Η χρηματοδότηση της οικονομίας
14 Σεπτεμβρίου 2020, 09:35 | Χ&Α - 220
Αισιόδοξο στοιχείο που κάνει τη διαφορά
Μέσα στα αρνητικά μηνύματα που έρχονται στην επιφάνεια καθ’ όλο το τελευταίο διάστημα, ένα στοιχείο, στο οποίο δε δόθηκε μεγάλη σημασία, είναι πολύ σημαντικό και εξηγεί το γιατί έχουμε -μέχρι στιγμής- αποφύγει την οικονομική ασφυξία, η οποία -όπως συμβαίνει σε κάθε μεγάλη οικονομική κρίση- θα μπορούσε εύκολα να οδηγήσει σε παράλυση ολόκληρης της οικονομίας: Το ότι η οικονομική κρίση, δε μετατράπηκε σε χρηματοοικονομική, με αποτέλεσμα, να υπάρχει επαρκής χρηματοδότηση της οικονομίας από το τραπεζικό σύστημα.
Χρησιμοποιώντας στοιχεία από το πολύ ενδιαφέρον άρθρο του Στέφανου Κοτζαμάνη, στο euro2day της 31/8/2020 (δείτε εδώ) και αντλώντας πληροφορίες από τις εισηγμένες εταιρίες, διαπιστώνουμε ότι, οι μέχρι σήμερα συνέπειες της πανδημίας στις επιχειρήσεις είναι πολύ μικρότερες σε ένταση -και αναμένεται να είναι μικρότερες και σε διάρκεια- σε σχέση με το μέγεθος της τρέχουσας ύφεσης, ή και σε σύγκριση με την οικονομική ύφεση της προηγούμενης δεκαετίας. Ένας μη κατονομαζόμενος οικονομικός παράγοντας, έκανε προς τον συντάκτη του άρθρου, τις παρακάτω πολύ σημαντικές παρατηρήσεις:
“Οι επιχειρήσεις είναι σήμερα, κατά μέσο όρο, πολύ πιο ισχυρές από τότε, ενώ παράλληλα έχουν να αντιμετωπίσουν μια κρίση που δεν είναι δομική και αναμένεται να έχει περιορισμένη χρονική διάρκεια. Επιπλέον, σ' αυτή τη φάση δεν θα βρουν τις κάνουλες της τραπεζικής χρηματοδότησης κλειστές, ούτε θα κληθούν να αντιμετωπίσουν τη… ρετσινιά της ελληνικής εταιρίας (country risk) στις προσπάθειές τους να αναλάβουν εργασίες στο εξωτερικό. Τέλος, υπάρχει και το ζήτημα των προοπτικών. Ενώ το 2013 και το 2015 φαινόταν στον ορίζοντα μόνο ύφεση και λιτότητα, από το 2021 και μετά αναμένεται βροχή κοινοτικών κονδυλίων, που είναι ικανά να τονώσουν δραστικά την εγχώρια ζήτηση και να συμβάλουν στην αύξηση της ανταγωνιστικότητας της χώρας”.
Αν εξετάσουμε τα στοιχεία χρηματοδότησης της οικονομίας που εκδίδει η Τράπεζα της Ελλάδος (δείτε εδώ), θα διαπιστώσουμε τη μεγάλη αλλαγή στη στάση των τραπεζών που επιτρέπει να αισιοδοξούμε για την έκβαση της κρίσης: τον φετινό Ιούλιο ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής της συνολικής χρηματοδότησης της οικονομίας διαμορφώθηκε στο +8,2% (+6,2% τον Ιούνιο), ενώ ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής της χρηματοδότησης των μη χρηματοπιστωτικών επιχειρήσεων ανήλθε στο +6,5%. Συγκεκριμένα, η μηνιαία καθαρή ροή χρηματοδότησης προς τις επιχειρήσεις ήταν θετική κατά 1,144 δισ. ευρώ τον Ιούλιο και κατά 307 εκατ. ευρώ τον Ιούνιο. Παράλληλα, το κόστος χρηματοδότησης είναι σήμερα σημαντικά χαμηλότερο σε σχέση με το παρελθόν (μεταξύ του 2,5% έως 5,5%, έναντι 4,0% έως 8,0% στο πρόσφατο παρελθόν).
Αν κατά το επόμενο 10μηνο ή 12μηνο υπάρξει μία θετική εξέλιξη στο ζήτημα του εμβολίου ή των φαρμάκων θεραπείας από τη νόσο που προκαλεί ο ιός, τότε το τέλος της κρίσης θα είναι ορατό. Η χώρα, θα έχει βιώσει αναμφίβολα μια μη δομική κρίση που θα περιορίσει τις οικονομικές της επιπτώσεις σε ένα ή το πολύ δύο χρόνια (το 2020 και εν μέρει το 2021). Βέβαια, μετά την πανδημία, ούτε η ζωή ούτε και η οικονομία θα ξεκινήσουν από τον Φεβρουάριο του 2020, καθώς θα υπάρξουν αλλαγές στον τρόπο εργασίας, στις καταναλωτικές συμπεριφορές και στις συνήθειες των ανθρώπων. Όλα αυτά, θα τονώσουν κάποιες οικονομικές δραστηριότητες (π.χ. πληροφορική, ηλεκτρονικό εμπόριο) και θα συρρικνώσουν κάποιες άλλες. Επιπλέον, οι χώρες, οι τράπεζες και τα νοικοκυριά θα βγουν σαφώς πιο χρεωμένα σε σχέση με το παρελθόν και αυτό θα έχει επιπτώσεις, όσο και αν σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης και Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας θα γίνουν προσπάθειες άμβλυνσης των δυσκολιών αυτών. Επίσης, σύμφωνα με εκτιμήσεις αναλυτών, περίπου το 50% των εισηγμένων εταιριών θα εμφανίσει φέτος κερδοφόρο αποτέλεσμα ενώ οι επιπτώσεις στην πλειονότητα των υπόλοιπων εταιριών του ΧΑ αναμένεται να είναι διαχειρίσιμη. Αντίθετα, τα μεγαλύτερα προβλήματα θα υπάρξουν σε εταιρίες και κλάδους που ήδη αντιμετώπιζαν ζητήματα υπερχρέωσης και ζημιών. Αυτό ακόμη δεν επιβεβαιώνεται από τα στοιχεία των οικονομικών καταστάσεων του α’ εξαμήνου, όμως τα μηνύματα από τις Γενικές Συνελεύσεις αυτής της περιόδου, δεν ήταν ιδιαίτερα αρνητικά, ενώ οι διοικήσεις των εταιριών δεν επεδείκνυαν την αρνητικότητα που είχαν επιδείξει κατά τα πρώτα έτης της κρίσης χρέους της χώρας.
