 σε περίπου 67.000 το 2015.

Σύμφωνα με τον κ. Κυραϊλίδη η αύξηση της ζήτησης παρατηρείται στις εισαγωγικές τάξεις κάθε βαθμίδας. Το γεγονός αυτό υποδηλώνει ότι οι προσδοκίες βελτιώνονται για το μέλλον αλλά και ότι ενισχύεται η πεποίθηση πως, προς το παρόν, η μόνη σίγουρη επένδυση στην Ελλάδα είναι η εκπαίδευση των παιδιών. «Στην Ελλάδα υπάρχει διαχρονικά μεγάλο ενδιαφέρον για την ιδιωτική εκπαίδευση. Αυτό μπορεί να φαίνεται παράδοξο, μέσα στις συνθήκες που δημιούργησε η κρίση, έχει όμως ξεκάθαρες αιτιάσεις. Αρχικά, ένα πολιτιστικό στοιχείο: είναι σταθερά υψηλό το ενδιαφέρον της οικογένειας για τις σπουδές, σαν έκφραση φροντίδας για τα παιδιά. Ετσι, όλο και περισσότερες οικογένειες τοποθετούν πλέον την εκπαίδευση στην κατηγορία “ασφαλής επένδυση με απόδοση”. Μια επένδυση που δεν φορολογείται, όπως τα ακίνητα, και σίγουρα έχει οφέλη για τα παιδιά: ποιοτική, ανταγωνιστική εκπαίδευση, καλύτερες πιθανότητες σπουδών στο εξωτερικό, πιο “δυνατό” βιογραφικό» παρατηρεί, μιλώντας στην «Κ» για το θέμα, ο Βασίλης Τόλιας, αναπληρωτής διευθυντής, και διευθυντής Λυκείου, της Γερμανικής Σχολής Αθηνών.

«Μη μας διαφεύγει η δύναμη που έχει η δικτύωση και επίδραση μέσα σε συλλόγους αποφοίτων, οι οποίοι λειτουργούν σαν δίκτυα αλληλεγγύης και υποστήριξης στις σπουδές και στο επάγγελμα. Παράλληλα, προστιθέμενη αξία παίρνουν τα ιδιωτικά σχολεία από το πλούσιο πρόγραμμα ομίλων εργασίας σε πολλούς τομείς (τέχνες, αθλητισμός, επιστήμες κ.λπ.), καθώς επίσης από την άρτια οργάνωση και λειτουργία τους, χάρη κυρίως στους ανθρώπινους πόρους αλλά και στην υλικοτεχνική υποδομή τους», προσθέτει ο ίδιος.

«Εχέγγυο ότι γίνεται καλή δουλειά στο σχολείο, είναι η ύπαρξη ελέγχου της προόδου των παιδιών, στοιχείο που αποτελεί μία ασφαλιστική δικλίδα για υποκειμενικούς παράγοντες. Στα πλεονεκτήματα των ιδιωτικών σχολείων, που συμβάλλουν στην αυξητική πορεία των εγγραφών, είναι ο ανταγωνισμός και η άμιλλα μεταξύ τους για βελτίωση και εξέλιξη των προγραμμάτων τους. Υπό το πρίσμα αυτό είναι διαρκής η επιδίωξη εκσυγχρονισμού των προγραμμάτων τους προκειμένου να ανταποκριθούν στις ανάγκες της ελληνικής οικογένειας, αλλά και του διεθνούς περιβάλλοντος. Επίσης, υπάρχει συνεχής αξιολόγηση του ιδιωτικού σχολείου από τους γονείς», τονίζει στην «Κ» ο κ. Αλκιβιάδης Ι. Παναγιωτόπουλος, γενικός διευθυντής της Σχολής Ι.Μ. Παναγιωτόπουλου.

«Παγωμένα» δίδακτρα

Θετικά για την αύξηση της ζήτησης από την πλευρά των γονέων για τα ιδιωτικά σχολεία λειτουργεί και το «πάγωμα» των διδάκτρων, που έχει υπάρξει από το 2009, λόγω της οικονομικής κρίσης. Ο μέσος όρος διδάκτρων στα ιδιωτικά σχολεία κινείται μεταξύ 4.500 και 5.000 ευρώ ετησίως. Επιμέρους, τα δίδακτρα κυμαίνονται από 1.200 (σε νηπιαγωγεία) ευρώ έως 12.000 με 13.000 ευρώ (σε γυμνάσια-λύκεια). Την ίδια στιγμή βέβαια, οι ιδιοκτήτες των σχολείων κάνουν εκπτώσεις στους γονείς (π.χ. σε περίπτωση εφάπαξ καταβολής των διδάκτρων ή έως 50% για το δεύτερο παιδί της οικογένειας), ενώ προσφέρουν και υποτροφίες (πλήρη, κατά 50% και κατά 30%).

Παράλληλα, παρατηρείται περιορισμός των επισφαλειών λόγω της μη καταβολής των διδάκτρων, οι οποίες τα προηγούμενα χρόνια είχαν εκτοξευθεί, φθάνοντας έως και 30%. Σύμφωνα με τον κ. Κυραϊλίδη το ποσοστό των διδάκτρων που δεν έχει καταβληθεί πάνω από έναν χρόνο έχει περιοριστεί έως 10%, και δηλώνει και την ευρύτερη βελτίωση του οικονομικού κλίματος. Αυτό δεν σημαίνει βέβαια ότι εκλείπουν οι μικροκαθυστερήσεις στην καταβολή των διδάκτρων. «Η τάση αύξησης του ενδιαφέροντος για τα ιδιωτικά θα συνεχιστεί τα επόμενα χρόνια», λέει ο κ. Τόλιας, τονίζοντας ότι το επίπεδο των Ελλήνων εκπαιδευτικών είναι ιδιαίτερα καλό, ως το κύριο εχέγγυο της ποιότητας της εκπαίδευσης.

Ο αντίλογος

Στην απάντηση στο δίλημμα «ιδιωτικό ή δημόσιο σχολείο για το παιδί» σαφώς αποδίδεται από πολλούς και ιδεολογικοπολιτική χροιά. Από τους υποστηρικτές της ιδιωτικής εκπαίδευσης, το ιδιωτικό σχολείο παρουσιάζεται πιο οργανωμένο και πιο ευέλικτο στις εκπαιδευτικές ανάγκες των παιδιών, ότι μπορεί να αντιμετωπίσει επαρκέστερα τις συνεχείς αλλαγές στις δύο εκπαιδευτικές βαθμίδες, ενώ το δημόσιο σχολείο επικρίνεται ότι φέρει τα προβλήματα του ευρύτερου ελληνικού δημοσίου τομέα (π.χ. απουσία αξιολόγησης). Ωστόσο είναι δεδομένο

ότι υπάρχουν σημαντικές κοιτίδες αριστείας στα δημόσια σχολεία με άρτια καταρτισμένους εκπαιδευτικούς, ενώ πολλοί γονείς προτιμούν το δημόσιο σχολείο, καθώς θεωρούν ότι αποτελεί μικρογραφία

της κοινωνίας και άρα προσφέρει συνθήκες ομαλής κοινωνικής ενσωμάτωσης στα παιδιά.

Στην άλλη πλευρά, ουδείς αρνείται ότι υπάρχουν προβλήματα στα ιδιωτικά σχολεία, το πλαίσιο λειτουργίας των οποίων οφείλει να ελέγχει θεσμικά το υπουργείο Παιδείας. Ενδεικτικά, στα δίδακτρα των ιδιωτικών σχολείων δεν συμπεριλαμβάνονται οι επιπλέον δράσεις που προσφέρει το σχολείο στους μαθητές, και οι οποίες χρεώνονται έξτρα στους γονείς. Σύμφωνα με πρόσφατη εγκύκλιο της ηγεσίας του υπουργείου Παιδείας, τα ιδιωτικά σχολεία είναι πλέον υποχρεωμένα να δηλώσουν το σύνολο του εβδομαδιαίου ωρολόγιου προγράμματος διδασκαλίας (με τις παρεκκλίσεις) και τις πρόσθετες εκπαιδευτικές δράσεις στο πληροφοριακό σύστημα myschool. Η εγκύκλιος εκδόθηκε και για να αντιμετωπισθούν περιπτώσεις παράβασης του νόμου σχετικά με εκπαιδευτικές δράσεις του σχολείου, οι οποίες δεν έχουν δηλωθεί (μόλις το 15% των σχολείων δήλωσαν δράσεις πέρυσι), για αδήλωτη εργασία και για φοροδιαφυγή.

Χρυσές δουλειές η «βιομηχανία» με τα παράνομα ιδιαίτερα

Σε περίπου 259 εκατ. ευρώ εκτιμάται, σύμφωνα με τα στοιχεία της τελευταίας Ετήσιας Eκθεσης για την Εκπαίδευση 2017-2018 του Κέντρου Ανάπτυξης Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΚΑΝΕΠ) της ΓΣΕΕ, το ποσό που δαπανούν οι ελληνικές οικογένειες για τα ιδιαίτερα μαθήματα των παιδιών. Μία σημαντική αγορά, η οποία σαφώς και δεν αποτελείται μόνον από άνεργους φιλολόγους, μαθηματικούς, φυσικούς, καθηγητές ξένων γλωσσών που ψάχνουν ένα εισόδημα με φθηνά ιδιαίτερα μαθήματα. «Την ώρα που η κυβέρνηση, μέσω του υπουργού Παιδείας, μιλάει για κατάργηση των Πανελλαδικών Εξετάσεων και εισαγωγή με τον βαθμό του απολυτηρίου στα ΑΕΙ, που καταργεί την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών –λες και οργανώθηκε ποτέ–, την ίδια ακριβώς ώρα εθελοτυφλεί μπροστά στην παρανομία αριθμού καθηγητών σε σχολεία, οι οποίοι έχουν μετατρέψει είτε τα σπίτια τους είτε ενοικιαζόμενες γκαρσονιέρες σε παράνομα “ιδιαιτεράδικα”», αναφέρει στην «Κ» εκπαιδευτικός που για ευνόητους λόγους θέλησε να διατηρήσει την ανωνυμία του. Βεβαίως, οι εκπαιδευτικοί αυτοί αποτελούν μειοψηφία μπροστά στον μεγάλο όγκο των εκπαιδευτικών, ωστόσο οι αριθμοί υποδηλώνουν ότι η αγορά των ιδιαίτερων μαθημάτων είναι ισχυρή.

Ειδικότερα, σύμφωνα με την έρευνα του ΚΑΝΕΠ, οι ετήσιες δαπάνες των νοικοκυριών για αγαθά και υπηρεσίες εκπαίδευσης είναι 3.305,3 εκατ. ευρώ. Στα δίδακτρα για ιδιαίτερα μαθήματα αναλογεί το 7,8% των συνολικών δαπανών, δηλαδή 258,8 εκατ. ευρώ. Η φροντιστηριακή αγορά είναι δύο «ταχυτήτων». Η πρώτη αφορά τους μαθητές έως και 15 ετών, δηλαδή έως και τη Γ΄ Γυμνασίου. Σε αυτό τον χώρο, άνεργοι διαγκωνίζονται για έναν... μαθητή, τον οποίο θα βοηθούν σε σχολικά μαθήματα που «χωλαίνει» είτε θα τον διδάσκουν ξένες γλώσσες. Οι τιμές των ιδιαίτερων μαθημάτων ξεκινούν από τα 5 ευρώ.

Η κατάσταση αλλάζει όταν πρόκειται για μαθητές λυκείου, οι οποίοι προετοιμάζονται για τις Πανελλαδικές Εξετάσεις για την τριτοβάθμια εκπαίδευση. Σε γκρουπ των τεσσάρων ατόμων τα δίδακτρα ξεκινούν από 10 ευρώ ανά μαθητή την ώρα (40 ευρώ) και ανεβαίνουν, προσεγγίζοντας ακόμη και τα 50 ευρώ την ώρα ανά μαθητή, στις πιο εύπορες οικονομικά περιοχές. Απλές μαθηματικές πράξεις καταδεικνύουν το μέγεθος της φοροδιαφυγής. «Βεβαίως, τα χρόνια της οικονομικής ευμάρειας, στις δεκαετίες του 1990 και του 2000 ένας “ιδιαιτεράς” με καλό όνομα στις πλούσιες περιοχές μπορούσε να ζητήσει έως και 150 ευρώ την ώρα», λέει στην «Κ» καθηγητής.

Μάλιστα, ένα μέτρο για το εύρος των ιδιαίτερων μαθημάτων σε μία περιοχή είναι ο αριθμός των φροντιστηρίων στην ίδια περιοχή. Με δεδομένο ότι η λειτουργία φροντιστηρίων είναι γενικευμένη, όσο λιγότερα φροντιστήρια υπάρχουν με βάση το μέγεθος ενός νομού, τόσο θεωρείται ότι η «γκρίζα ζώνη» των ιδιαίτερων μαθημάτων είναι μεγάλη σε αυτό τον νομό. Και εύλογα, τα ιδιαίτερα μαθήματα είναι πιο εκτεταμένα στις πιο εύρωστες οικονομικά περιοχές.

Οι καταγγελίες

Η παρέμβαση των Αρχών για την αντιμετώπιση του προβλήματος είναι δύσκολη. Ο εισαγγελέας μόνο με επώνυμη καταγγελία μπορεί να δεχθεί να παρέμβει, αλλά ακόμη κι αν το κάνει δεν τον βοηθά ο νόμος ώστε να τιμωρηθεί ο επίορκος δημόσιος υπάλληλος, αφού και επ’ αυτοφώρω να συλληφθεί να κάνει μάθημα σε μαθητές, οι γονείς παρουσιάζονται στο δικαστήριο και δηλώνουν πως το πράττει αφιλοκερδώς. Στο πλαίσιο αυτό μάλιστα, ο καταγγέλλων μπορεί να βρεθεί στη θέση του κατηγορουμένου για συκοφαντική δυσφήμηση.

Χαρακτηριστικό είναι ότι προ έτους έγινε καταγγελία για 40 εκπαιδευτικούς σε μεγάλο νησιωτικό νομό, οι οποίοι παρέδιδαν ιδιαίτερα μαθήματα. Στο πλαίσιο της καταγγελίας, φέρεται να έχουν κατατεθεί ονόματα εκπαιδευτικών. Επειτα από ΕΔΕ (ρωτήθηκαν αν όντως κάνουν ιδιαίτερα μαθήματα, και βέβαια απάντησαν αρνητικά), διατάχθηκε προκαταρκτική εξέταση από τον εισαγγελέα. Η αστυνομία κάλεσε καθηγητές, χωρίς ωστόσο να υπάρξει κάποια κατάληξη στη διερεύνηση του θέματος. Στην περίπτωση όπου καθηγητές κάνουν ιδιαίτερα σε μαθητές τους, ανακύπτει και τυχόν ζήτημα πίεσης των μαθητών από τους ίδιους τους εκπαιδευτικούς. «Τα θέματα εξετάσεων λύνουν μόνον οι μαθητές που κάνουν σε αυτούς ιδιαίτερο. Οι υπόλοιποι ενημερώνονται ότι ο βαθμός και η απόδοση θα βελτιωθούν μόνο αν κάνουν ιδιαίτερα μαθήματα στους καθηγητές του σχολείου τους...», λέει στην «Κ» εκπαιδευτικός. Οι παιδαγωγοί αυτοί διδάσκουν στους μαθητές τους πως η παρανομία είναι κάτι φυσιολογικό και η αξιοκρατία δεν έχει θέση στην κοινωνία που ζούμε. Απαξιώνουν οι ίδιοι τον ρόλο του σχολείου και το μετατρέπουν σε χώρο άγρας πελατών.

Πηγή:Καθημερινή

Διαβάστε το άρθρο από την πηγή

Εγγραφή RSS για αυτά τα σχόλια Σχόλια (0)

συνολικά: | προβολή:

Σχολιάστε το άρθρο comment

Παρακαλώ εισάγετε τον κωδικό που βλέπετε στην εικόνα:

Eshop
  • email Αποστολή άρθρου
  • print Εμφάνιση εκτύπωσης
  • Plain text Προβολή ώς Plain Text