EuroCapital: Τράπεζες: Με 31,5 δισ. "κόκκινα" δάνεια η εκκίνηση του "Ηρακλή" Τράπεζες: Με 31,5 δισ. "κόκκινα" δάνεια η εκκίνηση του "Ηρακλή" ================================================================================ - on 09/12/2019 08:49 Της Νένας Μαλλιάρα Την πόρτα μιας νέας εποχής για τις τράπεζες θα ανοίξει, την εβδομάδα που έρχεται, η ψήφιση του νόμου για την εφαρμογή του ελληνικού APS και τη συστημική αντιμετώπιση των "κόκκινων" δανείων. Το νομοσχέδιο θα τεθεί προς συζήτηση και ψήφιση από τη Βουλή στις 12-13 Δεκεμβρίου, δίνοντας το σήμα για την εκκίνηση των άθλων του "Ηρακλή". Σύμφωνα με τις πληροφορίες του "Κεφαλαίου", με έναρξη το 2020 και ορίζοντα 18μήνου, ο "Ηρακλής" θα σηκώσει στις πλάτες του "κόκκινα" δάνεια που θα φτάσουν τα 31,5 δισ. ευρώ. Αυτό είναι το συνολικό ποσό των τιτλοποιήσεων που προτίθενται να μεταφέρουν στον "Ηρακλή" οι τέσσερις συστημικές τράπεζες και που αναλύεται σε μη εξυπηρετούμενα δάνεια 12 δισ. ευρώ από την Alpha Bank, 7,5 δισ. ευρώ από τη Eurobank, 6 δισ. ευρώ από την Τράπεζα Πειραιώς και άλλα 6 δισ. ευρώ από την Εθνική Τράπεζα. Το ποσό των τιτλοποιήσεων που προγραμματίζονται για τον "Ηρακλή", και το οποίο υπερβαίνει τελικά τον φιλόδοξο αρχικό στόχο των 30 δισ. ευρώ, προδιαγράφει και αύξηση του ποσού των κρατικών εγγυήσεων. Σύμφωνα με τις πληροφορίες του "Κ", η προοπτική της αύξησης των εγγυήσεων, όπως επίσης και παράτασης του χρόνου διάρκειας του "Ηρακλή", προβλέπεται στο δεκαοκτώ άρθρων νομοσχέδιο που πρόκειται να κατατεθεί στη Βουλή. Υπενθυμίζεται ότι οι εγγυήσεις του Δημοσίου που θα συνοδεύσουν τα senior ομόλογα των τιτλοποιήσεων αυξήθηκαν από τα 9 στα 12 δισ. ευρώ, ενώ, σύμφωνα με τις πληροφορίες του "Κ", το ποσό που είχε συζητηθεί αρχικά ήταν 5 δισ. ευρώ. Ο υπερδιπλασιασμός των κρατικών εγγυήσεων είναι ενδεικτικός του αυξανόμενου ενδιαφέροντος των τραπεζών να συμμετάσχουν στον "Ηρακλή", έναντι της αρχικής δυσπιστίας που εξέφραζαν για τη λειτουργικότητα της συστημικής λύσης τον Ιούλιο, όταν ξεκίνησε να συζητείται η προοπτική του ελληνικού APS. Σημειώνεται ότι οι βάσεις για τον "Ηρακλή" μπήκαν στις 12-13 Ιουλίου και, ακριβώς πέντε μήνες μετά, το ελληνικό APS θα γίνει από ιδέα πράξη, με την ψήφισή του από τη Βουλή. Στο διάστημα των 5 μηνών που έχει μεσολαβήσει, το υπουργείο Οικονομικών πραγματοποίησε τον δικό του άθλο: ετοίμασε το αρχικό σχέδιο νόμου και το έστειλε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις 13 Σεπτεμβρίου, έλαβε το πράσινο φως από τη Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού (DGComp) στις 10 Οκτωβρίου και είχε έτοιμο τον τελικό νόμο στις 10 Νοεμβρίου. Οι οριστικές εγκρίσεις των αρμόδιων ευρωπαϊκών Αρχών έχουν ληφθεί, τη Δευτέρα αναμένεται η γνωμοδότηση της ΕΚΤ και ο νόμος θα ψηφιστεί στο τέλος της ερχόμενης εβδομάδας. Η λειτουργία του "Ηρακλή" Η εφαρμογή του σχεδίου "Ηρακλής" θα βοηθήσει το ελληνικό τραπεζικό σύστημα να απαλλαγεί από "κόκκινα" δάνεια ύψους περίπου 30 δισ. ευρώ, επιτρέποντας με τον τρόπο αυτό στις τράπεζες να εξυγιάνουν το ενεργητικό τους, να αποκτήσουν αξιοπιστία και ρευστότητα και να επικεντρωθούν στον πραγματικό τους ρόλο, που είναι η χρηματοδότηση της πραγματικής οικονομίας, των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών και η ώθηση της ανάπτυξης. Ο "Ηρακλής" βασίζεται στο μοντέλο των κρατικών εγγυήσεων GACs που υιοθετήθηκε στην Ιταλία, ωστόσο είναι διαφορετικός, καθώς έδωσε λύση στο θέμα της έλλειψης επενδυτικής βαθμίδας των ελληνικών ομολόγων. Σε αντίθεση με το ιταλικό μοντέλο, όπου υπήρχε η επενδυτική βαθμίδα, οι πιο ασφαλείς τίτλοι (senior) των τιτλοποιήσεων NPLs του "Ηρακλή" θα φέρουν αξιολόγηση "ΒΒ-", δηλαδή τρεις βαθμίδες χαμηλότερα από την επενδυτική βαθμίδα. Το ελληνικό Δημόσιο θα παρέχει την εγγύησή του για το ασφαλέστερο, κατά τους οίκους αξιολόγησης, τμήμα του τιτλοποιημένου χαρτοφυλακίου (senior), έναντι προμήθειας υπέρ του, αποτιμημένη σε όρους αγοράς. Η παροχή της εγγύησης δεν επιβαρύνει τον Έλληνα φορολογούμενο, καθώς δεν έχει κανέναν δημοσιονομικό αντίκτυπο, δεν επιβαρύνει τον κρατικό Προϋπολογισμό, δεν έχει επίδραση στο χρέος ή το έλλειμμα και σε καμία περίπτωση δεν αγγίζει το buffer. Αντιθέτως, θα αποφέρει ετησίως έσοδα στο κράτος από την είσπραξη των προμηθειών που θα καταβάλλουν οι τράπεζες και οι οποίες θα υπολογίζονται με βάση τα ασφάλιστρα κινδύνου έναντι χρεοκοπίας (Credit Default Swaps). Για τις τράπεζες, η ραγδαία πτώση των επιτοκίων διαμορφώνει ένα εξαιρετικά ευνοϊκό κόστος για τις εγγυήσεις σε σχέση με το παρελθόν. Με τη μεταβίβασή τους στο SPV του "Ηρακλή", τα "κόκκινα" δάνεια θα τιτλοποιούνται σε τρεις κατηγορίες: υψηλής διασφάλισης (senior), μεσαίας (mezzanine) και χαμηλής (junior). Η εγγύηση του Δημοσίου θα συνοδεύει το senior κομμάτι της τιτλοποίησης. Τα senior και mezzanine ομόλογα θα έχουν κυμαινόμενο κουπόνι που θα πληρώνεται ανά τρίμηνο ή ανά έτος και θα βασίζεται στην ονομαστική αξία των τίτλων που θα έχει απομείνει κατά τη διαδικασία διαχείρισης και ανακτήσεων. Η εγγύηση του Δημοσίου θα μπορεί να ενεργοποιηθεί μόνο όταν η τράπεζα έχει πουλήσει τουλάχιστον το 50% συν ένα των junior ομολόγων. Τα junior και mezzanine ομόλογα δεν θα μπορούν να αποκτηθούν από το κράτος ή από δημόσιες επιχειρήσεις. Σημειώνεται ότι, με τη συμμετοχή τους στο ελληνικό APS, οι τράπεζες αναμένεται να εξασφαλίσουν μηδενική στάθμιση στο ενεργητικό τους (RWA) για τα senior ομόλογα που θα φέρουν τις εγγυήσεις του Δημοσίου και θα διακρατήσουν οι ίδιες, με όφελος την απελευθέρωση κεφαλαίων από τους ισολογισμούς τους. Παράλληλα, κατόπιν της συμμετοχής τους στον "Ηρακλή", οι τράπεζες θα μπορέσουν να βγουν στις αγορές με ομολογιακές εκδόσεις και να αντλήσουν κεφάλαια τα οποία απαιτεί η προσαρμογή τους στις πανευρωπαϊκές διατάξεις περί MREL μέχρι το 2025. Ο γιγαντιαίος άθλος Όπως συνάγεται από τους πίνακες που παραθέτει το "Κ" και αποτυπώνουν την κατάσταση της ελληνικής αγοράς NPLs τον Νοέμβριο, όπως την παρουσίασε μιλώντας σε σχετικό συνέδριο ο κ. Γιώργος Παυλάτος, Senior Partner της Octane, ο δρόμος που έχουν να διανύσουν οι ελληνικές τράπεζες είναι μακρύς. Ο "Ηρακλής" θα είναι το πρώτο βήμα για την εξυγίανση των ελληνικών τραπεζών, με την απαλλαγή τους από τα "κόκκινα" δάνεια. Οι διεθνείς οίκοι αξιολόγησης θεωρούν τον "Ηρακλή" θετικό πιστωτικό γεγονός για τις ελληνικές τράπεζες, καθώς θα τις βοηθήσει να επιταχύνουν τη μείωση του μεγάλου όγκου των μη εξυπηρετούμενων δανείων που επιβαρύνουν τα κεφάλαιά τους και την ικανότητα δανεισμού. Ωστόσο, ο άθλος του "Ηρακλή" θα είναι γιγαντιαίος, καθώς θα πρέπει να φέρει σε σύγκλιση τον ελληνικό δείκτη μη εξυπηρετούμενων δανείων με τον μέσο ευρωπαϊκό όρο. Ο δείκτης ΜΕΔ των ελληνικών τραπεζών είναι υπερπολλαπλάσιος (39,2%) του αντίστοιχου μέσου όρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση (3%) και αυτού των άμεσα εποπτευόμενων από την ΕΚΤ πιστωτικών ιδρυμάτων (3,6%). Στο τέλος του α' εξαμήνου 2019 το συνολικό απόθεμα των ΜΕΔ υποχώρησε στα 75,4 δισ. ευρώ, σημειώνοντας μείωση κατά 7,9% ή 6,4 δισ. ευρώ σε σχέση με το τέλος του 2018. Η συνολική μείωση των ΜΕΔ σε σχέση με το υψηλότερο σημείο τους, που καταγράφηκε τον Μάρτιο του 2016, έφτασε το 30% ή 31,8 δισ. ευρώ. Κρίσιμος ο ρόλος των διαχειριστών Ιδιαίτερα κρίσιμη για την επιτυχία του "Ηρακλή" θα είναι η λειτουργία των ανεξάρτητων διαχειριστών που θα αναλάβουν τη διαχείριση των τιτλοποιήσεων. Η επιτυχής λειτουργία των διαχειριστών θα διασφαλίζει ότι το SPV θα πληρώνεται από τις ροές που θα παράγουν οι servicers, προκειμένου, με τη σειρά του, το SPV να πληρώνει τις προμήθειες στο Δημόσιο και να διασφαλίζεται ότι δεν θα καταπέσει καμία κρατική εγγύηση. Ο νόμος προβλέπει κίνητρα και ποινές για τη λειτουργία των διαχειριστών. Προβλέπεται ότι, αν κατά την ημερομηνία καταβολής της αμοιβής του διαχειριστή η σχέση μεταξύ των καθαρών εισπράξεων και του προϋπολογισθέντος προς είσπραξη ποσού, που ελήφθη υπόψη για την πιστοληπτική αξιολόγηση των ομολογιών υψηλής διαβάθμισης, υπολείπεται του 30%, η καταβολή μέρους της αμοιβής του διαχειριστή αναβάλλεται κατά τουλάχιστον 20%. Ο διαχειριστής μπορεί να εκπέσει και να αντικατασταθεί σε περίπτωση κατάπτωσης της εγγύησης του ελληνικού Δημοσίου και υπό την προϋπόθεση ότι για δύο διαδοχικές περιόδους εκτοκισμού οι καθαρές εισπράξεις από τη διαχείριση του τιτλοποιούμενου χαρτοφυλακίου υπολείπονται λόγω αμέλειας του διαχειριστή κατά ποσοστό τουλάχιστον 30%. Την παρακολούθηση της διαχείρισης των τιτλοποιήσεων του "Ηρακλή" θα έχει ειδικός μηχανισμός στο υπουργείο Οικονομικών, με τη συνδρομή του ΟΔΔΗΧ και τη συμμετοχή ΤτΕ και στελεχών της αγοράς εξειδικευμένων στα ακίνητα. Ποιες τιτλοποιήσεις ετοιμάζουν για τον "Ηρακλή" οι τράπεζες "Ποδαρικό" στον "Ηρακλή" θα κάνει η Eurobank, με χρήση κρατικών εγγυήσεων 2,5 δισ. ευρώ. Η τράπεζα προορίζει για τον "Ηρακλή" την τιτλοποίηση του μικτού χαρτοφυλακίου Cairo, ύψους 7,4 δισ. ευρώ. Η πώληση του Cairo, καθώς και της θυγατρικής εταιρείας διαχείρισης απαιτήσεων FPS, τελούσαν εν αναμονή της οριστικοποίησης του "Ηρακλή". Με την ψήφιση του νόμου, η συμφωνία πώλησής τους στην doValue θα κλείσει άμεσα. Μέσα στο α' εξάμηνο του 2020 στον "Ηρακλή" θα μπει η τιτλοποίηση-μαμούθ 12 δισ. ευρώ της Alpha Bank (project Galaxy, που αφορά εξασφαλισμένα δάνεια λιανικής, κατά βάση στεγαστικά, και μικρά επαγγελματικά). Η τράπεζα θα κατευθύνει στον "Ηρακλή" και το χαρτοφυλάκιο Orion, τιτλοποίηση στεγαστικών NPLs 1,9 δισ. Τιτλοποίηση στεγαστικών NPLs 2 δισ. ευρώ ετοιμάζει για τον "Ηρακλή" η Τράπεζα Πειραιώς (χαρτοφυλάκιο Phoenix). Εντός του 2020 η τράπεζα θα "τρέξει" και δύο τιτλοποιήσεις εξασφαλισμένων χαρτοφυλακίων επιχειρηματικών NPLs. Η Εθνική Τράπεζα θα φέρει το 2020 τις τιτλοποιήσεις που προόριζε για το 2021. Σύμφωνα με τις πληροφορίες του "Κ", έχει διαμηνύσει στο ΥΠΟΙΚ ότι θα κατευθύνει στον "Ηρακλή" τιτλοποιήσεις 6 δισ. ευρώ *Αναδημοσίευση από το "Κεφάλαιο" που κυκλοφορεί