Πόσο “βαρύ” είναι το πρόβλημα της αγοράς;

09 Μαρτίου 2020, 07:50 | Χ&Α - 214

Το πρόβλημα που αντιμετωπίζει σήμερα η χρηματιστηριακή αγορά, όπως αυτό προσδιορίζεται από τα στατιστικά στοιχεία του Γενικού Δείκτη και των χρηματιστηριακών συνεδριάσεων, αλλά και την πορεία των χρηματιστηρίων του εξωτερικού, δείχνει να είναι αρκετά βαρύ. Τα μεγέθη δείχνουν μία κατάσταση πανικού και μαζική έξοδο των επενδυτών. Παρόμοιες καταστάσεις, ελάχιστες φορές βιώσαμε κατά την περίοδο της κρίσης της οικονομίας, από το 2009 και παραπέμπουν στον χρηματιστηριακό πανικό του φθινοπώρου του 2008.

Ουδείς μπορεί να γνωρίζει το μέγεθος της βλάβης στην εγχώρια και τη διεθνή οικονομία και συνεπώς, ουδεμία έγκυρη πρόβλεψη μπορεί να γίνει, παρά μόνον υποθέσεις.

 

Κάποιες υποθέσεις αναφέρουν ότι τα πράγματα ίσως να μην είναι τόσο άσχημα όσο φαίνονται από τους χρηματιστηριακούς δείκτες. Τα διεθνή χρηματιστήρια αντέδρασαν έντονα πτωτικά, τόσο λόγω του ότι δεν υπάρχει ανάλογη εμπειρία σε θέματα πανδημιών (δείτε σχετική σημείωση στις “επισημάνσεις” εδώ, αλλά και επειδή προηγήθηκε μία 11ετής περίοδο γενικότερης ανόδου των χρηματιστηριακών αγορών, η οποία, πέραν από τα κέρδη που έχει συσσωρεύσει, δημιουργούσε -δικαιολογημένη ή αδικαιολόγητη- αδημονία για την επόμενη ύφεση και χρηματιστηριακή διόρθωση.

 

Όμως, δεν είμαστε ακόμη σε θέση να γνωρίζουμε τις επιδράσεις. Προς έκπληξη όλων, τα στοιχεία που περιγράφουν το διεθνές οικονομικό κλίμα και τις οικονομικές επιδόσεις για το μήνα Φεβρουάριο, δεν είναι ιδιαίτερα αρνητικά. Θα πρέπει να αναμένουμε σε μεγαλύτερο βάθος χρόνου για να δούμε τί ακριβώς συμβαίνει.

Από την άλλη πλευρά, καθώς το πρόβλημα της εμφάνισης του κορωνοϊού έγινε ευρύτερα γνωστό μετά τα μέσα Ιανουαρίου, ήδη από την περίοδο εκείνη -σύμφωνα με επιστημονικές αναλύσεις- αναμένονταν ότι η κορύφωση της εξάπλωσής του θα εμφανιζόταν στο τρίτο δεκαήμερο ή στα τέλη Μαρτίου. Ήδη, παρατηρείται μείωση του ρυθμού της εξάπλωσης στην Κίνα (εδώ), ενώ στις εκτός Κίνας περιοχές με μεγάλη εξάπλωση, οι ρυθμοί δείχνουν να μοιάζουν με αυτούς της Κίνας κατά τις πρώτες μέρες της επιδημίας.

Η τελευταία μεγάλη διεθνής κρίση (η οποία ήταν κατά βάση χρηματοοικονομική) ξεπεράστηκε σχετικά γρήγορα, τόσο σε επίπεδο οικονομικών μεγεθών, όσο και σε επίπεδο χρηματιστηριακών δεικτών και, όπως αποδείχθηκε ήταν μορφής “V” (γρήγορη πτώση - γρήγορη ανάκαμψη). Μέχρι στιγμής, τα δεδομένα οδηγούν στο συμπέρασμα ότι, αντίστοιχη θα είναι και η τρέχουσα (υγειονομική, που όμως εξελίσσεται και σε οικονομική) κρίση.

 

Το γεγονός ότι η ελληνική χρηματιστηριακή αγορά κατέγραψε ζημιές σημαντικά μεγαλύτερες από άλλες διεθνείς αγορές, παρά το ότι αυτή δεν γνώρισε την προηγούμενη δεκαετή άνοδο, εξηγείται από το μικρό “βάθος” της ελληνικής αγοράς, αλλά και την αύξηση του βαθμού αποστροφής του κινδύνου που επέδειξαν οι ξένοι επενδυτές, για τους οποίους άλλωστε, οι ελληνικές τοποθετήσεις τους αποτελούν ένα πολύ μικρό μέρος των θέσεών τους.

 

Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να παρομοιάζουμε τη σημερινή κατάσταση με την κατάσταση που υπήρχε στις αρχές του 2010. Τότε, όπως αποδείχθηκε -και όπως πολλοί ορθά υπέθεσαν- είχαμε μπροστά μας μία τεραστίου μεγέθους ποικιλόμορφη κρίση, από την οποία ο χρηματοοικονομικός τομέας θα έβγαινε κατεστραμμένος. Σήμερα, έχουμε μπροστά μας μία άγνωστη υγειονομική κατάσταση, την οποία ακόμη δε γνωρίζουμε και την οποία ενδεχομένως διογκώνουμε.

 

Εκτίμησή μας είναι ότι, μετά την υπερβολή θα έρθει η διόρθωσή της. Σαφώς και θα υπάρξει περικοπή του ΑΕΠ για το τρέχον έτος, χωρίς ακόμη να γνωρίζουμε το μέγεθός της. Όμως, δύσκολα θα μπορούσαμε να φανταστούμε ότι η κατάσταση θα μπορούσε έστω να πλησιάσει στα όσα βίωσαν η ελληνική οικονομία και η ελληνική κοινωνία στα προηγούμενα χρόνια. Για το λόγο αυτόν, εκτιμούμε ότι πωλήσεις, σ’ αυτά τα επίπεδα τιμών, θα πρέπει να γίνονται μόνον μετά από περίσκεψη ή εμφάνιση νέων σοβαρών αρνητικών γεγονότων ή τεκμηριωμένων προβλέψεων.

 

Για εμάς, ο κίνδυνος που -επί μακρόν- υφίσταται και ο οποίος θα συνεχίσει να υφίσταται και μετά το πέρασμα της αναστάτωσης που προκαλεί ο κορωνοϊός, είναι ο γεωπολιτικός κίνδυνος, στις σχέσεις μας με την Τουρκία. Εξακολουθούμε να διατυπώνουμε το φόβο ότι, πιθανή εκτράχυνση της κατάστασης μπορεί να προκαλέσει σωρεία αρνητικών εξελίξεων, με επιδράσεις στην εξέλιξη της οικονομίας, στην ψυχολογία της κοινωνίας και στο πολιτικό πεδίο.

 

 

Επιστροφή στα περιεχόμενα
Δείτε τους συνδέσμους για παλαιότερα τεύχη (εδώ
Δείτε την ύλη των παλαιότερων τευχών (εδώ)