Αρχική | Διάφορα | Τεύχη 2018-2023 (Νο 199 έως Νο 253) | Χ&Α - 205 | Αποτελέσματα χρήσης 2018: Πώς να διαβάζετε έναν ισολογισμό

Αποτελέσματα χρήσης 2018: Πώς να διαβάζετε έναν ισολογισμό

Μέγεθος γραμμάτων: Decrease font Enlarge font
Αποτελέσματα χρήσης 2018: Πώς να διαβάζετε έναν ισολογισμό

Η πρόοδος που έχει επιτευχθεί στον τομέα της ενημέρωσης των επενδυτών στα τελευταία 25 χρόνια, είναι τεράστια. Μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 1990, η μόνη πληροφόρηση που είχε ο επενδυτής από τις εισηγμένες εταιρίες ήταν η δημοσίευση του ισολογισμού σε δύο ημερήσιες πολιτικές εφημερίδες και μία οικονομική. Τίποτα άλλο. Βέβαια, ως τότε, αυτό που ονομάζουμε ως “επενδυτικό κοινό” ήταν μία κλειστή κοινότητα “μυημένων” ατόμων, οι οποίοι κινούνταν γύρω από το χρηματιστή τους. Ο χρηματιστής ήταν το “φίλτρο” και ο κοινωνός των “πληροφοριών”. Και σε αραιά διαστήματα, πάντα με μεγάλη καθυστέρηση, υπήρχαν μερικές τυποποιημένες -και συχνά ωραιοποιημένες- αναφορές στον οικονομικό Τύπο για τις εξελίξεις των οικονομικών μεγεθών των εταιριών.

 

Οι εξελίξεις, έφεραν τις αλλαγές. Με τη βοήθεια της τεχνολογίας, οι αλλαγές έγιναν ακόμη περισσότερες. Σήμερα, ο επενδυτής έχει στη διάθεσή του εξαιρετικά μεγάλη ποσότητα ενημέρωσης την οποία μπορεί να βρει και να επεξεργαστεί εύκολα. Βέβαια, το πρόβλημα τείνει να αντιστραφεί, αφού σήμερα η πληροφόρηση είναι πάρα πολλή και ο χρόνος λίγος.

 

Στόχος του άρθρου αυτού είναι να περιγραφεί ο τρόπος με τον οποίο ένας επενδυτής μπορεί, χωρίς τη δαπάνη μεγάλης ποσότητας χρόνου, να αποκτήσει μία επαρκή πληροφόρηση για τις εταιρίες που τον ενδιαφέρουν.

 

 

Οι βασικές πηγές ενημέρωσης για την κάθε εταιρία είναι οι σελίδες “επενδυτικών σχέσεων” της κάθε εταιρίας και το site του Χρηματιστηρίου της Αθήνας.

Καθημερινά, στη σελίδα των “εταιρικών ανακοινώσεων” (εδώ), ανακοινώνονται άμεσα (και πριν διανεμηθούν στα ΜΜΕ) όλες οι ανακοινώσεις των εταιριών. Μία τακτική περιήγηση στη σελίδα αυτή, είναι χρήσιμη και επιτρέπει μία επαρκή βασική ενημέρωση για τα όσα συμβαίνουν. Επίσης, στο site του Χρηματιστηρίου είναι αποθηκευμένες όλες οι οικονομικές καταστάσεις των εισηγμένων εταιριών για σειρά ετών (εδώ).

Ακόμη περισσότερες πληροφορίες υπάρχουν στις σελίδες των επενδυτικών σχέσεων της κάθε εταιρίας. Οι σελίδες αυτές -στις περισσότερες περιπτώσεις- είναι σωστά ενημερωμένες, διατηρούν αρχείο και παρέχουν πάρα πολλές πληροφορίες για τις δραστηριότητες της εταιρίας και για τη μετοχή.

Στο ΧΡΗΜΑ & ΑΓΟΡΑ, δημιουργήσαμε μία ειδική σελίδα (εδώ), όπου κάποιος μπορεί να βρει άμεσους συνδέσμους με τις σελίδες για την κάθε εταιρία στα sites του Χρηματιστηρίου, του “Χ&Α”, του capital.gr και βεβαίως τη σελίδα των επενδυτών.

 

 

Η “Ετήσια Οικονομική Έκθεση” που εκδίδεται παράλληλα με την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων (το ίδιο και η εξαμηνιαία ή και οι τριμηνιαίες για όσες εταιρίες εκδίδουν τέτοιες) είναι ένα εξαιρετικά χρήσιμο δημοσίευμα που περιέχει στοιχεία ικανά για να αποκτήσει κάποιος μία επαρκέστατη άποψη για τα οικονομικά, αλλά και την πορεία της εταιρίας. Και αν είναι συνηθισμένος στο να διαβάζει τέτοιες εκθέσεις, είναι επαρκής και για να αντιλαμβάνεται τα “πονηρά” σημεία.

 

Η Ετήσια Οικονομική Έκθεση δημοσιεύεται σε μορφή PDF και συνεπώς είναι αρκετά εύκολο να “γυρίσουμε” γρήγορα τις σελίδες της, σταματώντας εκεί που κάτι μας φαίνεται ενδιαφέρον. Κατά την άποψή μας, πρέπει να σταθούμε για λίγο στα παρακάτω σημεία (συνήθως, σε όλες τις εκθέσεις κατατάσσονται με την ίδια σειρά):
(Ως παράδειγμα, χρησιμοποιούμε την ετήσια οικονομική έκθεση της εταιρίας “Πλαίσιο” (εδώ), η οποία θεωρούμε ότι είναι αρκετά καλογραμμένη και καλοδουλεμένη, ώστε να χρησιμοποιηθεί ως τέτοιο.)

 

- Σημαντικά γεγονότα που έλαβαν χώρα στην διάρκεια της κλειόμενης χρήσεως (σελ. 5): Στο τμήμα αυτό αναφέρονται και αναλύονται τα (κατά την εταιρία) κυριότερα γεγονότα για τη χρονιά που πέρασε. Μία επανάληψη είναι πάντα χρήσιμη, ενώ μπορεί να διαβάσουμε και για ζητήματα που δεν είχαμε γνωρίσει όταν συνέβαιναν.

 

- Κυριότεροι κίνδυνοι και αβεβαιότητες για την εταιρία (σελ. 11): Αν δεν έχουμε ξαναδιαβάσει τα στοιχεία αυτά για μία συγκεκριμένη εταιρία στο παρελθόν, είναι χρήσιμο να τα διαβάσουμε, έστω και μία φορά, ώστε να γνωρίζουμε τα βασικά σημεία κινδύνου για την εταιρία, αλλά και το πώς η εταιρία προφυλάσσεται απ’ αυτά. Τα στοιχεία αυτά, συχνά γράφονται με μία “σκληρή - οικονομική γλώσσα”, αλλά αυτό δεν έχει μεγάλη σημασία. Ακόμη και αν μας μείνουν μερικές απορίες, θα έχουμε καταλάβει πολλά από τα στοιχεία και τους παράγοντες που επιδρούν στη λειτουργία και την κερδοφορία της εταιρίας.

 

- Σημαντικές συναλλαγές με τα συνδεδεμένα μέρη (σελ. 16): Δείχνει τις συναλλαγές της εταιρίας με θυγατρικές της, ή με εταιρίες συμφερόντων μελών της διοίκησης. Προσπεράστε το γρήγορα, εκτός εάν δείτε σχετικά μεγάλα νούμερα. Και αυτό, ιδίως όταν η πορεία της εταιρίας δεν είναι και τόσο θετική.

 

- Εξέλιξη, θέση και επιδόσεις της εταιρίας (σελ. 21): Παραθέτει τα κύρια οικονομικά μεγέθη της εταιρίας, ενώ ενδεχομένως παρατίθενται και άλλες πληροφορίες (όπως π.χ. πωλήσεις ανά τομέα κλπ), οι οποίες δεν παρατίθενται στις επίσημες καταστάσεις. Το κυριότερο όμως είναι ότι, στο σημείο αυτό, η διοίκηση αναλύει και επεξηγεί τη διαμόρφωση των μεγεθών, στοιχεία πολύ χρήσιμα για να αντιληφθούμε τις εξελίξεις στην εταιρία.

 

- Αποτελέσματα πριν από Τόκους, Φόρους, Αποσβέσεις και απομειώσεις - EBITDA (σελ. 25): Δείτε (γρήγορα, εκτός εάν για ειδικούς λόγους χρειάζεται διαφορετικά) τη διαμόρφωση του EBITDA (Earnings Before Interest, Taxes, Depreciation and Amortization), δηλαδή τα “κέρδη πριν από τόκους, φόρους και αποσβέσεις (σημειώνουμε ότι ο όρος Amortization αφορά τις αποσβέσεις των άυλων περιουσιακών στοιχείων, ενώ ο όρος Depreciation, αφορά τις αποσβέσεις των ενσώματων πάγιων περιουσιακών στοιχείων).

 

Υπενθυμίζουμε ότι το κέρδος και κόστος μιας επιχείρησης υπολογίζονται ως εξής:

Έσοδα – Κόστος πωλήσεων = Μικτό κέρδος

Μικτό κέρδος – Κόστος λειτουργίας = EBITDA

EBITDA – Φόρους – Τόκους – Απόσβεση = Λειτουργικό Κέρδος

Περισσότερα στοιχεία για το EBITDA δείτε εδώ.

 

- Προβλεπόμενη πορεία για την επόμενη χρήση (σελ. 26): Πρόκειται για ένα από τα πιο σημαντικά στοιχεία της ετήσιας έκθεσης, αφού ουσιαστικά η διοίκηση διατυπώνει προβλέψεις για την εξέλιξη της εταιρίας κατά την επόμενη χρήση (ή καλύτερα την τρέχουσα, αφού το ετήσιο δελτίο εκδίδεται την επόμενη χρονιά απ’ αυτή που τυπικά εξετάζει). Στο σημείο αυτό δε θα δείτε ποτέ αριθμούς, αφού ουδεμία διοίκηση επιθυμεί να δεσμευτεί με ακριβή νούμερα. Όμως, θα μπορείτε να πάρετε μία αίσθηση της κατάστασης και της τάσης.

 

- Γεγονότα με τα τη λήξη της κλειόμενης χρήσης (σελ 28): Περιλαμβάνει στοιχεία για γεγονότα που συνέβησαν μετά την 31η Δεκεμβρίου. Είναι καλό να τα διαβάζουμε, αν και στο τμήμα αυτό σπάνια θα δούμε κάτι που δε γνωρίζουμε ήδη.

 

- Πολιτική της Εταιρείας σε σχέση με εργασιακά θέματα (σελ. 33): Στοιχεία για το προσωπικό της εταιρίας. Ορισμένες φορές τα στοιχεία αυτά είναι σημαντικά και, σε κάθε περίπτωση, αποτελούν μία καλή πηγή πληροφοριών.

 

- Πληροφορίες για τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου και Επιτροπής Ελέγχου (σελ. 48): Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε έστω μερικά βασικά βιογραφικά στοιχεία για τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου της εταιρίας. Εκτιμούμε όμως ότι τα στοιχεία αυτά θα πρέπει να συμπληρώνονται από την πληροφορία για το εάν υπάρχουν συγγενικές σχέσεις μεταξύ των μελών (προς το παρόν δε το απαιτεί ο νόμος), ώστε να γνωρίζουμε το βαθμό “οικογενειακής συγκέντρωσης” ενός διοικητικού συμβουλίου.

 

- Έκθεση ανεξάρτητου ορκωτού ελεγκτή - λογιστή (σελ. 56): Στις περισσότερες περιπτώσεις η έκθεση αυτή είναι σημαντική και αναγράφει ενδιαφέροντα στοιχεία ιδίως για θέματα που μπορούν, σε κάποια στιγμή στο μέλλον, να επηρεάσουν την εταιρία. Σημειώνουμε ότι, μετά από τα γεγονότα στην εταιρία Folli Follie, οι εκθέσεις των ορκωτών ελεγκτών γίνονται πιο προσεκτικές και πιο ουσιαστικές και μειώνεται η τάση “ωραιοποίησης” στοιχείων.

 

- Ετήσιες χρηματοοικονομικές καταστάσεις (σελ. 62): Το πιο σημαντικό τμήμα της ετήσιας έκθεσης, αφού περιγράφει αναλυτικά τα οικονομικά στοιχεία της χρήσης. Πρόκειται για αυτό που επι δεκαετίες ονομάζαμε ως “ισολογισμό” - και που εξακολουθούμε να ονομάζουμε. Το τμήμα αυτό χρειάζεται προσεκτική μελέτη. Πιο κάτω θα επανέλθουμε σ’ αυτό.

 

- Σημειώσεις επί των χρηματοοικονομικών καταστάσεων (σελ. 67): Πρόκειται για τις σημειώσεις τον ορκωτών ελεγκτών λογιστών, επί των καταστάσεων της εταιρίας. Στο τμήμα αυτό αναφέρονται ορισμένες επεξηγήσεις - παραδοχές, για τον τρόπο που υπολογίστηκαν κάποια από τα μεγέθη των καταστάσεων. Σε κάθε περίπτωση, το τμήμα αυτό, βοηθά τον αναγνώστη να αποκτήσει μία πολύ ικανοποιητική θεωρητική κατάρτιση για τη σημασία του κάθε στοιχείου που αναφέρεται στις καταστάσεις και τον τρόπο υπολογισμού του. Μία ανάγνωση είναι χρήσιμη επειδή προσθέτει θεωρητικές γνώσεις.

 

- Νέα Λογιστικά Πρότυπα, τροποποιήσεις προτύπων και Διερμηνείες που εφαρμόστηκαν στις χρηματοοικονομικές καταστάσεις (σελ. 68): Ορισμένες φορές, στο τμήμα αυτό “ανακαλύπτουμε” σημαντικά στοιχεία, αφού εξηγούνται νέοι ή τροποποιημένοι τρόποι εφαρμογής λογιστικών κανόνων που τελικά επηρεάζουν τις οικονομικές καταστάσεις. Ο βαθμός επηρεασμού των καταστάσεων αυτών πάντα προσδιορίζεται στη συνέχεια (στο παράδειγμά μας στις σελίδες 71-75, όπου όπως διαβάζουμε, όντως θα υπάρξει ουσιαστική επίδραση στα μεγέθη του 2019). Έχει σημασία να εξετάζουμε, έστω και με ταχύτητα, τα στοιχεία αυτά.

 

- Ανάλυση των βασικών μεγεθών του ισολογισμού και των αποτελεσμάτων χρήσης και επεξήγηση των μεταβολών (σελ. 90-109): Στις σελίδες αυτές ο αναγνώστης βρίσκει σημαντικές πληροφορίες για την ανάλυση και την εξήγηση βασικών μεγεθών του ισολογισμού και των αποτελεσμάτων. Σε ορισμένα στοιχεία, μία γρήγορη ανάγνωση αρκεί. Όμως, σε συγκεκριμένα κρίσιμα σημεία, θα πρέπει να επιδείξει μεγαλύτερη προσοχή. Αυτά είναι: α) Η πληροφόρηση κατά τομέα πωλήσεων (σελ. 90): Μας βοηθά  να έχουμε μία άποψη για το πώς είναι δομημένες οι πωλήσεις της εταιρίας, τους ισχυρούς ή και τους προβληματικούς τομείς και για τη στρατηγική πάνω στην οποία κινείται η διοίκηση της εταιρίας. β) Η εξέταση των “ενσώματων και ασώματων ακινητοποιήσεων” (σελ. 93): Περιγράφει τις μετοβολές στα πάγια στοιχεία μίας εταιρίας, όπως επίσης και τις αποσβέσεις που έγιναν και το αναπόσβεστο υπόλοιπο των παγίων. γ) Δομή του ομίλου και Μέθοδος Ενοποίησης Εταιρειών (σελ. 97): Πρόκειται για πολύ σημαντικές πληροφορίες αφού καταγράφονται οι θυγατρικές και οι συγγενείς εταιρίες του Ομίλου, το ποσοστό συμμετοχής της μητρικής σ’ αυτές και η μέθοδος της ενοποίησης. δ) Αποθέματα - Απαιτήσεις - Διαθέσιμα (σελ. 99-103): Πολύ σημαντικά στοιχεία για να κατανοήσουμε τη διάρθρωση του Ενεργητικού της εταιρίας και τις μεταβολές που σημειώθηκαν κατά τη διάρκεια της χρήσης. Στα στοιχεία αυτά δίνουμε προσοχή τόσο στο μέγεθος, όσο και στη διαχρονική μεταβολή τους. Το ζητούμενο για μία εταιρία που έχει μία ομαλή πορεία, είναι να μη διαταράσσεται η ισορροπία στις σχέσεις αυτές. ε) Υποχρεώσεις (σελ. 105-107 και σελ. 113): Η δομή, η εξέλιξη και η επεξήγηση των υποχρεώσεων της εταιρίας και ο τρόπος που αντιμετωπίζονται. Πρόκειται για πολύ σημαντικά στοιχεία -για μερικές εταιρίες ίσως και τα πιο σημαντικά- τα οποία πρέπει να γνωρίζει ο αναγνώστης.

 

- Συναλλαγές με μέλη του Δ.Σ. και διευθυντικά στελέχη (σελ. 117): Είναι μία μία από τις πιο ενδιαφέρουσες σελίδες της ετήσιας έκθεσης, αφού εκεί εμφανίζονται οι αμοιβές που -με κάθε τρόπο- καταβάλλει η εταιρία στα μέλη του ΔΣ και τα διευθυντικά της στελέχη, κάτι που οδηγεί τον αναγνώστη στο να αποκτήσει άποψη για τον τρόπο που οι βασικοί μέτοχοι (συνήθως μέλη του ΔΣ) ή τα διευθυντικά της στελέχη αντιμετωπίζουν την εταιρία και τους μετόχους της. Είναι ενδιαφέρον να γνωρίζουμε τί ποσοστό του κύκλου εργασιών ή των καθαρών κερδών αποτελούν οι αμοιβές αυτές.

 

- Φορολογικό πιστοποιητικό (σελ. 117): Πρόκειται για μία πολύ σημαντική πληροφορία, η οποία μας αναφέρει μέχρι πότε έχει ελεγχθεί φορολογικά η εταιρία. Σημειώνουμε ότι, συνήθως, οι μεταγενέστεροι φορολογικοί έλεγχοι προκαλούν οικονομική επιβάρυνση για τις εταιρίες.

Στις πιο πάνω παραγράφους, χρησιμοποιώντας ως παράδειγμα μία εισηγμένη εταιρία, περιγράψαμε τα κυριότερα στοιχεία που συνθέτουν την “ετήσια οικονομική έκθεση” μίας εταιρίας και αναφερθήκαμε στα σημεία που ο αναγνώστης - επενδυτής πρέπει να δείχνει ιδιαίτερη προσοχή και σ’ αυτά που μπορεί να προσπεράσει ή να διαβάσει με ταχύτητα.

Μετά την ανάγνωση της ετήσιας οικονομικής έκθεσης, ο επενδυτής έχει μία πολύ καλή εικόνα για την εταιρία που παρακολουθεί ή τον ενδιαφέρει και ήδη γνωρίζει (έχει την προαίσθηση) αν η θέση του είναι ασφαλής και μπορεί να τον οδηγήσει σε κέρδη, ή εάν θα πρέπει να ανησυχεί.

 

Πρέπει όμως να παραμείνουμε στον τομέα των χρηματοοικονομικών καταστάσεων και να δούμε το πώς, με μία σύντομη ανάγνωση, η οποία δεν απαιτεί ιδιαίτερες γνώσεις χρηματοοικονομικής, ο αναγνώστης των καταστάσεων αυτών μπορεί να αποκτήσει μία αρκετά ικανοποιητική άποψη για την κατάσταση της εταιρίας. Υπάρχουν 6 συγκεκριμένα μεγέθη στα οποία θα πρέπει να δείχνει ιδιαίτερη προσοχή. Τα μεγέθη αυτά δίνουν μία εικόνα για το εάν η διάρθρωση των μεγεθών μίας επιχείρησης είναι καλή ή όχι και το εάν η εξέλιξη της επιχείρησης κατά το χρόνο που πέρασε ήταν αρνητική ή θετική. Εάν ο αναγνώστης κατανοήσει τα μεγέθη αυτά, σε συνδυασμό με όλα τα παραπάνω, καταλήγει να έχει μία πολύ ικανοποιητική γνώση -και άποψη- για την εταιρία. Τα μεγέθη αυτά είναι:

 

α) το συνολικό Ενεργητικό

β) οι συνολικές υποχρεώσεις

γ) τα ίδια κεφάλαια

δ) ο κύκλος εργασιών (πωλήσεις)

ε) τα καθαρά κέρδη μετά από φόρους

στ) το EBIDTA.

 

Από τα παραπάνω μεγέθη, θα πρέπει να δίνουμε ακόμη μεγαλύτερη προσοχή στην εξέλιξη των πωλήσεων, αφού αυτό είναι που προκαλεί τη μεγάλη ή τη μικρή κερδοφορία, ή (σε περίπτωση ανεπάρκειάς τους) οδηγεί σε ζημιές. Από την άλλη πλευρά, θα πρέπει να δίνουμε προσοχή στο μέγεθος των υποχρεώσεων, αφού αυτό είναι που, όταν τα πράγματα δεν πάνε καλά, οδηγεί την επιχείρηση στον αφανισμό.

 

Τα παραπάνω, απλά και βασικά βήματα για την παρακολούθηση της χρηματοοικονομικής εξέλιξης μίας επιχείρησης, είναι αρκετά. Στο επόμενο τρίμηνο, μέσα από τις σελίδες του “Χ&Α” θα σχολιάσουμε τα χρηματοοικονομικά μεγέθη των περισσότερων από τις εισηγμένες εταιρίες και θα έχουμε την ευκαιρία να δούμε όλη την παραπάνω θεωρία εφαρμοσμένη στην πράξη.

 


Εγγραφή RSS για αυτά τα σχόλια Σχόλια (0)

συνολικά: | προβολή:

Σχολιάστε το άρθρο comment

Παρακαλώ εισάγετε τον κωδικό που βλέπετε στην εικόνα:

Eshop
  • email Αποστολή άρθρου
  • print Εμφάνιση εκτύπωσης
  • Plain text Προβολή ώς Plain Text