Οι μαΐμουδιές στις τράπεζες

Δεν πρέπει να θεωρηθεί τυχαίο ότι ο τραπεζικός κλάδος, από τις αρχές Αυγούστου οπότε και ξεκίνησε η τελευταία πτώση των μετοχών, έχασε σχεδόν το 45% της αξίας του, με τη συνολική χρηματιστηριακή αξία των τεσσάρων συστημικών τραπεζών να διαμορφώνεται κοντά στα 5 δισ. ευρώ, από τα 8,7 δισ. ευρώ στις αρχές του έτους.

Πέτρος Καράς

Οι χρηματιστηριακοί δείκτες είναι περίεργα πράγματα! Κυρίως επειδή είναι «καθαροί αριθμοί» και δεν κάνουν χάρες, ούτε έχουν εξαρτήσεις. Κάνουν όμως εντύπωση, όπως έγινε την Τρίτη και 13, Νοεμβρίου, οπότε οι μετοχές τριών ελληνικών τραπεζών της Εθνικής, Eurobank και Πειραιώς, αφαιρέθηκαν από τον δείκτη Morgan Stanley Capital International (MSCI) Greece.

Τι σημαίνει αυτό; Άμεσα, σημαίνει ότι ελληνικά ή ξένα αμοιβαία κεφάλαια που επενδύουν στις μετοχές του δείκτη θα πωλήσουν τις μετοχές αυτές επειδή επέλεξαν να επενδύουν μόνο σε μετοχές που περιλαμβάνονται στο δείκτη αυτό. Γιατί; Επειδή οι επενδυτές που τοποθετούν κεφάλαια σ’ αυτά τα αμοιβαία, παρακολουθούν πιστά το δείκτη που είναι αντιπροσωπευτικός της ελληνικής χρηματιστηριακής αγοράς. Η χρησιμότητα (και η σημασία) των δεικτών είναι ότι όποιος έχει αποφασίσει να επενδύσει στην Ελλάδα, αγοράζει μετοχές του δείκτη αυτού και είναι σίγουρος ότι θα έχει την απόδοση της ελληνικής αγοράς.

Γιαυτό εκτιμάται ότι περίπου 80-95 εκατομμύρια σε μετοχές των τριών αυτών τραπεζών πωλήθηκαν ή πωλούνται αυτές τις ημέρες, επειδή απλά δεν περιλαμβάνονται στο δείκτη. Τώρα πλέον οι τρεις τράπεζες περιλαμβάνονται στο δείκτη MSCI Small Cap, θεωρούνται δηλαδή μικρότερης αξίας μετοχές από τον  «μικρό» δείκτη από τον οποίο αφαιρέθηκε η Ελλάκτωρ. Μετά τις αλλαγές, στον MSCI Standard Greece παραμένουν οι ΟΤΕ, ΟΠΑΠ, Alpha Bank, Jumbo, Motor Oil, Tιτάνας.

Γιατί έφυγαν οι τραπεζικές μετοχές από τον δείκτη; Η Πειραιώς και η Εθνική επειδή έπεσαν κάτω από το απαιτούμενο επίπεδο κεφαλαιοποίησης και η Eurobank επειδή μειώθηκε η σημασία του τραπεζικού κλάδου στην ελληνική χρηματιστηριακή αγορά.

Δεν πρέπει να θεωρηθεί τυχαίο ότι ο τραπεζικός κλάδος, από τις αρχές Αυγούστου οπότε και ξεκίνησε η τελευταία πτώση των μετοχών, έχασε σχεδόν το 45% της αξίας του, με τη συνολική χρηματιστηριακή αξία των τεσσάρων συστημικών τραπεζών να διαμορφώνεται κοντά στα 5 δισ. ευρώ, από τα 8,7 δισ. ευρώ στις αρχές του έτους. Υπενθυμίζεται πως μετά την ανακεφαλαιοποίηση του 2015 η συνολική χρηματιστηριακή αξία των τεσσάρων συστημικών τραπεζών άγγιζε τα 9,8 δισ. ευρώ, ενώ τον Απρίλιο του 2013, και μετά την ολοκλήρωση της πρώτης ανακεφαλαιοποίησης, έφτανε τα 25,6 δισ. ευρώ.

Όλα αυτά όμως είναι ό,τι φαίνεται. Το πραγματικό πρόβλημα βρίσκεται αλλού. Σαν να λέμε ότι αυτή είναι η μετεωρολογική πρόβλεψη για τον καιρό σήμερα. Άλλο είναι το πρόβλημα της κλιματικής αλλαγής και οι επιπτώσεις της.

Το ουσιαστικό πρόβλημα των τραπεζών είναι τα περίπου 85 δισ. ευρώ που είναι τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια. Αυτά δεν επιτρέπουν τη χορήγηση νέων δανείων και παράγουν ζημιές. Τι έπρεπε να γίνει; Να επιδιωχθεί πιο αποτελεσματικά η είσπραξή τους και εφόσον αυτό δεν είναι εφικτό να πωληθούν σε εισπρακτικές εταιρείες και άλλα κοράκια…

Δεν είναι εύκολο, επειδή αν γίνει, σημαίνει ότι τραπεζικά δάνεια ύψους πχ 50 δισ. ευρώ θα πωληθούν για 20 δισ. ώστε αυτοί θα τα αγοράσουν να έχουν κέρδη αν καταφέρουν να εισπράξουν πάνω από τα 20 δισ. που πλήρωσαν στις τράπεζες για να αγοράσουν τα δάνεια. Αυτό όμως σημαίνει ότι οι τράπεζες θα γράψουν ζημιές με καταστροφικές συνέπειες.

Το ενδιαφέρον είναι ότι η Τράπεζα της Ελλάδος προβάλλει ένα σχέδιο που ακούγεται παράδοξο, μην πούμε ότι προτείνει μια λογιστική αλχημεία. Προτείνει να δημιουργηθεί μια «εταιρεία ειδικού σκοπού» η οποία θα «αγοράσει» μη εξυπηρετούμενα δάνεια αλλά το δικαίωμα «αναβαλλόμενου φόρου» δηλαδή το δικαίωμα των τραπεζών να μην πληρώσουν φόρο τα επόμενα χρόνια, αν έχουν κέρδη. Ουσιαστικά η Τράπεζα της Ελλάδος εμφανίζεται σε ρόλο «καταφερτζή» που θα κρύψει το πρόβλημα σε μια «ειδική εταιρεία» ενώ έπρεπε να πρωταγωνιστεί σε προσπάθειες κεφαλαιακής ενίσχυσης των τραπεζών με καθαρές λύσεις.

Βέβαια δεν είναι τυχαίο ότι ο Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας και άλλες φορές στο παρελθόν επινόησε παρόμοια κόλπα. Όταν εκκρεμούσε η ένταξη της χώρας στην ΟΝΕ έκανε μια εφεύρεση που την ονόμασε «άσπρη τρύπα». Καθώς τα ασφαλιστικά ταμεία είχαν μια «μαύρη τρύπα», δηλαδή το μεγάλο έλλειμμα από την διαχείριση των ασφαλιστικών οργανισμών, υπολόγισε ότι υπάρχει «άσπρη τρύπα» επειδή η αξία των μετοχών, ομολόγων και ακινήτων των ασφαλιστικών ταμείων υπολογιζόταν χαμηλότερα από τις πραγματικές τιμές. Η ιδέα άρεσε και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες κι έτσι μπήκαμε στο ευρώ…

Αργότερα, όταν έγινε το κούρεμα των κρατικών ομολόγων, πάλι ο κ. Στουρνάρας σκαρφίστηκε την ιδέα του «αναβαλλόμενου φόρου». Οι ζημιές που είχαν οι τράπεζες από το κούρεμα των ομολόγων, έγιναν… κεφάλαιο επειδή τα 20 επόμενα χρόνια οι τράπεζες δεν θα πλήρωναν φόρο, αν βέβαια είχαν κέρδη. Το μεγαλύτερο μέρος των κεφαλαίων που εμφανίζουν οι τράπεζες σήμερα είναι από αναβαλλόμενο φόρο! Προεξοφλούν ότι θα έχουν κέρδη τα 20 επόμενα χρόνια…

Και φαίνεται ότι οι μαϊμουδιές συνεχίζονται. Γιατί όχι; Αφού εφαρμόζονται.

Πηγή:www.Protagon.gr