EuroCapital: Αντιστροφή της καμπύλης αποδόσεων των ομολόγων: Εξακολουθούν να είναι έγκυρα τα μηνύματα που δίνει; Αντιστροφή της καμπύλης αποδόσεων των ομολόγων: Εξακολουθούν να είναι έγκυρα τα μηνύματα που δίνει; ================================================================================ Γιάννης Σιάτρας on 13/08/2019 19:47 Ένα εμπειρικό συμπέρασμα που προκύπτει από την οικονομική θεωρία που αναλύει τις καμπύλες επιτοκίων αναφέρει ότι, όταν το επιτόκιο μίας βραχυχρόνιας έκδοσης είναι μεγαλύτερο από το επιτόκιο μίας μακροχρόνιας, τότε οι πιθανότητες να περιπέσει η οικονομία σε ύφεση είναι υψηλές. Πιο συγκεκριμένα, οι αναλυτές των αγορών, ως βάση αναφοράς, χρησιμοποιούν κυρίως τα επιτόκια του 2ετούς και του 10ετούς αμερικανικού ομολόγου. Υπό “κανονικές συνθήκες”, το επιτόκιο του του βραχυχρόνιου τίτλου (2ετούς) είναι χαμηλότερο από το επιτόκιο μακροχρονίου τίτλου (10ετούς). Αυτό σημαίνει ότι οι επενδυτές πιστεύουν ότι οι συνθήκες της οικονομίας βραχυχρόνια είναι καλύτερες απ' ότι μακροχρόνια (σε μακροχρόνιο επίπεδο πάντα υπάρχει αβεβαιότητα) και συνεπώς, οι βραχυχρόνιοι τίτλοι έχουν μεγαλύτερη ζήτηση και υψηλότερη τιμή σε σχέση με τους μακροχρόνιους και συνεπώς, δίνουν χαμηλότερη απόδοση. Όταν οι αποδόσεις αντιστρέφονται, δηλαδή όταν το επιτόκιο (η απόδοση) του βραχυχρόνιου είναι μεγαλύτερη από το επιτόκιο (την απόδοση) του μακροχρόνιου, αυτό σημαίνει ότι, οι επενδυτές πιστεύουν ότι οι συνθήκες της οικονομίας δεν είναι ικανοποιητικές τώρα και συνεπώς, η απόδοση που ζητούν από τα ομόλογα είναι υψηλότερες, σε σχέση με το μακροχρόνιο διάστημα. Δηλαδή, το -σχετικά άγνωστο- μακροχρόνιο μέλλον, θεωρείται ως “ασφαλέστερο” από το βραχυχρόνιο, δηλαδή το κοντινότερο χρονικό διάστημα δεν προβλέπεται να είναι ικανοποιητικό.   Στα τελευταία 40 χρόνια, “αντιστροφή των αποδόσεων”, δηλαδή το φαινόμενο του να έχει το 2ετές μεγαλύτερο επιτόκιο από το 10ετές, σημειώθηκε 9 φορές. Παρατηρούμε ότι, όταν η “αντιστροφή” αυτή διήρκεσε περισσότερο από 4 μήνες, αυτή ακολουθήθηκε από ύφεση της οικονομίας, η οποία σημειώθηκε μέσα σε διάστημα 6 έως 18 μηνών μετά την εμφάνιση του φαινομένου.     Όμως, άλλη έρευνα έδειξε ότι ο συσχετισμός μεταξύ της αντιστροφής των αποδόσεων και των υφέσεων είναι ένα πρόσφατο φαινόμενο. Μεταξύ του 1954 και του 1966, η οικονομία των ΗΠΑ βίωσε τρεις ύφεσεις, αλλά δεν είχε προηγηθεί κάποια αναστροφή στην καμπύλη των αποδόσεων. Ορισμένοι οικονομολόγοι, συμπεριλαμβανομένων των πρώην προέδρων της Fed κ.κ. Alan Greenspan και Ben Bernanke, στα τέλη της δεκαετίας του 2000, ισχυρίστηκαν ότι μια ανεστραμμένη καμπύλη αποδόσεων δεν μπορεί πλέον να είναι αξιόπιστος δείκτης ύφεσης λόγω της παγκόσμιας φύσης της σημερινής αγοράς ομολόγων.   Σήμερα, 13/8/2019, η απόδοση του 2ετούς αμερικανικού ομολόγου είναι 1.644% και του 10ετούς 1.666%, δηλαδή η διαφορά έχει φθάσει στις 2,4 μονάδες βάσης (0.024%). Πρόκειται για τη μικρότερη διαφορά από τα μέσα του 2007. Το πιο πιθανό είναι ότι, κάποια στιγμή, η σχέση αυτή θα αντιστραφεί. Θα σημάνει αυτό ότι η οικονομία των ΗΠΑ εισέρχεται σε τροχιά ύφεσης; Είναι αρκετά πιθανό. Όμως, θα πρέπει να λάβουμε υπ’ όψη και μία άλλη διάσταση των πραγμάτων, όπως αυτά εξελίχθηκαν και σχηματίστηκαν στα τελευταία χρόνια και κυρίως κατά την τελευταία 10ετία.   Ο πληθωρισμός σήμερα, δεν είναι αυτό που ήταν για μία οικονομία κατά τις προηγούμενες δεκαετίες. Και ούτε και τα επιτόκια είναι το ίδιο. Ούτε βέβαια και οι Κεντρικές Τράπεζες. Εξετάζοντας τον πληθωρισμό ως παγκόσμιο ιστορικό οικονομικό φαινόμενο, διαπιστώνουμε ότι, το τελευταίο μεγάλο “κύμα” του, διήρκεσε από τα τέλη του 19ου αιώνα, έως το τέλος του 20ου. Σήμερα, για πολλούς λόγους, ο πληθωρισμός δε συνιστά την απειλή που συνιστούσε για τις οικονομίες στο μεγαλύτερο διάστημα του 20ου αιώνα. Οι Κεντρικές Τράπεζες, ιδρύθηκαν στις αρχές του 20ου αιώνα, έχοντας ως έναν από τους κύριους στόχους τους την προστασία των νομισμάτων από τον πληθωρισμό. Και οι πολιτικές που, επί δεκαετίες, ανέπτυξαν στηρίχθηκαν πάνω σ’ αυτό το “δόγμα”. Όμως, ο πληθωρισμός σήμερα έχει μεταβληθεί, τόσο ως έννοια όσο και ως μέγεθος. Εξακολουθεί να είναι ένα νομισματικό φαινόμενο, όμως η παγκοσμιοποίηση της οικονομίας, αλλά και η λειτουργία των αγορών, διαθέτουν τρόπους ρύθμισής του. Σ’ αυτή τη νέα ιστορική φάση του πληθωρισμού, τα επιτόκια των ομολόγων, ενδεχομένως δε σημαίνουν τα ίδια πράγματα που σήμαιναν πριν μερικές δεκαετίες, όταν οι κεντρικές τράπεζες όντως είχαν τη δύναμη να παρεμβαίνουν και να ρυθμίζουν το επίπεδο πληθωρισμού των χωρών τους και τα επιτόκια των νομισμάτων τους. Σήμερα, αύριο, ή σε μία από τις επόμενες μέρες, οι καμπύλες των αποδόσεων των ομολόγων 2ετούς και 10ετούς διάρκειας, ίσως αντιστραφούν. Θα πρόκειται για μία σημαντική εξέλιξη που θα σχολιαστεί στα ΜΜΕ και που θα ανησυχήσει τις αγορές. Όμως, αυτή τη φορά, όλο και περισσότεροι πιστεύουν ότι ίσως αποδειχθεί ένας “λανθασμένος” συναγερμός.   Γιάννης Σιάτρας Διαβάστε περισσότερα: Unraveling the inverted yield curve phenomenon The Impact of an Inverted Yield Curve The Inverted Yield Curve: Historical Perspectives and Implications on Cash Portfolios The term structure and recessions before the Fed