Πριν 30 χρόνια: Η χρηματιστηριακή κρίση του καλοκαιριού του 1990

12 Αυγούστου 2020, 06:00 | Χ&Α - 219

Πριν 30 χρόνια: Η χρηματιστηριακή κρίση του καλοκαιριού του 1990

Όλα φάνταζαν ιδανικά το καλοκαίρι του 1990. Το Χρηματιστήριο είχε “ξυπνήσει”! Ένα κόμμα με φιλελεύθερο πρόγραμμα βρίσκονταν στην εξουσία, υποσχόμενο ιδιωτικοποιήσεις, εξορθολογισμό της οικονομίας και νοικοκύρεμα των δημοσίων οικονομικών. Οι διεθνείς αγορές κινούνταν επιθετικά θετικά, έχοντας ξεπεράσει το “σοκ” του 1987. Και στο βάθος πρόβαλε η ανάληψη των Ολυμπιακών Αγώνων. Η άνοδος των τιμών προσέλκυε καινούργιους επενδυτές, μαζικά -για πρώτη φορά μετά το 1973- οι οποίοι ανατροφοδοτούσαν την άνοδο μιας αγοράς που, επί πολλά χρόνια, είχε ξεχαστεί και απαξιωθεί.

Η χρονιά είχε αρχίσει με διαδοχικές νέες εισαγωγές εταιριών και δημόσιες εγγραφές που υπερκαλύπτονταν. Ο σχηματισμός της Κυβέρνησης του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, μετά από δύο άκαρπες εκλογικές αναμετρήσεις, προκάλεσε την “έκρηξη” των τιμών και των συναλλαγών. Η αίθουσα συναλλαγών της οδού Σοφοκλέους, γέμιζε ασφυκτικά από κόσμο -συνδρομητές του Χρηματιστηρίου- και, για πρώτη φορά, και από δημοσιογράφους.

Μετά από μία εντυπωσιακή άνοδο κατά το 1989, όπου ο Γενικός Δείκτης είχε κερδίσει 64,3%, το 1990 ξεκίνησε στις 459,43 μονάδες. Μέχρι την ημέρα των εκλογών, στις 8 Απριλίου 1990, είχε φτάσει στις 671,99 μονάδες, σημειώνοντας κέρδη κατά 46,3%. Από τη Δευτέρα 9/4/1990, ξεκίνησε μία άνοδος που λίγες φορές έχει υπάρξει στο Χρηματιστήριο. Μέχρι την Πέμπτη 5 Ιουλίου 1990, ο Γενικός Δείκτης έφθασε στις 1.684,31 μονάδες, πετυχαίνοντας κέρδη κατά 266,6% από την αρχή του χρόνου και κατά 150,6% από την ημέρα των εκλογών. Η αξία των συναλλαγών, έφθασε στο “δυσθεώρητο” μέχρι τότε, ύψος των δύο δισεκατομμυρίων δραχμών (περίπου 6 εκατομμύρια ευρώ)!

Την ημέρα εκείνη, η εκκαθάριση του Χρηματιστηρίου “μπλόκαρε”, αφού δε μπορούσαν να εκκαθαριστούν οι συναλλαγές μετοχών -ιδίως οι συναλλαγές των ονομαστικών τίτλων, αφού έπρεπε να παραδίδονται στην υπηρεσία του Χρηματιστηρίου, να σφραγίζονται και να αναγράφεται επ’ αυτών ο νέος κάτοχος. Έτσι, για ένα διάστημα, το Χρηματιστήριο σταμάτησε να λειτουργεί τις Παρασκευές, ώστε να μπορέσει να λειτουργήσει κανονικά η εκκαθάριση των συναλλαγών. Το κλείσιμο της 5ης Ιουλίου, παρέμεινε ως “ιστορικό υψηλό” του Γενικού Δείκτη, έως την 22/5/1997.

Τις επόμενες μέρες επικράτησε μια σχετική ηρεμία στην αγορά. Ο Ιούλιος έκλεισε με το Γενικό Δείκτη στις 1.521,01 μονάδες. Δύο μέρες αργότερα, ακούστηκε το μεγάλο νέο, το οποίο δρομολόγησε μία σειρά πολιτικών και στρατιωτικών εξελίξεων σε διεθνές επίπεδο και ένα μίνι κραχ στις χρηματιστηριακές αγορές: Το Ιράκ εισέβαλε και κατέλαβε το κράτος του Κουβέιτ.

Την περίοδο εκείνη, οι διεθνείς αγορές βρίσκονταν σε αρκετά υψηλά επίπεδα. Ο δείκτης Dow Jones υποχώρησε κατά 6,6% μέσα σε τρεις συνεδριάσεις. Οι ευρωπαϊκοί δείκτες υποχώρησαν ακόμη περισσότερο. Από την ημέρα εκείνη και για αρκετούς μήνες (έως τον Ιανουάριο του 1991), η διεθνής πολιτικοί και οι αγορές κινούνταν στο ρυθμό των εξελίξεων στο Ιράκ και των δηλώσεων του Σαντάμ Χουσεΐν, ενώ οι ΗΠΑ προετοίμαζαν εισβολή στο Ιράκ και την απελευθέρωση του Κουβέιτ.

Ο Γενικός Δείκτης του Χρηματιστηρίου της Αθήνας, κατά το μήνα Αύγουστο, έχασε το 9,34% της αξίας του. Οι ζημιές ήταν συγκρατημένες, αφού στα μέσα Σεπτεμβρίου επρόκειτο να αποφασιστεί η πόλη που θα διεξάγονταν οι Ολυμπιακοί Αγώνες του 1996 -και τα προγνωστικά έδειχναν να είναι υπέρ της Αθήνας. Όμως, στις 18 Σεπτεμβρίου, τα προγνωστικά διαψεύστηκαν και η Ολυμπιάδα κερδήθηκε από την Ατλάντα των ΗΠΑ. Μετά από μία περιπετειώδη συνεδρίαση (υπό το φως των ...κεριών), η χρηματιστηριακή αγορά ξεκίνησε μία μεγάλη πτώση, η οποία ολοκληρώθηκε περισσότερο από δύο χρόνια αργότερα, όταν ο Γενικός Δείκτης, στις 17 Νοεμβρίου 1992, έκλεισε στις 558,85 μονάδες, λίγο πιο ψηλά απ’ ότι, ο ανοδικός κύκλος, είχε ξεκινήσει στο τέλος του 1989.

Ήταν η πρώτη μεγάλη άνοδος της “σύγχρονης” φάσης του Χρηματιστηρίου της Αθήνας, αλλά και η πρώτη μεγάλη πτώση για το μεγάλο πλήθος των νέων επενδυτών που προσελκύστηκαν από το Χρηματιστήριο της Αθήνας. Ήταν πρώτο μεγάλο μάθημα για τους “κύκλους” της χρηματιστηριακής αγοράς.



Επιστροφή στα περιεχόμενα
Δείτε τους συνδέσμους για παλαιότερα τεύχη (εδώ)
Δείτε την ύλη των παλαιότερων τευχών (εδώ)