Πόλεμος κατά των μονοπωλίων

14 Οκτωβρίου 2020, 06:35 | Χ&Α - 221

“Σπάσιμο” της Amazon σε πολλά, μικρότερα κομμάτια;

Παρά την τρέχουσα πολιτική πόλωση στις ΗΠΑ, το αποτέλεσμα της 16μηνης έρευνας του Κογκρέσου, για το μονοπωλιακό περιβάλλον που έχει διαμορφωθεί στο χώρο των εταιριών υψηλής τεχνολογίας, είχε διακομματική υποστήριξη. Το πόρισμα που εκδόθηκε (εδώ), “απεικονίζει με ακρίβεια τον τρόπο με τον οποίο η Apple, η Amazon, η Google και το Facebook έχουν χρησιμοποιήσει τη μονοπωλιακή τους δύναμη, ώστε να ελέγχουν την αγορά και τους ανταγωνιστές τους”.

Η εξέλιξη αυτή είναι πολύ σοβαρή και πρόκειται να αναταράξει -και σταδιακά να αναδιατάξει- τον επιχειρηματικό χώρο της τεχνολογίας. Οι εξελίξεις μπορούν να ξεκινήσουν άμεσα, από την αναμενόμενη μήνυση του υπουργείου Δικαιοσύνης των ΗΠΑ κατά της Google, για κατάχρηση του μονοπωλίου στης στην online αναζήτηση και να καταλήξουν σε πολύ δραστικές ενέργειες, όπως το “σπάσιμο” εταιριών που έχουν αποκτήσει μεγάλο μέγεθος και δύναμη και ασκούν μονοπωλιακές πρακτικές, σε μικρότερα κομμάτια -κάτι που έχει γίνει αρκετές φορές στο παρελθόν.

Τί εννοούμε όμως με τον όρο “κατάχρηση της μονοπωλιακής δύναμης”; Η αναφορά του Κογκρέσου, κάνει ιδιαίτερη μνεία στις πρακτικές της Amazon.
Η Amazon έχει πάψει, εδώ και πολλά χρόνια να είναι ένα online κατάστημα πωλήσεων. Σήμερα είναι η μεγαλύτερη εταιρία στον κόσμο σε επίπεδο κύκλου εργασιών. Οι δραστηριότητες της Amazon εκτείνονται σε ένα ευρύτατο φάσμα: Παράγει σχεδόν τα πάντα, από ρούχα έως τεχνολογικά προηγμένα τσιπ υπολογιστών. Διαθέτει ένα τμήμα εκδόσεων, στούντιο ταινιών και τηλεόρασης, μια θυγατρική cloud computing, διανέμει ένα αυξανόμενο μερίδιο των συνταγογραφούμενων φαρμάκων της χώρας, έχει δημιουργήσει ένα τμήμα διανομών που στα επόμενα χρόνια θα είναι μεγαλύτερο απ’ ότι η UPS και η FedEx μαζί, πουλάει υπηρεσίες ασφαλείας και φύλαξης, έχει δική της διαφημιστική εταιρία. Έχει δημιουργήσει το Alexa, που είναι το κυρίαρχο λειτουργικό σύστημα στον (καινούργιο) τομέα των συσκευών που ενεργοποιούνται με τη φωνή. Και πολλά πολλά άλλα.

Το πρόβλημα, δεν είναι το εύρος των δραστηριοτήτων της Amazon. Κατά τα φαινόμενα -και σύμφωνα με την έρευνα του Κογκρέσου- το πρόβλημα είναι ότι η Amazon χρησιμοποιεί τη δύναμή της για να περιορίζει την ανάπτυξη νέων εταιριών -συχνά αγοράζει υποσχόμενες και υποψήφιες ανταγωνιστικές εταιρίες απλά και μόνο για να τις “πνίξει”- ή για να εμποδίζει την πρόσβασή τους στην αγορά -την οποία ελέγχει. Και αυτό είναι κάτι που δε μπορεί πλέον να το επιλύσει η αγορά, μέσα από την αυτορυθμιστική λειτουργία της. Πρέπει να το λύσει η πολιτική.

Σε μία έρευνα μεταξύ 1.000 ανεξάρτητων επιχειρήσεων, η Amazon κατατάχθηκε, σε μεγάλο βαθμό, ως το “κορυφαίο εμπόδιο” στην ανάπτυξή τους. Οι περισσότεροι από τους συμμετέχοντες -συμπεριλαμβανομένων και εκείνων που πουλούσαν τα είδη τους στην πλατφόρμα της- δήλωσαν ότι η Amazon βλάπτει την επιχείρησή τους. Όμως, η απώλεια αυτών των επιχειρήσεων -οι οποίες εμποδίζονται να αναπτυχθούν- δεν περιορίζει απλά την καινοτομία, αλλά κυριότερα απ’ όλα, καταστρέφει τη δύναμη και την ευημερία κοινοτήτων και τμημάτων της κοινωνίας.

Είναι σαφές ότι, μεταξύ των νομοθετών, θα υπάρξει μεγάλος και σοβαρός προβληματισμός για το πώς θα πρέπει να γίνει η διαχείριση των προβλημάτων που προκαλούν το μέγεθος και οι πρακτικές μιας μεγάλης επιχείρησης που έχει τη δύναμη να κυριαρχήσει σε πάρα πολλούς, μη συνδεδεμένους μεταξύ τους, τομείς. Η απάντηση αναμένεται να είναι η λήψη δραστικών και εξοντωτικών μέτρων, που θα οδηγήσουν στο “σπάσιμο” της εταιρίας σε τμήματα -νέες εταιρίες- που θα είναι μεταξύ τους ανεξάρτητα και που θα απαγορεύεται να συνεργάζονται. Παράλληλα, θα αναληφθούν πρωτοβουλίες για την τροποποίηση των υφιστάμενων αντιμονοπωλιακών νόμων που δείχνουν ότι είναι πλέον ξεπερασμένοι και δε μπορούν να προστατέψουν την επιχειρηματική κοινότητα και την κοινωνία.

Δε θα είναι η πρώτη φορά που λαμβάνονται τέτοια δραστικά μέτρα. Το “σπάσιμο” των εταιριών είναι μία πρακτική που -εδώ και πολλές δεκαετίες- εφαρμόστηκε σε πολλούς τομείς: από τους σιδηροδρόμους και τις εταιρίες πετρελαιοειδών, έως τις τράπεζες και τις τηλεπικοινωνίες. Και συνήθως ήταν επιτυχημένη, αφού προήγαγε τον ανταγωνισμό και την ανάπτυξη.

Δείτε για την “αντιμονοπωλιακή πολιτική” των ΗΠΑ (εδώ)


Επιστροφή στα περιεχόμενα
Δείτε τους συνδέσμους για παλαιότερα τεύχη (εδώ)
Δείτε την ύλη των παλαιότερων τευχών (εδώ)