Αρχική | Πολιτική | Διεθνής Πολιτική | Ευρωπαίοι και Ρώσοι επιστρέφουν στη Λιβύη

Ευρωπαίοι και Ρώσοι επιστρέφουν στη Λιβύη

Μέγεθος γραμμάτων: Decrease font Enlarge font
Ευρωπαίοι και Ρώσοι επιστρέφουν στη Λιβύη

Η στρατιωτική επέμβαση Γαλλίας, Βρετανίας και ΗΠΑ στον εμφύλιο πόλεμο της Λιβύης, το 2011, οδήγησε στην ανατροπή και στη δολοφονία του συνταγματάρχη Καντάφι, αλλά άφησε πίσω της ένα διαλυμένο κράτος, στο έλεος αντιμαχόμενων φατριών. Για την Ε.Ε., και ιδιαίτερα για τις μεσογειακές χώρες της, τα οικονομικά συμφέροντα και κυρίως οι μεταναστευτικές ροές από την απέναντι ακτή της Μεσογείου, δεν αφήνουν την πολυτέλεια της απραξίας. Την περασμένη Δευτέρα και Τρίτη έλαβε χώρα στο Παλέρμο της Ιταλίας διεθνής διάσκεψη για τη Λιβύη υπό την αιγίδα του ΟΗΕ. Ουσιαστικά, ήταν μια προσπάθεια συμφιλίωσης ανάμεσα στους δύο βασικούς πόλους που ανταγωνίζονται για τον έλεγχο της χώρας: τη διεθνώς αναγνωρισμένη κυβέρνηση του Φαγέζ Σαράτζ, της οποίας ο έλεγχος δεν ξεπερνά μια μικρή ακτίνα γύρω από την πρωτεύουσα Τρίπολη και τον Λιβυκό Εθνικό Στρατό του Χαλίφα Χάφταρ, που ελέγχει την ανατολική Λιβύη, με κέντρο τη Βεγγάζη. Αλλοι πόλοι ισχύος, όπως οι ισλαμιστές που ελέγχουν τη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη, τη Μισράτα, και ένοπλες οργανώσεις ισλαμιστών πολέμαρχων που λυμαίνονται διάφορες περιοχές, δεν είχαν θέση στη διαπραγμάτευση.

Δεύτερη απόπειρα

Ηταν η δεύτερη απόπειρα πολιτικής επίλυσης της κρίσης, ύστερα από τη διεθνή διάσκεψη που διοργάνωσε στα τέλη Ιουλίου ο Εμανουέλ Μακρόν. Καρπός εκείνης της διάσκεψης ήταν μια εύθραυστη συμφωνία Σαράτζ - Χάφταρ, που προέβλεπε εκλογές τον Δεκέμβριο. Εκτοτε, η πρόοδος υπήρξε μηδαμινή και σήμερα όλοι αναγνωρίζουν ότι η πραγματοποίηση εκλογών τον επόμενο μήνα είναι αδύνατη. Από εδώ και η προσπάθεια του Ιταλού πρωθυπουργού Τζουζέπε Κόντε να πετύχει αυτό που δεν κατάφερε ο Μακρόν.

Η αλήθεια είναι ότι οι αντιθέσεις ανάμεσα σε Ρώμη και Παρίσι είναι ένας από τους παράγοντες που δυσκολεύουν την αναζήτηση λύσης. Παλιά αποικιοκρατική δύναμη στη Λιβύη, η Ιταλία δεν είδε με καλό μάτι την επέμβαση του 2011, στην οποία πρωτοστάτησε η Γαλλία του Νικολά Σαρκοζί. Από τη διάλυση της χώρας που ακολούθησε, ζημιώθηκαν τα συμφέροντα της ιταλικής εταιρείας πετρελαίων ΕΝΙ και μεγεθύνθηκαν οι μεταναστευτικές ροές προς την Ιταλία. Επιπλέον, οι δύο χώρες υποστηρίζουν διαφορετικούς πόλους της ενδολιβυκής διένεξης. Η Ιταλία, μαζί με την Τουρκία και το Κατάρ, υποστηρίζει την κυβέρνηση Σαράτζ, ενώ η Γαλλία, η Αίγυπτος και τα Εμιράτα στηρίζουν τον Χάφταρ. Ο βασικός λόγος είναι η σκληρή γραμμή του στρατηγού απέναντι στους ισλαμιστές και η δηλωμένη πρόθεσή του να διαλύσει μια για πάντα τους Αδελφούς Μουσουλμάνους, κάτι που ακούγεται σαν μουσική στα αυτιά του Αιγύπτιου πρώην στρατηγού Αμπντελφατάχ αλ Σίσι και βρίσκει απήχηση στη Γαλλία, που έχει δοκιμαστεί σκληρά από την ισλαμική τρομοκρατία.

Σε διπλωματικό επίπεδο, η διάσκεψη του Παλέρμο ήταν επιτυχής. Ανάμεσα στους συμμετέχοντες ήταν ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ, ο Ρώσος πρωθυπουργός Ντμίτρι Μεντβέντεφ, οι ηγέτες Αιγύπτου και Τυνησίας, ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών Ζαν-Ιβ Λεντριάν, ο Ελληνας πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας και ο αντιπρόεδρος της τουρκικής κυβέρνησης Φουάτ Οκτάι.

Παρά την αρχική στάση του Χάφταρ εναντίον της ιταλικής πρωτοβουλίας, τελικά πήγε στο Παλέρμο και συναντήθηκε με τον βασικό ανταγωνιστή του, τον Φαγέζ Σαράτζ.

Ο καθοριστικός παράγοντας που απέτρεψε το ναυάγιο στο Παλέρμο φαίνεται ότι ήταν η ρωσική παρέμβαση. Εκμεταλλευόμενη την απόσυρση των ΗΠΑ από τη Λιβύη, ήδη επί εποχής Ομπάμα, η Ρωσία έχει αναλάβει πρωταγωνιστικό ρόλο στη διαχείριση μιας κρίσης που άλλοι προκάλεσαν. Σε πρώτη φάση, υποστήριξε τον Χάφταρ στον αγώνα του εναντίον των ισλαμιστών, προσφέροντάς του οικονομική βοήθεια και ειδικούς για την αναβάθμιση των σοβιετικής κατασκευής όπλων του. Βεβαίως, η Ρωσία γνωρίζει ότι είναι πολύ δύσκολο, αν όχι αδύνατο, να καταφέρει ο Χάφταρ να ελέγξει όλη τη Λιβύη. Γι’ αυτό και δεν βάζει όλα τα αυγά στο ίδιο καλάθι. Διατηρεί κανάλια επικοινωνίας με τον Σαράτζ, ο οποίος επισκέφθηκε πρόσφατα τη Μόσχα, την οποία ο ανταγωνιστής του είχε ήδη επισκεφθεί τρεις φορές. Στόχος της Μόσχας φαίνεται να είναι μια κυβέρνηση συνασπισμού του Σαράτζ, στην οποία ο Χάφταρ θα ήταν υπουργός Αμυνας. Σε ρωσικό και αραβικό Τύπο έχει γραφτεί ότι ένα από τα ανταλλάγματα που ευελπιστεί να αποκτήσει η Μόσχα είναι μια δεύτερη ναυτική βάση στη Μεσόγειο, πλάι σε εκείνη της Ταρτούς, στη Συρία.

Ενοχλημένη από τη διάσκεψη του Παλέρμο εμφανίστηκε η Τουρκία. Η κρίσιμη συνάντηση Σαράτζ - Χάφταρ έλαβε χώρα στο περιθώριο των επίσημων εργασιών της διάσκεψης, παρουσία των Μεντβέντεφ, Κόντε και των ηγετών Αιγύπτου και Τυνησίας. Ο Τούρκος αντιπρόεδρος αποχώρησε από τη διάσκεψη οργισμένος για τον αποκλεισμό της χώρας του από την κρίσιμη διαβούλευση για το μέλλον της Λιβύης. Είναι εύκολο να κατανοήσει κανείς την ενόχληση της Αγκυρας, σε μια στιγμή που προσπαθεί να δελεάσει τη Λιβύη για μια διμερή ρύθμιση, που θα βάζει σφήνα στη συνεργασία Ελλάδας - Κύπρου - Αιγύπτου στα θέματα ΑΟΖ και υδρογονανθράκων.

Ο μακιαβελικός Χαλίφα Χάφταρ

Ως νεαρός, νασερικός αξιωματικός, ο Χαλίφα Χάφταρ συμμετείχε στο κίνημα του Μουαμάρ Καντάφι κατά της μοναρχίας, το 1969. Ηταν επικεφαλής της λιβυκής δύναμης που πολέμησε εναντίον των Ισραηλινών, στον πόλεμο του Γιομ Κιπούρ, το 1973. Αργότερα έγινε αρχηγός του γενικού επιτελείου και πολέμησε στο Τσαντ, σε μια σύγκρουση που τελείωσε με ήττα της Λιβύης. Ο ίδιος ο Χάφταρ αιχμαλωτίστηκε και αποδοκιμάστηκε από τον Καντάφι. Εκτοτε μεταμορφώνεται σε φλογερό εχθρό του συνταγματάρχη. Στο Ζαΐρ, όπου έχει καταφύγει, δημιουργεί ένοπλη οργάνωση για την ανατροπή του Καντάφι. Τα εγχειρήματά του αποτυγχάνουν και ο Χάφταρ καταφεύγει, με τη βοήθεια της CIA, στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου αποκτά αμερικανική υπηκοότητα. Επιστρέφει στη Λιβύη το 2011, μετά την εξέγερση κατά του Καντάφι, όταν οι αντικαθεστωτικοί ελέγχουν το ανατολικό τμήμα της χώρας. Γίνεται αρχηγός του στρατού των εξεγερμένων ύστερα από τη μυστηριώδη δολοφονία του Αμπντουλφατάχ Γιούνις, Νο 2 στο καθεστώς Καντάφι, που είχε ηγηθεί της εξέγερσης. Η προσέγγισή του με τη Μόσχα ήταν το τελευταίο, μέχρι σήμερα, στάδιο των οβιδιακών του μεταμορφώσεων.

Πηγή:www.kathimerini.gr

Διαβάστε το άρθρο από την πηγή

Εγγραφή RSS για αυτά τα σχόλια Σχόλια (0)

συνολικά: | προβολή:

Σχολιάστε το άρθρο comment

Παρακαλώ εισάγετε τον κωδικό που βλέπετε στην εικόνα:

Eshop
  • email Αποστολή άρθρου
  • print Εμφάνιση εκτύπωσης
  • Plain text Προβολή ώς Plain Text