Το rollercoaster αγορών και οικονομιών!

Η αμερικανική οικονομία κινείται πάνω σε ένα άγριο rollercoaster! Η πανδημία του κορωνοϊού προκάλεσε τον τερματισμό της μακροβιότερης οικονομικής επέκτασης στην ιστορία των ΗΠΑ. Όμως, η ύφεση που ακολουθεί, μπορεί να είναι η μικρότερη που καταγράφηκε ποτέ!

Η οικονομία των ΗΠΑ “κορυφώθηκε” κατά τον Φεβρουάριο και βρέθηκε σε σοβαρή ύφεση το Μάρτιο και τον Απρίλιο, ως αποτέλεσμα της διακοπής λειτουργίας μεγάλου τμήματος της οικονομίας, κατόπιν διοικητικών εντολών. Η σταδιακή επαναλειτουργία της οικονομίας, μέσα με μερικές μόλις εβδομάδες, έχει οδηγήσει σε αξιόλογα αποτελέσματα.

Το ΑΕΠ μειώθηκε κατά 5% στο πρώτο τρίμηνο και θα μπορούσε να μειωθεί έως και κατά 40% στο δεύτερο τρίμηνο. Θα μπορούσε να αυξηθεί κατά 20% στο τρίτο τρίμηνο. Εάν δεν υπάρξουν νέες διακοπές της λειτουργίας της οικονομίας (lockdowns), ώστε να διακοπούν ο δυναμισμός και η ανάπτυξη της οικονομίας, αυτή η ύφεση μπορεί να είναι η συντομότερη στην ιστορία της χώρας.

Κανένα από τα προγράμματα ρευστότητας που εφάρμοσαν οι κυβερνήσεις, σε όλο το κόσμο, δε μπορεί να εμποδίσει τον κορωνοϊό να εξαπλωθεί. Όπως επίσης δε μπορεί να θεραπεύσει τις ασθένειες που προκαλούνται από τον ιό. Τα προγράμματα αυτά μπορούν όμως να εμποδίσουν το ξέσπασμα μίας κρίσης ρευστότητας, η οποία, όταν εκδηλώνεται καταστρέφει τα πάντα. Μπορούν επίσης να χρηματοδοτήσουν την οικονομική ανάκαμψη, μετά το άνοιγμα των οικονομιών.

Η αντίδραση της αμερικανικής κυβέρνησης και της FED απέναντι στην κρίση, ήταν χωρίς προηγούμενο. Μέσω της πολιτικής της “ποσοτικής χαλάρωσης” και πλήθους “αντισυμβατικών” μέτρων νομισματικής πολιτικής, ο ισολογισμός της FED (χρηματοδοτήσεις προς την Κυβέρνηση και έμμεσα προς την οικονομία), αυξήθηκε από 1,9 τρισεκατομμύρια δολάρια στα τέλη Μαρτίου, σε 7,1 τρισεκατομμύρια, τον Ιούνιο. Παράλληλα, ο ομοσπονδιακός προϋπολογισμός δημιουργεί ένα πρωτοφανές έλλειμμα, το οποίο, μέχρι στιγμής, μετράται σε 3,7 τρισεκατομμύρια δολάρια, ποσό που χρηματοδότησε σωρεία προγραμμάτων ενίσχυσης των πολιτών και των επιχειρήσεων.

Το πλήθος των τρισεκατομμυρίων δολαρίων τα οποία βρέθηκαν -μέσω των προγραμμάτων ενίσχυσης- στα χέρια των πολιτών και των επιχειρήσεων, ανέμεναν την επανεκκίνηση της οικονομίας, για να καταναλωθούν και να προκαλέσουν μία δραματική αύξηση της κατανάλωσης και την εκτροπή της αρνητικής πορείας της οικονομίας, μέσω μίας τύπου “V” αντίδρασης. Αυτό συμβαίνει τώρα.

Κατά το διάστημα από τη Δευτέρα 8 έως την Πέμπτη 11 Ιουνίου, ο δείκτης S&P 500, των ΗΠΑ, υποχώρησε κατά 7,1%. Η πτώση αυτή, ήταν σαφώς για μία διαδικασία “ρευστοποίησης κερδών”, μετά την κατά 44,5% άνοδο που κατέγραψε ο δείκτης μεταξύ 23 Μαρτίου (χαμηλότερο σημείο της πτώσης που προκάλεσε η πανδημία) και 8 Ιουνίου. Ο δείκτης ανέβηκε κατά 1,3% την Παρασκευή 12 Ιουνίου. Έτσι, εξακολουθεί να βρίσκεται κατά 35,9% υψηλότερα σε σχέση με την 23/3/2020, να υποχωρεί κατά 5,9% από την αρχή του τρέχοντος έτους και να βρίσκεται υψηλότερα κατά 5,4%, κατά τις τελευταίες 52 εβδομάδες. Κατά τα φαινόμενα, η έντονη άνοδος των τελευταίων εβδομάδων θα περιοριστεί, αφού η ευρύτερη επενδυτική ψυχολογία τείνει να μετατραπεί σε “ιδιαίτερα θετική”, μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα.

Η άνοδος των αγορών βασίστηκε στις προσδοκίες των επενδυτών επί της επαναλειτουργίας των οικονομιών. Τώρα που οι οικονομίες επαναλειτουργούν και τα πράγματα δείχνουν να πηγαίνουν καλά, διατυπώνονται φόβοι για ένα δεύτερο κύμα της πανδημίας (δε θα πρέπει να ξεχνάμε ότι οι αγορές επιζητούν διαρκώς κάτι για να ανησυχούν). Όλα αυτά, προκαλούν ένα ερώτημα για τη φύση της πρόσφατης ανοδικής κίνησης. Ήταν τελικά μία ανοδική κίνηση κατά τη διάρκεια μιας πτωτικής αγοράς (bear market rally) ή ήταν κάτι πιο ουσιαστικό; Θα υπάρξει μία νέα έντονη πτωτική κίνηση της αγοράς, όπως συνήθως συμβαίνει στα bear market rallies;

Η εκτίμησή μας είναι πως όχι, δε θα υπάρξει και ότι οι δείκτες σταδιακά θα σταθεροποιηθούν κοντά στα παρόντα επίπεδα, έως ότου αρχίσουν να βελτιώνονται οι συνθήκες των οικονομιών και οι προβλέψεις κερδοφορίας. Και αυτό ισχύει για τις περισσότερες χρηματιστηριακές αγορές του κόσμου και όχι μόνο για την αμερικανική. Καθώς ουδείς μπορεί να αποκλείσει την εμφάνιση ενός δεύτερου κύματος της πανδημίας, εκτιμούμε ισχυρά ότι, ακόμη και εάν αυτό συμβεί, δεν θα επαναληφθεί το “κλείσιμο” των οικονομιών, αφού έχει πλέον διαπιστωθεί ότι το κόστος του “κλεισίματος”, στις περισσότερες περιπτώσεις, είναι τόσο υψηλό, ώστε να προκαλείται ζημιά -και σε πόρους, αλλά και σε ζωές- σημαντικά μεγαλύτερη από τη ζημιά που προκαλεί η ίδια η πανδημία. Άλλωστε, σήμερα υπάρχει η εμπειρία και έχουν δημιουργηθεί και τα μέσα για την αντιμετώπιση ενός δεύτερου κύματος, με διαφορετικούς τρόπους.

-->