EuroCapital: Πώς θα βρεθεί η αλήθεια για την πανδημία Πώς θα βρεθεί η αλήθεια για την πανδημία ================================================================================ - on 18/05/2020 12:13 Του John J. Farmer, Jr. Με χιλιάδες Αμερικανούς να πεθαίνουν κάθε μέρα από την [ασθένεια] COVID-19, η καταστροφική κλίμακα της αποτυχίας της αμερικανικής κυβέρνησης έγινε ολοένα και πιο εμφανής. Όπως και με την επίθεση στο Περλ Χάρμπορ και με τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου 2001, οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν μείνει ουσιαστικά ανυπεράσπιστες. Τα αποτελέσματα ήταν συγκλονιστικά. Σε λιγότερο από τρεις μήνες, οι Ηνωμένες Πολιτείες υπέφεραν τόσους θανάτους από την COVID-19 όσους και κατά την διάρκεια 18 ετών μάχης στο Βιετνάμ. Κάθε δύο μέρες, οι Ηνωμένες Πολιτείες χάνουν περίπου τον ίδιο αριθμό ανθρώπων με εκείνον στις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου. Σύμφωνα με ρεαλιστικές εκτιμήσεις, ο αριθμός των θανάτων από πανδημία θα υπερβεί κατά πολύ τον αριθμό των θανάτων Αμερικανών σε μάχες κατά την διάρκεια των πολέμων στην Κορέα και το Βιετνάμ. Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση απέτυχε στο θεμελιώδες συνταγματικό της καθήκον: Να «φροντίσει για την κοινή άμυνα». Παρά τον εκτεταμένο σχεδιασμό από προεδρικές διοικήσεις και των δύο κομμάτων, όταν τελικά ξέσπασε μια πανδημία, οι Αρχές σε όλα τα επίπεδα δεν ήταν καλά οργανωμένες και άρτια προετοιμασμένες. Εν τη ελλείψει σαφώς καθορισμένων διεθνών, ομοσπονδιακών, πολιτειακών και τοπικών ρόλων, οι αξιωματούχοι έχουν αυτοσχεδιάσει τακτικές στην αναζήτηση μιας στρατηγικής, πολύ συχνά συγκρουόμενες μεταξύ τους. Οι αποτυχίες να περιοριστεί η πανδημία και στην συνέχεια να εφαρμοστούν γενικά [διαγνωστικά] τεστ έχουν αφήσει το έθνος βαθιά ανίδεο για την πρόοδο του παθογόνου. Οι κυβερνήτες σε όλη την χώρα αναγκάστηκαν να διατάξουν τους Αμερικανούς να μείνουν στο σπίτι τους, τοποθετώντας αποτελεσματικά την αμερικανική οικονομία σε ένα αυτο-προκληθέν κώμα χωρίς ρεαλιστική προοπτική ανάκαμψης στο εγγύς μέλλον. Έτσι, οι Ηνωμένες Πολιτείες αντιμετωπίζουν ταυτόχρονα την σοβαρότερη απειλή για την δημόσια υγεία από την πανδημία της γρίπης του 1918 και την βαθύτερη οικονομική συρρίκνωσή τους μετά τη Μεγάλη Ύφεση. Εν τω μεταξύ, η πλουσιότερη, πιο ισχυρή κοινωνία στην ανθρώπινη ιστορία ήρθε αντιμέτωπη με εικόνες των ιατρικών επαγγελματιών της να φορούν σακούλες σκουπιδιών ενώ εργάζονται επειδή έχουν εξαντλήσει τα βασικά, φθηνά προστατευτικά ενδύματα, και των οικογενειών που αναγκάζονται να πουν το πιο μοναχικό αντίο μέσω κινητών τηλεφώνων και οθονών υπολογιστών. Οι Αμερικανοί έχουν το δικαίωμα να βρουν τι πήγε στραβά και πώς να αποφύγουν μια άλλη τέτοια καταστροφή. Η ιστορία υποδηλώνει ότι ο καλύτερος τρόπος για να αποκτηθεί αυτή η κατανόηση θα ήταν να δημιουργηθεί μια ανεξάρτητη επιτροπή για να εξετάσει την εξάπλωση της πανδημίας και την επίσημη αντίδραση στις Ηνωμένες Πολιτείες και σε άλλες χώρες και στην συνέχεια να προτείνει τα βήματα στις κυβερνήσεις, στον ιδιωτικό τομέα και στα άτομα στις Ηνωμένες Πολιτείες και αλλού τα οποία θα πρέπει να κάνουν για να αποφύγουν την καταστροφή την επόμενη φορά που θα προκύψει μια πανδημία. ΔΙΔΑΓΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ 9/11 Ίσως η πιο επιτυχημένη έρευνα επιτροπής για αποτυχία της κυβέρνησης στις ΗΠΑ ήταν η Εθνική Επιτροπή Τρομοκρατικών Επιθέσεων στις Ηνωμένες Πολιτείες (National Commission on Terrorist Attacks Upon the United States), γνωστή ως Επιτροπή 9/11. Ως ανώτερος σύμβουλος της επιτροπής, μου ανατέθηκε να ηγηθώ μιας ομάδας που αναδόμησε το χρονοδιάγραμμα των γεγονότων που συνέβησαν στις 11 Σεπτεμβρίου 2001 και αξιολόγησε την επάρκεια της αντίδρασης και ετοιμότητας της χώρας στα επείγοντα [γεγονότα]. Η Επιτροπή 9/11 δομήθηκε έτσι ώστε να είναι δικομματική, με πέντε Δημοκρατικούς και πέντε Ρεπουμπλικανούς επιτρόπους. Χάρη στην ισχυρή καθοδήγηση των συμπροέδρων Thomas Kean και Lee Hamilton, η έκθεσή της ήταν μη κομματική, εξιστορώντας τα υποκείμενα γεγονότα με καθαρή, συναρπαστική πεζογραφία απογυμνωμένη από αξιολογικές κρίσεις και εκδίδοντας συστάσεις που ως επί το πλείστον στηρίζονταν στην δική της διερεύνηση των γεγονότων. Καθώς διεξήγαγε το έργο της, η επιτροπή ήταν προσεκτική ώστε να μην παρεμβαίνει στον συνεχιζόμενο αγώνα της κυβέρνησης με την διακρατική τρομοκρατία. Η έκθεση γράφτηκε για να διαβαστεί και να απορροφηθεί από το ευρύ κοινό. Τα συμπεράσματά της ήταν προϊόν συναίνεσης και τα μέλη της επιτροπής ενέκριναν την τελική έκθεση ομόφωνα. Για να πετύχει μια επιτροπή COVID-19, αυτές οι ιδιότητες θα ήταν απαραίτητες αλλά όχι επαρκείς. Η τρέχουσα κατάσταση διαφέρει με σημαντικούς τρόπους από την κρίση της 11ης Σεπτεμβρίου. Η Επιτροπή 9/11 είχε την σχετική πολυτέλεια να συγκληθεί αφότου τελείωσε η άμεση κρίσιμη κατάσταση. Η κρίση COVID-19, αντιθέτως, παίρνει χιλιάδες ζωές κάθε μέρα και είναι πιθανό να συνεχιστεί για μήνες, αν όχι χρόνια. Η χώρα και ο κόσμος δεν έχουν την πολυτέλεια να περιμένουν να υποχωρήσει ο αριθμός των νεκρών ή να ελαφρυνθούν τα βάρη εκείνων που ανταποκρίνονται στην πρώτη γραμμή και μετά να εμπλέξουν ειδικούς για μια μακροπρόθεσμη μελέτη των συνεπειών. Η Επιτροπή 9/11 ήταν επίσης προϊόν μιας εποχής που η διακομματικότητα, αν και δύσκολο να επιτευχθεί, παρέμενε μια δυνατότητα. Το 2002–4, την περίοδο κατά την οποία η επιτροπή στήθηκε και πραγματοποίησε το έργο της, το Κογκρέσο ήταν πολωμένο, αλλά παρέμεινε ικανό να ενεργεί ως ενοποιημένο σώμα υπέρ του δημοσίου συμφέροντος. Λίγοι πιστεύουν ότι το σημερινό Κογκρέσο είναι ικανό για τέτοια αποφασιστικότητα ή ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, θα θέσει πρόθυμα την διοίκησή του υπό επίσημο έλεγχο. Θα πρέπει τελικά να δημιουργηθεί μια πλήρως συγκροτημένη επιτροπή διερεύνησης με ισχυρή χρηματοδότηση και την εξουσία να κάνει υποχρεωτικές τις μαρτυρίες και να συλλέγει αποδεικτικά στοιχεία˙ πρόσφατα εισήχθη νομοθεσία στην Γερουσία των ΗΠΑ που θα δημιουργούσε κάτι τέτοιο -ένα ευπρόσδεκτο πρώτο βήμα. Αλλά κανείς δεν πρέπει να περιμένει κάτι ανάλογο άμεσα. Μέχρι να αναλάβει δράση το Κογκρέσο, τα ακαδημαϊκά ιδρύματα και ο ιδιωτικός τομέας πρέπει να αναλάβουν ηγετικό ρόλο στην δημιουργία μιας ανεξάρτητης επιτροπής για την διερεύνηση των ελλείψεων της εθνικής και παγκόσμιας ανταπόκρισης [στην πανδημία], της τρέχουσας κατάστασης των υποδομών και του εξοπλισμού που απαιτείται για την αντιμετώπιση αυτής και των μελλοντικών πανδημιών, και του κρίσιμου ζητήματος για τον τρόπο επανεκκίνησης της οικονομίας χωρίς να τίθεται σε κίνδυνο η δημόσια υγεία. Η επιτροπή πρέπει να είναι μια συνεργασία μεταξύ καθιερωμένων, σεβαστών ερευνητικών ιδρυμάτων, με χρηματοδότηση από ιδιώτες φιλάνθρωπους και μεγάλα ιδρύματα. Θα πρέπει να περιλαμβάνει κορυφαίους μελετητές και ειδικούς με εμπειρία σε θέματα τόσο ευρείας εμβέλειας όπως η μετάδοση ζωονόσων, η νομική δομή της αντιμετώπισης κρίσεων, και η ανάπτυξη πρωτοκόλλων δοκιμών, καραντίνας και ανίχνευσης επαφών. Σε αντιδιαστολή με τις προηγούμενες επιτροπές, μια επιτροπή COVID-19 θα πρέπει να έχει διακρατική σύνθεση, αντικατοπτρίζοντας την αδιαφορία της νόσου για τα πολιτικά σύνορα. Η συμπερίληψη ιδρυμάτων και ειδικών από όλο τον κόσμο θα επιτρέψει την αποτελεσματική επιλογή και διάδοση των βέλτιστων πρακτικών. ΜΙΑ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΕΡΕΥΝΑ Υπάρχει προηγούμενο για μια τέτοια -ουσιαστικά ιδιωτικού τύπου- επιχείρηση. Μετά τις αδιέξοδες προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ το 2000, η Εθνική Επιτροπή για τη Μεταρρύθμιση των Ομοσπονδιακών Εκλογών (National Commission on Federal Election Reform) ιδρύθηκε και χρηματοδοτήθηκε από μια σειρά σημαντικών ιδρυμάτων. Στην επιτροπή συμπροέδρευαν οι πρώην πρόεδροι Gerald Ford και Jimmy Carter, ενώ το Κέντρο Miller του Πανεπιστημίου της Βιρτζίνια χρησίμευσε ως το θεσμικό όργανο. Η δικομματική επιτροπή χρησιμοποίησε το έργο σεβαστών ειδικών στην διαμόρφωση και την προώθηση σημαντικών ομοσπονδιακών εκλογικών μεταρρυθμίσεων. Ομοίως, μια επιτροπή COVID-19 θα πρέπει να αποτελείται από ομάδες ειδικών των οποίων οι αποστολές αντιστοιχούν στις φάσεις της πανδημίας και της ανάκαμψης. Για παράδειγμα, ένα σύνολο ομάδων θα επικεντρωθεί σε ζητήματα παγκόσμιας σημασίας, όπως η προέλευση και η φύση της [ασθένειας] COVID-19, οι λόγοι για τους οποίους ο ιός δεν περιορίστηκε μετά το αρχικό του ξέσπασμα στην Κίνα, οι διαφορές στις ικανότητες των διαφόρων χωρών να κάνουν τεστ για τον ιό σε πρώιμο στάδιο και να αντιμετωπίσουν την εξάπλωσή του, καθώς και η απόδοση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας. Ένα άλλο σύνολο ομάδων θα πρέπει να επικεντρωθεί στην αντίδραση των Ηνωμένων Πολιτειών, εξετάζοντας τον τρόπο με τον οποίο ο ιός εισήλθε στην χώρα, την επάρκεια του προηγούμενου σχεδιασμού για πανδημίες (συμπεριλαμβανομένων των διοικήσεων Τζορτζ Μπους του νεότερου και του Μπαράκ Ομπάμα) και τις καθυστερήσεις στα τεστ και την παρακολούθηση των ασθενειών. Οι ομάδες θα εξετάσουν επίσης την καταλληλότητα των πολιτειοκεντρικών, γραφειοκρατικών μοντέλων αντιμετώπισης κρίσιμων καταστάσεων για την αντιμετώπιση απειλών που δεν συμμορφώνονται σε πολιτικά σύνορα˙ σε ποιο βαθμό η αμερικανική κατασκευαστική βάση είναι ικανή για την παραγωγή θεραπειών, τεστ και προσωπικού προστατευτικού εξοπλισμού σε περίπτωση υπαρξιακής απειλής για την δημόσια υγεία˙ και εάν τα νοσοκομεία των ΗΠΑ έχουν επαρκή χωρητικότητα. Το πιο σημαντικό, οι ομάδες που επικεντρώνονται στις ΗΠΑ θα πρέπει να μελετήσουν το θέμα του τρόπου χαλάρωσης των περιορισμών στην κοινωνική και οικονομική δραστηριότητα που έχουν επιβάλει οι πολιτείες τους τελευταίους δύο μήνες χωρίς να διακυβεύεται η δημόσια υγεία. Ο πρωταρχικός στόχος της εργασίας των ομάδων δεν πρέπει απαραίτητα να είναι η σύνταξη μιας περιεκτικής έκθεσης όπως αυτή που κυκλοφόρησε η Επιτροπή 9/11˙ αντί γι’ αυτό, η καθοδήγηση από τις ομάδες για κάθε ξεχωριστό θέμα θα πρέπει να εκδίδεται μόλις είναι έτοιμη. Στην ιδανική περίπτωση, τα ευρήματά τους θα πρέπει να είναι εμπροσθοβαρή στο μέτρο του δυνατού, αφήνοντας την εκτίμηση της ευθύνης και την απόδοση ευθυνών στους κομματικούς, και θα πρέπει να είναι αμερόληπτα τόσο στον τόνο όσο και στην ουσία. Η ύπαρξη της επιτροπής έξω από την κυβέρνηση θα περιόριζε, φυσικά, την πιθανή εμβέλειά της˙ δεν θα είχε την εξουσία κλητεύσεων που η Επιτροπή της 9/11 βρήκε απαραίτητο να ασκήσει προκειμένου να ανακατασκευάσει βασικές λεπτομέρειες της αντίδρασης στην κρίση. Αλλά αυτός ο διαχωρισμός από την κυβέρνηση θα επιτρέψει σε μια ιδιωτικού τύπου επιτροπή COVID-19 να οργανώσει και να ενεργήσει άμεσα και μπορεί να χρησιμεύσει για να ενισχύσει την αξιοπιστία της επιτροπής απέναντι στο κοινό ως μη κομματική επιχείρηση. Επιπλέον, στον βαθμό που οι έρευνές της ενδέχεται να εμποδίζονται από την έλλειψη εξουσίας για κλητεύσεις, το έργο της θα αποκάλυπτε τα κενά στην γνώση τα οποία θα δημιουργούσαν μια δημόσια υπόθεση για την δημιουργία, εάν είναι απαραίτητο, ενός πλήρως συγκροτημένου οργάνου διερεύνησης με τη νομική εξουσία να κάνει υποχρεωτικές τις μαρτυρίες και να λαμβάνει επίσημα έγγραφα. Η ΠΥΡΚΑΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΟΜΕΝΗ ΦΟΡΑ Όταν χτυπά η καταστροφή, είναι πάντα δελεαστικό να την βλέπουμε ως ένα εφάπαξ περιστατικό και να προειδοποιούμε εναντίον της υπερβολικής έμφασης στα διδάγματα της τελευταίας [καταστροφής]. Από αυτήν την άποψη, τα μέτρα που έλαβαν οι Ηνωμένες Πολιτείες για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου και για την πρόληψη καταστροφικών ζημιών από μεγάλες καταιγίδες μετά τον τυφώνα Κατρίνα αποδείχθηκαν ελάχιστα χρήσιμα όταν εμφανίστηκε μια παγκόσμια πανδημία. Είναι αλήθεια ότι όλες οι κρίσεις οδηγούν σε διαφορετικές συνέπειες. Τα ζητήματα ετοιμότητας και αντίδρασης, ωστόσο, μπορούν να έχουν εξαιρετικά παρόμοια χαρακτηριστικά από κρίση σε κρίση. Η τρέχουσα έλλειψη ικανότητας για [διαγνωστικά] τεστ στις Ηνωμένες Πολιτείες και τα εξαντλημένα αποθέματα ιατρικού και προσωπικού προστατευτικού εξοπλισμού της χώρας θυμίζουν τη μείωση της ικανότητας αεροπορικής άμυνας των ΗΠΑ κατά τα έτη που οδήγησαν στην 9/11. Η αποστολή αναπνευστήρων στο εξωτερικό από το Υπουργείο Εξωτερικών, όταν χρειάστηκαν επειγόντως εγχωρίως από τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (Centers for Disease Control and Prevention, CDC), είναι ένα παράδειγμα του κινδύνου της γραφειοκρατικής απομόνωσης που μοιάζει με την αποτυχία του Υπουργείου Εξωτερικών να ενημερώσει την Ομοσπονδιακή Αρχή Αεροπορίας πριν από τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου ότι ορισμένα άτομα πρέπει να βρίσκονται στην λίστα «απαγόρευσης πτήσεων». Οι συγκινητικές ιστορίες των κατακλυσμένων μονάδων εντατικής θεραπείας στα νοσοκομεία της Νέας Υόρκης επαναφέρουν στην μνήμη τις ιστορίες των ασθενών που εγκαταλείφθηκαν για να πεθάνουν κατά την διάρκεια της Κατρίνα. Και παρόλο που είναι εύκολο να υπερεκτιμηθεί η σημασία της αλλαγής των θέσεων γύρω από το γραφειοκρατικό τραπέζι, η διάλυση από την κυβέρνηση Τραμπ το 2018 του γραφείου στο Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας (NSC) που ήταν αφιερωμένο στον συντονισμό της αντίδρασης σε μια πανδημία μπορεί να αντικατοπτρίζει μια αναδιάταξη προτεραιοτήτων παρόμοια με εκείνη που οδήγησε την κυβέρνηση Μπους να υποβιβάσει τον συντονιστή της αντιτρομοκρατίας του NSC πριν από την 9/11. Μια ιδιωτικά συστημένη επιτροπή COVID-19 που επιδιώκει την αποστολή της όσο το δυνατόν πιο γρήγορα και αντικειμενικά, θα διερευνήσει τέτοιες αδυναμίες και θα προσφέρει προτάσεις για το πώς να αποφευχθούν στο μέλλον. Θα έβλεπε πέρα από τον θόρυβο της στιγμής και θα πρότεινε καλύτερους τρόπους αλληλεπίδρασης διαφόρων επιπέδων της κυβέρνησης. Θα συνέβαλε σε μια ενημερωμένη προοπτική για κρίσιμες αποφάσεις, όπως πότε να χαλαρώσει τις εντολές για παραμονή στο σπίτι και πώς να ξεκινήσει πάλι την οικονομία. Εν ολίγοις, θα προσφέρει έναν οδικό χάρτη για να βοηθήσει την κυβέρνηση των ΗΠΑ να εκπληρώσει το θεμελιώδες καθήκον της σύμφωνα με το Σύνταγμα των ΗΠΑ: Να αποκαταστήσει την «εγχώρια ηρεμία» και να παράσχει την κοινή άμυνα που έλειψε τόσο τραγικά κατά την διάρκεια αυτής της περιόδου σοβαρού κινδύνου. Πηγή: foreignaffairs.gr