EuroCapital: Νέα trends στο real estate δημιούργησε η πανδημία Νέα trends στο real estate δημιούργησε η πανδημία ================================================================================ - on 27/10/2021 09:22 Αλλαγές στην αγορά του real estate, τόσο στον οικιστικό τομέα όσο και στην αγορά γραφείων αλλά και των εμπορικών χώρων έχει επιφέρει η πανδημία.  Σύμφωνα με τα όσα ανέφερε χτες ο διευθύνων σύμβουλος του γερμανο-ολλανδικού Ομίλου Ten Brinke, Φώτης Γιόφτσιος, στον τομέα των οικιστικών ακινήτων παρατηρήθηκαν σημαντικές μεταβολές, αφού λόγω τηλεργασίας, αυξήθηκε η ζήτηση για εξοχικές κατοικίες, αλλά και για κατοικίες, διαφορετικά διαμορφωμένες που περιλαμβάνουν και χώρο για γραφείο. Επίσης η πανδημία άλλαξε τις καταναλωτικές συνήθειες και έφερε νέα δεδομένα στην αγορά εργασίας. Η ζήτηση από τους γραφειακούς χώρους μεταφέρθηκε στους σύγχρονους χώρους logistics, λόγω ανάπτυξης του ηλεκτρονικού εμπορίου. Επίσης, οι καταναλωτές αποφεύγουν τους κλειστούς χώρους, οπότε η ζήτηση για κλειστά εμπορικά κέντρα μετατοπίστηκε στα ανοικτά εμπορικά πάρκα. Ήδη, βρίσκονται σε στάδιο ανάπτυξης ανοικτά εμπορικά πάρκα συνολικής έκτασης άνω των 90 στρεμμάτων σε Αττική, Θεσσαλονίκη, Ηράκλειο Κρήτης και Πάτρα. Aναφερόμενος στην αγορά κατοικίας ο Γιάννης Ρεβύθης, Founder & CEO, Revithis & Partners, εξήγησε ότι ναι μεν τα τουριστικά ακίνητα και οι παραθεριστικές κατοικίες έχουν σήμερα μεγαλύτερες αποδόσεις που φτάνουν έως το 9%, ωστόσο, οι κατοικίες αποτελούν πλέον πεδίο επένδυσης καθώς συνδυάζουν τα εξής χαρακτηριστικά: Πρώτον, χαμηλότερο κόστος εισόδου στην αγορά. Δεύτερον, μικρότερος κίνδυνος. Τρίτον, ευκολότερη ρευστοποίηση. Τέταρτον, πολλαπλές χρήσεις, όπως μετατροπή μιας οικίας σε μικρό ξενοδοχείο μέσω βραχυχρόνιων μισθώσεων ή σε γραφείο, ακόμα και σε αποθήκη. Παρ’ όλα αυτά, όπως σημείωσε ο κ. Ρεβύθης, οι αποδόσεις στις οικίες είναι μικρές και μπορεί να φτάσουν έως 2%, κυρίως λόγω ΕΝΦΙΑ, ενώ οι μεταβιβάσεις παραμένουν χρονοβόρες λόγω γραφειοκρατίας σε υποθηκοφυλακεία και για έκδοση σειράς πιστοποιητικών και βεβαιώσεων, όπως του ΤΑΠ. Επομένως, ένα συμβόλαιο σήμερα μπορεί να απαιτεί έως 4 μήνες για να ολοκληρωθεί και να υπογραφεί. Από την πλευρά του ο Κυριάκος Ξύδης, Managing Partner, Berkshire Hathaway HomeServices Athens Properties, εκτίμησε ότι η άνοδος στην αγορά κατοικίας θα συνεχιστεί και τα επόμενα χρόνια, κυρίως λόγω της μεγάλης υποχώρησης που προηγήθηκε. Στην άνοδο θα συμβάλουν και οι νέες τάσεις, όπως η ζήτηση για κατοικίες με χαμηλές ανάγκες συντήρησης, με ενιαίους χώρους αντί εσωτερικής σκάλας, και με πρόσβαση σε θέατρα, νοσοκομεία και εστιατόρια, λόγω της γήρανσης του πληθυσμού. Για τους λόγους αυτούς, θα παρατηρηθούν ανοδικές τάσεις στο κέντρο των Αθηνών, στα βόρεια και τα νότια προάστια και στη συνέχεια σε Πειραιά και σε ορισμένες περιοχές της ανατολικής Αττικής. Επίσης, θα υπάρξει ζήτηση για παραθεριστική κατοικία με τις τιμές να ανεβαίνουν στα νησιά των Κυκλάδων, στα Επτάνησα, στις Σποράδες και τις ΗΠΑ, καθώς θα συνεχίζεται το ενδιαφέρον από ιδιώτες από ΗΠΑ, Ευρώπη και Ασία. Οι αλλαγές στην αγορά γραφειακών χώρων Η επίδραση της τηλεργασίας στο real estate ήταν ένα από τα σημαντικά θέματα που επίσης συζητήθηκαν στην διάρκεια του συνεδρίου, με την Δίκα Αγαπητίδου, Founder and Director Athens Economics Ltd – JLL Alliance Partner, σημείωσε ότι το υβριδικό μοντέλο εργασίας ήρθε για να μείνει. Αναφέρθηκε στα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα της τηλεργασίας, επισημαίνοντας την ανάγκη για αναδιαμόρφωση των χώρων εργασίας. Κάτι που δεν είναι εύκολο, καθώς όπως είπε  στην Ελλάδα έχουμε πολλούς παλιούς χώρους που προσπαθούμε να αναδιαμορφώσουμε, συχνά όμως το κόστος είναι απαγορευτικό για τους επενδυτές. Από την πλευρά του, ο Δημήτρης Τσοκακτσίδης, General Manager, Pointers Property Services SA, επισήμανε πως η τηλεργασία δίνει τη δυνατότητα σε κάποιον να φύγει από το κέντρο της πόλης και να μετακομίσει σε προάστιο ή σε άλλη πόλη. Όπως είπε, το σπίτι μπορεί να μετατραπεί και σε γραφείο, δημιουργώντας μια νέα σχέση μεταξύ εργασιακής και οικογενειακής ζωής. Για μεγάλες αλλαγές στον χώρο εργασίας, που ξεκίνησαν προ πανδημίας, έκανε λόγο ο Mιχάλης Μαυρολέων, Chairman & CEO A & M Architects. Τόνισε ότι η τεχνολογία επιταχύνει τις λειτουργίες μιας εταιρείας, με τις τηλεδιασκέψεις να αποτελούν πλέον  πρώτη επιλογή. Όσον αφορά τους χώρους εργασίας, σημείωσε πως το να είσαι ευέλικτος εξαρτάται από τα κριτήρια του σχεδιασμού, συμπληρώνοντας πως οι έτοιμοι χώροι αποτελούν λύση για πολλές εταιρείες. Κατά την διάρκεια της Prodexpo παρουσιάστηκε από το διευθύνοντα σύμβουλο της IWG, Χρήστο Μισαηλίδη, έρευνα που πραγματοποίησε η IWC, σύμφωνα με την οποία κατά τους τελευταίους 18 μήνες σε διεθνές επίπεδο, διαπιστώθηκε ότι το 79% των εργαζομένων θα λάβουν υπόψη τους την πολιτική της επιχείρησης για τηλεργασία κατά τη διαδικασία απόφασης για τον νέο εργοδότη. Από την πλευρά τους, οι επιχειρήσεις, βλέπουν αύξηση της παραγωγικότητας των εργαζομένων κατά 40%, εφόσον εφαρμοστούν βέλτιστες πρακτικές για την εργασία εξ αποστάσεως. Η μελέτη της IWC κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το 72% των εργαζομένων νιώθει ότι η εργασία από το σπίτι τους κάνει πιο παραγωγικούς, ενώ το 62% πιστεύει ότι η τηλε-εργασία έφερε πιο κοντά τους εργαζομένους καθώς μέσω του υπολογιστή όλοι μπήκαν στα σπίτια όλων. Σύμφωνα με τον κ. Μισαηλίδη, οι επιχειρήσεις περιορίζουν το κόστος του real estate και ταυτόχρονα τους κινδύνους που συνδέονται με αυτό, ενώ παράλληλα αποκτούν ευελιξία. Για τους λόγους αυτούς παρατηρείται μεγάλη κινητικότητα παγκοσμίως, όπου πολυεθνικές μετακινούνται στο νέο εργασιακό μοντέλο που επιτρέπει την τηλεργασία για μερικές ημέρες την εβδομάδα. Στην πραγματικότητα, οι μεγάλες επιχειρήσεις και οι πολυεθνικές, διατηρούν τα κεντρικά γραφεία, αλλά σε μικρότερο χώρο και, ταυτόχρονα, δημιουργούν ευέλικτες εργασιακές ομάδες σε hubs όπου παρέχονται κατάλληλες συνθήκες εργασίας και πρόσβαση σε ό,τι απαιτείται για τις ανάγκες της επιχείρησης. Για το λόγο αυτό, τα hubs αυτά είναι σύγχρονοι εργασιακοί χώροι κοντά σε αεροδρόμια, εμπορικά κέντρα, συγκοινωνιακούς κόμβους κά. Μάλιστα, ο κ. Μισαηλίδης παρουσίασε τρία παραδείγματα πελατών που κάνουν χρήση των σύγχρονων εργασιακών hub της IWC διεθνώς. Το πρώτο παράδειγμα αποτελεί τη μεγαλύτερη ιαπωνική εταιρεία τηλεπικοινωνιών, την ΝΤΤ, η οποία επέτρεψε στους 300.000 εργαζομένους της να εργάζονται υβριδικά μέσα από τα ειδικά διαμορφωμένα γραφεία της IWC. Άλλο αντίστοιχο παράδειγμα είναι αυτό της Standard Chartered Bank. Το τρίτο παράδειγμα αφορούσε πελάτη με έδρα τη Νέα Υόρκη, στις ΗΠΑ. Το κόστος για γραφεία πριν από την υβριδική εργασία ήταν 3,45 εκατ. δολάρια το χρόνο. Μετά την εφαρμογή του νέου μοντέλου εργασίας, το κόστος αυτό μειώθηκε στα 2 εκατ. δολάρια το έτος, εξοικονομώντας 1,45 εκατ. δολάρια τη χρήση. Ελένης Μπότα   Πηγή:capital.gr