Καταφύγιο για στρατηγικούς κακοπληρωτές ο νόμος Κατσέλη

Ενας στους τέσσερις οφειλέτες στεγαστικών δανείων τελεί υπό την προστασία του νόμου Κατσέλη, όπως προκύπτει από τα επίσημα στοιχεία που δημοσιεύει η «Κ» για τον αριθμό των αιτήσεων που εκκρεμούν στα δικαστήρια.

Πρόκειται για 135.000 δανειολήπτες, των οποίων η εκδίκαση της αίτησης εκκρεμεί, ενώ άλλοι περίπου 60.000 είναι αυτοί των οποίων η αίτηση έχει εκδικαστεί και απολαμβάνουν ήδη την προστασία του νόμου, ανεβάζοντας τον συνολικό αριθμό των προστατευόμενων οφειλετών περίπου στις 200.000 και το ύψος των χρεών που έχουν ή τα οποία αναμένεται να ρυθμιστούν στα 17 δισ. ευρώ.

Τα επίσημα στοιχεία από τα ειρηνοδικεία που δημοσιεύει η «Κ» επιβεβαιώνουν τις αρχικές εκτιμήσεις των τραπεζών, που έκαναν λόγο για υπερδιπλασιασμό των αιτήσεων τους τελευταίους μήνες του έτους, ενόψει της κατάργησης της προστασίας για την πρώτη κατοικία, με βάση τα υψηλά όρια που προβλέπει σήμερα ο νόμος και τα οποία καλύπτουν ακίνητα εμπορικής αξίας 280.000 ευρώ που χρησιμοποιούνται ως πρώτη κατοικία από πενταμελή οικογένεια.

Σύμφωνα με τα στοιχεία, ο αριθμός των νέων αιτήσεων υπερδιπλασιάστηκε στη μεταμνημονιακή εποχή και το τελευταίο τρίμηνο του 2018 ανήλθε σε 12.500 έναντι 5.365 το τρίτο τρίμηνο και 6.435 το δεύτερο τρίμηνο, σαφή ένδειξη ότι πολλοί ήταν εκείνοι που έσπευσαν να προλάβουν το ευνοϊκό καθεστώς του νόμου, που έληγε στα τέλη του 2018 και το οποίο με κυβερνητική παρέμβαση έλαβε δίμηνη παράταση μέχρι τα τέλη Φεβρουαρίου.

Αποκαλυπτικά, την ίδια στιγμή, είναι και τα στοιχεία για τις υποθέσεις που το ίδιο διάστημα ματαιώθηκαν, αλλά και για αυτές που έληξαν με συμβιβασμό κατόπιν παραίτησης του αιτούντος, οι οποίες αυξήθηκαν κατακόρυφα το τελευταίο τρίμηνο του 2018. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο αριθμός των υποθέσεων που ματαιώθηκαν στο δικαστήριο εκτοξεύθηκε από 268 το τρίτο τρίμηνο και 1.200 το δεύτερο τρίμηνο στις 3.200 την περίοδο Οκτώβριος - Δεκέμβριος 2018, ενώ οι συμβιβασμοί και οι παραιτήσεις αυξήθηκαν από 360 και 1.384 το τρίτο και το δεύτερο τρίμηνο στις 2.000 το τελευταίο τρίμηνο του 2018. Αιτία, σύμφωνα με ασφαλείς εκτιμήσεις, ήταν η άρση του απορρήτου που θεσμοθετήθηκε ύστερα από επιμονή των τραπεζών για όσους έχουν προσφύγει στον νόμο Κατσέλη από τις 15 Σεπτεμβρίου και μετά. Η αλλαγή αυτή υποχρέωσε σημαντικό αριθμό αιτούντων, που είχαν προφανώς λόγους να μη δεχθούν την άρση του απορρήτου τους, να παραιτηθούν της προστασίας και να διευθετήσουν τις υποχρεώσεις τους με την τράπεζα, ρυθμίζοντας εξωδικαστικά το χρέος τους. Τα στοιχεία αυτά, που επιβεβαιώνουν τις εκτιμήσεις των τραπεζών ότι ο νόμος Κατσέλη λειτούργησε επί σειρά ετών ως καταφύγιο για μερίδα δανειοληπτών που ανήκουν στην κατηγορία των στρατηγικών κακοπληρωτών, είναι ιδιαίτερα σημαντικά ενόψει των διαπραγματεύσεων μεταξύ κυβέρνησης, τραπεζών και θεσμών για το νέο πλαίσιο προστασίας της πρώτης κατοικίας, που θα τεθεί σε εφαρμογή από την 1η Μαρτίου. Η προστασία επιδιώκεται να παρέχεται πλέον εξωδικαστικά, μέσω ειδικής πλατφόρμας που θα δημιουργηθεί στην Ειδική Γραμματεία Ιδιωτικού Χρέους και θα συνδυαστεί με τη δυνατότητα επιδότησης από την πλευρά του Δημοσίου για ακίνητα συγκεκριμένης αξίας που ανήκουν σε δανειολήπτες με συγκεκριμένο ύψος εισοδήματος.

Επίμαχο σημείο της διαπραγμάτευσης είναι η αξία της κατοικίας που θα προστατεύεται, με την κυβέρνηση να προτείνει τη διατήρηση του ορίου υψηλά και συγκεκριμένα στις 250.000 ευρώ.

Κρίσιμη η αξία του ακινήτου που θα προστατεύεται