Αρχική | Πολιτική | Διεθνής Πολιτική | Το κουαρτέτο του πετρελαίου

Το κουαρτέτο του πετρελαίου

Μέγεθος γραμμάτων: Decrease font Enlarge font
Το κουαρτέτο του πετρελαίου

ΕΥΡΥΔΙΚΗ ΜΠΕΡΣΗ

Οσοι ποιητές και αν υμνήσουν την απεραντοσύνη του ουρανού, στην πραγματικότητα η ατμόσφαιρα της Γης είναι τόσο λεπτή που αν ανεβεί κανείς ευθεία 50 χιλιόμετρα, περίπου όσο από την Αθήνα μέχρι το Λαύριο, έχει ήδη εγκαταλείψει τη στρατόσφαιρα. Αν κάθε χρόνο διοχετεύουμε σε αυτό το λεπτό στρώμα 37 δισεκατομμύρια τόνους διοξειδίου του άνθρακα, όπως κάναμε φέτος, σύντομα θα αλλάξουμε δραστικά τη σύστασή του και θα καταστρέψουμε οριστικά την κλιματική σταθερότητα χάρη στην οποία έχει ανθήσει ο ανθρώπινος πολιτισμός. Το πρόβλημα είναι απλό στην κατανόηση, αλλά δύσκολο στην αντιμετώπιση. Πώς μπορεί να συμβιβαστεί η επιστημονική βεβαιότητα για το τέλος του κόσμου όπως τον γνωρίζουμε με την οικονομική αβεβαιότητα για το τέλος του μήνα; Αν τα μέτρα για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής θίγουν το εισόδημα των λαϊκών και μεσαίων στρωμάτων, όπως συνέβη με την αύξηση της φορολογίας καυσίμων στη Γαλλία, μήπως το μόνο που μπορούμε να περιμένουμε είναι νέες εξεγέρσεις όπως αυτή των «Κίτρινων Γιλέκων»;

Ο επικεφαλής της αποστολής στις Μαλδίδες στη Διάσκεψη του ΟΗΕ για το Κλίμα, Μοχάμεντ Νασίντ, μίλησε για υπαρξιακή απειλή. «Δεν είμαστε έτοιμοι να πεθάνουμε. Δεν θα γίνουμε τα πρώτα θύματα της κλιματικής κρίσης. Είμαστε αποφασισμένοι να κρατήσουμε το κεφάλι μας πάνω από το νερό», είπε, αναφερόμενος στην ήδη εξελισσόμενη άνοδο της στάθμης των θαλασσών. Λίγες ημέρες νωρίτερα, στο Παρίσι, ένας διαδηλωτής με κίτρινο γιλέκο δήλωνε: «Ηρθα εδώ γιατί είμαι πυροσβέστης και η γυναίκα μου γιατρός του ΕΚΑΒ. Λόγω της δουλειάς μας μπαίνουμε συχνά στα σπίτια των ανθρώπων και βλέπουμε πόσο υποφέρουν. Λένε ότι αισθάνονται άσχημα και μετά προκύπτει ότι έχουν μέρες να φάνε κανονικά».

Το ψεύτικο δίλημμα

Η συζήτηση για το τι προηγείται –η δική μας επιβίωση σήμερα ή η επιβίωση των παιδιών μας σε μερικές δεκαετίες– είναι ένα ψεύτικο δίλημμα, που θέτουν κυρίως οι οπαδοί του status quo. Υπάρχουν τρόποι να αντιμετωπιστούν οι χειρότερες συνέπειες της κλιματικής αλλαγής χωρίς να γίνουν οι φτωχοί φτωχότεροι, αλλά οι τρόποι αυτοί δεν συμφέρουν την ισχνή μειοψηφία που κρατάει στα χέρια της το μεγαλύτερο μερίδιο ισχύος και πλούτου. Ο ερευνητικός βραχίονας του αμερικανικού Κογκρέσου υπολόγισε ότι ένας φόρος της τάξης των 25 δολαρίων ανά τόνο εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, που θα έπληττε τα κέρδη των πετρελαϊκών εταιρειών, θα απέδιδε στον αμερικανικό προϋπολογισμό 66 δισεκατομμύρια ετησίως – ποσό μεγαλύτερο από τον ετήσιο προϋπολογισμό του αμερικανικού υπουργείου Υγείας, σίγουρα ένα καλό «μαξιλάρι» για τη χρηματοδότηση της ενεργειακής μετάβασης και την εξισορρόπηση του κοινωνικού της κόστους.

Τα φτωχά κράτη

Αν οι φτωχότερες χώρες του κόσμου λάμβαναν βοήθεια για να περάσουν απευθείας από την ενεργειακή πενία στις ανανεώσιμες πηγές, δεν θα χρειαζόταν να καλύψουν βασικές ανάγκες εξηλεκτρισμού με ρυπογόνες λιγνιτικές μονάδες. Η χρηματοδότηση Παγκόσμιου Πράσινου Ταμείου, που θα κάνει τέτοιες μεταβιβάσεις πόρων και τεχνογνωσίας στο πλαίσιο της συμφωνίας του Παρισιού για το κλίμα, βρέθηκε στην ατζέντα της συνόδου του ΟΗΕ στο Κατοβίτσε της Πολωνίας. Παρά την ανακοίνωση ότι οι ΗΠΑ αποσύρονται από τη συμφωνία του Παρισιού, η κυβέρνηση Τραμπ εκπροσωπήθηκε στο Κατοβίτσε ακριβώς για να υπονομεύσει τέτοιες παγκόσμιες προσπάθειες. Σε ένα συνεδριακό κέντρο χτισμένο στην καρδιά των παλιών ανθρακωρυχείων της Σιλεσίας, οι ΗΠΑ σε συνεργασία με τη Ρωσία, τη Σαουδική Αραβία και το Κουβέιτ προσπάθησαν να μπλοκάρουν κάθε ουσιαστικό μέτρο – και οι παράγοντες που υπαγόρευσαν αυτή τη στάση δεν θα εκλείψουν όταν λήξει η προεδρία Τραμπ.

Στη λεκάνη του Περμίου, την απέραντη έκταση του Τέξας όπου συντελείται η επανάσταση του σχιστολιθικού πετρελαίου και αερίου, γίνονται επενδύσεις για την επόμενη τριακονταετία, με τις πολυεθνικές του πετρελαίου να έχουν καταβροχθίσει τους μικρούς παίκτες. Οι ΗΠΑ όχι μόνο δεν επιθυμούν την ενεργειακή μετάβαση για τις ίδιες, αλλά δεν την επιθυμούν και για κανέναν άλλον, καθώς επιδιώκουν να μετατραπούν σε εξαγωγική δύναμη. Παράλληλα, πετρελαϊκές εταιρείες, όπως η Shell, διαφημίζουν ότι θέτουν στόχους ενεργειακής μετάβασης, αλλά στην πράξη, οι επενδύσεις τους σε ανανεώσιμες πηγές αποτελούν μόλις το 8% των συνολικών τους επενδύσεων.

Με τον Ντόναλντ Τραμπ, οι εταιρείες αυτές έχουν έναν πρόεδρο που παρουσιάζει τη δική τους κερδοφορία ως συμφέρον των πολλών, μιλώντας για «εκατομμύρια νέες θέσεις εργασίας στη βιομηχανία».

Ο επόμενος πρόεδρος μπορεί να μην εκφράζεται τόσο ωμά, αλλά θα είναι δέσμιος των ίδιων συμφερόντων, όπως ήταν ο Μπαράκ Ομπάμα, επί των ημερών του οποίου έσπασαν όλα τα ρεκόρ κατασκευής νέων αγωγών πετρελαίου και φυσικού αερίου. Τις τελευταίες εβδομάδες, οι ακτιβιστές υπέρ του κλίματος χρειάστηκε να κάνουν δύο φορές κατάληψη στα γραφεία της μελλοντικής προέδρου της Βουλής, Νάνσι Πελόσι, προκειμένου το ζήτημα ενός «πράσινου new deal» να ανέβει στην ατζέντα ακόμη και του Δημοκρατικού Κόμματος. Με αυτά τα δεδομένα, πώς θα μπορούσε να επιτύχει η ενεργειακή μετάβαση; «Σήμερα χρησιμοποιούμε 100 εκατ. βαρέλια πετρελαίου κάθε μέρα. Δεν υπάρχουν κανόνες που να λένε ότι αυτό το πετρέλαιο πρέπει να μείνει στο υπέδαφος. Αρα δεν μπορούμε πλέον να σώσουμε τον κόσμο παίζοντας με τους κανόνες, γιατί οι κανόνες πρέπει να αλλάξουν», υποστήριξε από το βήμα της διάσκεψης στο Κατοβίτσε η 15χρονη Σουηδή Γκρέτα Τούνμπεργκ, η οποία διαμαρτύρεται από τον Αύγουστο μπροστά στη σουηδική Βουλή.

«Δεν έχουμε έρθει εδώ για να παρακαλέσουμε τους ηγέτες του κόσμου να φροντίσουν το μέλλον μας. Μας αγνόησαν στο παρελθόν, θα μας αγνοήσουν ξανά. Αφού οι ηγέτες μας συμπεριφέρονται σαν παιδιά, θα πρέπει εμείς να αναλάβουμε την ευθύνη που έπρεπε να είχαν αναλάβει εδώ και πολύ καιρό», είπε η 15χρονη. Ομως ο περιβαλλοντικός ακτιβισμός θα αποτύχει εάν στα αιτήματα δεν συμπεριλαμβάνεται η δικαιοσύνη για όσους θίγονται από τη μετάβαση. Το δίδαγμα αυτό φαίνεται ότι πέρασε και στα «Κίτρινα Γιλέκα» και στους ακτιβιστές υπέρ του κλίματος, οι οποίοι, αντί να συγκρουστούν, πορεύτηκαν από κοινού στους δρόμους του Παρισιού, στις 8 Δεκεμβρίου.

Πηγή:www.kathimerini.gr

Διαβάστε το άρθρο από την πηγή

Εγγραφή RSS για αυτά τα σχόλια Σχόλια (0)

συνολικά: | προβολή:

Σχολιάστε το άρθρο comment

Παρακαλώ εισάγετε τον κωδικό που βλέπετε στην εικόνα:

Eshop
  • email Αποστολή άρθρου
  • print Εμφάνιση εκτύπωσης
  • Plain text Προβολή ώς Plain Text