EuroCapital: Η δεκαετία της "Φωτιάς και του Πάγου" που άλλαξε τα πάντα στην Wall Street Η δεκαετία της "Φωτιάς και του Πάγου" που άλλαξε τα πάντα στην Wall Street ================================================================================ - on 02/01/2020 09:24 Ξεκίνησε με όσα ζωώδη ένστικτα είχαν απομείνει από τη χρηματοπιστωτική κρίση. Θα κλείσει με τις μετοχές κοντά σε επίπεδα-ρεκόρ, τη μεταβλητότητα εξαφανισμένη και έναν πιστωτικό υπερ-κύκλο. Αυτή είναι η ιστορία των παγκόσμιων αγορών στη διάρκεια μιας δεκαετίας "φωτιάς και πάγου". Τη δεκαετία του 2010, οι traders βρέθηκαν αντιμέτωποι με τα πάντα, από την οικονομική κατάρρευση κρατών στην Ευρώπη και τη λαϊκιστική έκρηξη οργής έως την εκτόξευση της μεταβλητότητας και την επανάσταση στην παραγωγή πετρελαίου από σχιστόλιθο. Πολιτικοί σεισμοί, αδύναμα εταιρικά κέρδη και πιστωτικά σοκ, όλα κινήθηκαν εναντίον της bull market. Οι κεντρικές τράπεζες έσωσαν την παρτίδα. Στο μεταξύ, ο Donald Trump ξεκίνησε τη δεκαετία ως αστέρας τηλεοπτικού ριάλιτι για να την ολοκληρώσει ως Πρόεδρος και "Άνθρωπος των Δασμών", με το σλόγκαν της ατζέντας του "Πρώτα η Αμερική" να αφανίζει δισεκατομμύρια δολάρια επενδυτικών ροών σε όλο τον κόσμο. Όλα αυτά έχουν αφήσει τους επενδυτές να κάνουν ελιγμούς για να αποφύγουν τις πολιτικές βόμβες, τους φόβους ύφεσης και τις συρρικνούμενες αποδόσεις παρά το γεγονός ότι ολοκληρώνουν τη δεκαετία με μερικά από τα καλύτερα κέρδη της τελευταίας γενιάς. Αναζητώντας ενδείξεις για το τι μέλλει γενέσθαι, οι δημοσιογράφοι του Bloomberg καταγράφουν ιστορικά το πώς τα τελευταία 10 χρόνια μεταμόρφωσαν τις βασικές κλάσεις παγίων. Ομόλογα: Από τις αποδόσεις μηδενικού κινδύνου, στον κίνδυνο μηδενικών αποδόσεων Από τις αποδόσεις μηδενικού κινδύνου, στον κίνδυνο μηδενικών αποδόσεων: Τα πάνω κάτω ήρθαν στον κόσμο του σταθερού εισοδήματος καθώς οι "αρκούδες" εξαφανίστηκαν και κάθε selloff άλλαζε απότομα κατεύθυνση. Στο υψηλότερό του σημείο, ο πακτωλός των 17 τρισ. δολαρίων τίτλων αρνητικών αποδόσεων αναστάτωσε τις παγκόσμιες αγορές το 2019 -εξασφαλίζοντας κεφαλαιακά κέρδη για τους κατόχους αλλά στην πορεία φορτώνοντας ζημιογόνες επενδύσεις σε "επενδυτικά οχήματα", όπως τα συνταξιοδοτικά ταμεία. Οι αποδόσεις των 10ετών ομολόγων αναφοράς είναι μόνο μια σκιά του παλιού εαυτού τους, με τα γερμανικά και τα ισπανικά να κινούνται σε επικά χαμηλά επίπεδα. Μπορείτε να ευχαριστήσετε τα δημογραφικά, το άγχος για την ανάπτυξη, τον πληθωρισμό που εξαφανίζεται ή τις νομισματικές παρεμβάσεις. Όποια κι αν είναι η κοσμοθεωρία σας, το συμπέρασμα είναι το ίδιο: τα επιτόκια δεν κατάφεραν να ξυπνήσουν από τον λήθαργο της κρίσης. "Οι αποδόσεις αυτές δείχνουν ότι το φάντασμα της Μεγάλης Ύφεσης εξακολουθεί να κυκλοφορεί στις παγκόσμιες αγορές κεφαλαίων", σχολιάζει ο Jack Mlaey, βετεράνος της αγοράς χρέους και πρώην επικεφαλής στρατηγικός αναλυτής παγκόσμιου σταθερού εισοδήματος στην Lehman Brothers. "Με μικρό περιθώριο να έχει μείνει για μια αντιστροφή στα ομόλογα, το μεγάλο ερώτημα για τη δεκαετία του 2020 είναι πότε θα έρθει η αναστροφή του μέσου;" Ο δείκτης Bloomberg Barclays Global Aggregate Treasuries έχει καταγράψει απόδοση 5% μόνο το 2019. Έχει κερδίσει περισσότερο από 19% από τις αρχές του 2020. Σήμερα τα κουπόνια είναι πενιχρά, εν υπάρχουν. Τα περαιτέρω κέρδη στις τιμές δείχνουν απίθανα δεδομένου του βίαιου σημείου εκκίνησης για τις αποτιμήσεις στα τέλη του 2019. Forex: Ο βασιλιάς δολάριο Ο μεγαλύτερος κίνδυνος στην παγκόσμια χρηματοοικονομική σκηνή αυτή τη δεκαετία προσγειώθηκε στην κρίση της Ευρωζώνης, η οποία απείλησε να εξολοθρεύσει το πιο φιλόδοξο project κοινού νομίσματος στην ιστορία. Τα υψηλά επίπεδα κυβερνητικού χρέους, οι αυξανόμενες αποδόσεις των ομολόγων και η κατάρρευση της εμπιστοσύνης ώθησαν τα κράτη της ευρωπαϊκής περιφέρειας στο χείλος της πτώχευσης. Οι ελληνικές αποδόσεις αυξήθηκαν κατά περισσότερο από 40% κάποια στιγμή το 2012, ενώ οι τιμές των ιταλικών, πορτογαλικών και ισπανικών χρεογράφων αυξήθηκαν επίσης ραγδαία. Χρειάστηκε ένα τεράστιο πακέτο αναδιάρθρωσης και η διάσημη υπόσχεση "θα κάνουμε ό,τι χρειαστεί" του τότε προέδρου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Mario Draghi για να αποτραπεί η καταστροφή. Ωστόσο, παραμένουν μεγάλες θεσμικές αδυναμίες, όπως η εμφανής απουσία δημοσιονομικού πλαισίου και πλήρους τραπεζικής ένωσης. Με τα υψηλά επίπεδα χρέους σε μεγάλο μέρος της περιοχής και με τα επιτόκια να βρίσκονται ήδη σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα, η απειλή μιας ακόμη κρίσης παραμένει πολύ ζωντανή. Αντίθετα, το στάτους του δολαρίου ως του σημαντικότερου αποθεματικού νομίσματος  δείχνει πιο ισχυρό από ποτέ, αψηφώντας τους φόβους που γεννήθηκαν μετά την κρίση ότι το νομισματικό επίκεντρο θα μετατοπιστεί από την Αμερική στην Κίνα. Το δολάριο αντιπροσωπεύει περίπου το 60% των παγκόσμιων συναλλαγματικών αποθεμάτων, ήτοι το ίδιο περίπου που ίσχυε στα τέλη του 2009, αν και είναι κάτω από τα επίπεδα του 2015. Υπάρχει λίγη παρηγοριά για τους traders που στηρίζονται στις μεταβολές τιμών για να βγάλουν λεφτά. Ενώ η παγκόσμια αγορά συναλλάγματος έχει διογκωθεί κατά περισσότερο από το ένα τρίτο στα 6,6 τρισ. δολάρια από το 2010, η μεταβλητότητα έχει καταρρεύσει, καθώς οι κεντρικές τράπεζες έχουν δώσει έναν dovish ρυθμό. Υπήρξαν αναφλέξεις: Τα flash crashes έπληξαν τα νομίσματα, συμπεριλαμβανομένων της βρετανικής λίρας και του νοτιοαφρικανικού ραντ, ωθώντας την Τράπεζα Διεθνών Διακανονισμών να προειδοποιήσει για κίνδυνο μπροστά όταν θα ξαναζωντανέψει η μεταβλητότητα. Μετοχές: Ασταμάτητος "ταύρος" Γεγονότα όπως η υποτίμηση του γουάν to 2015 και η άτακτη υποχώρηση εν όψει των κινδύνων το 2018 τρόμαξαν κάπως τους "ταύρους", ωστόσο κατά την πρώτη δεκαετία μετά τη μεγάλη ύφεση στις ΗΠΑ και από τη στιγμή που άρχισαν τα αλλεπάλληλα ρεκόρ, τίποτε δεν στάθηκε ικανό να σταματήσει την πορεία τους. "Οι άνθρωποι ενδεχομένως αντιδρούν υπερβολικά στη ροή αρνητικών ειδήσεων, γεγονός που υπονομεύει ορισμένες φορές την ικανότητά τους να συνειδητοποιούν ότι βρεθήκαμε μπροστά σε έναν πολύ ισχυρό κύκλο ανάπτυξης τα τελευταία 10 έτη", αναφέρει ο Luke Barrs, επικεφαλής διαχείρισης χαρτοφυλακίων βασικών πελατών στην Goldman Sachs Asset Management. Οι μετοχές στις ΗΠΑ δεν υπέκυψαν ούτε κατ΄ ελάχιστον σε ζωώδη ένστικτα, "ισοπεδώνοντας" τους ανταγωνιστές τους στις υπόλοιπες αναπτυγμένες αγορές. Προσαρμοσμένα με βάση τους κινδύνους μεταβλητότητας, τα κέρδη του S&P 500 από τις 31 Δεκεμβρίου 2009 είναι τα υψηλότερα σε σχέση με οποιαδήποτε δεκαετία τουλάχιστον από τη δεκαετία του 1950. Σε όρους δολαρίου, ο Stoxx Europe κατέγραψε απόδοση μόλις στο ένα τρίτο της αντίστοιχης του S&P 500, η οποία κυμάνθηκε πάνω από το 250% τη δεκαετία που φεύγει. Η μεγάλη έκθεση της περιφέρειας της Ευρώπης σε μετοχές με "πολιορκούμενη" αξία, ο πολιτικός κίνδυνος, από το Brexit μέχρι τον ιταλικό λαϊκισμό και η απουσία εταιρειών τεχνολογίας αιχμής έπαιξαν σίγουρα τον ρόλο τους σε αυτή την εξέλιξη. Η Ευρώπη έχει υποστεί τις μεγαλύτερες εκροές μεταξύ των μεγάλων αγορών, χάνοντας περίπου 100 δισεκατομμύρια δολάρια μόνο το 2019. Η αγορά μετοχών εισηγμένων συρρικνώθηκε στη δεκαετία, κυρίως λόγω των εταιρικών προγραμμάτων επαναγοράς μετοχών, της επιλογής ιδιωτικών funds να οδηγούν εταιρείες εκτός χρηματιστηρίου και της μείωσης των αρχικών δημόσιων προσφορών (IPOs). Οι όγκοι επίσης έχουν μειωθεί ως αποτέλεσμα των παραπάνω επιλογών. Την ίδια ώρα, αρκετοί από τους κορυφαίους Δημοκρατικούς υποψήφιους για το χρίσμα εν όψει των προεδρικών εκλογών στις ΗΠΑ το 2020 προτείνουν υψηλότερους εταιρικούς φόρους, απειλώντας περαιτέρω τις αποδόσεις των μετοχών στα χρόνια που έρχονται. Χρέος: Το "τέρας" της  μόχλευσης Το παγκόσμιο εταιρικό χρέος έχει σχεδόν διπλασιαστεί την τελευταία δεκαετία, αντισταθμίζοντας τη συντριβή των τιμών του πετρελαίου και τις αναμνήσεις της χρηματοπιστωτικής κρίσης. Η αγορά χρέους μετατράπηκε σε αγορά πωλητών όσο ποτέ άλλοτε: τα εταιρικά ομόλογα αρνητικού επιτοκίου ξεπέρασαν το 1 τρισεκατομμύριο δολάρια το 2019, οι εταιρείες πούλησαν χρέος μεγαλύτερης διάρκειας σε σχέση με παλιότερα, ενώ οι εκδότες διέθεσαν ρήτρες για την προστασία των επενδυτών. Οι αγοραστές εταιρικών ομολόγων σήμερα λαμβάνουν ολοένα και μικρότερα premiums, αντιμετωπίζουν επίπεδα-ρεκόρ κινδύνου επιτοκίου και ισχυρή μόχλευση  κατά την εκκίνηση. Όποιος επένδυσε 100 δολάρια σε αμερικανικά κρατικά ομόλογα την τελευταία ημέρα του 2009, ωστόσο, "κάθεται" επάνω σε διπλάσιο ποσό σήμερα. Η Ευρώπη έχει επιτύχει παρόμοιες αποδόσεις. "Δεν είχε σημασία τι είχε αγοράσει κανείς, αφού όλα κινήθηκαν ανοδικά, δεδομένου ότι οι κεντρικές τράπεζες αγόραζαν τα πάντα", αναφέρει ο Jonathan Gregory, στέλεχος της UBS Asset Management στο Λονδίνο. "Ποιος μπορεί να εκτιμήσει ποια είναι η εύλογη αξία ενός asset όταν έχεις έναν τέτοιο αγοραστή;". Ταυτόχρονα, η ποιότητα της αγοράς έχει επιδεινωθεί. Την τελευταία δεκαετία, το απόθεμα ομολόγων στις ΗΠΑ με ονομαστική αξιολόγηση BBB, τη χαμηλότερη της επενδυτικής βαθμίδας, τριπλασιάστηκε στα 3 τρισεκατομμύρια δολάρια. Αν η ιστορία επαναληφθεί, ένα τεράστιο τμήμα αυτού του χρέους ενδέχεται να περιπέσει σε επίπεδα junk. Πετρέλαιο: Η Αφύπνιση Το πετρέλαιο μπορεί να πέρασε το πρώτο μισό της δεκαετίας "χορεύοντας" γύρω από τα 100 δολάρια το βαρέλι, ωστόσο η συντριβή του το 2014 μάς αφηγήθηκε την ιστορία που θα καθόριζε τις παγκόσμιες αγορές εμπορευμάτων για τα επόμενα χρόνια: η επανάσταση του σχιστολίθου ήταν εδώ για να μείνει. "Οι ΗΠΑ έχουν διαταράξει τη βιομηχανία με τρόπο που κανείς δεν ανέμενε", σημειώνει ο Abhishek Deshpande, επικεφαλής της έρευνας αγοράς πετρελαίου στην JPMorgan Chase. Η αμερικανική προσφορά έχει δώσει στην αγορά μια ρυθμιστική βαλβίδα έναντι εμφύλιων συγκρούσεων, τρομοκρατικών επιθέσεων και στρατιωτικών κατακτήσεων. Ένα πλήγμα μέσω drone τον Σεπτέμβριο σταμάτησε ουσιαστικά το ήμισυ της παραγωγής της Σαουδικής Αραβίας, στην μεγαλύτερη διαταραχή στην ιστορία της πετρελαϊκής αγοράς από ένα και μόνο περιστατικό, ωστόσο η αντίδραση των επενδυτών ήταν σε μεγάλο βαθμό σταθερή μετά το αρχικό σοκ. Τα χαμένα βαρέλια αντισταθμίστηκαν από τα αποθέματα. Η Citigroup εκτίμησε πρόσφατα τον γεωπολιτικό κίνδυνο στο υψηλότερο επίπεδο εδώ και 15 χρόνια, με την τιμή του αμερικανικού αργού τύπου WTI για το 2019 να κινείται, ανεπηρέαστη από την παραπάνω εκτίμηση, προς τον τέταρτο χαμηλότερο μέσο όρο για τη δεκαετία. Σκιά πάνω από την αγορά ρίχνει και η χαλάρωση της όρεξης της Κίνας για βασικά εμπορεύματα, προκειμένου να τροφοδοτήσει το βασισμένο στις εξαγωγές οικονομικό μοντέλο της. Η διψήφια αύξηση της ζήτησης πετρελαίου συνέβη την τρέχουσα δεκαετία τις μισές φορές σε σχέση με την προηγούμενη. Υπάρχουν επίσης και άλλες, μεγαλύτερες απειλές για την πετρελαϊκή αγορά, καθώς το "πράσινο λόμπι" και η Συμφωνία του Παρισιού έχουν επηρεάσει συνολικά το κλίμα, επηρεάζοντας ένα ευρύ φάσμα, από την κερδοσκοπία στην αγορά των ΣΜΕ (futures) έως τις κεφαλαιουχικές δαπάνες των πετρελαϊκών εταιρειών. Αναδυόμενες Αγορές: Κυρίαρχο Αρσενικό Τι ενώνει την Αργεντινή, την Ινδία, την Ακτή Ελεφαντοστού, το Πακιστάν, τις Φιλιππίνες και τη Σαουδική Αραβία; Με μια πρώτη ματιά, ελάχιστα. Η Ινδία χρειάζεται ελάχιστο χρόνο για να παραγάγει το ετήσιο ΑΕΠ της Ακτής Ελεφαντοστού. Τα υψηλά ποσοστά πληθωρισμού της Αργεντινής έρχονται σε χτυπητή αντίθεση με την αρνητική κίνηση των τιμών στη Σαουδική Αραβία. Το Πακιστάν δεν έχει απολαύσει ποτέ την πολιτική σταθερότητα και την μακρόπνοη ηγεσία άλλων χωρών της ίδιας κλίμακας. Παρ' όλα αυτά, οι "παγκόσμιοι" επενδυτές έχουν βγάλει δισεκατομμύρια κατά την τελευταία δεκαετία αντιμετωπίζοντας τις συγκεκριμένες αγορές μέσα από έναν παράγοντα - κλειδί: συνήθως αποτελούν πεδίο για one man show, εξαρτώνται δηλαδή από τις αποφάσεις ενός και μόνο προσώπου. Σκεφτείτε τον Ναρέντρα Μόντι της Ινδίας, τον Μοχάμεντ Μπιν Σαλμάν της Σαουδικής Αραβίας, τον Ροντρίγκο Ντουτέρτε των Φιλιππίνων, τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν της Τουρκίας, τον Βλάντιμιρ Πούτιν της Ρωσίας. Αυτοί οι άνδρες και άλλοι ομόλογοί τους βοήθησαν να οριστούν οι όροι με βάση τους οποίους κινήθηκαν διάφορα assets τη δεκαετία του 2010. Παρά την πρόοδο που έχει σημειωθεί στη δεκαετία αυτή όσον αφορά την ενίσχυση του φορολογικού, εμπορικού και νομισματικού καθεστώτος, οι αναπτυσσόμενες οικονομίες παραμένουν έντονα επιρρεπείς στην αστάθεια κεφαλαίων, στις κοινωνικές αναταραχές και σε περιοδικές διογκώσεις του πληθωρισμού. Τα κέρδη ενός έτους εύκολα μπορούν να εξανεμιστούν μέσα σε μία εβδομάδα. Ένας σταθερός ηγέτης μπορεί να κάνει όλη τη διαφορά στην προώθηση των μεταρρυθμίσεων και στη διατήρηση της τάξης, ανταμείβοντας τους επενδυτές με επιστροφές τριψήφιων ποσοστών στην πορεία. Η εξάρτηση από τον έναν και μόνο άνθρωπο αποτελεί ασφαλώς πηγή τεράστιων κινδύνων, λόγω των ατελείωτων πολιτικών μαχών στο εσωτερικό των συγκεκριμένων χωρών - μια απειλή που απειλεί τις αγορές όλων των περιφερειών και όλων των μεγεθών στη δεκαετία του 2020. Πηγή: www.capital.gr