EuroCapital: Ισπανική γρίπη του 1918 - Πώς επηρέασε τη χρηματιστηριακή αγορά των ΗΠΑ; Ισπανική γρίπη του 1918 - Πώς επηρέασε τη χρηματιστηριακή αγορά των ΗΠΑ; ================================================================================ EuroCapital on 29/11/2020 19:17 Το παρόν άρθρο, αποτελεί τμήμα της ύλης του τεύχους 214 (Μάρτιος 2020) του περιοδικού ΧΡΗΜΑ & ΑΓΟΡΑ - Δείτε το τεύχος σε μορφή flipbook εδώ.           Ισπανική γρίπη του 1918 Πώς επηρέασε τη χρηματιστηριακή αγορά των ΗΠΑ;   Η ιστορία μπορεί να μας δώσει ορισμένες αξιόλογες ενδείξεις για το πώς προηγούμενες μεγάλες πανδημίες επηρέασαν τις οικονομίες και τις διεθνείς χρηματιστηριακές αγορές.   Παρά το ότι, στον 20ο αιώνα έχουν καταγραφεί τουλάχιστον πέντε πανδημίες, αυτή της “ισπανικής γρίπης” μπορεί καλύτερα να συγκριθεί με την περίπτωση του Covid-19 που απειλεί σήμερα την ανθρωπότητα. Η επιδημία της ισπανικής γρίππης ξέσπασε στην Ευρώπη το 1918, στο τελευταίο έτος του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου. Καθώς η επιδημία απλώνονταν στα στρατεύματα και των δύο πλευρών, οι στρατιωτικές υπηρεσίες λογοκρισίας όλων των εμπλεκόμενων δυνάμεων, διατάχτηκαν να απαγορεύσουν τη μετάδοση της είδησης για το ξέσπασμά της, από τον φόβο ότι θα μπορούσε να επηρεάσει το ηθικό των στρατιωτών. Όμως, δεν υπήρχε λογοκρισία στην ουδέτερη Ισπανία και έτσι όταν η πανδημία έφθασε εκεί (προσέβαλε ακόμη και τον βασιλιά Αλφόνσσο) η ύπαρξή της διαδόθηκε σε ολόκληρο το κόσμο. Μάλιστα, καθώς η επιδημία έγινε πρώτα γνωστή από το ξέσπασμά της στην Ισπανία, λανθασμένα ονομάστηκε “ισπανική γρίπη”.   Η ισπανική γρίπη εμφανίστηκε σε τρία κύματα -όπως φαίνεται στο πρώτο διάγραμμα. Το πρώτο κύμα, που έκανε τους ανθρώπους να παρατηρήσουν τη γρίπη, καταγράφηκε τον Ιούλιο του 1918. Το δεύτερο και πιο θανατηφόρο κύμα καταγράφηκε τον Οκτώβριο του 1918 και προκάλεσε εκατομμύρια θανάτους. Ένα τελευταίο κύμα της γρίπης καταγράφηκε το Φεβρουάριο του 1919. Στη συνέχεια, η γρίπη εξαφανίστηκε. Είτε ο ιός μεταλλάχθηκε σε λιγότερο θανατηφόρο μορφή, είτε οι πληθυσμοί εφάρμοσαν καλύτερα μέτρα πρόληψης και είχαν καλύτερες ιατρικές υπηρεσίες. Όπως κανείς δεν γνωρίζει με βεβαιότητα από πού προέρχεται ο ιός, κανείς δεν ξέρει γιατί εξαφανίστηκε.     Η επίδραση της ισπανικής γρίπης στη χρηματιστηριακή αγορά ήταν ελάχιστη. Αυτό διακρίνεται στο δεύτερο διάγραμμα, του Dow Jones για τα έτη 1918 και 1919. Η χρηματιστηριακή αγορά παρέμεινε σχετικά ανεπηρέαστη από οποιοδήποτε από τα τρία κύματα της γρίπης. Βεβαίως, θα πρέπει να έχουμε υπόψη μας ότι, η ισπανική γρίπη εμφανίστηκε το 1918, λίγο πριν από το τέλος του Παγκοσμίου Πολέμου, ο οποίος τερματίστηκε το φθινόπωρο του ιδίου έτους και συνεπώς, στη χρηματιστηριακή αγορά επικρατούσε ένα θετικό κλίμα. Παράλληλα, υπήρχαν ελάχιστες παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού, οι οποίες είχαν ήδη διαταραχθεί από τον πόλεμο και συνεπώς δεν επηρεάστηκε η παραγωγή, η οποία ούτως ή άλλως κινούνταν σε υψηλά επίπεδα λόγω του πολέμου. Το δεύτερο και φονικότερο κύμα γρίπης εμφανίστηκε στο τέλος του Α 'Παγκοσμίου Πολέμου, όταν η ειρήνη επιτεύχθηκε επιτέλους μετά από τέσσερα χρόνια καταστροφών. Είναι περίεργο το γιατί ο τερματισμός του πολέμου είχε μικρή μόνο θετική επίδραση στη χρηματιστηριακή αγορά. Ίσως η ευφορία για την ολοκλήρωση του πολέμου αντισταθμίστηκε από ανησυχίες για την ισπανική γρίπη.     Από την άλλη πλευρά, διαπιστώνουμε ότι, όταν το τελευταίο κύμα της ισπανικής γρίπης υποχώρησε το Φεβρουάριο του 1919, η αγορά ξεκίνησε ξεκίνησε μία ανοδική πορεία που διήρκεσε μέχρι το Νοέμβριο του 1919 και κατέληξε σε κέρδη της τάξης του 50%. Είναι πιθανό, η άνοδος αυτή να οφείλεται σε καθυστερημένη αντίδραση για το τέλος του Παγκοσμίου Πολέμου, ή ακόμη και για τη μη επανεμφάνιση της γρίπης. Δεν είναι ξεκάθαρο. Όμως, είναι μία ένδειξη και μία ενθάρρυνση ότι, μόλις ο κορονοϊός αρχίσει να υποχωρεί, η αγορά θα μπορούσε να έχει μία ανοδική αναπήδηση.