Αρχική | Εταιρίες | Εισηγμένες Εταιρίες | Η πικρή ιστορία της Βιομηχανίας Ζάχαρης

Η πικρή ιστορία της Βιομηχανίας Ζάχαρης

Μέγεθος γραμμάτων: Decrease font Enlarge font

Του Ηλία Μπέλλου

Χρόνια πολιτικής ατολμίας, κρατικός προστατευτισμός, κοινοτικές επιδοτήσεις αλλά και ποσοστώσεις και, κατά ορισμένους, κακοδιαχείριση, οδήγησαν σε έλλειψη ανταγωνιστικότητας την Ελληνική Βιομηχανία Ζάχαρης (ΕΒΖ) και από εκεί στο κατώφλι της πτώχευσης με μη εξυπηρετούμενες υποχρεώσεις της τάξης των 246,6 εκατ.

Τώρα, υπό την πίεση και των ευρωπαϊκών εποπτικών φορέων των τραπεζών που βλέπουν ένα χρονίζον κόκκινο δάνειο 174,373 εκατ. ευρώ στην Πειραιώς, καταβάλλεται η ύστατη προσπάθεια αναδιάρθρωσης εξορθολογίζοντας τις δαπάνες της με είσοδο στρατηγικού επενδυτή που θα κάνει τη «δύσκολη δουλειά» την οποία απέφυγαν πολλοί: να μειώσει δραστικά τα κόστη τόσο της πρώτης ύλης όσο και λειτουργίας ώστε να μπορέσει να έχει αύριο μια υγιέστερη ΕΒΖ.

Ωστόσο, προκαλεί ιδιαίτερο ενδιαφέρον το γεγονός πως η ΕΒΖ αργοπεθαίνει παρασύροντας μαζί της σημαντικό μέρος της αγροτικής δραστηριότητας των τευτλοπαραγωγών, την ώρα που η Ελλάδα την τελευταία δεκαετία τριπλασίασε σε αξία τις εισαγωγές ζάχαρης. Από 51,3 εκατ. ευρώ εισαγωγών ζάχαρης από ζαχαροκάλαμο ή από τεύτλα και ζαχαρόζη χημικώς καθαρή το 2004 (εξαιρουμένων αυτών από τη Σερβία, όπου λειτουργούν οι δύο υγιείς συγκριτικά θυγατρικές της ΕΒΖ), έφθασε το 2017 να πληρώσει για εισαγωγές 168,4 εκατ. ευρώ (χωρίς τη Σερβία).

Την ίδια ώρα όμως, πολλαπλασιαζόταν και ο δανεισμός της ΕΒΖ, καθώς με χρηματοδοτήσεις από την Αγροτική πλήρωνε υψηλά λειτουργικά έξοδα και τιμές προμήθειας πρώτης ύλης.

Τι συνέβη λοιπόν; Αν κάποιος αντιπαρέλθει τους ισχυρισμούς περί κακοδιαχείρισης και πολιτικής ατολμίας «να θιγούν κεκτημένα των αγροτών και των εργαζομένων», οι οποίοι μπορεί να χαρακτηριστούν και υποκειμενικοί, γεγονός παραμένει πως η ΕΒΖ βρέθηκε καταχρεωμένη την ώρα που στην Ευρώπη απελευθερωνόταν η παραγωγή. Εχοντας ιστορικά ως αιμοδότη την Αγροτική Τράπεζα, που ήλεγχε και το μετοχικό της κεφάλαιο, η ΕΒΖ ανακύκλωνε ετησίως χρηματοδότηση της τάξης των 100 εκατ. ευρώ για να λειτουργεί και να αγοράζει από τους τευτλοπαραγωγούς πρώτη ύλη. Εκαιγε δηλαδή μετρητά για να χρηματοδοτεί τη ζημιογόνο λειτουργία της. Οταν η Αγροτική κατέρρευσε, οι μετοχές της ΕΒΖ πέρασαν στον ειδικό εκκαθαριστή (γνωστός και ως PQH) και το δάνειο στην Τράπεζα Πειραιώς. Ο εκκαθαριστής (PQH ), σε συνεννόηση με την Πειραιώς, επιχείρησε τρεις φορές να πουλήσει τη βιομηχανία και μία θυγατρικές της. Καμιά προσπάθεια δεν ευοδώθηκε, καθώς οι προσφορές κρίθηκαν μη ικανοποιητικές και ενίοτε αξίωναν βαθύ «κούρεμα» των δανείων. Επιπλέον δυνητικοί επενδυτές έκαναν συχνά πίσω μόλις διαπίστωναν το πολιτικά ευαίσθητο ζήτημα της «στήριξης» των τευτλοπαραγωγών.

Εδώ χρειάζεται μια παρένθεση: Μέχρι το 2016 η Κοινή Αγροτική Πολιτική για την παραγωγή της ζάχαρης καθόριζε τη συνολική παραγωγή ζάχαρης στην Ε.Ε. με καθεστώς επιβολής ποσοστώσεων. Εκτός από την ποσόστωση της ετήσιας παραγωγής ζάχαρης μεταξύ των 19 κρατών-μελών, προέβλεπε και υποχρεωτική καταβολή από τους παραγωγούς στους γεωργούς ελάχιστης τιμής ανά τόνο για την αγορά ζαχαροτεύτλων που προορίζονται για την παραγωγή ζάχαρης εντός ποσόστωσης (η ελάχιστη τιμή δεν ίσχυε για παραγωγή ζάχαρης εκτός ποσόστωσης). Από τις 30 Σεπτεμβρίου 2017 το καθεστώς ποσοστώσεων σταμάτησε να εφαρμόζεται και μεταβλήθηκε de facto και η δυνατότητα των καλλιεργητών να έχουν πρόθυμο αγοραστή σε ικανοποιητικές για αυτούς τιμές. Από την άρση της πολιτικής των ποσοστώσεων και μετά, κάθε χώρα και κάθε βιομηχανία ζάχαρης εντός της Ε.Ε. έχει το δικαίωμα να παράγει και να εμπορεύεται απεριόριστη ποσότητα ζάχαρης. Σύμφωνα με την ίδια την ετήσια οικονομική έκθεση της ΕΒΖ, «ως αποτέλεσμα τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. που έχουν συγκριτικό πλεονέκτημα στην παραγωγή ζάχαρης, μεταξύ των οποίων οι Ολλανδία, Αγγλία, Αυστρία, Βέλγιο, Δανία, Γαλλία, Γερμανία και Πολωνία, θα είναι σε θέση να επεκτείνουν τα επίπεδα παραγωγής τους, όταν υπάρχουν προοπτικές μεγάλης απόδοσης, σύμφωνα με τις ενδείξεις της αγοράς». «Αντίθετα, σε άλλα κράτη-μέλη, όπου η παραγωγή ζάχαρης είναι λιγότερο αποδοτική και για τον λόγο αυτόν προστατευμένη από τον ανταγωνισμό μέσω του συστήματος ποσόστωσης. μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, ο κλάδος αναμένεται να υποστεί πλήγμα», ομολογούσε η διοίκηση της ΕΒΖ πριν από ένα περίπου χρόνο. Η επιπλέον καθοδική πίεση στις τιμές πώλησης ζάχαρης σημαίνει και επιπλέον πίεση στα περιθώρια κέρδους. Αυτό βέβαια δεν εμπόδισε το διαχρονικά πολιτικά τοποθετημένο διοικητικό συμβούλιο της ΕΒΖ να απορρίψει πέρυσι πρόταση για την αγορά των δύο σερβικών θυγατρικών της τάξης των 60 εκατ. ευρώ που θα συνοδευόταν από «κούρεμα» του δανείου της Πειραιώς στο πλαίσιο συμφωνίας που είχε πετύχει η βιομηχανία με την τράπεζα.

Κάπως έτσι η ΕΒΖ έφτασε να οφείλει 246,648 εκατ. ευρώ, την ώρα που ο κύκλος εργασιών της για το οικονομικό έτος 2017 που έληξε στα τέλη Ιουνίου 2017 ήταν μόλις 72,4 εκατ. και τα κόστη 75,5 εκατ. ευρώ.

Το «κούρεμα» των δανείων, «κλειδί» στην εξυγίανση

Η Ελληνική Βιομηχανία Ζάχαρης, με τη συναίνεση της Πειραιώς, ζήτησε και έλαβε αυτή την εβδομάδα, διά προσωρινής διαταγής, προστασία από το Μονομελές Πρωτοδικείο Θεσσαλονίκης έναντι των πιστωτών της και πέτυχε και την αποδέσμευση λογαριασμών της.

Η κίνηση εντάσσεται στο πλαίσιο της προσπάθειας ένταξης της ΕΒΖ στο άρθρο 106 Α του πτωχευτικού κώδικα. Το σχέδιο εξυγίανσης περιλαμβάνει την είσοδο επενδυτικού σχήματος με ρόλο στρατηγικού επενδυτή υπό τον συντονισμό της Innovation Brain.

Οι λεπτομέρειες αυτού του σχεδίου εξυγίανσης, συμπεριλαμβανομένων βεβαίως των ποσοστών απομείωσης των υποχρεώσεων συνολικού ύψους 246,6 εκατ., αποτελούν ακόμα αντικείμενο συζητήσεων μεταξύ της Innovation, της Πειραιώς, της PQH, δηλαδή του εκκαθαριστή της Αγροτικής και κατόχου του 82,33% του μετοχικού κεφαλαίου και της κυβέρνησης.

Το σχέδιο εξυγίανσης και η ένταξη της προβληματικής επιχείρησης στο άρθρο 106 Α θα συζητηθούν στις 26 Σεπτεμβρίου και, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, είναι στις προθέσεις όλων των πλευρών η ολοκλήρωση της συμφωνίας έως τότε.

Με βάση τα έγγραφα που κατατέθηκαν στο δικαστήριο, οι υποχρεώσεις της ΕΒΖ προς την Τράπεζα Πειραιώς ανέρχονται σε 174,373 εκατ. ευρώ, προς την PQH σε 30 εκατ. ευρώ (αποτελούν χρήματα που δόθηκαν στην ΕΒΖ επί υπουργίας Λαφαζάνη από το ταμείο του εκκαθαριστή για αύξηση κεφαλαίου, τα οποία η Ε.Ε. δεν ενέκρινε), προς τη ΔΕΠΑ σε 13,793 εκατ. ευρώ, προς τη σερβική θυγατρική της Crvenka – Fabrika Secera σε 9,411 εκατ. ευρώ, προς τη Συνεταιριστική Τράπεζα Σερρών σε 6,031 εκατ. ευρώ, προς τη ΓΑΙΑ ΑΕΒΕ σε 2,322 εκατ. ευρώ, προς ασφαλιστικά ταμεία σε 2,030 εκατ. ευρώ, προς την ΤΡΑΙΝΟΣΕ σε 1,497 εκατ. ευρώ, προς τευτλοπαραγωγούς σε 482.234 ευρώ και προς το προσωπικό της ανέρχονται στα 259.489 ευρώ.

Διαχρονικά, οι καταγγελίες περί κομματικών διορισμών, αλόγιστων παροχών επιδομάτων, τεχνητά υψηλών τιμών και ακόμα και περί ονομαστικών θέσεων στα λεωφορεία της ΕΒΖ για τους εργαζομένους είναι πολλές. Τα τελευταία επίσημα στοιχεία δείχνουν, πάντως, πως το μόνιμο απασχολούμενο προσωπικό της εταιρείας σήμερα αγγίζει τα 215 άτομα, ενώ συνολικά ετησίως απασχολεί σε Ελλάδα και Σερβία (μόνιμο και εποχικό προσωπικό) άνω των 790 ατόμων.

Ομως, το «κοινωνικό» αποτύπωμα της ΕΒΖ κατά μία ανάγνωση, και κατά μία άλλη το «εκλογικό», εκτείνεται και στους καλλιεργητές: Για το καλλιεργητικό έτος 2017 υποβλήθηκαν 2.086 αιτήσεις που αφορούσαν 72.755 στρέμματα και υπογράφηκαν 2.015 συμφωνητικά καλύπτοντας έκταση 68.872 στρεμμάτων. Σε πλήρη ανάπτυξη εγκαταστάθηκαν πλέον 64.488 στρέμματα 1.919 αγροτών.

 

Ο ρόλος της Innovation Brain, το διάδοχο σχήμα και οι επενδύσεις των 100 εκατ.

Σύμφωνα με την αίτηση προσωρινής διαταγής προστασίας που κατατέθηκε στο Πρωτοδικείο, «η υφιστάμενη κατάσταση της οικονομικής θέσης της εταιρείας αποτυπώνεται χαρακτηριστικά στη διάρθρωση των ιδίων κεφαλαίων που έχουν καταστεί αρνητικά ως συνέπεια των συνεχώς ζημιογόνων αποτελεσμάτων των τελευταίων έντεκα (11) ετών, ενώ ζημιογόνος αναμένεται να είναι και η χρήση που έπεται και λήγει την 30/6/2018, σύμφωνα με τις δημοσιευμένες οικονομικές καταστάσεις. Με δεδομένα τα αρνητικά ίδια κεφάλαια και τη ζημιογόνο λειτουργία της, η ΕΒΖ έχει περιέλθει σε θέση αδυναμίας εκπλήρωσης των συμβατικών υποχρεώσεών της. Οι ληξιπρόθεσμες δανειακές υποχρεώσεις ανέρχονται τον Ιούνιο 2017 σε 165.000.000, ενώ οι λοιπές υποχρεώσεις ανέρχονται σε 67.000.000, στο μεγαλύτερο μέρος τους επίσης ληξιπρόθεσμες».

Η Πειραιώς, οι απαιτήσεις της οποίας ανέρχονται στο 70,7% του συνόλου των πιστωτών της ΕΒΖ, υπό την πίεση και των δεσμεύσεών της για απομόχλευση του ισολογισμού της από τα κόκκινα δάνεια, δρομολογεί τη λύση της υπαγωγής στο 106 Α με επενδυτή ένα σχήμα κεφαλαίων υπό τον συντονισμό της Innovation Brain (ειδικευμένη σε αναδιαρθρώσεις ευρωπαϊκή συμβουλευτική εταιρεία). Στο σχήμα συμμετέχει η Elements Capital, προκειμένου να επιτύχει τον παραπάνω στόχο αλλά και την επιβίωση της ΕΒΖ.

Η Innovation Brain, που κατά βάσιν έχει τον συντονισμό και τη διαχείριση του project, έχει συστήσει ως όχημα για την εξυγίανση της ελληνικής προβληματικής την Ebag Equity Brain και αυτή, με τη σειρά της, την Hellenic Agri Group, η οποία και θα αποτελεί το διάδοχο σχήμα της ΕΒΖ.

Η χρηματοδότηση φέρεται πως θα προέλθει από επενδυτικά κεφάλαια, όπως η Elements Capital Management, που έχει έδρα τη Λευκωσία.

Δεν έχει γίνει ακόμα γνωστό το εύρος των περικοπών που θα μπορέσουν να γυρίσουν σε θετικά τα αποτελέσματα EBITDA, ώστε να μπορεί η εταιρεία να εξυπηρετεί το απομειωμένο δάνειο προς την Πειραιώς και τις υπόλοιπες υποχρεώσεις της. Ούτε αν θα κρατηθούν ιδιόκτητες οι δύο μονάδες στη Σερβία, παρότι η αγορά εμφανίζεται να προεξοφλεί την πώλησή τους.

Επικεφαλής της Innovation Brain είναι ο Λούκας Φέκερ, ο οποίος σε προ ημερών δηλώσεις του ανέφερε πως το νέο σχήμα προτίθεται να επενδύσει ποσά της τάξης των 100 εκατ. ευρώ στη νέα βιομηχανία ζάχαρης που θα προκύψει άμεσα από τη διαδικασία του 106 Α, όπως και ότι έχει εξασφαλίσει χρηματοδότηση για το εγχείρημα κατά την πρώτη πενταετία.

Ο Λούκας Φέκερ και η συμβουλευτική εταιρεία της οποίας προΐσταται φέρονται να γνωρίζουν την περίπτωση της ΕΒΖ και από παλαιότερη συνεργασία τους με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την Τράπεζα Πειραιώς που αφορούσε την αξιολόγηση και την παρακολούθηση των σχεδίων αποεπένδυσης των τραπεζών από τις μη τραπεζικές συμμετοχές τους και θυγατρικές.

Πηγή:Καθημερινή

Διαβάστε το άρθρο από την πηγή

Εγγραφή RSS για αυτά τα σχόλια Σχόλια (0)

συνολικά: | προβολή:

Σχολιάστε το άρθρο comment

Παρακαλώ εισάγετε τον κωδικό που βλέπετε στην εικόνα:

Eshop
  • email Αποστολή άρθρου
  • print Εμφάνιση εκτύπωσης
  • Plain text Προβολή ώς Plain Text